Review cuốn sách Hoàng Tử Bé

“Một cuốn sách đáng đọc không phải là tác phẩm nghĩ hộ bạn mà là tác phẩm khiến bạn phải suy nghĩ.” Từ bé đến giờ, không thể nói là bản thân tôi đã đọc rất nhiều sách, nhưng đọc nhiều hay ít chưa hẳn đã quan trọng bằng những thứ đọng lại trong mình. Đọc một cuốn sách và nghĩ về nó, áp dụng nó trong những hoàn cảnh cụ thể là điều tuyệt vời hơn cả.

“Hoàng tử bé” của Saint-Exupery là cuốn sách tôi chọn để viết về nó. Lúc mới mua về, chắc cách đây cũng 5 năm rồi, tôi chỉ đọc hơn một nửa thôi, đến khoảng trang bảy mươi mấy trong khi cuốn sách tôi mua có 101 trang. Bởi vì tôi sợ cái gọi là kết thúc. Đó là khoảng thời gian mà tôi rất sợ cái-gọi-là-kết-thúc. Tại sao vậy? Tại vì tôi đã cố gắng theo đuổi một thứ gì đó dai dẳng, rồi đùng một phát tự dưng nó kết thúc, cảm thấy trong mình như thiếu mất một điều gì đó chả nói nên lời. Nhưng thật ra kết thúc cũng chính là bắt đầu, khi kết thúc những thói quen cũ cũng chính là ta bắt đầu với những điều mới mẻ. Bắt đầu với những thứ mới mẻ làm ta có cảm giác không quen, vì cảm giác không quen ta đâm ra lo lắng đủ điều, và tự dưng thấy chán nản, không hiểu cuộc sống bắt đầu từ đâu và sẽ như thế nào.

Đọc một cuốn sách không phải là đọc hết và nhớ hết nội dung cuốn sách-tôi chợt nhận ra điều đó! Tại sao vậy? Tại vì, từ lần đầu tiên đọc cuốn sách “Hoàng tử bé” đến bây giờ, trong tôi chỉ suy nghĩ về hình ảnh của những con số. Tôi rất ấn tượng về suy nghĩ của tác giả rằng, người lớn rất thích các con số. Tôi sẽ trích một đoạn trong “Hoàng tử bé” thế này: “Nếu bạn kể với những người lớn: “Tôi nhìn thấy một ngôi nhà đẹp lắm xây bằng gạch đỏ, có hoa phong lữ đặt trên bậu cửa sổ và chim bồ câu đậu trên mái nhà…” thì họ sẽ không tài nào hình dung được ngôi nhà đó. Cần phải bảo họ: “Tôi nhìn thấy một ngôi nhà mười vạn phơ răng.” Thế là họ sẽ thốt lên: “Ôi, đẹp thế!”” Tôi đã thử tưởng tượng về ngôi nhà gạch đỏ, và hoa, và chim, thật sự là một ngôi nhà đáng để sống. Còn khi tôi nghe đến ngôi nhà mười vạn phơ răng, tôi chỉ tưởng tượng nó tương đương với khoảng bao nhiêu tiền Việt Nam và chắc nó sẽ to lắm thôi. “Người lớn rất thích các con số”, quả đúng là như vậy, tôi tin là mình không phải “người lớn” nhưng câu cửa miệng hay hỏi: “bạn bao nhiêu tuổi? bạn học lớp mấy?” chẳng phải mọi thứ đều liên quan tới các con số hay sao? Tuổi tác chỉ là con số, những con số chỉ là phù du, chẳng thể hiện được gì, cũng chẳng cho thấy những điều hạnh phúc. Khoa học và phi khoa học, khoa học dạy những bằng cớ, những con số, số liệu chứng minh cho những bằng cớ đó, còn phi khoa học thì không, con người có thể dạy người khác qua sách vở dựa vào những bằng cớ, còn phi khoa học là những điều phải tự trải nghiệm mà những con số kia chả có ý nghĩa gì nữa cả.

