Những đôi mắt vọng về đức chúa Reviews

Khi tôi tìm một cuốn sách kinh điển để đọc nhân Tháng Lịch sử Người Mỹ gốc Phi, cuốn sách này với tựa đề tuyệt đẹp ngay lập tức thu hút tôi. May mắn thay, câu chuyện cũng ấn tượng không kém, vì “Their Eyes Were Watching God” thật sự cuốn hút và mạnh mẽ, xứng đáng được nhiều người biết đến hơn.

"Cô ấy không đọc sách, nên cô ấy không biết rằng thế giới và cả bầu trời đều gói gọn trong một giọt nước."

Cuốn tiểu thuyết này kể câu chuyện hấp dẫn về Janie, một phụ nữ người Mỹ gốc Phi, cuộc đời cô bị định hình bởi ba người đàn ông mà cô kết hôn. Logan Killicks, người chồng được bà nội chọn cho cô. Joe Starks, nhà lãnh đạo tham vọng, mơ lớn nhưng muốn giữ Janie thật nhỏ bé. Và Tea Cake, một người đàn ông nghèo yêu Janie nhưng kém cô vài tuổi.

Tất cả họ đều dạy Janie những bài học quan trọng, nhưng chính Janie mới là người trưởng thành và học hỏi nhiều nhất: về tình yêu, về Chúa, và về bản thân.

Janie đã làm điều mà cô chưa từng làm trước đây, đó là tin tưởng bản thân và tham gia vào cuộc trò chuyện.

“Đôi khi Chúa cũng thân mật với chúng ta, những phụ nữ, và kể cho chúng ta nghe những chuyện trong lòng Ngài. Ngài nói với tôi rằng Ngài rất ngạc nhiên ‘về việc các con thông minh thế này sau khi Ngài tạo ra các con khác biệt’; và sẽ càng ngạc nhiên hơn nếu các con phát hiện ra rằng các con chẳng hiểu về chúng ta nhiều như các con tưởng.”

Như bạn có thể thấy, văn phong sử dụng phương ngữ miền Nam, và mặc dù điều đó gây chút thử thách, nó không làm gián đoạn dòng chảy và niềm hứng thú của tôi với câu chuyện. Hòa quyện với những câu văn giàu cảm xúc và các mô tả đẹp bất ngờ, câu chuyện cho tôi thấy rằng tác giả thật sự đang kể một câu chuyện độc nhất vô nhị.

Tôi ghét phải đưa ra nhận xét tiêu cực về cuốn sách này vì Zora Neale Hurston viết quá đẹp. Chỉ riêng chương đầu thôi, ngôn ngữ ẩn dụ mà bà sử dụng hòa quyện hoàn hảo với câu chuyện đến mức tôi không thể không bị cuốn hút. Hurston cũng rất thành thạo trong việc sử dụng hội thoại bình dân, và mặc dù đôi khi khó đọc, nhưng vẫn rất thú vị. Thật không may, những điều tốt về cuốn sách này chỉ dừng lại ở đó.

Hoàn toàn không có gì khiến tôi hứng thú với câu chuyện của Janie. Cô ấy đáng lẽ là một nhân vật nữ mạnh mẽ, và tôi có thể thấy vài nét như vậy, nhưng cô vẫn rất khuất phục trước cả ba người chồng của mình. Ngay cả Tea Cake, người lẽ ra sẽ giúp cô tìm thấy sự độc lập thực sự, cũng đánh cô, và cô chấp nhận điều đó. Hơn nữa, chẳng có gì thực sự thú vị xảy ra xuyên suốt cuốn tiểu thuyết. Các cuộc hôn nhân gần như theo một công thức, với cùng những vấn đề lặp đi lặp lại mỗi lần.

Ngoài ra, kết thúc tồi tệ gần như phá hủy mọi hy vọng tôi có về cuốn sách này. Tôi không muốn tiết lộ chi tiết, nhưng tất cả những điều phi lý xảy ra trong vài chương cuối khiến tôi phải lắc đầu (và than phiền với bạn mình). Tuy nhiên, thông điệp cuối cùng về chân trời và cách Janie cuối cùng đã đạt được nó lại là một điểm nhấn đẹp để kết thúc cuốn sách.

