Mất Kết Nối (Lost Connections) Reviews

Theo mình cuốn sách vẫn có chiều sâu mà bạn đọc cần có về lĩnh vực tâm lý bởi nó được cô đọng lại từ hành trình khám phá bản thân của Johann Hari. Từ những về nguyên nhân và xuất phát điểm của những căng thẳng kéo dài đã dày vò anh từ những năm tháng tuổi thơ.

Trong hành trình kéo dài nhiều năm đó, anh đã gặp gỡ những nhà khoa học kì cựu nhất trong ngành tâm lý học, trò chuyện với các bệnh nhân trầm cảm, cũng như đi đến nhiều nơi trên thế giới và chứng kiến những mô hình xã hội khác nhau để tìm hiểu sự thật về căn bệnh này. Có thể nói, cuốn sách tuy không có tính học thuật cao nhưng sự thiết thực từ những kinh nghiệm thực tế trong sách mang lại là vô cùng đáng giá.

Phần mô tả của cuốn sách trên Goodreads (https://www.goodreads.com/book/show/3...) đã tóm tắt khá đầy đủ nội dung của cuốn sách nên tôi sẽ không dài dòng thêm nữa. 

Như thường lệ, tôi thấy khó viết bài đánh giá cho những cuốn sách mà tôi yêu thích nhất. Đây có thể là cuốn sách hay nhất mà tôi từng đọc về chứng trầm cảm và lo âu, và tôi đã đọc hàng chục, thậm chí hàng trăm cuốn trong nhiều thập kỷ.

Đây là cuốn sách mà tôi ước mình có thể sở hữu. Tôi có thể mượn lại từ thư viện vào một lúc nào đó.

Tôi có thể giới thiệu cuốn sách này cho mọi người (bao gồm một số người cụ thể mà tôi biết), đặc biệt là những người đã từng trải qua chứng trầm cảm/lo âu, những người làm việc với những người mắc chứng bệnh này để giảm bớt tình trạng đó, những người biết hoặc đã từng biết những người mắc chứng trầm cảm và/hoặc lo âu, và hầu hết mọi người đang sống trong thế giới hiện đại của chúng ta; nói cách khác, hầu hết độc giả. Phụ đề của cuốn sách đề cập đến chứng trầm cảm nhưng trong suốt cuốn sách, cả chứng trầm cảm và lo âu đều được khám phá, và tôi rất cảm kích điều đó.

Có lẽ tôi nên cảm thấy bối rối vì không có lời bàn tán nào trên bìa sách đến từ các chuyên gia trong lĩnh vực này, nhưng cuối cùng tôi lại không quan tâm. Đây không phải là một cuốn sách tâm lý học đại chúng, và tôi hy vọng các chuyên gia sức khỏe tâm thần sẽ đọc nó. Tôi ước thông tin này đã được xuất bản và công bố cách đây nhiều thập kỷ, và được những người trong lĩnh vực này chấp nhận. Đối với tôi, thật nực cười khi thông tin này có thể được coi là đột phá nhưng một số thông tin trong đó lại có vẻ như vậy khi xét đến các phương thức điều trị hiện tại được chấp nhận cho chứng trầm cảm và lo âu.

Tác giả đưa ra danh sách 9 nguyên nhân gây ra chứng trầm cảm, mặc dù ông không được đào tạo chính thức về tâm thần học hoặc tâm lý học. Những nguyên nhân này liên quan đến nhiều yếu tố xã hội/môi trường, hoàn toàn bỏ qua thực tế là nhiều người mắc bệnh tâm thần (kể cả tôi) có thể không gặp phải bất kỳ yếu tố nào trong số này. Tác giả không lập luận rằng chứng trầm cảm của một số người có liên quan đến các tác nhân gây căng thẳng theo tình huống (điều này đúng) hoặc rằng sự khó chịu hiện sinh trong xã hội rộng lớn hơn là do các yếu tố xã hội/môi trường (điều này hoàn toàn có thể đúng); ông đang nói rằng tất cả các bệnh trầm cảm đều nằm trong phạm vi hẹp của ông, điều này vô cùng xúc phạm đến những người trong chúng ta đang sống chung với bệnh tâm thần nghiêm trọng.