Trong hành trình đi tìm hiểu vũ trụ, tiểu hành tinh mà hoàng tử bé đến đầu tiên do một ông vua cai trị, cả hành tinh chỉ có một mình vua, thật không hiểu ông ta cai trị thứ gì trong vương quốc của mình, nhưng những điều mà ông ta nói, tôi thấy rất chính xác. “Cần phải yêu cầu người ta làm cái điều mà người ta có thể thực hiện được, ông vua nói tiếp. Quyền lực trước tiên dựa vào lẽ phải. […] Trẫm có quyền đòi hỏi phải tuân lệnh là bởi vì các mệnh lệnh trẫm ban đều hợp lý.” Theo lý thuyết, một ông vua bình thường sẽ bắt thần dân tuân theo ý mình, nhưng vua ở đây thì ngược lại, nghe theo ý chỉ của thần dân. Tại sao tôi lại nhận định như vậy? Tại vì, vị vua này đã xác định rằng, mệnh lệnh ban ra chính là mệnh lệnh hợp lý. Hoàng tử bé muốn ông cho xem cảnh mặt trời lặn, vì một vị vua thì có quyền ra lệnh cho mọi thứ, nhưng ông trả lời “theo thuật trị nước của trẫm, trẫm sẽ đợi cho tới khi các điều kiện được hội đủ”, và điều kiện của vua hội đủ là khi: “đó sẽ là vào chiều tối nay lúc bảy giờ bốn mươi! Và ngươi sẽ thấy lệnh của trẫm được cung kính tuân theo ra sao”. Vị vua này rõ ràng đang ảo tưởng, vì thật ra ông ta trị vì hành tinh, ra lệnh cho mọi thứ khi và chỉ khi điều kiện hội đủ. Mọi điều kiện hội đủ thì ông chả tác động được hay thay đổi được gì đối với những điều kiện ấy. Ông ta chỉ tự nhận bản thân là vua, rồi chấp nhận mọi điều xung quanh theo đúng quy luật của nó và tin tưởng rằng, ừ đó, mọi thứ đang nghe theo chỉ thị của ta. Cuộc sống luôn bắt ta phải chấp nhận, ta giống như ông vua ấy, ta chính là vua, mọi thứ phải tuân theo sự ra lệnh của ta, mọi thứ sẽ như thế cho đến khi điều kiện hội đủ. Thật ra, chúng ta không quá vô dụng như vậy, thay vì ngồi và chờ cho điều kiện hội đủ, ta có thể làm vài thứ tác động để điều kiện hội đủ diễn ra nhanh hơn. Có những yêu cầu của ta mà mãi không đạt được, vì ta không nhận ra mệnh lệnh đó không hợp lý. Vậy nên khi cố gắng rất nhiều để đạt được một thứ gì đó, nhưng lại không được, thì không sao cả, vì điều kiện thực sự chưa đủ, và đôi khi đâu đó vẫn còn điều chưa hợp lý.

Có một điều đặc biệt ở tính cách của hoàng tử bé là cậu chả bao giờ trả lời câu hỏi mà người ta hỏi cậu, nhưng khi cậu đã hỏi rồi thì buộc lòng người đó phải trả lời cho cậu, nếu không thì cậu sẽ hỏi mãi mà thôi. Tính cách này rất giống những đứa trẻ mà người lớn đã quên rồi, người ta lớn lên mà không nhớ ra rằng trước kia mình cũng là trẻ con. Thói quen hỏi tới cùng ở trẻ con lại là một điều tốt. Bởi vì, sẽ giúp chúng trả lời những thắc mắc chúng đưa ra và hoàn thiện nó. Có bao nhiêu người lớn can đảm tìm kiếm câu hỏi mình đưa ra cho tới cùng, tới tận?

Mỗi người ta tình cờ gặp trong cuộc hành trình lại vô tình đem đến cho ta những bài học trân quý. Như cuộc gặp gỡ với con cáo, hoàng tử bé nhận ra được nhiều điều về bông hoa hồng, về điều làm mọi thứ trở nên đặc biệt. Mỗi cuộc gặp gỡ với những con người kỳ quặc trên các tiểu hành tinh đều mang đến những suy nghĩ thật khác cho hoàng tử. Cuộc đời chúng ta cũng vậy, có những sự xuất hiện, rồi biến mất của vài người, vì không ai đi cùng ai đến cuối con đường được, chúng ta chỉ gặp nhau ở một thời điểm nào đó, đi cùng nhau đến một nơi nào đó, tất cả được ghi lại trong ký ức và trong tim, nơi mà chả thứ gì làm mất đi được, và tiếp tục cuộc hành trình cho bản thân. Đừng buồn, đừng hối tiếc về những cuộc chia ly, vì không buổi tiệc nào là không tàn, không câu chuyện nào không hồi kết. Và hãy nhớ rằng, kết thúc chính là bắt đầu và vì thế mà, cái này đi cái khác sẽ đến. Mạnh mẽ và đi lên mọi thứ, để trải nghiệm cuộc sống, sống cuộc đời không lãng phí.