Nếu bạn đã học hoặc đang học AP English, có lẽ bạn đã đọc cuốn sách này. Ngoài ra, đây là một tác phẩm văn học nổi tiếng rộng rãi, và tôi phần nào hiểu tại sao nhiều người thích nó. Chỉ là cuốn sách này không dành cho tôi.

Đừng để phần tóm tắt trên bìa sách đánh lừa bạn, đây không phải là một câu chuyện tình yêu. Một tiêu đề chính xác hơn có lẽ là Bốn người Mỹ gốc Phi mà bạn gặp ở Florida.

Thể loại này là câu chuyện trưởng thành được “ngụy trang” dưới lớp tình cảm lãng mạn, và nếu xét theo nội dung thì đây chỉ là câu chuyện về một người phụ nữ da đen cố gắng tìm hướng đi của riêng mình trong cuộc sống. Dù câu chuyện có một số khoảnh khắc thú vị, cốt truyện lại không duy trì mức độ hấp dẫn đủ cao để kéo người đọc đến cuối.

Khó khăn lớn nhất với tôi, ban đầu, là phương ngữ miền Nam quá mạnh mẽ mà hầu như mọi nhân vật trong sách đều sử dụng, khiến các đoạn hội thoại dài gần như trở nên khó đọc. Tôi mất khá nhiều thời gian để làm quen, ngay cả khi đã từng sống ở miền Nam. Cuối cùng, tôi nhận ra rằng nếu không hiểu rõ lời họ, tôi nên thử phát âm bằng miệng thay vì chỉ dùng trí não, điều này thường có hiệu quả (và cuốn sách trở nên thú vị hơn nhiều). Chuyên môn của Hurston về văn hóa và phương ngữ của người da đen rõ ràng hiện hữu, và dù nhiều người có thể không đánh giá cao, thì hội thoại vẫn là điểm mạnh nhất của cuốn sách này.

Yếu điểm chính trong câu chuyện là khó kết nối với hoàn cảnh của Janie (hay bất kỳ nhân vật nào khác). Cô lớn lên dưới sự dạy dỗ của bà ngoại, người muốn Janie sống tốt, không giống như một “con la của thế giới”. Để tránh điều đó, bà ngoại sắp đặt một cuộc hôn nhân với người chồng chỉ muốn một người vợ có thể làm việc trên cánh đồng. Nói cách khác, một con la. Vâng, điều này hoàn toàn hợp lý.

Vì giới hạn chỉ 5 sao, tôi đánh giá cuốn sách này 5² (năm bình phương). Tôi đã yêu cuốn sách này ngay từ những từ đầu tiên.

“Những con tàu ở xa mang theo mọi ước muốn của con người. Với một số người, chúng cập bến theo thủy triều. Với những người khác, chúng cứ mãi trôi trên cùng chân trời, không bao giờ tách khỏi tầm mắt, không bao giờ cập bến cho đến khi Người Giám Sát rời mắt trong sự cam chịu, và ước mơ của họ bị Thời gian chế nhạo đến chết. Đó là đời sống của đàn ông. Còn phụ nữ quên đi tất cả những gì họ không muốn nhớ, và nhớ tất cả những gì họ không muốn quên. Giấc mơ là sự thật. Rồi họ hành động và làm mọi việc theo đó.”

Tôi không hoàn toàn đồng ý với quan điểm này về đàn ông và phụ nữ ngày nay. Tôi nghĩ một số người trong cả hai nhóm có thể thuộc từng loại, (đặc biệt vì tôi sẽ là ngoại lệ), nhưng chắc chắn điều này phù hợp với thế giới của Janie, và thật tuyệt vời khi được diễn đạt như vậy. Những lời này khiến người ngoại lệ như tôi muốn mơ theo cách khác. Đây không chỉ là một khởi đầu tuyệt vời, mà cả cuốn sách đều mang nhịp điệu trữ tình như vậy.