Vậy thì cá nhân tôi có thể kết luận gì từ cuốn sách này? Để vượt qua căn bệnh nghiêm trọng đã khiến tôi phải nhập viện và cố gắng tự tử nhiều lần, tôi được cho là phải tham gia vào các hoạt động xã hội tại địa phương, tham gia vào một khu vườn cộng đồng, thành lập một hợp tác xã, giao lưu với thiên nhiên và quan hệ tình dục. Quên thuốc đi, theo tác giả, tình dục là thuốc chống trầm cảm tốt nhất. Tác giả viết về chứng trầm cảm liên quan đến nhiều sự ngắt kết nối khác nhau, nhưng đến cuối cuốn sách, tôi chỉ có thể kết luận rằng tác giả đã hoàn toàn tách biệt khỏi thực tế của bệnh tâm thần.

Hari trích dẫn một số nhà nghiên cứu ủng hộ quan điểm của ông, nhưng cách ông diễn giải những phát hiện của họ cho thấy sự thiếu hiểu biết cơ bản về các nguyên tắc của nghiên cứu khoa học. Ông đã đưa ra bằng chứng cho một nhà khoa học rằng ông được một tạp chí bình luận xã hội coi là một trong những nhà khoa học có ảnh hưởng nhất còn sống như thể điều này bằng cách nào đó ủng hộ tính hợp lệ của các lập luận của nhà khoa học này. Ông cũng đưa ra những tuyên bố gây hiểu lầm về cách Sổ tay chẩn đoán và thống kê (DSM) xử lý tình trạng mất mát.

Ông đưa ra giả thuyết đã bị bác bỏ rằng trầm cảm là do thiếu chất dẫn truyền thần kinh serotonin như bằng chứng cho thấy trầm cảm không phải do nguyên nhân sinh học. Giả thuyết này ban đầu được đưa ra để cố gắng giải thích lý do tại sao các loại thuốc ức chế tái hấp thu serotonin lại có ích cho những người bị trầm cảm và vào thời điểm đó không có các kỹ thuật khoa học nào có thể xác minh liệu điều này có chính xác hay không. Từ đó, người ta phát hiện ra rằng bệnh trầm cảm không liên quan đến tình trạng thiếu hụt lượng serotonin tuyệt đối, nhưng thật vô lý khi nói rằng vì các nhà khoa học đưa ra lời giải thích không chính xác cách đây nhiều thập kỷ nên chúng ta nên vứt bỏ cả đứa bé lẫn nước tắm và nói rằng sinh học và chất dẫn truyền thần kinh không liên quan gì đến vấn đề này.

Là một chuyên gia sức khỏe tâm thần và là người mắc chứng rối loạn trầm cảm nặng, tôi khá chắc chắn rằng mình sẽ không đồng ý với cuốn sách này, vì nó phản đối bất kỳ nguyên nhân sinh học nào gây ra chứng trầm cảm. Điều tôi không ngờ tới là lượng thông tin vô lý và sự hiểu lầm/diễn giải sai lệch có chủ đích mà tôi tìm thấy.

Theo quan điểm của tôi, sự vô lý bắt đầu khi tác giả viết rằng ông đã có một "sự sáng tỏ" ở tuổi 18: "Tôi không hạnh phúc, tôi không yếu đuối - tôi bị trầm cảm. Có một thuật ngữ để chỉ cảm giác như thế này! Đây là một tình trạng bệnh lý, giống như bệnh tiểu đường hoặc hội chứng ruột kích thích! Tất nhiên, tôi đã nghe điều này, như một thông điệp lan truyền trong nền văn hóa, trong nhiều năm, nhưng giờ đây, tôi đột nhiên hiểu ra. Họ ám chỉ tôi! Và, tôi đột nhiên nhớ ra vào lúc đó, có một giải pháp cho chứng trầm cảm: thuốc chống trầm cảm. Vậy nên đó chính là thứ tôi cần! Tôi biết về phương pháp chữa trị [Prozac] vì phương tiện truyền thông toàn cầu đã công bố nó chỉ vài năm trước đó." 

Nhiều năm sau, bác sĩ trị liệu của ông nhận thấy ông có vẻ chán nản, và ông khẳng định rằng điều đó không thể xảy ra vì thuốc chống trầm cảm của ông đã làm tăng mức serotonin của ông. Điều này nghe không giống bất kỳ ai tôi từng gặp phải, những người mắc bệnh tâm thần nghiêm trọng và đặt ra nghi ngờ nghiêm trọng về phán đoán của tác giả.

