“Khi nhấn chuông cửa nhà nghi can chính của một vụ án mới, điều tra viên Kusanagi không biết rằng anh sắp phải đương đầu với một thiên tài ẩn dật. Kusanagi càng không thể ngờ, chỉ một câu nói vô thưởng vô phạt của anh đã kéo người bạn thân, Manabu Yugawa, một phó giáo sư vật lý tài năng, vào vụ án. Và điều làm sững sờ nhất, đó là vụ án kia chẳng qua cũng chỉ như một bài toán cấp ba đơn giản, tuy nhiên ẩn số X khi được phơi bày ra lại không đem đến hạnh phúc cho bất cứ ai…”
Phía sau nghi can X...
Nhân vật chính của “Phía sau nghi can X” là Ishigami, một thầy giáo dạy Toán cấp III, người đã đem lòng yêu say đắm Yasuko, một phụ nữ trung niên đang sống cùng cô con gái, Misato, ở ngay sát vách nhà anh. Tất cả chỉ sau một tiếng chuông cửa. Tiếng chuông định mệnh.
Anh thấy chẳng có gì hối tiếc. Anh chẳng có lý do gì để chết. Chỉ là anh không có lý do gì để sống thôi. Anh bước lên chiếc bục gỗ, định cho đầu vào sợi dây thì chuông cửa reo.
Tiếng chuông định mệnh.
Anh không bỏ qua tiếng chuông vì không muốn gây phiền hà cho ai. Có thể ai đó ngoài cửa đến gặp anh vì chuyện gì gấp.
Anh mở cửa thì thấy hai người phụ nữ. Trông họ giống như hai mẹ con.
Đúng, đó là tiếng chuông đã đưa Yasuko và Misato chính thức bước chân vào cuộc đời Ishigami, và cũng là quyết định số phận của anh giáo cấp III vốn cô độc này.
Nhưng mọi chuyện chỉ bắt đầu sau sự xuất hiện đột ngột của Togashi, người chồng cũ, đã ly hôn 5 năm, của Yasuko. Trong một lần hắn đeo bám chị tới tận nhà, Yasuko, cùng với cô con gái, đã vô tình giết chết hắn. Chị phải giết, bởi sẽ không còn cơ hội thứ hai, bởi nếu không, hắn sẽ còn đeo bám mẹ con chị như một thứ dịch bệnh dai dẳng. Và, người hàng xóm sát kế bên nhà chị, người thầm thương trộm nhớ chị, Ishigami, đã không thể đứng ngoài cuộc. Bằng một cách nào đó vô cùng bí ẩn, anh biết tất cả, và đề nghị giúp đỡ hai mẹ con bởi “Phụ nữ không thể dọn dẹp được xác chết đâu.” Giây phút ấy, Ishigami đã chính thức bước chân vào cuộc đời hai mẹ con Yasuko, hai điểm sáng nhất trên tọa độ thế giới của anh, hai người phụ nữ anh yêu sâu sắc.
Cảnh sát đã vào cuộc khi được báo tin về một xác chết cạnh bờ sông. Không nằm ngoài dự đoán của Ishigami, họ nhanh chóng xác định được danh tính nạn nhân - Togashi, và tất nhiên, Yasuko là người bị điều tra đầu tiên. Nhưng, khi nhấn chuông cửa nhà nghi can chính, điều tra viên Kusanagi không hề biết rằng, người mà anh sắp phải đối mặt đây không phải là một người phụ nữ bình thường với công việc hàng ngày là bán hàng ở quán cơm hộp, mà đằng sau đó là một thiên tài ẩn dật, một bệ đỡ vững chãi, với những suy tính khác người mà sẽ không ai có thể hiểu được nếu đó không phải là một thiên tài khác.
Cảnh sát càng điều tra, vụ án càng đi vào bế tắc. Ishigami đã xếp đặt mọi thứ quá hoàn hảo, mọi dấu vết đã được xóa bỏ, mọi chứng cứ ngoại phạm đều không thể chối cãi. Anh làm tất cả để bảo vệ hai mẹ con Yasuko và Misato. Cuộc chiến dần trở nên không cân sức khi cảnh sát bắt đầu rơi vào cái bẫy của Ishigami, cho tới khi Yugawa xuất hiện.
Cuộc chiến dần trở thành cuộc đấu trí giữa hai thiên tài, hai người bạn cũ, hai đối thủ xứng tầm. Và để rồi cuối cùng, khi tìm ra chân tướng sự việc, khi phá bỏ tất cả những cái bẫy mà Ishigami giăng ra, chính Yugawa lại là người đau khổ.
