Xuân Diệu đã từng viết: “Làm sao sống được mà không yêu/Không nhớ không thương một kẻ nào.” Đúng vậy dù cuộc sống có diễn ra như thế nào đi chăng nữa thì chắc hẳn ai cũng mang lòng tương tư về một ai đó. Nếu bạn đã từng trải qua một mối tình nào đó, ắt hẳn bạn sẽ thấy tình yêu đem lại cho cuộc sống một màu sắc riêng biệt hơn bất kỳ một cảm xúc nào khác, có thể là vui vẻ, buồn đau hay nhớ nhung da diết, tình yêu là một gia vị khiến cuộc sống trọn vẹn hơn. Nhưng khi kết thúc một mối tình bạn có từng luận ra những quy luật chân thật của nó, bạn có ngẫm lại những kỉ niệm, cảm xúc và bạn có cảm thấy hoài niệm khôn nguôi? Nếu bạn mang trong mình những cảm xúc đó thì đó chính là bạn đang đặt mình vào “dấu chấm lửng” , mặc dù mọi thứ đã chấm hết. Còn nếu bạn đang chơi vơi không xác định được cảm xúc của mình thì tôi nghĩ cuốn sách “Luận Về Yêu” của tác giả Alain de Botton là dành cho bạn. Cuốn sách này chứa đựng chính xác những gì lâu nay chúng ta muốn biết về tình yêu, những khía cạnh phân tích của tác giả về chính mối tình thời trẻ của mình, chắc chắn sẽ giúp chúng có thêm nhiều góc nhìn về tình yêu.
1. Có một câu ngạn ngữ Ả rập nói rằng tâm hồn chuyển động với tốc độ của con lạc đà. Trong khi hầu hết chúng ta bị dẫn dắt bởi những nhu cầu ngặt nghèo về thời gian biểu và nhật trình, tâm hồn ta – bàn tọa của con tim – vẫn đeo đuổi đằng sau ta một cách hoài nhớ, mang theo gánh nặng của ký ức. Nếu như mỗi cuộc tình đều chất thêm một sức nặng nào đó lên lưng con lạc đà, chúng ta có thể trông đợi tâm hồn chậm đi tương ứng với tầm quan trọng của gánh nặng tình ái. Khi rốt cuộc có thể rũ bỏ gánh nặng vụn nát của ký ức mình, Chloe đã gần như giết con lạc đà của tôi.
2. Từ khi cô ra đi tôi đã mất hết khao khát đồng hành cùng hiện tại. Tôi sống trong hoài nhớ, tức là với một dẫn chiếu thường hằng tới cuộc đời tôi khi còn ở bên cô. Đôi mắt tôi chẳng bao giờ thực sự mở ra, chúng vẫn nhìn về phía sau và vào bên trong ký ức. Đáng lẽ tôi nên ước trải qua phần đời còn lại đi theo con lạc đà, lang thang qua những đụn cát của năm qua, dừng lại ở những ốc đảo quyến rũ để trổ lá qua hình ảnh của những ngày hạnh phúc xưa. Hiện tại không có gì neo giữ tôi, quá khứ đã trở thành thì duy nhất có thể cư trú. Liệu hiện tại có thể đóng vai trò gì bên cạnh quá khứ, hay chỉ là lời nhắc chế giễu về người vắng mặt? Liệu tương lai có thể chịu đựng một sự thiếu vắng khác còn cay nghiệt hơn?
3. Khi nhấn chìm mình trong ký ức, tôi thỉnh thoảng không thể nhìn vào hiện tại mà không có Chloe, mang ảo giác rằng cuộc chia tay chưa hề diễn ra và hai đứa vẫn ở cùng nhau, như thể tôi đã có thể gọi điện cho cô ấy bất cứ lúc nào và rủ đến Odeon coi phim hay đi bộ qua công viên. Tôi sẽ bỏ qua chuyện Chloe quyết định đến ở cùng Will trong một thị trấn nhỏ ở miền Nam California, tâm trí tôi sẽ chuyển từ việc báo cáo sự thật sang một huyễn tưởng về những ngày điền viên chỉ có niềm vui và tiếng cười. Rồi bất thình lình, thứ gì đó sẽ mạnh bạo ném tôi trở về hiện thực không có Chloe. Điện thoại sẽ đổ chuông và trong lúc đến nhấc máy tôi sẽ để ý (như thể lần đầu tiên, với trọn vẹn niềm đau của lần đầu nhận ra) chỗ Chloe thường để lược chải tóc trong phòng tắm lúc này trống trơn. Và sự thiếu vắng cái lược sẽ như một nhát dao găm vào tim, một lời nhắc không thể đương nổi rằng cô đã ra đi.
