Hạ Đỏ - Nguyễn Nhật Ánh Reviews

“Hạ Đỏ” là một bản tình ca dịu dàng về tuổi học trò, nơi lần đầu ta biết thẹn thùng trước ánh mắt một người, biết nhớ thương mà chẳng hiểu vì sao. Qua câu chuyện của nhân vật chính – cậu học trò tên Thiều – độc giả được sống lại những khoảnh khắc tinh khôi nhất của thời niên thiếu.

Đó là mùa hè không có máy lạnh hay điện thoại, nhưng đầy ắp tiếng ve, hương hoa phượng và tiếng lòng xao động. Thiều thích Mận – cô bạn hàng xóm mới quen – một cách vụng về và ngây thơ. Cái thích ấy không được nói ra, không thành hình rõ ràng, nhưng lại khiến người đọc không thể quên.

Với Nguyễn Nhật Ánh, tình yêu tuổi học trò là thứ gì đó rất nhẹ, rất trong, rất vụng nhưng rất thật. Hạ Đỏ không chỉ là tên của một mùa, mà là biểu tượng cho những gì tươi đẹp và thoáng qua nhất trong đời người.

“Hạ Đỏ” không chỉ là tên một cuốn sách, mà còn là tên của một mùa hè trong ký ức của bất cứ ai từng biết yêu, từng lớn lên trong những cảm xúc chân thật nhất. Tác phẩm không có những kịch tính gay cấn, không có tình tiết quá đặc biệt, nhưng lại chạm đến tầng sâu nhất trong tâm hồn độc giả.

Bởi vì tình cảm tuổi mới lớn vốn dĩ rất mong manh – chỉ cần một nụ cười, một cái nhìn, hay một sự im lặng cũng đủ khiến trái tim xao động. Và “Hạ Đỏ” chính là bản giao hưởng của những nhịp đập ấy, được viết nên bằng tất cả sự trìu mến và thấu cảm của một người từng đi qua tuổi mười lăm, mười sáu với tất cả ngây ngô và rung cảm đầu đời.

Thiều là một cậu bé như bao cậu học trò khác – bốc đồng, ghen tuông, ích kỷ. Nhưng cái hay là Nguyễn Nhật Ánh không hề lý tưởng hóa nhân vật này. Thiều phạm sai lầm, và phải trả giá bằng nỗi ân hận suốt đời.

Khi Thiều nhận ra em trai mình bị tổn thương vì hành động vô tình của mình, đó là lúc cậu thực sự lớn lên. Không cần ai mắng mỏ, không có bài học đạo đức nào, sự trưởng thành đến từ nỗi đau và lòng hối lỗi.

Chính điều này khiến “Hạ Đỏ” trở thành một câu chuyện rất con người, rất thật. Vì ai cũng từng sai, và ai cũng xứng đáng có cơ hội để tốt hơn sau những sai lầm.

“Hạ Đỏ” được viết bằng văn phong rất đặc trưng của Nguyễn Nhật Ánh – nhẹ nhàng, tự nhiên và không phô trương. Ngôn ngữ không cầu kỳ, không triết lý cao siêu, nhưng thấm vào lòng người bằng sự tinh tế trong quan sát và mô tả cảm xúc.

Tác giả như một người kể chuyện điềm đạm, không vội vàng, không kích động, chỉ chậm rãi đưa người đọc theo dòng chảy của những tháng ngày đã qua. Chính sự bình dị ấy tạo nên sức hút của tác phẩm: khiến người đọc không chỉ đọc bằng mắt, mà bằng cả trái tim.

Một trong những điều khiến “Hạ Đỏ” sâu sắc là cách Nguyễn Nhật Ánh khắc họa nỗi buồn không quá bi lụy. Tình cảm giữa Thiều và Mận cuối cùng không đi đến kết quả rõ ràng. Thiều không có được Mận. Tường cũng không có được Mận. Nhưng không ai oán trách, không ai giận dữ.

Tình yêu trong “Hạ Đỏ” là thứ tình cảm đẹp vì được giữ lại nguyên vẹn trong ký ức, không bị tổn thương bởi những kỳ vọng. Đó là sự chấp nhận một cách nhẹ nhàng và trưởng thành, rằng có những người chỉ ghé ngang đời ta một mùa, nhưng để lại dấu ấn mãi mãi.

Cuốn sách dạy ta một điều quý giá: không phải tình yêu nào cũng cần kết thúc viên mãn. Có những mối tình dù không thành, vẫn đủ làm trái tim người ta mềm lại, để sống nhân hậu và biết ơn hơn trong cuộc đời sau này.

