RANGE - Hiểu Sâu, Biết Rộng Kiểu Gì Cũng Thắng Reviews

Đây là cuốn sách thứ ba tôi đọc gần đây mà nói về khái niệm thành công. Cuốn sách đầu tiên, Outliers của Malcolm Gladwell, phổ biến ý tưởng về “Quy tắc 10.000 giờ”, trong đó nói rằng cần 10.000 giờ luyện tập có chủ ý để trở thành người ưu tú. Cuốn sách thứ hai là “The Sports Gene” của David Epstein, tác giả của cuốn sách này. Trong cuốn sách đó, Epstein xem xét các yếu tố di truyền và môi trường góp phần tạo nên một số cá nhân thành công trong lĩnh vực thể thao. Chủ đề chính của cuốn sách này là sự so sánh giữa “Chuyên gia” và “Người tổng quát”. Epstein mượn khái niệm Nhím và Cáo từ bài luận của nhà triết học Isaiah Berlin về Tolstoy để minh họa sự khác biệt. Nhím/Chuyên gia là người đào sâu vào một thứ gì đó mà có lẽ không nhìn thấy bức tranh toàn cảnh. Fox/Generalist là người có nhiều kiến​​thức hơn. Những con nhím tầm nhìn hạn hẹp biết một điều lớn còn con cáo “tích hợp” biết nhiều điều nhỏ. Ông đưa ra bằng chứng về những đột phá khoa học trong đó các nhà khoa học giống cáo đã sử dụng kiến ​​thức từ một chuyên ngành hoàn toàn khác để đạt được giải pháp cho một vấn đề. Ông đưa ra ví dụ về các chuyên gia vì họ coi chuyên môn của mình như cái búa nên họ coi mọi thứ như là tất cả mọi thứ. Cuốn sách mở đầu bằng sự so sánh về con đường của Tiger Woods, ngôi sao golf và Roger Federer, ngôi sao quần vợt. Tiger Woods khi còn là một thần đồng đã được giới thiệu chơi golf khi còn là một đứa trẻ mới biết đi. Anh ấy kéo một cây gậy đánh bóng xung quanh trong khung tập đi của mình. Con đường của anh ấy là một ví dụ về một Chuyên gia, và câu chuyện đã trở thành phúc âm cho nhiều bậc cha mẹ đang cố gắng biến con mình thành một ngôi sao ưu tú. Câu chuyện này phần nào chịu trách nhiệm cho “Những bà mẹ hổ” (Tiger Moms).

Là một người tin tưởng vào tầm hiểu biết hào phóng của Charlotte Mason, tôi biết mình phải đọc nó ngay khi biết về cuốn sách. Đúng là nó bắt đầu một cách chậm rãi, nhưng cuốn sách này đã lướt qua tâm trí tôi, lấy đà trong một chuyến đi dài và cô đơn bằng ô tô. Sau khi nghe xong bản sách nói, tôi lập tức mua phiên bản Kindle vì tôi định sử dụng phần lớn thông tin này trong một bài nói chuyện mà tôi đã thực hiện vài lần. Cuốn sách này minh họa rất rõ tầm quan trọng của một tầm hiểu biết rộng rãi và hào phóng. “Thay Đổi Tí Hon Hiệu Quả Bất Ngờ” là một cuốn sách tuyệt vời khác, đây là cuốn sách yêu thích của tôi trong năm nay.

Ý tưởng cốt lõi của cuốn sách gây ấn tượng với tôi và một số câu chuyện và ví dụ thú vị mà tôi nhớ được, nhưng thật là một cuốn sách khó khăn để đọc hết (tôi hầu như không đọc hết và chỉ đọc lướt qua). Vô số ví dụ cố gắng chứng minh những điểm tương tự. Có thể được tóm tắt trong một bài đăng blog dài 10 trang.

Cindy Rollins đã giới thiệu cuốn sách này trong nhiều năm và cô ấy hoàn toàn đúng. Cuốn sách này tuyệt vời, chứa những điều tuyệt vời đáng suy ngẫm. Một điều tôi yêu thích là xuyên suốt cuốn sách, Epstein sử dụng tư duy loại suy để xem các tình huống khác biệt như thế nào. Đỉnh. 