Tác giả: Như Bình

Nếu bạn yêu thích bài viết này, hãy ấn nút Like của bài viết trên website và chia sẻ đến cộng đồng nhé!

-------------

Tham gia cuộc thi Đọc Ngược để rèn luyện khả năng phản biện và có cơ hội nhận giải thưởng tiền mặt cùng voucher mua sách hấp dẫn tại: https://goo.gl/NNcFHR

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị và các cuộc thi về sách tại link:

https://www.facebook.com/bookademy.vn

Xem thêm

Ý nghĩa

"Hoàng Tử Bé" đem lại nhiều bài học và thông điệp đắt giá, không chỉ vậy mình còn được truyền cảm hứng rất lớn từ câu chuyện này. Còn rất nhiều những thông điệp, ý nghĩa khác về cuộc sống, tình yêu và tình bạn được ẩn dụ qua câu chuyện. Đó cũng là lý do mỗi khi buồn lòng hoặc thấy mệt mỏi, mình đọc lại "Hoàng Tử Bé" để đi tìm phương thuốc chữa lành cho chính mình. Và thật may mắn, mỗi lần đi tìm ấy là mỗi lần mình thấy được một bài học mới, một ý nghĩa mới qua từng trang sách. Mình hy vọng bạn cũng sẽ tìm được chúng khi đọc "Hoàng Tử Bé".

Con mắt yêu thương

Đi qua những con chữ được tác giả viết lại, ta nhận ra được rằng, bài học cuối cùng tác giả muốn truyền tải lại cho chúng ta, là nếu muốn thực sự có được thứ gì đó, ta phải yêu thương nó bằng cả trái tim. Khi nhìn lại sự việc bằng con mắt của yêu thương, ta nhận ra có những điều thật giản đơn nhưng lại không dễ phát hiện. Mỗi người đều có một bông hoa của riêng mình, một ngôi sao cho riêng mình, và chẳng có ai giống ai. Người cậu bé yêu là độc nhất, bởi cậu yêu người ấy, vậy thôi! Người ấy quan trọng, vì người ấy là tình yêu của cậu. Và ta nhận ra rằng thuần hóa không phải là dùng quyền lực và bạo lực để làm họ phải tuân theo ý mình, mà phải thuần hóa bằng trái tim và tình yêu thương, có những thứ chỉ trái tim mới có thể giải quyết được:

“Người ta chỉ nhìn thấy thật rõ ràng bằng trái tim mình. Cái chủ yếu thì mắt chẳng thể thấy”.

Cuốn sách của trẻ con – tư duy của người lớn

Cuốn sách kể về hành trình tìm lại hành tinh của cậu bé Hoàng tử, câu chu du và thám hiểm những hành tinh xung quanh, và qua con mắt và cách miêu tả của cậu, ta sẽ thấy một hành tinh tượng trưng cho một cách sống của người lớn. Ở thiên thạch thứ nhất là một ông vua trị vì hành tinh mà chẳng có lấy một thần dân. Ông vui mừng khi cậu hoàng tử đến thăm. Ông phong cho cậu làm thượng thư bộ thư pháp, ông cho cậu xử án chú chuột – sinh vật duy nhất có trên hành tinh của ông. Ông vua tượng trưng cho những kẻ say mê quyền lực, nguyên tắc và chỉ mong muốn áp đặt luật lệ lên người khác, chỉ muốn chỉ đạo ngay cả khi họ không có bất cứ ai muốn theo sau.

