VÒM RỪNG – tiểu thuyết giành giải thưởng danh giá Pulitzer 2019 của Richard Powers là một câu chuyện phi thường, đáng kinh ngạc, đưa người đọc từ một New York xa xưa, đi khắp Bắc Mỹ, qua bán đảo Đông Dương đến thung lũng Silicon giữa thế kỷ 21, để kể về mối quan hệ gắn kết kì diệu giữa con người và thiên nhiên hùng vĩ.
Từ ký ức ngàn xưa, con người và cây cối đã có những mối liên kết hết sức đặc biệt. Song song với thế giới loài người, có một thế giới vô hình nhưng rất sống động của cây cối đang tồn tại, và chỉ những ai thực sự lắng nghe mới có thể chạm tay vào thế giới ấy. Bắt đầu khi gốc rễ sâu trong lòng đất, đến thân, ngọn và trở lại hạt giống, cây cối như một triết gia ẩn thân, chứa đầy điều kỳ diệu, những bài học mà con người qua bao thế hệ chưa chắc đã hiểu hết được.
Nhưng con người đã làm gì với ngôi nhà của tổ tiên? Những cây xanh bị đốn ngã theo nhiều thập kỷ, những thảm xanh lục bát ngát đang dần biến mất.
9 người Mỹ với những trải nghiệm đời sống độc đáo khác nhau, đã có mối gắn kết từ tận sâu bên trong với từng loại cây riêng. Như gia đình Hoels với nhiều đời thế hệ sống cùng cây hạt dẻ, một trong vài cây hiếm hoi trên khắp nước Mỹ chống chọi được bệnh đốm cam, căn bệnh đã khiến hơn bốn tỷ cây hạt dẻ diệt vọng. Hay bi kịch của người cha Mimi Ma, người trồng cây dâu tằm để vinh danh gia tộc sau khi ông trốn thoát khỏi Trung Quốc, cuối cùng đã tử tự khi cây dâu tằm mục ruỗng…
Bằng tình yêu với thiên nhiên, cây cối, những con người đó với những cách khác nhau, gắn kết lại cùng nhau trong một sứ mệnh lớn lao, bảo vệ thiên nhiên, chống nạn phá rừng, cứu lấy sự sống còn của cây, trước khi những cây cổ thụ hàng triệu năm cuối cùng ngã xuống.
VÒM RỪNG là “một bản trường ca cuồng nộ, hùng tráng dành cho sự kỳ vĩ của Mẹ Thiên Nhiên” (Dan Cryer), “cuốn tiểu thuyết hay nhất viết về cây cối, và thực sự, là một trong những cuốn tiểu thuyết tuyệt đỉnh nhất” (Ann Patchett).Một cuốn sách sẽ khiến bạn ngỡ ngàng, xúc động, đau nhói, gào thét, tuyệt vọng và cũng hy vọng.
VÒM RỪNG cũng đã lọt vào danh sách chung khảo rút gọn của giải thưởng Man Booker, được bình chọn là một trong những cuốn sách hay nhất năm 2018 của các báo lớn ở Mỹ như New York Times, Washington Post và nhiều báo khác.
Xem thêm
Vậy, bên trong những trang này có gì ngoài những chủ đề rõ ràng? Cuốn tiểu thuyết được chia thành bốn phần (rễ, thân, vương miện và hạt giống), phần đầu tiên trình bày tám truyện ngắn riêng biệt, bắt đầu chồng chéo trong phần thứ hai. Một phần của cuốn tiểu thuyết, cũng là phần dài nhất (cái rương – xem anh ấy đang làm gì ở đó?) Ví dụ, có một lập trình viên trẻ, Neejay, bị ngã từ trên cây xuống, bị tàn tật và dành phần còn lại của cuộc đời mình. cuộc đời làm giám đốc sáng tạo của một công ty trò chơi cực kỳ thành công; có một người lính, không giống như người lập trình, được cứu bởi một cây đa và anh ta rơi từ chiếc máy bay bị bắn hạ trong Chiến tranh Việt Nam; có một phụ nữ trẻ thiệt mạng bị điện giật trong bồn tắm nhưng được hồi sinh và tìm thấy cuộc sống mới giữa rừng cây… Tất cả những điều này có vẻ phi lý và rời rạc, nhưng khả năng xảy ra các sự kiện không thành vấn đề, bởi vì từ những mảnh ghép này, Powers bằng cách nào đó đã tạo ra được một câu chuyện cực kỳ hấp dẫn.
