Cuốn Đi Qua Hoa Cúc là tập truyện dài của Nguyễn Nhật Ánh, mở đầu câu truyện tác giả kể lại tuổi ấu thơ hồn nhiên của nhân vật trong truyện, kết hợp với tả cảnh ở miền quê, những ngôi nhà nằm dọc hai bên đường đá sỏi dọc theo hai bên hàng dâm bụt và cả cây sứ cây bàng tỏa bóng mát, tỏa hương thơm trước sân nhà. Một nét vẽ nên thơ thật đầm ấm ở một vùng quê xa xôi tác giả dường như làm ấm lòng cho người đọc. Thật vậy mỗi cốt truyện của Nguyễn Nhật Ánh đã phác họa lên một nét quê hương ngọt ngào, một thời ấu thơ đẹp, một tình yêu của tuổi học trò cũng hòa lẫn tình yêu khát khao của bao lứa tuổi. Cuốn truyện dài Đi Qua Hoa Cúc là một trong những tác phẩm tuyệt tác hay của tác giả làm thôi thúc người đọc thêm nhiều ấn tượng và sự lôi cuốn tràn dâng trong lòng bạn đọc.
Xem thêm
Có lẽ với Nguyễn Nhật Ánh, tuổi thơ luôn là những giọt nước tưới đẫm lên từng trang sách của bác, khi bắt gặp những dòng văn ấy lại không thể ngừng thấy day dứt về những ngày xưa cũ.
"Đi qua hoa cúc" đưa chúng ta trở về miền kí ức đầy trong trẻo và cũng đầy sự buồn bã trong mối tình đầu của Trường, một mối tình đã sớm nảy nở trong trái tim của cậu trai 16 với Ngà, những cảm xúc trong sáng và thuần khiết lẫn kì lạ đã dần được ươm mầm trong trí óc dại khờ, đọc “Đi qua hoa cúc” ta có lẽ dường như bắt gặp được hình ảnh của chính bản thân mình trong những năm tháng bồng bột và nông nổi, chúng ta cũng như Trường, cũng đã từng thích một người đến ngây dại, vui khi thấy nụ cười của họ. Như một thứ rượu lâu năm, chỉ cần nhấp môi đã say, tình đầu vốn dĩ chính là thứ rượu đó, khiến ta say nhưng lại chẳng muốn tỉnh. Vì một câu nói của chị Ngà mà đem lòng yêu hoa cúc, vì chị mà cậu từ bỏ những trò nghịch ngợm với hai đứa nhóc để tập trưởng thành nhưng buồn cười ở đây đó chính là có những chi tiết thể hiện ra rằng thật ra vẫn còn một đứa trẻ chưa lớn trong tâm hồn Trường. Tuổi thơ êm ả trôi qua lại không lâu, sự xuất hiện của Điền đã cuỗm mất trái tim của người thiếu nữ tên Ngà, Điền nhờ Trường đưa thư hộ, Trường giấu đi, anh nhờ Trường ngỏ lời với chị, Trường tìm cớ từ chối, vì cậu sợ một ngày nào đó, chị sẽ hồi đáp lại tình cảm của Điền. Xuyên suốt câu chuyện là những thổn thức, những sự hi sinh của cậu trai mới lớn dành cho người mà cậu đã phải lòng, là tiếng tan vỡ của trái tim chất chứa nhiều nỗi niềm của tuổi mới lớn, sau cùng Trường đã buộc phải rời bỏ tuổi thơ một cách u uất, tạm biệt hoa cúc, xa rời Ngà, bởi cuộc đời là những chuyến đi, không ai dừng lại mà chờ đợi một người, càng cố quên lại càng thương nhớ. Những xúc cảm đẹp đẽ nhất đã khắc sâu vào một con người, Trường đã yêu Ngà, một cách trọn vẹn và thuần túy nhất của thời niên thiếu.
“Chiều nay tôi ra đi, tuổi thơ tôi ở lại, mối tình đầu của tôi ở lại và màu hoa kỷ niệm kia cũng ngập ngừng ở lại. Ðừng buồn hoa cúc nhé, tao cũng như mày thôi, từ nay trở đi mỗi khi hoàng hôn buông xuống trái tim lẻ loi trong ngực tao sẽ luôn đớn đau khi nhớ tới một người…”