Nhận thức vỡ òa

"Hoàng tử bé" là một cuốn sách kì lạ được viết bởi một tác giả kì lạ. Saint Exupéry đâu phải là một nhà văn thường, mà là một nhà văn phi công! Ông sáng tác "Hoàng tử bé" trong thời kì lưu vong khi nước Pháp bị chiếm đóng, ông không được bay theo đúng nghĩa. Cuốn sách là một cuộc hành trình đi tìm lại trí tưởng tượng của bản thân mình, mà chính tác giả đã bỏ quên trong quá khứ. Ông khẳng định, thế giới của trẻ con khác với thế giới của người lớn. Khi người lớn có quá nhiều thứ phải suy nghĩ, nhưng lại nhàm chán bởi các vấn đề họ quan tâm chỉ là tiền bạc, quyền lực, đôi khi không biết mình đang làm gì. Thì thế giới trẻ con đơn giản hơn nhiều, song cũng màu sắc hơn nhiều. Trong đôi mắt chúng bao giờ thế giới cũng được nhìn bằng lăng kính của trí tưởng tượng. Cuốn sách chứa đựng tư duy đạo đức sâu xa qua lăng kính của một cậu trai không có nhiều va chạm. Cậu ít có cơ hội tiếp xúc với thế giới bên ngoài, thế giới xung quanh của cậu nhỏ hẹp cỡ chừng một ngôi nhà, nhưng bên trong cậu chứa đựng những cảm nhận tuyệt vời vượt xa sự tưởng tượng.

Hãy trải nghiệm, đừng chờ đợi

Nếu không có chuyến du hành, hoàng tử bé sẽ ở mãi trên tiểu hành tinh nhỏ bé của cậu, sẽ mệt mỏi bởi hoa hồng điệu đà mà chẳng hiểu lý do, sẽ chẳng có con cừu nào để diệt sạch lũ cây bao báp con, sẽ không biết những hành tinh khác như thế nào, sẽ không quen bạn cáo, sẽ không quen chàng phi công, sẽ không khóc bởi những phát hiện chạnh lòng, và sẽ không cười hồn nhiên như vì sao lấp lánh… Sẽ, không có gì cả.

Đối với chàng phi công, cuộc gặp gỡ ngắn ngủi và nhiều tiếc nuối. Nhưng về sau, mỗi khi chàng ngắm bầu trời đêm, vì hoàng tử bé đang sống trên một trong các vì sao, và vì hoàng tử bé đang cười trên một trong các vì sao, vì vậy mà với chàng, cả một bầu trời sao đang cười. Chàng sẽ vui vì điều đó, chàng sẽ nhớ tới bạn của mình và mỉm cười.

Đi và khám phá sẽ cho mỗi người trải nghiệm trong từng chuyến hành trình, không quan trọng là đích đến ra sao. Điều đáng giá hơn lý thuyết suông là những gì trải qua, những bài học và những suy ngẫm mà bản thân tự mình lĩnh hội được.

Cuốn sách diệu kỳ

Quả là một cuốn sách diệu kỳ, bởi nó mang đến những kết luận khác nhau cho từng đối tượng khác nhau dưới những góc nhìn khác nhau, mà các đối tượng đó lại trải dài ở mọi lứa tuổi, trong suốt gần một thế kỷ qua.

Victor Hugo – đại văn hào Pháp đã từng nói:“Nếu một nhà văn chỉ viết cho thời đại của mình thì tôi sẽ phải bẻ bút và vứt nó đi.” – Với “Hoàng tử bé”, thiếu tá Saint-Ex đã thành công là một nhà văn viết cho mọi thời đại.

Diệu kỳ là thế, nhưng tựu chung, vẫn sẽ có những bài học từ cuốn sách mà nhiều người đồng tình: Hãy nhìn lại thế giới bằng trái tim, hãy luôn luôn cố gắng trong mọi việc, hãy sống trách nhiệm với các mối quan hệ có trong cuộc đời, hãy tự trải nghiệm chứ đừng chờ được dạy.

Nhiều tầng lớp

Trẻ em thích “Hoàng tử bé”, vì cuốn sách ngắn, câu chữ đơn giản, lại có nhiều hình vẽ minh họa đẹp mê tơi.

Người lớn thích “Hoàng tử bé”, vì cuốn sách khiến họ nhận ra nhiều bài học vốn đơn giản nhưng hay bị lãng quên.

Mà trong số “người lớn” ấy, lại có nhiều cách nghĩ khác nhau, bởi những góc nhìn khác nhau. Có người rút ra được bài học về nghệ thuật sống, có người ngẫm ra các triết lý kinh doanh, có người suy nghĩ về sự vô thường của vạn vật, lại có người lý giải về bản chất con người và những sự sa ngã trong tâm tính…

Một ý kiến khác, “Hoàng tử bé” là chuyến du hành tha hương của cậu hoàng tử nhỏ, lại được viết trong thời gian tác giả sống lưu vong tại Bắc Mỹ, sau khi chính phủ Pháp đầu hàng Đức Quốc xã, đó là lý do tờ The New Yorker cho rằng “Hoàng tử bé” là một câu chuyện chiến tranh theo đúng nghĩa đen

