Giữa rừng già Nam Mỹ, một chú chó được xua đi săn đuổi một thổ dân da đỏ. Trên đường lần theo dấu kẻ trốn chạy, chú chó dần nhận ra mùi của những thứ mình đã đánh mất: mùi củi khô, mùi bột mì, mùi mật ong,… và rồi mùi người anh em của mình. Chú chó nhớ lại tất cả những gì những Con người của Đất từng dạy cho nó: cách tôn trọng thiên nhiên, biết ơn mẹ đất, sống hòa hợp với vạn vật và đặc biệt cái tên của nó, Afmau - theo tiếng thổ dân nghĩa là Trung thành.
Với tài năng kể chuyện vô song, Luis Sepúlveda biết cách tôn vinh những tình cảm cổ xưa, cao quý một cách sống động, để lại những ấn tượng khó quên về thế giới của người Mapuche, về mối gắn kết của họ với thiên nhiên vĩ đại.
Xem thêm
Không phải tự nhiên mà Luis Sepúlveda được gọi là nhà văn của các loại vật, nếu ai đã từng đọc Chuyện con mèo dạy hải âu bay, Chuyện con ốc sên muốn biết vì sao nó chậm chạp hay Chuyện con mèo và con chuột bạn thân của nó thì hẳn nhiên biết rằng nhà văn người Chile này dành cho những loài vật một sự thương mến vô cùng lớn. Lần này ông trở lại với độc giả qua câu chuyện về loài chó, tiêu đề cho bản tiếng Việt do Nhã Nam phát hành được dịch bởi Hoàng Nhuỵ Chuyện con chó tên là Trung Thành (tên gốc Historia de un perro llamado Leal.)
Câu chuyện kể về chú chó nhỏ được một con báo đốm cứu sống trong cơn bão tuyết ở vùng đất Nam Mỹ xa xôi, sau đó con báo đốm mang chú chó đến với cuộc sống người dân Mapuche (được hiểu là Con người của Đất). Từ đây chú chó được sống, được sinh hoạt và tận hưởng lối sống khoan dung, hiền hoà của những người dân ở đâu, đặc biệt là dành nhiều tình cảm cho người bạn bé nhỏ của cậu Aukamañ; nó biết cảm ơn khi được ăn uống, biết xin lỗi khi phải làm ảnh hưởng đến những loài vật khác, biết vị tha và bao dung cho loài người, hẳn nhiên chú chó mang tên Afmau (theo tiếng của người dân địa phương nghĩa là Trung thành) còn biết trả ơn trả nghĩa cho người đã đối xử tốt với mình.
Cuộc sống bình yên của chú chó nhỏ trở nên xáo trộn khi loài người ở một vùng đất khác đến bắt dân làng Mapuche phải rời đi để chiếm dụng vùng đất này, chú chó Afmau bị bọn chúng bắt làm chó săn mồi. Hằng ngày bị sống trong cảnh xiềng xích với roi quất vào lưng, cảnh đói và rét, chú chó nhớ cuộc sống ngày xưa cùng người dân Mapuche hiền hoà.
Hơn 80 trang sách là cuộc hành trình dõi theo, giúp đỡ người bạn nhỏ thưở bé của chú chó tội nghiệp khỏi cuộc săn lùng từ đám người lúc nào cũng lăm le thứ vũ khí chết chóc trên lưng.
Đây là kết thúc buồn đầu tiên khi tôi đọc những tác phẩm của Luis Sepúlveda nên hơi cảm thấy hụt hẫng. Hiển nhiên với tình yêu của Luis Sepúlveda với những loài vật thì tôi nghĩ ông cũng muốn cho Afmau sống mãi với những câu chuyện kể của người dân Mapuche sau này.
Tác phẩm này Luis Sepúlveda sử dụng nhiều từ ngữ địa phương, để đảm bảo tính chất dân tộc và tôn trọng vùng đất thiêng liêng này nên tác giả giữ nguyên lại ngôn ngữ đặc biệt nên trong tác phẩm, rồi sau đó là phần mục lục để giải thích ngữ nghĩa của các từ ấy. Cuốn sách được dịch ra hơn 35 thứ tiếng trên toàn thế giới và bản tiếng Việt vừa mới xuất bản vào cuối năm 2017.