4. Khó khăn của việc quên cô được nhân lên bởi sự sống sót của quá nhiều thứ ở thế giới bên ngoài mà chúng tôi đã chia sẻ cùng nhau, và cô quấn bện ở trong đó. Cái ấm nước nằm trong bếp sẽ chợt phà ra ký ức về Chloe, lọ sốt cà chua ở kệ siêu thị có thể bằng một mối liên hệ lạ lùng nào đó nhắc tôi về một cuộc shopping tương tự vài tháng trước. Lái xe qua cầu vượt Hammersmith vào một tối khuya, tôi nhớ mình đã lái dọc con đường này vào một đêm mưa tương tự nhưng với Chloe ngồi ở bên cạnh. Sự sắp đặt những chiếc gối trên sofa của tôi gợi lên cách cô gối đầu lên chúng mỗi khi mệt mỏi, cuốn từ điển trên kệ sách của tôi là lời nhắc về giáo hức tra những từ mà cô không biết. Vào những lúc nào đó trong tuần khi ngày xưa chúng tôi làm những việc đó cùng nhau, có một mối song hành khổ sở giữa quá khứ và hiện tại: sáng thứ Bảy sẽ gợi lại những buổi tham quan phòng tranh,
tối thứ Sáu là các club nào đó, tối thứ Hai là các chương trình truyền hình quen thuộc…
5. Thế giới hữu hình không cho phép tôi quên. Cuộc đời còn tàn độc hơn nghệ thuật, bởi nghệ thuật luôn cam đoan rằng những thứ xung quanh hữu hình phản ánh tình trạng tâm thần của các nhân vật. Nếu như ai đó trong một vở kịch của Garcia Lorca nhận xét bầu trời xuống thấp, tối tăm và xám xịt như thế nào, điều này không còn là một sự quan sát thời tiết ngây thơ nữa mà là một biểu tượng của trạng thái tâm lý. Cuộc đời không đem lại cho ta những dấu hiệu thuận lợi như thế - một cơn bão đang tới, và từ xa vật báo hiệu của cái chết và sự sụp đổ, trên đường đi của nó, một người khám phá ra tình yêu và chân lý, sắc đẹp và hạnh phúc, cơn mưa không ngớt đập vào cửa sổ. Tương tự, trong một ngày hè nắng đẹp, một chiếc xe đạp bỗng chốc mất kiểm soát trên con đường ngoằn ngoèo và đụng vào cây làm các hành khách trong đó thiệt mạng.
6. Thế giới bên ngoài không chạy theo những tâm trạng bên trong tôi, các tòa nhà làm nền cho câu chuyện tình của tôi và nơi cảm xúc xao động của tôi khởi phát, lúc này lại không chịu thay đổi bộ dạng để phản ánh trạng thái bên trong tôi. Cũng những cái cây xếp dọc con đường dẫn đến Điện Buckingham, cũng những căn nhà trát đá rửa nằm trước đường phố tấp nập, cũng cái hồ Serpentine chảy qua công viên Hyde, cũng bầu trời mang màu xanh sứ, cũng dòng xe chạy qua cùng những con đường ấy, cũng các cửa hàng bán cùng những món đồ cho cùng bằng ấy người.
7. Sự từ chối thay đổi này nhắc nhở tôi rằng thế giới là một thực thể vẫn sẽ tiếp diễn bất kể tôi đang yêu hay không yêu, hạnh phúc hay không hạnh phúc, sống hay chết. Không thể trông đợi nó thay đổi cách biểu hiện dựa theo tâm trạng tôi, và những khối đá tạo nên những con đường của thành phố cũng không màng xem xét chuyện tình của tôi. Mặc dù chúng đã tỏ ra hạnh phúc để hòa nhập với niềm hạnh phúc của tôi, chúng vẫn còn nhiều việc khác để làm thay vì tan nát như chuyện đã ra đi.
8. Rồi không thể tránh khỏi, tôi bắt đầu quên Chloe. Vài tháng sau lần chia tay với cô, tôi đi bộ trong lòng London nơi cô từng sống và nhận ra suy nghĩ về cô đã không còn thống khổ như trước, tôi còn thấy mình không chủ yếu nghĩ về cô (mặc dù đây chính xác là nơi cô ở), mà về cuộc hẹn của tôi với một ai trong khách sạn gần đó. Tôi nhận ra ký ức về Chloe đã tự trung hòa và trở thành một phần của lịch sử. Tội lỗi cùng đi theo sự lãng quên này. Sự vắng mặt cô không còn làm tôi đau, điều làm tôi đau là mối dửng dưng của tôi với chuyện đó. Việc quên, tuy bình thản, cũng là lời nhắc nhở rằng tôi đã không chung tình với những gì một thời tôi đau xót nắm giữ.