Thực ra mình đã đọc cuốn này lâu rồi nhưng chưa có thời gian viết review về nó. Tôi mặc dù cuốn sách có một số điểm và câu chuyện rất thú vị nhưng tôi thấy rằng cuốn sách đã lôi cuốn tôi và không phải lúc nào tôi cũng hào hứng đọc nó. Tôi nghĩ những câu chuyện rất thú vị nhưng bản thân cách viết có thể cần phải chỉnh sửa một chút. Điều đó nói lên rằng, đây là một trong những cuốn sách thực sự đọng lại trong tôi. Tôi nhận thấy rằng đã nhiều lần, đặc biệt là khi tiếp xúc với các con tôi, tôi đã thực sự nghĩ về những điểm trong cuốn sách này và áp dụng chúng vào cuộc sống hoặc cách tiếp cận của tôi trước những tình huống nhất định.

Vấn đề chung của tôi với loại sách phi hư cấu/ phát triển bản thân này là chúng quá dài. Quá chung chung và không đủ quan trọng. Tôi hầu như cảm thấy họ thiếu chiều sâu hoặc thông tin khi nói về một chủ đề nhất định. Tôi thích những cuốn sách phi hư cấu dựa trên khoa học và lịch sử hơn vì tôi cảm thấy chúng dựa trên những nghiên cứu tốt hơn.

Dù sao thì cuốn sách này cũng đọc ổn; phong cách viết dễ hiểu và cuốn sách cho chúng ta rất nhiều ví dụ cũng như những người nổi tiếng đã thành công nhờ trở thành một nhà tổng quát. Thật không may, cuốn sách không thực sự thỏa mãn được câu hỏi được viết trong tựa đề. Ngoài ra, cuốn sách có thể dễ dàng được tóm tắt chỉ còn một nửa kích thước.

Phần tôi thích nhất trong cuốn sách là phần kết luận dài 5 trang.

Thật là một trải nghiệm đọc mở mang tầm mắt! Cuốn sách này đi sâu vào chi tiết về cách trở thành một công việc đồng nghiệp có thể trở nên tuyệt vời và biến bạn thành một bậc thầy của một số người, và làm thế nào chuyên môn hóa có thể phản tác dụng với sự đổi mới. Tôi luôn là một người tin rằng kinh nghiệm là quan trọng, và mặc dù vậy, nó cũng có thể khiến bạn ít có khả năng đổi mới hoặc vượt qua những trở ngại mới, và cuốn sách này đã củng cố trong tôi một lần nữa rằng không có nơi nào cho sự tự mãn trong cuộc sống của bạn Và rằng bạn nên luôn luôn cố gắng để cải thiện bản thân và học hỏi những điều mới, mặc dù bạn có thể nghĩ rằng nó sẽ không bao giờ có ích, nhưng nó thực sự chỉ mở rộng tầm nhìn của bạn. Như họ nói vào cuối cuốn sách, "So sánh bản thân với chính mình ngày hôm qua, không phải với những người trẻ tuổi không phải là bạn." Cuốn sách tuyệt vời và rất nên đọc!

