Đó là những kỷ niệm thời đi học của Chương, lúc mới bước chân vào Sài Gòn và làm quen với cuộc sống đô thị. Là những mối quan hệ bạn bè tưởng chừng hời hợt thoảng qua nhưng gắn bó suốt cuộc đời. Cuộc sống đầy biến động đã xô dạt mỗi người mỗi nơi, nhưng trải qua hàng mấy chục năm, những kỷ niệm ấy vẫn luôn níu kéo Chương về với một thời để nhớ.
Xem thêm

“Còn chút gì để nhớ” không phải là cuốn sách hay nhất của bác Ánh đối với mình nhưng là quyển da diết nhất, da diết hơn cả “Mắt biếc” . Truyện kể về Chương – một chàng sinh viên từ Bắc vào Nam để thi và học đại học. Chương đem lòng yêu Quỳnh- cô bé hàng xóm dễ thương. Tưởng chừng hai người đã có một mối tình đẹp, nào ngờ sau khi đất nước hoàn toàn giải phóng, gia đình Quỳnh – một gia đình cách mạng tiêu biểu đã ngăn cấm tình yêu này vì lí do ba Chương từng là một quan chức cho chính quyền tay sai, quan điểm chính trị của người lớn đã chia cắt mối  lương duyên vừa chớm nở này.

Văn phong của bác Ánh lúc nào cũng vừa đủ, giản dị vừa đủ, hài hước vừa đủ, chân chất vừa đủ. Cái đủ làm người ta vừa lòng. Cốt chuyện thường khá đơn giản, luôn là những câu chuyện gần gũi mộc mạc của tuổi mới lớn với đủ vui buồn, hờn giận, những câu chuyện khiến bất kì ai đọc cũng thấy mình trong đó. Giọng văn chân chất của người Quảng Nam dễ làm người ta cảm mến, muốn đọc, muốn thương.

Tình chỉ đẹp khi còn dang dở: Ai cũng sẽ có hoặc đã đi qua thời thanh xuân đẹp đẽ “Tuổi thanh xuân giống như một cơn mưa rào. Dù cho bạn từng bị cảm lạnh vì tắm mưa, bạn vẫn muốn được đằm mình trong cơn mưa ấy lần nữa.” Và có lẽ ai cũng có một mối tình thuở thiếu thời để nhớ về.  Ai đó  đã từng nói “Yêu đúng người là tình yêu, yêu sai người là tuổi trẻ.” Cũng như những cuộc tình khác, Chương và Quỳnh cũng trải qua nhiều kỷ niệm đẹp, từ những khoảnh khắc nhỏ như khi Chương đạp  xe chở Quỳnh đi học hay khoảnh khắc Chương hái hoa cho Quỳnh bị chủ nhà bắt gặp, từ những nhút nhát ban đầu đến những lần dạy kèm cho Quỳnh Một tình yêu không cần nói thành lời mà ai cũng cảm nhận được. Nhưng cũng chính vì không nói, mà người ta có cớ để rời xa nhau.“ Em chưa bao giờ nói yêu anh Chương, anh Chương cũng chưa bao giờ nói yêu em, nên không thể  bảo em phản bội anh ấy được.” Thật ra tình yêu trong tác phẩm  này nó dễ thương, nhưng đó không phải  là điều làm mình day dứt, không phải là điều mình quá tiếc nuối.

Mình thật sự không ấn tượng nhiều với hai nhân vật chính. Chương là người khá nhút nhát, chân thật, không có điểm gì quá nổi trội. Còn Quỳnh thì ban đầu, mình đã có thiện cảm, hồn nhiên trong sáng. Nhưng đến cuối thì mình thất vọng. Mình hiểu được tại sao, nhưng mình không  thích tính cách đó. Lúc hạnh phúc bình yên, Quỳnh bên Chương, lúc khó khăn sóng gió, Quỳnh dễ dàng chọn một lối đi bằng phẳng hơn. Một con người không muốn đấu tranh, ngay cả trong tình yêu, ngay cả cho hạnh phúc của chính mình. Muốn nhưng không dám chịu khổ, không dám đi theo trái tim mình. Mình không tiếc nuối cho tình yêu này, có chăng mình chỉ tiếc cho Chương. Nhưng có lẽ, tình đầu là thế, thanh xuân là thế. Người không chịu cùng bạn khi khó khăn, lấy  tư cách gì cùng bạn khi hạnh phúc.