Nguyễn Nhật Ánh luôn có tài năng đặc biệt trong việc đưa người đọc trở lại với tuổi thơ. “Hạ Đỏ” là một tấm gương phản chiếu lại những ngày hè ngắn ngủi nhưng tràn đầy cảm xúc của mỗi người. Từ những trò nghịch ngợm, bỡ ngỡ lần đầu biết yêu, đến những nỗi hối hận đầu đời – tất cả đều rất thật và gần gũi.

Mỗi nhân vật, mỗi chi tiết nhỏ trong truyện đều gợi nhắc ta về những miền ký ức tưởng đã lãng quên. Có thể người đọc không sống ở miền quê, không có một mùa hè như Thiều, nhưng vẫn có thể nhận ra bản thân mình trong những xúc cảm vụng về, non nớt ấy.

“Hạ Đỏ” giống như một bức tranh mùa hè được vẽ bằng màu hoài niệm, không quá rực rỡ, nhưng lấp lánh trong lòng người đọc bởi sự chân thật và tinh tế.

Bên cạnh mối tình tuổi mới lớn, “Hạ Đỏ” còn là câu chuyện cảm động về tình anh em giữa Thiều và Tường – hai anh em sinh đôi có tính cách trái ngược. Thiều sôi nổi, đôi khi ích kỷ và dễ giận. Tường thì điềm đạm, nhường nhịn và sống sâu sắc. Chính Tường là người âm thầm giúp Thiều kết nối với Mận, dù bản thân cũng dành tình cảm cho cô bé.

Tình tiết đau lòng nhất là khi Tường bị thương trong một tai nạn – mà nguyên nhân gián tiếp lại xuất phát từ sự nóng nảy và ích kỷ của Thiều. Khoảnh khắc đó là cú sốc khiến Thiều nhận ra mình đã vô tình làm tổn thương người thân yêu nhất.

“Hạ Đỏ” vì thế không chỉ là truyện tình cảm, mà còn là bài học về trách nhiệm, về sự trưởng thành sau những sai lầm của tuổi trẻ. Tình anh em trong truyện được viết bằng tất cả sự lặng lẽ nhưng sâu đậm – một thứ tình cảm đôi khi bị quên lãng trong dòng chảy vội vã của tuổi mới lớn.

Quyển sách “Hạ đỏ” của Nguyễn Nhật Ánh dành cho mọi lứa tuổi, đặc biệt là những bạn đọc trẻ đang chập chững tập yêu, lứa tuổi đầy nhiệt huyết, đầy đam mê với tình yêu. Mọi người hay cho rằng tình yêu tuổi học trò là thứ tình cảm đến nhanh và cũng chóng tàn. Nhưng ngay từ lúc biết vương vấn, nhớ nhung chiếc răng khểnh và giọng nói ngọt lịm của út Thêm, Chương đã đem lòng yêu cô mãnh liệt và sâu sắc. Dẫu cho tình yêu của cậu không thể thành nụ, ra hoa và kết quả, nhưng những gì đọng lại trong lòng người đọc vẫn là thứ tình cảm trong veo, hồn nhiên, không toan tính của một thời tuổi trẻ. Tuy rằng “Hạ đỏ” không có những tình tiết cầu kỳ hay những cảnh giật gân, những câu chuyện trong quyển sách rất đỗi đời thường và mộc mạc nhưng vẫn chiếm trọn và làm thổn thức trái tim bạn đọc. Mùa hè ở làng Hà Xuyên cứ thế lặng lẽ đi vào lòng người, da diết khôn nguôi./. 

“Những chiếc giỏ xe chở đầy hoa phượng 

Em chở mùa hè của tôi đi đâu 

Em chở mùa hè đi qua còn tôi đứng lại 

Nắng ngập đường một vạt tóc nào xa”

Hạ Đỏ là một mùa hè rực cháy đúng nghĩa. Những con người như Nhạn, Dư, Dế để lại cho người đọc nhiều suy nghĩ. Tuổi thơ ai đó cũng đã từng trải qua những kỉ niệm đại náo làng xóm, những trò trẻ con vặt vãnh mà diệu kỳ đến lạ. Rồi những trận đánh nhau, cãi nhau rồi chúng ta rút ra bài học thù hằn nhau mãi cũng chẳng mai lại lợi ích gì cả. Nhân vật Chương cũng là nhân vật linh hồn của câu chuyện. Cậu mang đến nhiều cảm xúc mới lạ cho người đọc, khiến người đọc biết được cảm giác rung động trước một người là thế nào, hành trình trưởng thành từng chút một của cậu bé mới lớn.