Có một định kiến cho rằng bắt đầu ngay từ khi còn trẻ và trở thành một chuyên gia về một lĩnh vực cụ thể là chìa khóa dẫn đến thành công. Ta có thể dễ dàng tìm thấy những ví dụ về thần đồng, chẳng hạn như tay golf Tiger Woods. Tuy nhiên, Epstein cho rằng việc chuyên môn hóa sớm chỉ áp dụng được trong cái mà ông gọi là môi trường học tập “tử tế”, nơi mà sự lặp lại (phần thực hành) dẫn đến thành công. Anh ấy nhận thấy rằng hành trình thử nghiệm, đa dạng hóa và trải nghiệm trên nhiều lĩnh vực thậm chí còn quan trọng hơn trong hầu hết các tình huống mà anh ấy gọi là môi trường học tập “tồi tệ”. Đây là những tình huống có nhiều biến số đang diễn ra và hiếm khi có thể dự đoán được chính xác kết quả. Nghiên cứu cho thấy sự uốn nắn về mặt tinh thần và sự thử nghiệm cá nhân là nguồn sức mạnh và “sự khởi đầu thuận lợi” được đánh giá quá cao. Epstein đưa ra nhiều ví dụ, chẳng hạn như phân tích về thảm họa tàu con thoi Challenger, cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, sự phát triển nghệ thuật của Vincent Van Gogh và một phụ nữ đang lãnh đạo các tập đoàn ở tuổi 100. Tôi thấy những ví dụ này cực kỳ hấp dẫn. Tôi tin rằng các doanh nghiệp nói riêng có thể hưởng lợi từ những thông điệp được trình bày trong cuốn sách này. Các chuyên gia tư vấn được dạy để đánh giá cao “các chuyên gia hàng đầu”, nhưng nghiên cứu của Epstein cho thấy họ nên bổ sung kiến​​thức chuyên môn với những người đã tiếp xúc với nhiều lĩnh vực khác nhau. Có thể mất một lúc để đọc hết cuốn sách này nếu bạn chưa quen thuộc với một số nguyên tắc cơ bản của cuốn sách này.

Epstein tìm hiểu ở nhiều lĩnh vực và các ví dụ khác nhau, và một số rất thú vị, nhưng đa phần các lĩnh vực đều rất dài và nhàm chán lắm và có một số ví dụ liên quan đến khoa học và các nhà khoa học. Có một câu chuyện thú vị về các nhóm nhạc ở Venice trong thế kỷ XVII. Trẻ em trong trại trẻ mồ côi, hay còn gọi là “Nhà tình thương”, được dạy nhạc cũng như các loại nhạc cỵ và các thể loại nhạc trên thế giới. Một số là đàn piano, vào thời điểm đó là một nhạc cụ mới và những cây vĩ cầm được cải tiến bởi Antonio Stradivari,khi chúng được bán với giá hàng triệu đô la ở những thế kỉ sau này. Các dàn hợp xướng và hòa tấu sau đó được các nhà thờ sử dụng như một trò giải trí và một nguồn kiếm tiền. Nhà soạn nhạc người Venice, Antonio Vivaldi, đã tận dụng kỹ năng của các nhóm này và một bản concerto đã ra đời. Vấn đề ở đây là những nhạc sĩ này không chuyên sâu ở một nhạc cụ, mà họ được đào tạo về âm nhạc trên nhiều loạikhác nhau. Cuốn sách này là một sự thất vọng. Đầu tiên tôi đã nhầm về chủ đề mà nó sẽ điều tra và cuốn sách đầu tiên của Epstein tập trung vào thể thao, một lĩnh vực mà tôi quan tâm. Chủ đề “Chuyên gia” so với “Người thông thường” không phải là không thú vị, nhưng những ví dụ của anh ấy thì khá là chán vì chúng có vẻ lặp đi lặp lại.  Tôi đã nghe một bài nói chuyện của Epstein trước đây và anh ấy dường như ám chỉ rằng cuốn sách này sẽ đề cập đến các môn thể thao có tổ chức của giới trẻ; đặc biệt là những ngày cuối tuần du lịch hoặc thi đấu dài ngày. Đây là những điều mà tôi có quan điểm mạnh mẽ và đang tìm kiếm sự hỗ trợ từ anh ấy. Tác giả có đề cập đến mô hình Tiger và thảo luận về Tiger Moms, những người cố gắng chuẩn bị cho đứa con có thiên phú về âm nhạc của mình và sau đó chi tiết mua nhạc cụ ngay khi có cơ hội đầu tiên. Một người bạn kể rằng cô con gái nhỏ của cô ấy đã chơi trong một giải đấu bóng mềm kéo dài bốn trận vào cuối tuần và vào cuối tuần, hầu hết các cô gái trẻ đều khóc vì kiệt sức. Đây không phải là một cách hay để giới thiệu tình yêu dành cho thể thao.

