Vấn đề áp bức
phụ nữ luôn luôn là đề tài được các nhà văn, thơ khai thác qua nhiều thể loại.
Với mục đích tôn vinh tầm quan trọng của phụ nữ song hành với việc tuyên truyền
loại bỏ bất bình đẳng giới, phân hóa xã hội, lạm dụng tình dục… Nhưng với Chuyện Người Tùy Nữ của tác giả Margaret
Atwood, vấn đề này được thể hiện dưới một cái nhìn kinh dị, táo tợn, cô đơn và
đầy sự nhục nhã với nữ giới.
Một thể chế thần quyền mọc lên trên cái nền nước Mỹ dân chủ vừa trải qua
chính biến: Gilead – ngọn đèn trên quả đồi. Quyết tâm đem ánh sáng của tem phiếu,
của chuyên chế xã hội và của đạo đức Thanh giáo thế kỷ mười bảy cứu vãn thế giới
đang chìm vào sa đọa, ô nhiễm môi trường và nạn vô sinh.
Và tương lai của Gilead nằm trong tay các Tùy nữ như Offred: những cô gái
mắn con được nuôi trong nhà các quân trưởng, được chăm bẵm và o bế, chỉ cần mỗi
tháng một lần nằm xuống làm bổn phận với quốc gia.
Margaret Atwood
- Sinh năm 1939 ở Ontario, Canada, tốt nghiệp cao học văn
chương ở Harvard, Mỹ.
- Bắt đầu xuất bản từ năm 1964 và giờ là một tên tuổi lớn trên
văn đàn thế giới.
- Cho đến 2018, bà đã cho ra đời 17 tiểu thuyết, 9 tập truyện
ngắn, 16 tập thơ, ngoài ra còn tiểu luận, nghiên cứu văn học, sách thiếu nhi và
các thể loại khác.
Chuyện người tùy nữ
- Tác giả: Margaret Atwood; Dịch giả: Nguyễn An Lý.
- Gồm 405 trang, xuất bản lần đầu 1985, xuất bản mới nhất 2018, là tác phẩm được biết đến rộng rãi nhất của tác giả.
- Đã được chuyển thể thành phim điện ảnh, kịch sân khấu, ba lê, opera, kịch truyền thanh.
- Gần đây nhất, bộ phim truyền hình dài tập (Chuyện người hầu gái) của Hulu khởi chiếu năm 2017 đã trở thành một hiện tượng văn hóa thế giới.
Sơ lược nội
dung
Một thể chế mới được dựng lên với trí tưởng tượng phong phú
và đầy tuyệt vọng, tác giả đã cấu thành một đất nước man rợ. Ở cái đất nước này,
phụ nữ không phải là phụ nữ, thay vào đó được gọi là Tùy nữ, dị hợm hơn có thể
coi là những “cổ tử cung có chân”.
Tôi từng coi thân thể mình đem lại khoái lạc, là cỗ xe đưa mình về miền
khác, hay là phương tiện đạt tới ý nguyện mình. Tôi có thể đáp lên nó, bấm nút
này nút khác, làm nên nhiều chuyện. Có giới hạn đấy nhưng vẫn là cơ thể tôi
linh hoạt, thống nhất, rắn đặt, nó với tôi là một.
Vậy, Cộng hòa Gilead tồn tại như thế nào?
Offred – nhân vật chính của chuyện, một người phụ nữ đang có
cuộc sống bình thường, cô có mẹ, có chồng, có con, có mèo, có công việc làm ổn
định và một cái tên của riêng mình. Bỗng
nhiên mọi thứ biến mất và toàn bộ tài sản cô sở hữu là một chức danh quan trọng
nhưng chưa bao giờ được coi trọng – Tùy nữ của Quân trưởng, hay nói đúng hơn cô
là “máy đẻ thuê” cho một gia đình chức cao nhưng Phu nhân mất khả năng sinh sản.
Những cảnh vật xa lạ, mê mị và nỗi cô đơn ngày qua ngày bủa
vây lấy Offred. Cô sống trong cái ngơ, cái đần thối của bản thân vì không biết
mình còn ý nghĩa gì trong cuộc đời.
Nhịp sống dần trở nên đen tối và mù mịt. Offred đã mất tất cả
những thứ đáng lẽ thuộc về mình, nhưng cô vẫn có cái đầu, cái miệng và một ước
vọng thoát khỏi thế giới u ám này. Cô bắt đầu kết bạn, cởi mở lòng, biết cười
biết nói biết yêu và dần nhu nhược hơn.
Tại sao Offred được chọn để trở thành Tùy nữ?
Cô đã trải qua những nỗi cay đắng nào trong thế giới ấy?