Văn phong của Hurston không chỉ đẹp, mà còn vừa dễ chịu vừa mạnh mẽ cùng lúc. Nó là tất cả những gì bạn mong muốn và hơn thế nữa. Mọi từ ngữ đều hoàn hảo đến mức kinh ngạc. Tôi đã nghe nhiều lời phàn nàn từ những người không thể đọc được vì phương ngữ, và có người nói rằng cuốn sách này nên nghe bằng audio book. Tôi làm theo lời khuyên đó và nghe phần trình bày của Ruby Dee, và thật tuyệt vời. Tôi cũng theo dõi cùng một e-book miễn phí và không khó để đọc, có lẽ là vì tôi đã quen với phương ngữ. Một người bạn trên Goodreads, Ella, nói rằng khi cô ấy đọc, cô ấy đọc lớn phương ngữ ra trước, và điều đó giúp ích rất nhiều. Nếu bạn không thích audio book, hãy thử cách đó trước khi từ bỏ phần thưởng tuyệt vời mà cuốn sách này mang lại.

Một tác phẩm kinh điển đầy xúc động về bản sắc, tình yêu và sự độc lập. Thông qua hành trình của nhân vật chính cuốn hút Janie Crawford, chúng ta thấy được cuộc đấu tranh để thoát khỏi những khuôn phép, áp bức và giới hạn, để sống thật với chính mình trong một thế giới luôn tìm cách ngăn cản điều đó. Chạm đến trái tim, tinh tế và là lời ngợi ca cho tự do của thân thể lẫn tâm hồn, Their Eyes Were Watching God là một câu chuyện vượt thời gian, thúc giục con người dám dẫn lối cho trái tim, dám bước ra thế giới theo cách của riêng mình. Một câu chuyện tình yêu không chỉ dành cho việc chấp nhận bản thân và chữa lành những vết thương, mà còn ca ngợi sức mạnh khó tả của việc cảm nhận cuộc sống một cách trọn vẹn.

Ôi trời, tôi vừa định bắt đầu bài đánh giá của mình bằng cách nói về việc tôi thưởng thức sự giàu có của ngôn ngữ trong tiểu thuyết này, cho đến khi người bạn trên GR của tôi, Michele, cung cấp cho tôi trích dẫn này từ Encyclopedia of African American Women:
--Các nhà phê bình da trắng, thường thiếu hiểu biết về văn hóa người da đen, khen ngợi sự giàu có của ngôn ngữ bà sử dụng nhưng lại hiểu sai tác phẩm của bà và mô tả nó là đơn giản và không cầu kỳ.

Điều đó có kết tội tôi là một người da trắng thiếu hiểu biết về văn hóa người da đen không? Có lẽ là có, vì chắc chắn ngôn ngữ đó sẽ không bao giờ khiến tôi cảm thấy giàu sức biểu đạt nếu những hình thức tu từ ấy quen thuộc với tôi như làn da của chính mình. Nhưng tôi hy vọng mình có thể được miễn trừ cho "tội danh" thứ hai: chắc chắn tôi sẽ không coi tác phẩm này là đơn giản và không cầu kỳ, mà ngược lại, nó rất phức tạp, đầy ẩn dụ và bao quát hơn chỉ một cuộc hành trình tự quyết của một người phụ nữ.

Câu chuyện về cách tác phẩm này được tiếp nhận cũng thú vị không kém câu chuyện bên trong: Hurston đã được chôn trong một ngôi mộ không đánh dấu khi bà qua đời năm 1960. Lịch niên biểu ở cuối phiên bản của tôi khô khan ghi: Tháng 8 năm 1973, Alice Walker phát hiện và đánh dấu mộ của Hurston. Một hành động mang tính biểu tượng nếu có. Walker đã đánh dấu Hurston để lịch sử nhớ đến bà, và để lịch sử minh họa cách thái độ đối với câu chuyện của người da đen và câu chuyện phụ nữ đã thay đổi.