Cuốn sách đề cập đến chủ đề “Bài phát biểu tốt nghiệp”. Chúng thường chứa đầy những lời khuyên về “đừng từ bỏ ước mơ của bạn”. Làm thế nào để những đứa trẻ 18 tuổi này biết những gì ở phía trước trong 10 năm tới? Một lựa chọn tốt hơn là sự cởi mở với những thứ hiện có và chọn những thứ mang lại cho bạn nhiều lựa chọn tốt hơn sau này. Tương tự như vậy, ta cố gắng xây dựng một vận động viên hoặc nghệ sĩ ưu tú từ khi còn nhỏ là vô nghĩa. Một người ở tuổi 28 khác với họ ở tuổi 18, và người đó khác với họ khi ở tuổi 8. Thế giới hiện đại là một nơi phức tạp và nó đòi hỏi kiến ​​thức rộng. Từ phần mở đầu đó, Epstein rời bỏ lĩnh vực thể thao và viết về nhiều lĩnh vực khác, nơi một loạt các hoạt động đã góp phần tạo nên thành công của một số “ngôi sao nổi tiếng”. Anh ấy mô tả các lĩnh vực học tập là "tử tế" hoặc "tồi tệ". Môi trường học tập tử tế là không gian mà mọi người, kể cả những người học và người dạy đều đưa ra phản hồi ngay lập tức trong quá trình thực hành và trải nghiệm. Ví dụ về nó có thể bao gồm âm nhạc hoặc cờ vua. Môi trường học tập tệ hại là không gian mà thông tin phản hồi không nhanh chóng, chính xác và nhất quán. Các lĩnh vực này có thể được đặc trưng là hỗn loạn. Một ví dụ có thể là thị trường tài chính. “Trong những môi trường thiếu sự phản hồi tự động, chỉ riêng kinh nghiệm thôi thì không thể nào cải thiện hiệu suất.”

Gần đây, nó đã trở thành một niềm tin của nhiều người, đặc biệt là một số bậc cha mẹ loại A, rằng để làm tốt bất cứ điều gì, người ta phải dành 10.000 giờ (hoặc một số tiêu chí được lựa chọn tùy ý) để thực hành hoạt động đó, từ chơi violon đến thông thạo ngoại ngữ, hay trở thành một cầu thủ bóng đá xuất sắc. Trường phái tư duy “mẹ hổ” khuyến khích việc tập trung vào một mục đích, và không may là cha mẹ có ý tốt nhưng lại vô tình gây hại cho nhiều đứa trẻ. David Epstein đã thực hiện nghiên cứu sâu rộng để chứng minh rằng những gì có vẻ hiển nhiên về việc trở nên thành thạo trong một môn thể thao, trò chơi hoặc theo đuổi học thuật, thực ra lại không hề hiển nhiên.

Epstein đã nghiên cứu rất nhiều người thành công trong lĩnh vực của họ, và ông phát hiện ra điều ngược lại với những gì nhiều người mong đợi; thay vì lấy ví dụ về Mozart, người bắt đầu học đàn từ khi còn rất nhỏ và sau đó tiếp tục luyện tập hàng ngày trong nhiều năm, ông nhận thấy rằng hầu hết những người đạt được thành công và đạt được danh hiệu lớn trong khoa học, thể thao hoặc nghệ thuật đều là “những mẫu thử". Họ đã thử nhiều thứ khác nhau trước khi ổn định trong lĩnh vực đã chọn, và ngay cả sau khi chọn nghề nghiệp hoặc chuyên ngành, họ vẫn tiếp tục lao vào sở thích hoặc sở thích khác không liên quan đến lĩnh vực mà họ đã đạt được thành công. Và quan trọng là, những người này đã trích dẫn hết ví dụ này đến ví dụ khác khi kiến thức hoặc kinh nghiệm về sở thích hoặc sở thích bên ngoài đã mang lại cho họ một công cụ bất ngờ để giải quyết vấn đề trong nghề nghiệp mà họ đã chọn. Ngoài ra, những người có nhiều mối quan tâm có xu hướng tìm kiếm và xác định dữ liệu không phù hợp và họ sẵn sàng, thậm chí háo hức, xác định các vấn đề với lý thuyết hoặc hệ thống của riêng họ để tìm ra lý thuyết đúng hoặc quy trình hiệu quả hơn.