Moira – cô bạn thân thời Đại học. Là một thành viên cấp cao
trong Hội đồng đồng tính nữ. Một người phản bội giới nhưng lại bị bắt để phục vụ
cho các Quân trưởng, số phận của Moira chỉ có thể dựa vào ý chí của cô để sinh
tồn hay sức mạnh vùng lên thoát khỏi địa ngục u ám?
Janine – cô nàng cá tính dám chửi tục trong buổi đầu gặp mặt. Cảm thấy tự hào và thỏa mãn khi kể về lần bị hiếp dâm tập thể năm mười bốn tuổi. Cái giá mà cô phải trả là cái cúi đầu nhục nhã trước một tập thể nhạo báng và trở thành một “con mắt” đáng tin cậy của bề trên.
Có thể thấy, thế giới đầy uy lực
đó có thể giết chết một con người; không chỉ dùng tiền, sức lực và tàn bạo, mà
cả cái tình cảm chân thành nhưng hoàn toàn dối trá của chúng cũng trở nên kinh
dị và rẻ mạt.
Sau khi đẻ con cho các Quân trưởng, số phận của những Tùy nữ sẽ ra sao?
Quân trưởng, Phu nhân Serena Joy, Nick, Cora, Rita, dì Lydia.
Các nhân vật là một chuỗi liên kết bị bao trùm bởi sự thống trị tàn bạo và hãi
hùng của thể chế. Chức cao như Quân trưởng thì lại chưa bao giờ được nhận thấy
một tình yêu thực sự. Là phụ nữ xinh đẹp, quý phái như Phu nhân nhưng lại phải
chứng kiến cảnh giường chiếu của chồng mình với một Tùy nữ chỉ vì mong ước có một
đứa con.
Tất cả những ai, dù ở địa vị cao hay thấp đều luôn có một nỗi
khổ riêng cho bản thân. Đó là cái đẹp, cái đáng quý mà Margaret muốn nói lên từ
những câu chữ của mình. Dưới cái thể chế thiếu tự do đó, con người không thể ngửi
được “mùi hạnh phúc”, cho dù họ sử dụng tới quyền quy.
Tình yêu của
con người trở nên máu lạnh
Rồi một ngày người ta sẽ nhìn người ấy mà nghĩ, Tôi từng
yêu anh, và cái chữ “từng” làm người ta tột
cùng sửng sốt, bởi một chuyện như vậy mà lại “đã từng” thì thật là kì diệu,
mong manh và ngu ngốc.
Nếu không thích, thì đổi đi. Và thế là chúng tôi đổi người đàn ông, lấy một người khác. Thay đổi, chúng tôi tin chắc, luôn luôn đem lại kết quả tốt hơn.
Những hình phạt được thực hiện đáng sợ như thế nào?
Cái kết cho một Tùy nữ có ý định trốn thoát?
Những người bạn của Offred có thật sự tốt với cô?
Câu chuyện đã được chuyển thể thành phim
Không chỉ một phần mà cả 2 phần phim chuyển thể có tên Chuyện
Người Hầu Gái của nhà sản xuất Hulu đã gây điên đảo dân chúng trong năm 2017.
Với các tình tiết được mô phỏng rõ ràng và có phần sáng tạo
hơn, series phim đã thu hút rất nhiều lượt xem. Kịch tính, hoang dại, tàn bạo
và đầy nhẫn tâm, nhà sản xuất đã cho ra các cảnh quay và khung hình cực kì đẹp
mắt, để lại cho khán giả một cái nhìn sâu chiều về tác phẩm đình đám của mọi thời
đại.
Thay lời kết
Phong văn sắc bén, trí tưởng tượng phong phú. Margaret Atwood
đã rất kì công khi tự mình dựng lên một đế chế có thể khá vô lý nhưng mang lại
một hiện thực đáng sợ. Cho đến bây giờ, không ai có thể phủ nhận tương lai của
thế giới sẽ có nguy cơ trở nên u ám đến thế.
Với chủ đề lấy phụ nữ làm trung tâm của sự đầy đọa. Tác giả
đã dựng lên một mê cung không lối thoát cho phận nữ giới. Dồn họ đến mức đường
cùng và nâng cao vị thế của đàn ông. Bà đã làm thức tỉnh đàn bà ở thế giới hiện
thực. Khi còn đang sung sướng và hưởng lợi từ vị trí của mình, hãy biết tôn trọng
nó.
Theo ý kiến riêng bản thân, người đàn ông trong chuyện của
Margaret Atwood cũng không kém phần đau khổ. Họ được nhận hết quyền sung túc về
tài chính, kinh tế, uy lực hay thậm chí thỏa mãn về tình dục, nhưng thứ họ nhận
lại là cái giá của sự giả tạo, cô đơn và cơn khát một tình yêu đích thực.