Ở mức giai đoạn của mình, Hari viết cuốn sách với lòng trắc ẩn và hiểu biết thực sự, đưa ra một lập luận quan trọng rằng chúng ta cần mở rộng hiểu biết của mình về cả bệnh trầm cảm và thuốc chống trầm cảm. Uống thuốc để giải quyết tình trạng mất cân bằng hóa học không phải là câu trả lời, mà đúng hơn là xác định xem bạn/chúng ta đang bị ngắt kết nối với điều gì - bao gồm cả sự trợ giúp của các chuyên gia sức khỏe tâm thần, nhưng không chỉ giới hạn ở đó. Ông tham khảo ý kiến ​​của các chuyên gia, giới thiệu các phương pháp tiếp cận và nghiên cứu sáng tạo, và suy nghĩ về mọi thứ 'trong một thời gian dài' như ông đã nói nhiều lần. 

Thật khó để không đồng ý với những phần lớn trong số này - phần lớn là hợp lý và chú ý đến sự phức tạp của sự tồn tại của con người - và ông bao quát được nhiều lĩnh vực trong khi vẫn duy trì tốc độ của một trang sách hấp dẫn. Ông cũng nghĩ lớn, chỉ trích chủ nghĩa tân tự do đương đại trong đại dịch trầm cảm. Nhưng đôi khi giọng điệu quá truyền bá và gần như hạ thấp người khác trong khi không gian dành cho các vấn đề cụ thể đôi khi lại gây tò mò (nhiều trang cho một thí nghiệm LSD duy nhất trong khi chấn thương thời thơ ấu bị đập tan trong một trong những chương nhỏ nhất). 

Về cuối, những chủ đề lớn như thu nhập cơ bản toàn cầu được giới thiệu với sự phô trương rầm rộ chỉ để lật úp một phần khác dành cho một người bạn nổi tiếng của ông. Và trong khi ông cố gắng đưa ra những lý lẽ công bằng cho sinh học, thì một khi đã xác định được rằng lý thuyết mất cân bằng hóa học là nhảm nhí, các yếu tố sinh học khác - đáng chú ý nhất là hormone, một vấn đề lớn đối với nhiều phụ nữ mắc các dạng trầm cảm khác nhau - hầu như không được chú ý. Tuy nhiên, tôi rất vui vì ông đã viết nó và tôi đã đọc nó. Chúng ta cần lắng nghe nỗi đau của mình, nỗi đau của người khác và mở rộng khả năng đối phó với nó. Theo nghĩa rộng hơn, đây là một cuốn sách đầy hy vọng và hữu ích.

Hai trong số những câu châm ngôn yêu thích của tôi là "Tốt hơn là không có gì" và "Hãy lấy những gì hiệu quả với bạn và bỏ qua phần còn lại". Đây là cách tôi ra khỏi giường và bắt tay vào công việc kinh doanh và phát triển của mình. Được rồi, vì vậy tôi không phải là người đọc nhiều nhất, kỹ sư giỏi nhất, người chồng tuyệt vời nhất, v.v. Điều đó có giải thoát tôi khỏi trách nhiệm trong bất kỳ khía cạnh nào trong số đó không? Không. Bởi vì tệ hơn việc tôi làm bất cứ điều gì để cải thiện bản thân là không làm gì cả. Bất kỳ nỗ lực cải thiện nào cũng tốt hơn là không làm gì cả. 

Đó là tất cả những gì tôi yêu cầu ở bản thân mình. Và sau đó, được rồi, mục đích của việc đọc của tôi hiếm khi là đồng ý với tác giả. Nếu tôi đồng ý, đó là một nhiệm vụ dễ dàng hơn; nếu không, tôi phải tìm ra lý do tại sao tôi không đồng ý. Tôi lấy những gì hiệu quả với mình và bỏ qua phần còn lại. Tôi nhìn vào những gì cha mẹ tôi đã làm và cách họ sống. Tôi bắt chước những phần mà tôi đánh giá cao ở họ và tìm kiếm những lĩnh vực cần cải thiện - mà luôn có những lĩnh vực đó. Họ chỉ là con người. Và tôi cũng vậy.

Giờ thì, có lẽ hầu như chẳng có gì trong số này liên quan đến cuốn sách này nói riêng, và đó là lỗi của tôi. Tôi luôn kết thúc bằng việc tiết lộ khi tôi từ bỏ việc viết nhật ký.