9. Mong muốn tái chinh phục bản thể gia tăng, những thói quen mới được tạo ra và căn tính không chứa đựng Chloe được thành lập. Căn tính của tôi từ lâu đã xoay quanh chữ “chúng tôi”, vì thế để quay trở lại cái “tôi” bao hàm cuộc khám phá toàn diện bản thân. Phải mất một thời gian dài để hàng trăm mối liên kết mà Chloe và tôi đã tích lũy cùng nhau mới mờ dần đi. Tôi phải sống với chiếc sofa của mình nhiều tháng trước khi hình ảnh cô nằm đó trong bộ đầm ngủ được thay thế bằng một hình ảnh khác, một người bạn nằm đọc sách trên đó, hoặc áo choàng của tôi vắt qua. Tôi phải bước qua Islington vô số dịp trước khi có thể nhớ
rằng Islington không chỉ là quận Chloe ở, mà còn là nơi hữu ích để đi chợ hay ăn tối. Tôi đã phải ghé thăm lại hầu như mọi địa điểm hữu hình, nghĩ lại mọi đề tài nói chuyện, mở lại mọi bài hát và thực hiện lại mọi hoạt động mà cô ấy và tôi đã chia sẻ nhằm tái chinh phục chúng cho hiện tại, để giải tỏa những mối liên kết trong chúng. Nhưng dần dần tôi đã quên..
10. Quãng thời gian của tôi với Chloe tự động gấp lại, giống như chiếc đàn accordion khi ép vào. Chuyện tình tôi giống như một tảng băng dần tan chảy khi tôi mang nó qua hiện tại. Quá trình ấy giống như một máy ảnh phim chụp hàng nghìn khung hình một phút, nhưng lúc này loại bỏ hầu hết, chọn lựa dựa theo những huyễn tưởng huyền bí, để lấy một khung hình nào đó vì một trạng thái cảm xúc đã đông tụ xung quanh. Giống như một thế kỷ bị giảm trừ và biểu tượng hóa bằng một giáo hoàng hay quốc vương hay trận chiến nào đó, chuyện tình tôi tự tinh giản thành một vài thành tố biểu tượng (ngẫu nhiên hơn cách chọn của các gia, tuy cũng chọn lọc không kém): khuôn mặt Chloe khi chúng tôi hôn lần đầu, mái tóc mượt mà vương trên cánh tay cô, hình ảnh cô đứng đợi tôi trước cửa ga Liverpool Street, áo pull màu trắng, cách cố cười khi tôi kể chuyện cười về người Nga trên một chuyến tàu qua đất Pháp, cách cố vuốt tóc…
11. Con lạc đà trở nên nhẹ hơn mỗi ngày, liên tục giữ những ký ức và tấm hình ra khỏi lưng, làm chúng bay tản mác trên nền sa mạc và để cho cơn gió chôn vùi trong cát, và dần dần con lạc đà trở nên nhẹ tới nỗi nó có thể đi nước kiệu và thậm chí nước đại theo một cách lạ lùng – cho tới một ngày, trong một ốc đảo nhỏ gọi là hiện tại, con sinh vật mệt lử cuối cùng cũng bắt kịp phần còn lại của tôi.
Lời kết
Khi chúng ta đem lòng yêu một ai đó thì chắc chắn để bước ra cái bóng của tình yêu sẽ mất một thời gian không hề ngắn. Nhưng dù sao mọi thứ vẫn luôn luôn phải tiến lên về phía trước, dù tình yêu dẫu đẹp nhưng nó sẽ chỉ là những kỉ niệm mà thôi. Chúng ta đừng mãi đắm chìm trong những hạnh phúc không còn thuộc về mình, nhưng cũng đừng bỏ đi một cách phũ phàng. Mỗi mối tình sẽ cho ta những cảm xúc, bài học khác nhau và khi bạn đủ hiểu về mọi thứ bạn sẽ có thể tìm thấy tình yêu đích thực của mình, cho nên chúng ta hãy tận dụng tuổi trẻ để trải nghiệm thật nhiều những hương vị cuộc sống, đừng ngần ngại để yêu, đừng sợ vấp ngã.
