Mọi chuyện ở một trại tâm thần đầy quy tắc dường như đảo lộn khi McMurphy xuất hiện. Bất trị như một chú ngựa hoang, hắn vào viện để trốn án lao động khổ sai và không hề có ý định cứu thế. Nhưng trong những ngày ở đó, cái phần tốt đẹp yêu tự do, thích tung hoành của hắn đã làm nên một cuộc cách mạng, tạo ra mối liên kết giữa những thân xác yếu ớt, những trí não bị tổn thương, nhắc họ nhớ về cá tính, về chính mình hoặc về những kẻ đã-từng-là-mình. Sự nổi loạn đó thách thức trật tự đạo đức giả mà Liên hợp áp đặ Cuộc chiến bất cân sức bắt đầu. Và rồi đúng như cuộc đời, kẻ yếu đã không thể thắng. McMurphy đã chết dữ dội như cách hắn sống, nhưng Liên hợp không giết được hắn, cũng không thể bắt hắn sống theo cách nó đặt
Được tạo nên từ những trang văn vừa sảng khoái vừa bi thương, Bay trên tổ chim cúc cu đã chạm tới những câu hỏi phức tạp nhất về tự do và khuôn khổ, cá nhân và hệ thống, bình thường và bất thường, sự tỉnh táo và điên loạ Một best seller, một kiệt tác văn chương có mặt trong danh sách những cuốn sách vĩ đại nhất thế kỷ hai mươi, làm chỗ dựa cho một trong ba bộ phim duy nhất trong lịch sử giải Oscar từng chiến thắng ở toàn bộ các đề cử quan trọng nhất, Bay trên tổ chim cúc cu có sức mạnh của một tác phẩm không thể bị lãng quên.
Xem thêm
Một nhà lãnh đạo là một người, kể cả khi đang tức tối hay tốt bụng, đều sẵn sàng bảo vệ những người của họ. Có rất nhiều người đàn ông quá ngu xuẩn dẫn đến nhiều nhà lãnh đạo không xứng đáng trên khắp thế giới. John Updike từng nói rằng: "Nó ư, không phải tôi." Tôi nghĩ anh ấy đã đúng, mặc dù câu nói này có thể áp dụng trong mọi hoàn cảnh khi người ta đang cố tham gia vào chính trị và muốn trở thành một nhà lãnh đạo (hoặc được đề cử). Tôi không thể giả vờ việc bóc tách từng lớp của cuốn sách đề tiết lộ điều ẩn chứa bên trong, nhưng tôi có thể chỉ ra những đoạn mà mình thích. Cái ly bị vỡ ở phòng y tá, bị ném vỡ đến mức không thể thấy những mảnh còn sót lại để thể hiện sự mỏng manh và dễ vỡ trong sự kháng cự của y tá Ratched. Sự nổi dậy mà phần lớn bệnh nhân trong trại đều tình nguyện tham gia và có thể rời bất kì lúc nào trong khi McMurphy là một trong số ít bị buộc ở trong đó. Việc thể hiện vai trò này càng làm nổi bật sự khác biệt giữa McMurphy và phần lớn bọn họ. Anh ấy giống như bọn họ nhưng lại có một nguồn sức mạnh khác để phá huỷ bức tường ngăn cản. Phần lớn số còn lại có thể rời đi bất kì lúc nào nhưng chính sự kìm nén đã giữ họ ở lại. Cả phần câu cá nữa. Tất cả những gì tôi nhớ đến là Ernest Hemingway chắc sẽ sẵn sàng hi sinh ngón tay đánh máy của anh ấy để đổi lấy một buổi chiều câu cá, uống rượu và chơi gái như những người trong băng đảng của McMurphy hôm đó. Tôi thấy mình thật ngốc khi không đọc cuốn sách này sớm hơn nhưng tôi luôn không thể vượt qua sự do dự khi lựa chọn sách và bằng một cách nào đó, luôn bỏ quên cuốn sách này cho tới khi tôi tìm thấy nó trên kệ.