“Những con tàu xa xăm mang theo mọi ước mơ của con người.” Tiểu thuyết của Zora Neale Hurston về hành trình tìm kiếm bản ngã thực sự và tình yêu đích thực của một người phụ nữ bắt đầu từ đó. Từ con tàu xa xăm ấy, nhân vật nữ chính Janie Crawford xuất hiện, và chúng ta nhận ra rằng cô ấy luôn đi trên con đường riêng biệt của mình, những giấc mơ “bị Thời gian chế nhạo đến chết,” nhưng chưa bao giờ hoàn toàn bị đánh bại. Và vì phụ nữ “nhớ mọi thứ họ không muốn quên,” Janie Crawford hồi tưởng tất cả những khoảnh khắc quan trọng trong cuộc đời mình, từ lúc cô nhận ra mình là một cô bé “da màu” khi tìm khuôn mặt mình trong bức ảnh tập thể, đến khi trở về Eatonville, Florida, không bị lừa dối hay phản bội như người ta đã dự đoán, mà đau lòng, nhưng vẫn đầy kiêu hãnh, sau khi đã làm việc vất vả trên đồng đậu, sống sót qua cơn bão, và mất đi người đàn ông cô yêu.

Ý kiến không phổ biến: Tôi không thực sự thích Their Eyes Were Watching God lắm. Bạn có thể chỉ trích tôi vì điều đó, và nghi ngờ trí tuệ của tôi, nhưng bằng cách nào đó Zora Neale Hurston là một tác giả mà tôi rất trân trọng, nhưng tác phẩm của bà không thực sự làm tôi say mê. Tôi nghĩ bà là một người phụ nữ phi thường, và việc tìm hiểu về bà cũng như sự không chịu khuất phục của bà trong thời kỳ Harlem Renaissance khiến tôi yêu mến bà hơn (tôi muốn nói rằng chúng ta cần nhiều phụ nữ da đen mạnh mẽ, không bận tâm đến những gì người khác nói), nhưng tác phẩm hư cấu của bà thì chưa thật sự chạm đến tôi.

Tôi gặp khó khăn khi xem Janie như một nhân vật nữ quyền thực sự, người cuối cùng tìm thấy tiếng nói riêng của mình, bởi cô vẫn ở bên Tea Cake sau khi anh ta đánh cô và thường xác định bản thân thông qua các mối quan hệ với nam giới.

Cuốn sách này thật mạnh mẽ và tuyệt đẹp. Tôi sẽ còn bị ám ảnh bởi Janie và Tea Cake một thời gian. Lúc đầu tôi bắt đầu đọc bản in và gặp khó khăn để nhập tâm vào câu chuyện vì tôi gặp vấn đề với phương ngữ. Tôi cảm giác như mình mới học đọc, tập trung nhiều vào từ ngữ hơn là nội dung câu chuyện. Nhưng khoảng sau 25 trang, tôi đã chuyển sang bản audiobook do Ruby Dee đọc, và ôi trời, cô ấy thật tuyệt vời. Cô ấy đã mang câu chuyện này sống động lên theo những cách mà bản in không thể nào làm được. Cô ấy xứng đáng nhận giải Audie cho vai trò này. Tôi vô cùng khuyên bạn nên trải nghiệm bản này!

Thật dễ để hy vọng vào ban ngày, khi bạn có thể nhìn thấy những điều mình mong muốn. Nhưng lúc này là ban đêm, và đêm cứ thế kéo dài. Đêm đang sải bước trên hư vô, với cả thế giới tròn trong tay… mắt họ căng ra nhìn những bức tường tàn nhẫn, linh hồn họ tự hỏi liệu Ngài có đo sức yếu ớt của họ so với sức mạnh của Ngài. Họ dường như đang nhìn vào bóng tối, nhưng đôi mắt của họ đang theo dõi Chúa.

Câu chuyện xoay quanh Janie Crawford, nhưng bắt đầu từ cuối – sau khi cô trở về thị trấn nơi cô sống thời trẻ. Câu chuyện của cô được chia sẻ với người bạn Phoeby, nhưng khi nghe bản audio, tôi gần như quên mất điều đó – tôi hoàn toàn đắm chìm trong những trang sách, đánh dấu từng dòng văn giàu hình ảnh và đầy cảm xúc.

“Janie nhìn cuộc đời mình như một cái cây lớn đầy lá, với những điều đã chịu đựng, những điều đã tận hưởng, những việc đã làm và chưa làm. Bình minh và điềm gở hiện diện trong các cành cây.”