Review chi tiết bởi: Quỳnh Anh - Bookademy
Hình ảnh: Quỳnh Anh - Bookademy
--------------------------------------------------
Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Bookademy - Ybox. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ "Tên tác giả - Bookademy." Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
"Mahal mo ba ako dahil kailangan mo ako o kailangan mo ako dahil mahal mo ako?" (Bạn có yêu tôi vì bạn cần tôi hay bạn cần tôi vì bạn yêu tôi? Đây là bộ phim tình yêu tiếng Tagalog yêu thích của tôi và câu hỏi này là một trong những câu hỏi mà Alain de Botton (sinh năm 1969) đã cố gắng trả lời trong cuốn sách về tình yêu của mình: "Luận Về Yêu" (2006), cũng được xuất bản trước đó như các bài tiểu luận về tình yêu năm 1993. Cuốn sách màu đỏ là một cuốn sách kịp thời và phù hợp cho tất cả những ai muốn biết thêm về cơ chế rơi vào tình yêu trong dịp lễ tình nhân. Nó làm tôi nhớ đến Erich Fromm với cuốn "Nghệ thuật yêu thương" - cuốn sách cần đọc trong những ngày học đại học của tôi tại Đại học De La Salle. Tuy nhiên, vì Erich Fromm (1900-1990) là một nhà tâm lý học và một triết gia xã hội, cách tiếp cận của ông trong cuốn sách của ông là lý thuyết và sâu sắc hơn. De Botton có lẽ đã nghĩ rằng một cuốn sách mang tính bước ngoặt về tình yêu như "Fromm", không thể được nhân đôi nên ông đã pha trộn các lý thuyết và một tiểu thuyết trong cuốn sách này về tình yêu và ông ấy đã làm điều đó rất hay. Với kiến thức nhỏ về triết học của tôi (từ việc tôi đọc về thế giới của "Sophie của tôi"), de Botton đã gây ấn tượng với tôi với những nhà triết học, nhà phân tâm học và nhân chủng học hiện đại và cổ xưa (Plato, Freud, Kant, L. K. Hsu, Fisino, v.v.) về tình yêu. Câu chuyện tình yêu của ông ấy (ông ấy đã sử dụng lời kể của người thứ nhất) với một cô gái tên là Chloe là khá điển hình nhưng ông ấy đã xen kẽ cốt truyện với những lý thuyết được giữ lâu về tình yêu hay đúng hơn là những gì xảy ra với chúng ta khi chúng ta rơi vào tình yêu. Tôi cười thành tiếng tận hai lần khi đọc cuốn sách này. Nhưng chủ yếu, nó thu hút sự quan tâm của tôi đặc biệt trong phần cuối Tôi là một người thích những cuốn sách buồn và những người từng yêu nhau với những dòng chia tay tiêu chuẩn mà bạn xứng đáng với ai đó tốt hơn hoặc đó là tôi, không phải bạn, đối với tôi, trong số những dòng buồn nhất con người từng đưa lên hành tinh này. Trên thực tế, khi Chloe chia tay ông ta, tôi nhớ nhiều nỗi đau mà tôi có trong những năm còn trẻ. Nhưng tôi không nói với bạn những điều đó vì họ vẫn còn quá đau đớn (đùa thôi) để tôi nhớ lại. Tôi đã tìm kiếm trong danh sách đã đọc trong lễ tình nhân năm nay và trước khi tôi chọn cuốn sách này, tôi đã xem xét cuốn "Wuthering Heights" của Emily Bronte. Tôi chỉ không tìm thấy nó. Có lẽ nó ở dưới cùng của đống sách của tôi. Dù sao, sáng nay, anh trai tôi đã cho tôi một tờ báo với tiêu đề: Bronte Beats Shakespeare cho những dòng lãng mạn. Rõ ràng, đã có một cuộc khảo sát về những dòng lãng mạn nhất và các cử tri Anh đã chọn "Wuthering Heights": bất cứ điều gì linh hồn của chúng ta được tạo ra, tâm trí của anh ta là như nhau. Có thể không có nhiều cử tri Anh chưa đọc De Botton (một người Thụy Sĩ) nhưng tôi đoán nên có một hoặc hai dòng đáng lẽ phải được đề cử từ cuốn sách này. Tuy nhiên, điều mà tôi thấy thú vị nhất là thế này: "Mỗi mùa thu vào tình yêu đều liên quan đến chiến thắng của hy vọng về sự hiểu biết về bản thân. sự yếu đuối, lười biếng, không trung thực, thỏa hiệp và ngu ngốc. Chúng tôi ném một sợi dây tình yêu xung quanh người được chọn và quyết định rằng mọi thứ trong đó bằng cách nào đó sẽ không có lỗi. Mối quan hệ với hy vọng yêu dấu để duy trì (chống lại bằng chứng của tất cả sự hiểu biết về bản thân) một đức tin bấp bênh vào loài của chúng ta. " Chúc mọi người ngày lễ tình nhân vui vẻ!