Trong truyện mình lại cực kỳ ấn tượng với hai nhân vật phụ, hai người bạn của Chương, là Trâm và Kim Dung. Trâm là chị gái của Quỳnh, mọt con người đanh đá, bộp chộp, không nhẹ nhàng ý tứ như Quỳnh. Mình đọc đủ nhiều để đem lòng yêu quý những nhân vật như Trâm, giống như Rosa trong “Kẻ trộm sách”, giống như Nguyệt trong “Em là nhà”. Những người mà cách cư xử bên ngoài chẳng nói lên điều gì bên trong, ấm áp và đáng trân trọng. Mình đã không khóc vì mối tình dang dở của Chương và Quỳnh, nhưng mình khóc vì bức thư của Trâm. Có lẽ sau này mình có thể quên Chương quên Quỳnh, nhưng mình sẽ mãi nhớ Trâm-chân thành và đáng khâm phục . Còn Kim Dung, cá tính, hào sảng -một kiểu người mà mình luôn ngưỡng mộ, ngay cả bây giờ cũng khó mà tìm được người bạn như vậy. Đọc truyện mình cứ mong Chương yêu Kim Dung đi, kiếm đâu ra người tốt vậy, nhưng đời là vậy, tình yêu là vậy, nếu nói tốt mà yêu thì đã không phải tình yêu.

Ngoài tình yêu, tình bạn trong truyện, mình còn thấy tình thân và tình làng xóm, gia đình bác Tám đã từng coi Chương như con, nhưng mình buồn thay cho những người thời đó, và cho cả những người bây giờ nữa. Bác Ánh đã rất khéo léo lồng ghép yếu tố chính trị vào câu truyện, phải nói là chất hơn nước cất. Ngày 30/4 đến, ngày mà đất nước được thống nhất thì chuyện tình đẹp giữa Quỳnh và Chương cũng đã đến lúc chia xa. Mình vẫn còn ngậm ngùi khi nhớ đến câu nói của Chương “Ba tôi đi học tập thì sao, gia đình cách mạng thì sao, tôi có trách nhiệm gì trong chuyện ấy.” nghe mà ngậm ngùi chua xót. Chiến tranh là điều không ai muốn, nhưng qua “Còn chút gì để nhớ”, mình cảm nhận được đúng là “vào cái ngày có hàng triệu người vui thì vẫn còn hàng triệu người buồn.”

“Còn chút gì để nhớ”, cái “chút” ở đây là thanh xuân, là kỉ niệm, là bóng dáng của con người cũng như Sài Gòn năm ấy. Hãy đọc “Còn chút gì để nhớ” để nhớ về tuổi trẻ, hoặc để trân trọng tuổi trẻ cũng như những người từng có duyên gặp gỡ, để biết dũng cảm hơn một chút trong cái thế giới còn nhiều những người hời hợt như Quỳnh.

Có rất nhiều tác phẩm của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh đã trở thành ký ức, kỷ niệm không thể nào phai trong tôi, bởi lẽ chúng đều quá đẹp và rung động. Song có lẽ tôi vẫn rung cảm với Còn chút gì để nhớ nhất. Hôm nay mở ra cuốn sách bản in màu này, nhìn từng trang văn, ngắm từng nét minh họa xinh xắn mới càng thấy động lòng.

Câu chuyện man mác buồn của tuổi thanh xuân ấy có gì đó đã khắc sâu vào tâm khảm tôi, mỗi lần nhớ đến lại rưng rưng thổn thức. Có lẽ ai cũng từng trải qua những năm tháng tuổi trẻ hồn nhiên và mãnh liệt mà, có tình yêu say đắm, có khát khao mong đợi, có mơ ước cháy bỏng, và cũng có cả những vụn vỡ nuối tiếc. Vì vậy nên tôi nghĩ bản thân mình và nhiều độc giả khác đồng cảm với cuốn sách, bị chinh phục hoàn toàn trước cốt truyện giản đơn và cảm xúc ấy, trước các nhân vật như bước vào từ đời thực ấy.

Một chàng trai lên thành phố học ôm ấp mối tình ngây ngô, vụng dại tuổi hoa niên, quá đỗi chân thành, quá đỗi tình cảm; một cô gái xinh đẹp, ngọt ngào, thơ ngây, nhưng sao phút chốc lại quá vô tình; một cô gái thì tưởng như xốc nổi, song chẳng ngờ lại sống nhất mực chân tình... Cứ thế, Chương, Quỳnh, Trâm cùng nhiều nhân vật khác đi qua những thời khắc bồng bột và cũng hân hoan nhất của tuổi xuân, để rồi trong công cuộc chuyển giao thời đại ập tới đột ngột, dòng đời ngang trái đẩy đưa mỗi người mỗi hướng, có người đã mãi mãi nằm lại cùng tháng năm, có người lại ôm hoài trong tim những hồi ức mênh mông,...