Cố gắng không ngừng nghỉ

Trên hành tinh B612 của mình, Hoàng Tử Bé phải ngăn chặn những cây bao táp bởi chúng là giống loài sinh sôi và phát triển rất nhanh, nếu không xử lý kịp thời, có thể chúng sẽ đe dọa và chọc thủng hành tinh của cậu. Đó cũng là lý do mỗi ngày, Hoàng Tử Bé phải nhổ cây bao báp và nạo vét các núi lửa cả đang hoạt động hay đã tắt để đảm bảo sự an toàn cho hành tinh. Điều này đã dạy mình về sự nỗ lực, cần cù trong mọi công việc của cuộc sống. Những cây bao táp chính là ẩn dụ cho những khó khăn, thử thách mà bất kỳ ai trong chúng ta cũng phải đương đầu. Nó có thể diễn ra hằng ngày không dứt, nhưng chỉ cần bạn cố gắng không ngừng, chiến đấu với nó đến cùng, nó sẽ không bao giờ chiến thắng được bạn. Bởi sự chăm chỉ và kiên trì nỗ lực mỗi ngày, Hoàng Tử Bé đã thành công bảo vệ hành tinh của chính mình.

Trách nhiệm

Hoàng Tử Bé có một bông hồng. Cậu luôn chăm lo cho bông hồng của mình, từ việc tưới nước, bắt sâu, chắn gió cho đến trò chuyện và dành tình yêu cho nó. Bông hồng ấy là bông hồng của riêng cậu và khác biệt với hàng trăm bông hồng khác cậu từng gặp bởi nó được hình thành từ thời gian, công sức và tình yêu của Hoàng Tử Bé. Bông hồng ấy được cậu “thuần hoá" và cũng chính nó đã “thuần hoá” cậu. Sự thuần hoá này cũng đưa tới bài học về tinh thần trách nhiệm của mỗi con người trong các mối quan hệ. Trách nhiệm được tạo nên trong mối quan hệ giữa hai hoặc nhiều cá nhân với nhau. Cũng như Hoàng Tử Bé có trách nhiệm chăm sóc hoa hồng, con người cũng cần có trách nhiệm với các mối quan hệ của mình. Tinh thần trách nhiệm này được thể hiện ở sự trân trọng, xây dựng và kết nối. Dù có ít hay nhiều mối quan hệ thì bạn cũng nên chăm lo và có tinh thần trách nhiệm với chúng vì chính bạn là người nắm sợi dây liên kết và phát triển chúng.

Trái tim yêu thương

Những người lớn khi trưởng thành luôn nhìn nhận ở những góc độ hoàn toàn khác trẻ thơ, bởi những guồng quay cuộc sống và tính lý trí trong bộ não nên họ không muốn cảm nhận góc nhìn bằng trái tim của một đứa trẻ. Họ ưa áp đặt và đôi khi muốn được phán xét người khác. Điều này vô hình chung làm họ “mù lòa” trước những điều đơn giản nhất. Vì thế, bài học đầu tiên của những người lớn như chúng mình, là hãy bớt lí trí, lý trí không xấu, nhưng bạn hãy thử cảm nhận mọi thứ và thế giới bằng con tim. Có một trái tim rộn ràng yêu thương và luôn tích cực, mình tin rằng mọi chuyện đều có thể dễ dàng giải quyết và hạnh phúc sẽ từ đó mà ra.

Cảm nhận thế giới bằng cả trái tim

Đến với "Hoàng Tử Bé", thông điệp đầu tiên mình nhận được chính là hãy cảm nhận thế giới bằng cả trái tim

Chi tiết này được cáo lông đỏ chia sẻ với Hoàng Tử Bé qua câu nói đáng giá rằng: “Người ta chỉ nhìn rõ được bằng trái tim. Con mắt thường luôn mù lòa trước điều cốt tử.” Con người chúng ta khi quyết định một vấn đề luôn luôn phải “cân đo đong đếm" giữa một bên là lý trí và một bên là tình cảm. Những quyết định mang tính lý trí thường được mọi người áp dụng nhiều hơn và đem lại kết quả tốt hơn so với khi đưa ra quyết định mang cảm tính. Thế nhưng, đâu phải lý trí lúc nào cũng là đúng...

Hoàng Tử Bé Reviews

609 • Cực hay