Tác phẩm này, suy cho cùng là một bài cảnh cáo đến với mọi
người. Sự tự do mà con người đang hưởng lấy, đó là cả một quá trình gìn giữ và
xây dựng kiên trì của các bậc lãnh đạo. Hãy tôn trọng nó và sống cho đúng cuộc
đời của một con người mà tạo hóa ban cho. Vì chẳng ai biết được:
Thế giới có thể trừng phạt cho những tội ác bạn gây ra hay không?
-----------------------------
Tác giả: Trịnh Cát Viên - Bookademy
Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy
Đăng ký để trở thành CTV Bookademy tại link: http://bit.ly/bookademy_ctv
“Chuyện người tùy nữ” được viết bởi Margaret Atwood, trình bày một tầm nhìn lạnh lùng về một tương lai đen tối, nơi những người phụ nữ màu mỡ bị bắt làm nô lệ và được giao nhiệm vụ sinh con trong một xã hội do những người đàn ông cực đoan tôn giáo kiểm soát. Câu chuyện xoay quanh trải nghiệm của một người hầu gái tên June, người hiện được gọi là Offred, khi cô đấu tranh để tồn tại trong chế độ áp bức được gọi là Cộng hòa Gilead. Qua góc nhìn của cô, độc giả chứng kiến sự ngược đãi về mặt tinh thần và thể chất mà cô phải chịu đựng khi hoàn thành "nghĩa vụ sinh học" của mình là cung cấp con cái cho các Chỉ huy, bất chấp thực tế là họ phải chịu trách nhiệm khiến gia đình cô tan nát và hủy hoại kiếp trước của cô.
Offred buộc phải tuân theo luật pháp và quy định nghiêm ngặt do Gilead đặt ra để đảm bảo sự sống sót của cô. Cuốn tiểu thuyết khiến chúng ta đắm chìm trong những suy nghĩ và động lực của cô ấy khi cô ấy dần dần nhận thức được những sai sót và bất công vốn có trong hệ thống Gileadean. Cô phát hiện ra rằng các Chỉ huy có thể bị lung lay, tàn tích của thế giới tiền Gilead vẫn tồn tại và con gái cô có thể vẫn còn sống. Với sự giúp đỡ của nhóm kháng chiến có tên Mayday, Offred biết được rằng những người khác cũng đang chiến đấu chống lại Gilead và những kẻ tạo ra nó.
Nhiều khái niệm được thảo luận trong lớp đan xen với các chủ đề được khám phá trong Câu chuyện Người hầu gái. Chủ nghĩa nữ quyền tự do, chủ nghĩa khinh thường phụ nữ, đặc quyền, áp bức và văn hóa hiếp dâm đều phổ biến xuyên suốt cuốn sách. Chủ nghĩa nữ quyền tự do, như được định nghĩa trong tài liệu khóa học của chúng tôi, liên quan đến việc sử dụng các hệ thống hiện có để tạo ra kết quả tích cực cho bản thân và những phụ nữ khác. Khái niệm này được thể hiện rõ nhất khi Offred được đưa đến một nơi gọi là Jezebel's. Những phụ nữ làm việc ở đó đã thiết lập một hệ thống cho phép họ tự kiếm tiền thông qua mại dâm, cho phép họ có một số biện pháp tự chủ và kiểm soát cuộc sống của mình. Họ thậm chí còn có thể mặc quần áo do họ tự chọn, vốn bị coi là bất hợp pháp dưới chế độ áp bức của Gilead. Sự thách thức này rất có ý nghĩa bởi vì, ở Gilead, phụ nữ bị coi như tài sản đơn thuần, bị buộc phải mặc đồng phục có mã màu và thực hiện các nhiệm vụ được giao mà không có bất kỳ cơ quan cá nhân nào. Những người hầu gái bị tước bỏ tên riêng của họ, được gọi là Offred hoặc Ofwarren, biểu thị quyền sở hữu của họ bởi các Chỉ huy cụ thể.
Misogyny là chủ đề trung tâm xuyên suốt cuốn tiểu thuyết, vì những người phụ nữ ở Gilead phải chịu những hình thức khuất phục và mất nhân tính cực độ. Họ bị giảm các chức năng sinh sản và bị từ chối quyền tự chủ về cơ thể và cuộc sống của mình. Hệ tư tưởng của chế độ bắt nguồn từ cách giải thích méo mó về kinh thánh tôn giáo, khiến cho niềm tin rằng phụ nữ vốn dĩ thấp kém hơn nam giới. Sự khinh thường phụ nữ này càng được khuếch đại thông qua hệ thống quyền lực và kiểm soát được thực thi bởi các Chỉ huy và các nhân vật nam giới khác ở Gilead.