Lưu ý:

Sự ra đời của bạn là xứng đáng, nghe chưa! Bạn xứng đáng được yêu thương, được vui vẻ, được ngớ ngẩn, và những sai lầm đẹp đẽ mà anh sẽ tiếp tục mắc phải.

Tiến lên nào!

Tôi đã thảo luận về cuốn sách này với một người bạn ngày hôm qua. Cậu ấy nghĩ (hoặc đang đóng vai Luật sư của Quỷ dữ chỉ để chọc tức tôi, như cậu ấy đôi khi vẫn làm :P) rằng mọi thứ đã được thực hiện trước đó.

Tôi nói rằng điều đó phụ thuộc vào mức độ bạn nhìn nhận một vấn đề. Không ai giống anh ấy từng tồn tại, và những gì anh ấy tuyên bố tương đương với việc nói rằng, chúng ta đều là phân tử, hoặc chúng ta đều chỉ là những túi thịt hay thứ gì đó. Điều đó, như chúng ta thậm chí biết về mặt khoa học, là nhìn nhận vấn đề theo thứ tự sai về quy mô.

(Tôi thường làm công việc khó khăn là củng cố những lập luận yếu kém của người khác cho họ, chỉ để khi họ biết tôi đập tan những lập luận đó thành từng mảnh, tôi có lý do để làm như vậy. Tôi phải đưa ra các điểm A, B, C và D để tôi không chỉ bác bỏ điểm A, rồi sau một tuần, họ quay lại và nói, "Aha! Tôi đã nghĩ về điều đó! Bạn đã cân nhắc chưa: Điểm B?! Thấy chưa!"

Ugh. Mọi người!! Tôi biết chúng ta cần họ, nhưng có lẽ chúng ta cho phép mình bị trầm cảm vì nhiệm vụ to lớn là tìm kiếm một mạng lưới bạn bè tử tế thậm chí còn chán nản hơn!)

Điều khiến chúng ta trở nên độc đáo là DNA, và mỗi người trong chúng ta đều có bộ gen chưa từng tồn tại trước đây—bất kể chúng ta chia sẻ bao nhiêu mã đó với người khác. Mỗi người trong chúng ta là một đối tượng riêng biệt, với một bộ sưu tập trải nghiệm độc đáo, trải nghiệm cuộc sống theo những cách khác nhau.

Một trong những quan điểm của Peterson là hệ thống phân cấp thống trị đã ăn sâu vào chúng ta, chứ không phải vào văn hóa của chúng ta. Chúng không thể bị phá bỏ. Tôi chắc Hari sẽ đồng ý, nhưng ông ấy không nói rõ điều đó. Ông ấy chỉ nêu quan điểm rằng hệ thống phân cấp ở một số quốc gia đang tăng lên đến mức cực đoan theo cách cực kỳ có hại, và ủng hộ việc san phẳng các hệ thống phân cấp đó như ở Na Uy (ôi trời nếu có thêm một người không sống ở đây nói với tôi rằng điều đó thật tuyệt...!!)

Vâng, hãy đọc bài viết đó cùng với bài viết Trường học cuộc sống này:

http://www.thebookoflife.org/countrie...

Bởi vì tôi không thể bận tâm giải thích tại sao không một quốc gia nào, và có lẽ đặc biệt là Na Uy, có tất cả các câu trả lời.

Và kiến ​​thức trong cuốn sách này không hề ẩn giấu như ông ấy nói. Hãy đi vào thiên nhiên, ví dụ: có toàn bộ tập tục "tắm rừng" của Nhật Bản, v.v... Ý tôi là tôi đoán là tôi chưa bao giờ thấy những giải pháp này được thu thập theo cách này trước đây, và thế là đủ. Chỉ có điều gì đó về giọng điệu "wow" của nó, giống như... Vâng, một số tiến bộ công nghệ và cách sống mới khiến chúng ta cô đơn hơn bao giờ hết. Tôi không nghĩ đó là tin tức mới đối với bất kỳ ai. Tác động có hại của quảng cáo: đúng vậy. Tất cả chúng ta đều đang nói về những thứ này. Bạn không xé toạc tấm che mắt của chúng tôi. Nhưng cảm ơn vì đã cung cấp một số suy nghĩ mới về tính cấp thiết của việc ngăn chặn những ảnh hưởng đó. Còn về việc ủng hộ luật cấm quảng cáo khiến mọi người cảm thấy tồi tệ?! Bạn có bị điên không? Đối với tôi, điều đó nghe giống như lãnh thổ của Thế giới mới tươi đẹp. Mặc dù tôi đánh giá cao sự chân thành trong ý định của nó, chắc chắn rồi.