"Vòm rừng" thuộc về truyền thống của những cuốn tiểu thuyết lớn theo phong cách Mỹ đích thực, nhưng nó hoàn toàn xứng đáng để bạn đọc, không chỉ vì thông điệp môi trường vô giá mà còn vì nó là một câu chuyện được kể rất hay. Hầu như tất cả tám cốt truyện của nó đều thu hút sự quan tâm xuyên suốt khi chúng ta theo dõi cuộc sống của họ trong nhiều thập kỷ. Có lẽ hay nhất trong số đó là câu chuyện của Patricia Westerford, một nhà sinh vật học có bài báo đầu tiên về sự giao tiếp của cây cối bị coi thường trong một bài báo tiếp theo do ba người đàn ông viết. Sau khi xong việc với con người, Patricia rút lui vào rừng, nơi cô dành phần lớn cuộc đời sau đó. Trong khi đó, luận án của cô bắt đầu thu hút được sự chú ý mới, một sự công nhận mà Patricia không hề hay biết. Không muốn tiết lộ quá nhiều nội dung, ngay cả câu chuyện về Patricia đơn độc cũng sớm đan xen với câu chuyện về Neejay, người khuyết tật, giàu có và cô độc, người ngồi tại văn phòng thành phố của mình và mơ về một trò chơi thậm chí còn thực tế và gây nghiện hơn sẽ được phát triển. . Đưa ra bài phát biểu quan trọng tại một hội nghị danh tiếng ở gần cuối cuốn tiểu thuyết, Patricia tóm tắt nhiều ý tưởng của cuốn tiểu thuyết, bao gồm cả chủ nghĩa ngoại lệ của con người và điều mà tôi tin là lý thuyết của James Gibson về khả năng chi trả cho môi trường: “Các nhà khoa học chúng tôi được dạy không bao giờ tìm kiếm chính mình ở những nơi khác”. loài,” cô tuyên bố và tiếp tục:
Vì vậy, chúng tôi đảm bảo không có gì giống chúng tôi! Cho đến cách đây không lâu, chúng ta thậm chí còn không để tinh tinh có ý thức chứ đừng nói đến chó hay cá heo. Chỉ có con người thôi, bạn thấy đấy: chỉ con người mới có thể biết đủ để muốn mọi thứ. Nhưng hãy tin tôi: cây cối muốn thứ gì đó từ chúng ta, cũng như chúng ta luôn muốn thứ gì đó từ chúng. Đây không phải là điều huyền bí. 'Môi trường' vẫn còn sống - một mạng lưới linh hoạt, luôn thay đổi của các cuộc sống có mục đích phụ thuộc lẫn nhau. Tình yêu và chiến tranh không thể tách rời. Hoa tạo hình con ong cũng như con ong tạo hình hoa. Quả mọng có thể cạnh tranh để được ăn nhiều hơn so với động vật tranh giành quả mọng. Cây keo gai tạo ra thức ăn có đường chứa protein để nuôi và bắt những con kiến canh giữ nó làm nô lệ. Cây mang trái lừa chúng ta phân phối hạt của chúng, và quả chín dẫn đến tầm nhìn màu sắc. Khi dạy chúng ta cách tìm mồi, cây cối dạy chúng ta thấy bầu trời có màu xanh. Bộ não của chúng ta phát triển để giải quyết vấn đề rừng. Chúng ta đã được định hình và định hình bởi rừng lâu hơn chúng ta là loài người.
Vậy có phải Powers đang giảng dạy cho chúng ta trong lốt một nhân vật hư cấu? Người ta có thể lập luận rằng "Vòm rừng" là một ví dụ điển hình về cái mà nhà phê bình James Wood gọi là chủ nghĩa hiện thực cuồng loạn, loại văn học thiên về lý thuyết xã hội hơn là tiểu thuyết. Cho dù điều này có quan trọng hay không, việc dành quá nhiều không gian cho những vấn đề khẩn cấp trong thế giới thực là điều tốt hay xấu, tất cả đều tùy thuộc vào người đọc - tôi, đối với một người, thuộc về phe đồng ý."