.png)
Tình yêu được tái tạo đẹp lung linh khi trong bóng tối, họ nằm trên giường, nói với nhau về giấc mơ tuổi trẻ không thành.
Nếu vào năm 70 tuổi, bạn cô đơn và một hôm bất ngờ có thần tình ái ghé thăm, bạn sẽ đón nhận người tình mà vị thần ấy mang đến như thế nào? Tình yêu lúc đó, nếu có, sẽ ra sao? Bạn có còn hỏi "Tình yêu là gì" như từng tự hỏi trong thời thanh xuân?
Hai tâm hồn trong đêm của nhà văn Kent Haruf (tên tiếng Anh: Our Souls at Night ấn hành 2014, được đạo diễn Ritesh Batra chuyển thể thành phim cùng tên và gây tiếng vang năm 2017) là một cuốn tiểu thuyết đem lại một cách trả lời cho câu hỏi trên.
Yêu, là vượt qua cô đơn
Holt, một thị trấn già nua và cổ kính, nơi những cuộc đời trôi qua nhẹ nhàng dường như chẳng để lại dấu vết gì. Nhưng đây là điều đặc biệt: Một buổi chiều tháng Năm, Addie Moore - một bà già góa chồng tuổi ngoài bảy mươi - gọi điện đến nhà ông Louis Waters - một người đàn ông góa vợ ở cách hai dãy phố - đưa ra một đề nghị nghiêm túc: "Tôi đang băn khoăn không rõ ông có cân nhắc đến chuyện thỉnh thoảng sang nhà tôi để ngủ với tôi không?".
Và cuộc tình già bắt đầu như thế.
Họ đều đã trải qua đời sống hôn nhân như đa số các cuộc hôn nhân "trách nhiệm" khác trong một xã hội hiện đại: có hạnh phúc, có buồn đau, có lạnh lẽo khô khan và cả những hối tiếc.
Cuốn tiểu thuyết cuối đời của nhà văn Kent Haruf xoay quanh cuộc tình của hai người già cô đơn với một tiết tấu chậm mà tinh tế như một khúc nhạc chiều tà. Một tình yêu có bề dị thường của hai tâm hồn đã đối diện với thời xế bóng trong cuộc đời, là những bước chậm rãi cảm nhận sự hồi sinh trong từng nhịp tim, là những khoảnh khắc hồi tưởng và giải thoát cho những ký ức hôn nhân u uẩn và cũng làm xanh lại những chuỗi ngày cô độc, hẩm hiu.
Chống lại định kiến, chống lại sự tàn tạ của thể lý, và trên tất cả, chống lại sự cằn cỗi bên trong, tình yêu được tái tạo đẹp lung linh khi họ cùng nằm trên một chiếc giường, nói với nhau về những giấc mơ tuổi trẻ không thành trong bóng tối bao trùm, khi chứng kiến sự qua đời của những người cùng thời, khi bên nhau ngắm hoàng hôn.
Trong một cuộc tình chóng vánh và đầy ngăn trở, đôi tình nhân của Kent Haruf đã có những nỗ lực xác thịt bất thành, nhưng những giao cảm trong tình yêu đã đưa họ đến một cảnh giới thăng hoa và tinh tế vượt trên cảm giác thỏa mãn ham muốn mà tình dục mang lại.
Và những giao cảm ấy cũng giúp họ chiến thắng cả sự ngăn cách về không gian để thuộc về nhau, trong một cuộc sống mà nhờ có tình yêu, con người đã thực sự tìm thấy sự tồn tại sống động của mình.
Tái tạo tình yêu từ... không sex?
Cuốn tiểu thuyết giản dị, tinh tế và đẹp lung linh của Kent Haruf cũng chạm đến tinh thần cốt yếu trong tư tưởng của triết gia Pháp Alain Badiou trong cuộc trò chuyện "Sân khấu ý tưởng" với Nicolas Truong vào năm 2008 tại Festival Avignon, về sau được thuật lại trong cuốn Tụng ca tình yêu (Éloge de L’amour).
Alain Badiou cho rằng: "Trong sex, xét cho cùng ta ở trong quan hệ với chính ta, ở trung gian của người khác. Người khác được ta sử dụng nhằm khám phá cái thực của khoái lạc. Trong tình yêu, ngược lại, trung gian người khác đáng giá vì chính nó. Chính cái đó là sự gặp gỡ của tình yêu: Ta khởi sự tấn công vào người khác, để làm cho người đó tồn tại cùng ta, đúng như thế".
Và Tụng ca tình yêu, chính là tụng ca hành trình tìm kiếm sự tồn tại sống động của con người, và chỉ có con người mới có thể tìm thấy được. Alain Badiou cho rằng: "Yêu, đó là vượt qua toàn bộ nỗi cô đơn để lao vào mọi thứ gì trên đời có thể làm cho tồn tại trở nên sống động. Thế giới này, tôi thấy ở đó, theo đường lối trực tiếp, nguồn hạnh phúc mà nhờ ở cùng người khác tôi được hưởng. ‘Anh yêu em’ trở thành: Trong thế giới có nguồn suối cho tồn tại của anh, đó chính là em’".
Hai cuốn sách Tụng ca tình yêu cùng Hai tâm hồn trong đêm thuần khiết và lung linh này có thể là món quà tinh thần ý nghĩa cho những người yêu nhau trong mùa Valentine 2019.
Nguyễn An Nam
Đây là lần đầu tiên tôi viết bài đánh giá từ ICU, thậm chí nó còn có thể được viết theo kiểu vần. Một lần nữa, hoặc chính xác hơn là lần cuối cùng, chúng ta trở lại Holt, trong một câu chuyện kể đơn giản khác, với nhân vật phổ thông đang làm điều gì đó ít hơn bình thường. Đây luôn là điểm mạnh của Haruf được biểu hiện một cách xuất sắc. Ông đã lấy những điều bình dị, phổ biến và biến chúng thành những câu chuyện đầy cảm xúc, dễ đọc. Adele và Lewis, sống ở cùng một thị trấn, khu phố trong hầu hết thời gian của cuộc sống hôn nhân của họ. Ở tuổi 70, cả hai đều đã mất đi người phối ngẫu của họ. Nhưng liệu điều này có nghĩa là họ phải gia nhập hàng ngũ của những người cô đơn, chỉ nhìn về quá khứ mà không có tương lai để mong đợi, hay họ có thể làm điều gì đó để thay đổi tình hình. Tất nhiên, những thị trấn nhỏ là nơi nổi tiếng về tin đồn, với những người yêu thích chỉ chê bai và đảm bảo rằng những người gần với cặp đôi biết chính xác điều gì đang diễn ra. Tôi đã rất thích câu chuyện này, có rất nhiều hy vọng, những niềm vui nhỏ và những nỗi buồn được chia sẻ, chỉ vì điều đó mà dù ở độ tuổi bao nhiêu cũng có thể có tương lai, không chỉ phải từ bỏ và sống chỉ trong quá khứ. Đó là một thông điệp rất mạnh mẽ, được trình bày một cách dịu dàng và tôn trọng. Trong phần cuối cùng, có một chút bất ngờ, một chút sự hư cấu của tác giả, nhưng chỉ những người quen thuộc với các cuốn sách khác của ông mới hiểu và cười toe toét. Cuốn sách cuối cùng này là chân thành và tuyệt vời, ngắn hơn các cuốn sách trước của ông, nhưng vẫn truyền đạt được sự khôn ngoan và những thử thách của cuộc sống hàng ngày. Tôi đã đọc ARC từ nhà xuất bản.