Nhưng, ổn thôi: Tôi nghĩ rằng mục đích của tất cả những bài đọc này mà chúng ta thực hiện là để phát triển triết lý của mình.

Tôi định cho 4* nhưng ông Hari khiến tôi cảm thấy được trao quyền :)

Và dường như cung cấp cho tôi những lý do mới để chỉ trích Russell Brand! Dù sao thì tôi cũng thích làm như vậy ;) Bởi vì thật không may cho ông Hari, tôi cho rằng ông ấy có vẻ như bị mắc kẹt trong việc kêu gọi cách mạng.

"Này!" các nhà xuất bản của ông ấy nói. "Hãy kêu gọi cách mạng mà ông muốn. Khiến sách bay khỏi kệ!"

Cuốn sách cuối cùng tôi đọc của Hari, "Chasing the Scream", tôi đã đọc khi còn trẻ và đang tìm kiếm "câu trả lời", vì vậy tiếng gọi cách mạng của ông đã xuất hiện. Lần này, tôi đọc cuốn sách này cùng với 12 Quy tắc sống của Jordan Peterson (không có trên kệ GR của tôi vì tôi thích có những trải nghiệm độc đáo với sách. Khi tôi thêm phần trăm đã đọc hoặc "đang đọc" và ai đó thích nó, thì giống như khi bạn vào một cửa hàng và nhân viên bán hàng nói, "Lựa chọn tuyệt vời! Kết hợp tốt với dòng áo phông cotton có hoa văn mới của chúng tôi." Tôi biết rằng mọi chuyện không phải như vậy. Những người GR không có động cơ tiếp thị nào để khuyến khích tôi đọc sách, nhưng trong những thứ nên được giữ riêng tư, thì trải nghiệm với sách là thứ đứng đầu. 

Có người vừa cho tôi xem một video trên Facebook về một người phụ nữ nghiện rượu la hét vì chính phủ đang tước đi đứa con của bà. Tôi chắc rằng nó được đưa ra với động cơ thúc đẩy một số loại thay đổi, nhưng bất kể động cơ là gì, một số thứ chỉ cần được giữ riêng tư, ngay cả khi chúng không còn "về mặt kỹ thuật phải như vậy" nữa. Bây giờ chúng ta có thể ghi lại mọi thứ, không có nghĩa là chúng ta nên làm vậy. Hãy nhìn vào toàn bộ vụ Logan Paul, hoặc cặp đôi thích làm vlog đã chia tay và cảm thấy như họ "đã bán mối quan hệ của mình cho YouTube". Quyền riêng tư là nhu cầu của con người giống như nước và thức ăn. Vậy là xong!)

Tôi có cảm xúc lẫn lộn về cuốn sách này. Một mặt, nó nêu ra những chủ đề thực sự quan trọng và có rất nhiều dữ liệu rất thú vị trong đó. Có một số phần trong cuốn sách này mà tôi thấy hữu ích và sâu sắc.

Mặt khác, có rất nhiều sự đơn giản hóa quá mức trong cuốn sách này. Tôi đặc biệt khó chịu với những sự đơn giản hóa quá mức xung quanh sinh học/dược lý tâm thần và gần như đã bỏ cuốn sách sau vài chương đầu tiên và sau đó tôi tự nhắc nhở mình rằng đây là lĩnh vực mà tôi biết rất nhiều, vì vậy tôi cần phải thận trọng. Nhưng về chấn thương thời thơ ấu, tôi cũng cảm thấy rằng có một chủ đề lớn về cách trải nghiệm của bạn khi còn nhỏ dạy bạn cách tương tác với thực tế theo một số cách nhất định hoàn toàn bị bỏ qua. Và tôi khá chắc chắn rằng về xã hội học và kinh tế, cũng có rất nhiều sự đơn giản hóa nhưng tôi không biết đủ về các ngành học này để nắm bắt được điều đó.

Tôi cũng nghĩ rằng cuốn sách chủ yếu nói về các tương tác văn hóa, xã hội và kinh tế hoàn toàn không biết đến cách thế giới hiện đại mong đợi mọi người luôn hạnh phúc. Đây là một chủ đề lớn khác đáng để khám phá.