Đối với tôi và nhiều thế hệ độc giả, Hạ Đỏ như là một tiếng kêu thầm lặng của tuổi thơ. Giúp tôi trân trọng cuộc sống này và sống hết mình với những khoảnh khắc hiện tại. Trong Hạ Đỏ, có niềm vui nhưng cũng có những bi kịch của tuổi trẻ, và chỉ khi suy ngẫm từng câu chữ của Nguyễn Nhật Ánh, tôi mới cảm nhận được rõ ràng nhất. Tôi thấy tuổi thơ của mình trong từng trang của Hạ Đỏ. Nguyễn Nhật Ánh đã rất khéo léo khi trở thành một 'con ong' thu nhặt tuổi thơ của mỗi người và kết tinh thành những trang sách ý nghĩa. Ông không chỉ làm rung động trái tim người đọc bằng nghệ thuật văn chương của mình, mà còn khéo léo kể chuyện về những trải nghiệm đời thường và gợi nhớ về những kỷ niệm quen thuộc nhưng lạ lẫm. Trong Hạ Đỏ, có câu chuyện về tuổi thơ yên bình ở quê nhà của Nhạn và Dế: những buổi trưa hè sôi nổi cùng nhau đi hái xoài, bắt chim; những trận đấu đá bóng gay cấn với Dư; những hàng tre xanh mướt, những tia nắng vàng rơi, hoặc đơn giản chỉ là những cảm xúc rung động của tuổi trẻ khiến trái tim ta không thể không cảm thấy nặng nề. 

Những câu chuyện dường như bình dị lại được ngòi bút của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh vẽ nên một cách tinh tế, đẹp đẽ, trong lòng. Mỗi người trong chúng ta đều có một mùa hạ riêng như Chương. Mùa hè trong ta trôi qua yên bình và từng chút hiện lên qua từng trang sách của tác giả, thêm vào một vài nốt thăng trầm và mênh mông nhưng vẫn mang lại những cảm xúc rất đẹp vào trong lòng người đọc. Đó chính là ước muốn của tác giả khi ông viết nên Hạ Đỏ. Đó cũng là lý do mà Nguyễn Nhật Ánh được gọi là “người đi tìm ký ức”. Tình yêu đầu tiên luôn là những tình cảm trong sáng, ngây thơ nhất. Chuyện tình yêu tuổi thơ của Út Thêm và Chương đã cho chúng ta thấy rằng, ai cũng có một khoảng thời gian để nhớ thương và vương vấn vì một người.

Qua ngôn từ bình dị, chân quê quen thuộc, bác Ánh như đã mang tặng tôi một khung cảnh làng quê êm đềm mà tôi hằng mong đợi. Dù trong mỗi người có sẵn một làng quê hay chưa, “Hạ đỏ” vẫn làm gợi lên biết bao nhiêu kỉ niệm chân thật. Thật khó để bắt mình không đắm chìm vào làng Hà Xuyên tưởng tượng có “một ngõ trúc quanh co, sâu hút, đẹp như tranh vẽ”, thật khó để bắt mình không “nghe” thấy tiếng lũ chim sẻ, chim sâu, chách hoạch, chào mào hót trên những bụi trúc dọc theo con đường làng. Bờ suối có Nhạn và Dế, gian nhà vắng nhà anh Thoảng, vườn trái cây lủng lẳng xoài nhà nhỏ Thơm, trảng cỏ mây băng qua nhà Út Thêm, cây phượng vĩ trước ngõ, … tất cả cứ hiện lên như một kí ức thật đẹp đẽ, đặc biệt với những người ưa hoài niệm như tôi, đó là một món quà vô giá.  

Tập truyện xoay quanh câu chuyện của Chương, vào mùa hè năm lớp chín được về quê ngoại chơi. Trên bối cảnh làng quê Hà Xuyên, những rung động của cậu bé tuổi mới lớn diễn ra thật tự nhiên và nhiều cảm xúc. Qua các mối quan hệ gia đình, bạn bè xoay quanh nhân vật này, bác Ánh khéo léo đưa độc giả như trải qua một lần nữa những rung cảm từng xáo động tâm hồn mới lớn năm nào, vì để nhìn thấy một người mà có thể khiến ta cố tình dựng lên bao nhiêu tình huống gặp gỡ. Dù biết rằng, tình cảm tuổi mới lớn không thể nào đem đến sự trọn vẹn, nhưng những yêu dấu năm tháng đó mãi là điều trân quý, khiến nó trở thành một dấu ấn khó phai trong đời, không chỉ của Chương mà ai đọc “Hạ đỏ” ắt cũng sẽ thơ thẩn nghĩ về mối tình đầu.

Hạ Đỏ là một tập truyện vừa phải, không nhiều yếu tố cao trào nhưng vẫn mang lại sự lưu luyến nhẹ nhàng khi tôi gập sách lại.