Mặc dù mang một kết thúc buồn, cứ đọc lại những vần câu, con chữ, hay chỉ nhớ lại thôi cũng bâng khuâng thả rơi dòng lệ, ấy thế nhưng tác phẩm "Còn chút gì để nhớ" không khiến tôi hối hận khi đọc, bởi tôi đã có cho mình những xúc cảm tuyệt diệu nhất của đời người, nhẹ nhàng, ấm áp, vui tươi, hứng khởi xen cùng bao nỗi day dứt nhớ thương, buồn đau, bồi hồi, rối ren, nặng lòng, sâu lắng, hoài niệm... vậy là trái tim này đã không cằn cỗi rồi.

Tác giả Nguyễn Nhật Ánh lại một lần nữa đưa tôi về tuổi ngây thơ dại khờ, để tôi được ôn lại chuyện cũ, tha thiết mong nhớ...

   Nguyễn Nhật Ánh, ai cũng biết đây là một nhà văn đại tài của Việt Nam. Những câu chuyện của ông, tình huống thay đổi bất ngờ, khiến cho cả trẻ con lẫn người lớn đều phải bật cười sảng khoái. Có lẽ những tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh đã không còn gì để bàn về chất lượng. Với hàng loạt những tác phẩm đã hằn sâu trong tâm trí mọi lứa tuổi, Nguyễn Nhật Ánh đã trở thành tượng đài sống với những tác phẩm của ông. “Còn chút gì để nhớ” cùng là một trong những tác phẩm đáng nhớ như thế. Đối với cá nhân tôi, tác phẩm này để lại cho người đọc quá nhiều những cảm xúc!

     Lấy bối cảnh trước ngày giải phóng đất nước năm 1975, câu chuyện xoay quanh Chương, chàng trai 18 tuổi đầy ước mơ và hoài bão, rời vùng quê nghèo miền Trung nắng gió vào Sài Gòn để kiếm cho mình tấm bằng đại học.

     Nơi đất khách ồn ào náo nhiệt, anh gặp gỡ những con người mới. Có những người chỉ đi qua cuộc đời anh, nhưng cũng có những người gắn bó với anh cả trọn cuộc đời. Đó là những người bạn đại học thân thiết Kim Dung và Bảo. Đó là gia đình bác Tám với ba cô con gái: Kim, Trâm, Quỳnh và cậu em út Tạo. Kim, cô chị cả của gia đình nhỏ; Trâm lanh lẹ, "ác khẩu" nhưng tốt bụng; và đặc biệt một Quỳnh đáng yêu xinh xắn, dịu dàng, khiến Chương xao xuyến ngày từ lần đầu nghe giọng. Nhưng rồi chiến tranh và dòng đời xô đẩy mỗi người một phương. Và rồi tất cả chẳng còn "chút gì để nhớ"...

     Câu chuyện kể về mối tình đầu của Chương khi anh lần đầu tiên vào Sài Gòn để học Sư Phạm , anh đã trót trao tim mình cho Quỳnh (cô gái hàng xóm) . Tình cảm trong sáng ngây thơ hồn nhiên của chàng trai 18 , khiến bao người đọc cảm nhận được phần nào chính bản thân mình trong Chương. Trong những năm ở Sài Gòn anh thấy rất vui và hạnh phúc vì được ở cạnh Quỳnh , những lần hái hoa trộm cho Quỳnh, những lần dạy cô học , những lần hai người “trốn” ánh mắt của mọi người mà trao tặng nhau những cái bánh , hộp sữa chua ... Tuy những điều này rất giản đơn , nhưng chúng lại là một phần ký ức mà mãi sau này anh cũng không thể nào quên. Trong suốt 4 năm đại học, anh luôn ấp ủ một ước mơ là học hành thật tốt để mai này có thể lo cho Quỳnh . Tuy vậy khi anh sắp sửa bước ra khỏi ngưỡng cửa đại học , anh nhận thấy tình cảm của Quỳnh đối với anh không còn như trước, Chương rất đau khổ. Anh đã xin đi dạy ở một tỉnh miền tây nhằm cố quên đi những kỷ niệm về Quỳnh. Vài năm sau đó, Chương mới trở lại Sài Gòn thăm mọi người và biết được sự thật. Trâm tham gia bộ đội và đã hy sinh. Chỉ để lại một bức thư cho anh, nói rõ sự thật mà Chương vẫn luôn muốn biết trước đó..rằng tại sao tình cảm của Quỳnh lại thay đổi..Quỳnh không xứng với tình cảm của anh như thế .Và Chương đã khóc.