Janie kết hôn khi còn trẻ, rồi lại kết hôn lần nữa, và sau đó là lần thứ ba. Câu chuyện của cô đầy đau khổ, tình yêu, tan vỡ, chút nguy hiểm, phiêu lưu và cái chết. Các đối thoại được viết bằng phương ngữ địa phương, theo con người, nơi chốn và thời gian, điều mà tôi rất thích, đặc biệt khi nghe bản audio. Dù câu chuyện không tràn ngập những khoảnh khắc vui vẻ, vẫn có những phút giây hạnh phúc, xen lẫn những thử thách thường gặp trong cuộc sống. Dù trải qua bao thử thách, và là một người phụ nữ, Janie mạnh mẽ và độc lập, nhưng đồng thời trái tim cô tràn đầy tình yêu và yêu cuộc sống.

“Cô giờ đã hiểu rằng hôn nhân không tạo nên tình yêu. Giấc mơ đầu tiên của Janie đã chết, và cô trở thành một người phụ nữ thực thụ.”

Được xuất bản lần đầu vào ngày 18 tháng 9 năm 1937, với một câu chuyện viết từ hơn 80 năm trước, vẫn có nhiều điều còn nguyên giá trị cho thời hiện tại về tình yêu, gia đình và các mối quan hệ. Nhưng đó không phải là lý do tôi yêu thích cuốn sách; tôi yêu câu chuyện đầy cảm xúc này vì lối viết duyên dáng, phản ánh nhịp điệu của một cuộc đời sống trọn vẹn.

Điều thực sự gây ấn tượng với tôi khi đọc vào lúc này là những lời: Nhưng lúc này là ban đêm, và đêm cứ thế kéo dài… Họ dường như đang nhìn vào bóng tối, nhưng đôi mắt của họ đang theo dõi Chúa. Có thể không phải tất cả đôi mắt ngày nay đều hướng về một đấng tối cao, nhưng lời cầu nguyện thực ra là những lời hy vọng, là khát vọng cho tương lai, và lời nói không phân biệt tôn giáo.

Sau khi đọc hai lời nói đầu giải thích về lịch sử văn học của cuốn tiểu thuyết này, và sau khi hoàn tất, tôi nhận thấy đây thực sự là “cuốn sách nhỏ nhưng có võ”.
— Sau khi xuất bản, nó bị ngưng in suốt 30 năm.
— Bị giới văn học nam quyền lực coi thường.
— Những lời phê bình nghiêm khắc nhất đến từ các nhà phê bình da đen nam: “Không có chủ đề, không có thông điệp, không có tư tưởng.”
— Bị ngưng phát hành lần thứ hai và được tái xuất bản sau khi có kiến nghị.

Trong phần mở đầu, Mary Helen Washington nói rằng bà “yêu thích nó vì đây là câu chuyện về một người phụ nữ không tội nghiệp, không phải một người lai bi thảm, người đã thách thức mọi kỳ vọng đặt lên cô, người rời đi cùng một người đàn ông mà không bận tâm đến việc ly hôn với chồng cũ, và không bị tổn thương, nghiền nát hay bị coi thường.”

Tôi không chắc liệu có nên đọc các lời nói đầu này sau khi đọc xong cuốn sách hay không. Chúng tiết lộ khá nhiều chi tiết và định hướng độc giả. Tôi không biết gì về câu chuyện trước khi bắt đầu, và tất cả những lời ca ngợi cao độ đã tạo ra kỳ vọng lớn (mà nhiều kỳ vọng đã được đáp ứng). Tôi rất muốn được tham gia lớp học của Alice Walker tại Wellesley vào thập niên 70 khi bà giảng dạy về cuốn tiểu thuyết này. Một số cụm từ đôi khi chưa hoàn toàn rõ nghĩa với tôi, và đôi lúc ngôn ngữ phương ngữ hơi khó, làm nhịp đọc chậm hơn, nhưng toàn bộ vẫn hấp dẫn và đẹp đẽ. Tôi nghĩ phiên bản sách nói sẽ là một lựa chọn tuyệt vời cho cuốn sách này.

Được viết bởi một người phụ nữ da đen vào thập niên 30, thời kỳ mà phụ nữ, dù màu da nào, cũng khó tìm thấy một nữ anh hùng như Janie trong văn học, chứ chưa nói đến việc viết về cô ấy, đây thực sự là một tác phẩm đáng chú ý và là lời nhắc nhở không ngừng rằng “không thể khuất phục một người phụ nữ tốt.”