     Bốn năm, một khoảng thời gian không dài nhưng chất chứa biết bao kỷ niệm, ký ức của cả một quãng đời tuổi đôi mươi của Chương. Những tình bạn đẹp, những mối tình ngây ngô, vụng dại và lỡ làng. Sài Gòn chỉ đủ níu kéo chân Chương bốn năm của quãng đời đại học, nhưng những kỷ niệm nơi mảnh đất ấy đủ níu kéo những hoài niệm trong anh cả một đời...      Hồi kết câu chuyện, những người thân của Chương đều có cuộc sống riêng của mình. Anh thì vẫn ở vậy. vẫn nhớ về mối tình đầu của mình, dù Anh biết chắc rằng nó đã chết. Song Anh vẫn tự hỏi, trong vô vàn kỷ niệm đẹp đẽ ấy, đối với Quỳnh, liệu có còn chút gì để nhớ …

     “ Còn chút gì để nhớ ” – một câu hỏi tu từ không cần câu trả lời. Một câu chuyện nhẹ nhàng, dễ thương, lãng mạn mang chút gì đó bồng bột, ngây thơ của tuổi mới lớn. Nguyễn Nhật Ánh như là người từng trải, mang cả tâm hồn và cảm xúc thật vào trong câu chuyện. Chương yêu Quỳnh, Quỳnh cũng thế.. Dù cái tình cảm ấy không đủ lớn để hai người đến được với nhau, nhưng cũng khiến cho người đọc nghẹn ngào suy nghĩ. Tình yêu đúng là chẳng bao giờ dễ dàng.

  “Tình chỉ đẹp khi còn dang dở”Ai cũng sẽ có hoặc đã đi qua thời thanh xuân đẹp đẽ “Tuổi thanh xuân giống như một cơn mưa rào. Dù cho bạn từng bị cảm lạnh vì tắm mưa, bạn vẫn muốn được đằm mình trong cơn mưa ấy lần nữa.” Và có lẽ ai cũng có một mối tình thuở thiếu thời để nhớ về. Ai đó đã từng nói “Yêu đúng người là tình yêu, yêu sai người là tuổi trẻ.” Một tình yêu không cần nói thành lời mà ai cũng cảm nhận được. Nhưng cũng chính vì không nói, mà người ta có cớ để rời xa nhau.“ Em chưa bao giờ nói yêu anh Chương, anh Chương cũng chưa bao giờ nói yêu em, nên không thể bảo em phản bội anh ấy được.” Thật ra tình yêu trong tác phẩm này nó dễ thương, tôi thích cái tình cảm trong sáng, ngô nghê của hai nhân vật Chương và Quỳnh nhưng lại ghét cái sự nhu nhược, không có can đảm bảo vệ tình cảm của hai người mà lại trốn tránh nó . Điều làm tôi thất vọng là Quỳnh người con gái đã trao hy vọng cho Chương , và rồi chính cô cũng là người dập tắt đi tia hy vọng đó . Cô dễ dàng chọn cho mình con đường bằng phẳng ,không phải đối mặt với sóng gió,để lại một cuộc tình dang dở trong Chương .

     Và thứ làm tôi cảm động nhất là nỗi lòng khó nói của Trâm được thể hiện qua bức thư từ chiến trường, nó làm tôi bật khóc. Và thích cả tình bạn gắn bó của Bảo, Chương và Kim Dung. Chuyện không chỉ kể về mối tình dang dở của Chương mà còn cho chúng ta thấy được tình bạn tuyệt đẹp giữa các nhân vật Kim Dung , Bảo . Họ luôn đoàn kết, sát cánh bên nhau vượt qua khó khăn trong hoàn cảnh bấy giờ , câu chuyện đề cao giá trị tương thân, tương ái vượt qua hoạn nạn khó khăn,đề cao giá trị tình bạn trong cuộc sống. “Còn chút gì để nhớ” là một câu truyện xúc động. Một kí ức buồn nhưng có nhiều điều đáng nhớ .

     Tác phẩm buồn của Nguyễn Nhật Ánh lần này như gióng lên một hồi chuông thức tỉnh tình yêu các đôi lứa trai gái. Nếu yêu nhau thì cần phải cố gắng vượt qua.  Đôi lần ,tôi tự hỏi bản thân mình liệu mai này khi tôi rơi vào hoàn cảnh của Quỳnh liệu rằng tôi có đấu tranh cho hạnh phúc của chính bản thân mình ,như chính tôi của thời điểm hiện tại. Hay chỉ đành chấp nhận mọi thứ để con đường tôi đi không gặp trắc trở hay không ?