...là tình yêu
Đó là một tình yêu vô điều kiện. Là tình yêu mà chỉ sau một tiếng chuông cửa, sau ánh mắt lấp lánh của người phụ nữ, sau dáng vẻ khép nép, lịch sự, dịu dàng nhưng vô cùng lung linh của hai mẹ con bên khung cửa, anh đã biết, cuộc đời anh từ đây đã thực sự có ý nghĩa. Nhưng anh biết mình không thể với tới, vậy nên cứ thế, từng ngày của anh êm đềm trôi qua bên khung cửa sổ, quan sát, ngắm nhìn, lắng nghe, gặp gỡ.... Những cuộc gọi từ bốt điện thoại, những câu chào thoáng qua khi chạm mặt nhau, suất cơm loại bình thường hàng ngày anh mua từ quán cơm chị phục vụ…. Ngay cả bản thân điều tra viên Kusanagi cũng đã từng cảm thấy tim mình như bị bóp nghẹt trước những gì Ishigami đã làm vì Yasuko. Anh tự hỏi “Con người ta có thể yêu người khác đến như vậy sao”. Phải, tình yêu, với một người có tính cách mạnh mẽ và quyết đoán như Ishigami, là một điều thiêng liêng không gì so sánh được. Anh có thể làm tất cả chỉ để bảo vệ người mình yêu và cầu mong người ta được hạnh phúc dù có phải hi sinh cả cuộc đời mình….
Anh ấy đã hy sinh rất nhiều để bảo vệ mẹ con chị. Một sự hy sinh mà những người bình thường như tôi và chị không thể tưởng tượng ra nổi. Có lẽ ngay sau khi vụ án xảy ra, anh ấy đã sẵn sàng thế chỗ cho mẹ con chị trong trường hợp xấu nhất [...] Bất cứ ai cũng muốn chùn bước khi rơi vào trường hợp đó. Chính vì vậy mà anh ấy đã chặn hết đường thoát thân của chính mình để trong trường hợp xấu nhất, anh không thể quay đầu lại được. Một cái bẫy khiến người khác phải sửng sốt.
...là tình bạn
Ishigami và Yugawa là bạn cũ. Yugawa và Kusanagi là bạn thân. Ishigami - người bị tình nghi là đồng phạm của vụ giết người - đang chơi ván bài sinh tử với Kusanagi - điều tra viên chính phụ trách vụ án ấy. Yugawa đứng ở giữa, và không thể đứng yên. Một mặt, anh tôn trọng Ishigami, mặt còn lại, anh cần cùng Kusanagi tìm ra sự thật. Công việc ấy thật chẳng dễ dàng gì. Bởi lẽ thế mà đã có không biết bao nhiêu lần người đọc phải lặng mình trước những tiếng thở dài não nề, những cái lắc đầu với ánh mắt nghiêm nghị, hay khuôn mặt nhăn nhúm đau khổ không thể nói thành lời của Yugawa. Đúng, bởi chỉ có anh mới là người hiểu Ishigami, hiểu cách hoạt động của bộ óc một thiên tài; và cũng chỉ có anh, một “thiên tài khác”, mới có thể tìm ra được sự thật, “sự thật” thật sự. Và điều đó lại càng làm anh đau khổ hơn.
- Tôi có điều muốn nói với cậu - Yugawa nói
Ishigami nhìn Yugawa như muốn hỏi là chuyện gì.
- Bộ óc của cậu….một bộ óc tuyệt vời, tôi rất tiếc khi thấy cậu buộc lòng phải sử dụng nó vào một việc như vậy. Tôi rất đau buồn. Tôi cũng buồn vì sẽ mãi mãi mất đi một đối thủ có một không hai như cậu
Ishigami mím chặt môi. Anh nhắm mắt lại, như thể đang phải chịu đựng một điều gì đó.
...là thế giới diệu kỳ của Toán học
“Phía sau nghi can X” là một cuốn tiểu thuyết trinh thám đặc biệt. Tội ác dường như không phải là điều tác giả muốn tập trung mô tả. Thay vào đó, là tình yêu, tình bạn, là những tâm sự thầm kín, những tình cảm chôn giấu, như tình yêu lớn lao dành cho Toán học. Như đã giới thiệu ở trên, Ishigami là một thầy giáo dạy toán. Và tình yêu anh dành cho Toán học là không thể diễn tả hết bằng lời. Đối với anh, Toán không phải là một môn học, đó là một thế giới diệu kỳ với biết bao bí ẩn giấu kín con người luôn khao khát tìm ra. Anh luôn tâm niệm rằng toán học cũng giống hành trình đi tìm kho báu, người đi tìm, bằng tính trung thực, kiên nhẫn và cả liều lĩnh nữa, ắt sẽ tới được kho báu của chính mình. Cứ thế, chỉ cần một tờ giấy trắng và một chiếc bút chì, anh đã có thể thỏa sức vẫy vùng trong biển cả bao la của những công thức, những bài toán khó nhất mà trên thế giới chưa ai giải quyết được.
Ishigami quên cả thời gian. Khao khát chiến đấu, mong muốn tìm tòi, và cả lòng tự hào nữa đang khiến anh trở nên phấn khích. Mắt anh không hề rời khỏi các công thức. Tất cả các tế bào não đều được huy động cho việc vận dụng các công thức toán.
Không phải cuốn tiểu thuyết trinh thám bình thường
“Phía sau nghi can X” đặc biệt ở chỗ, ngay từ đầu, tác giả đã mô tả rất rõ cách thức giết người người thủ phạm, và thủ phạm là ai, độc giả đều biết chính xác. Đó là một ván bài, ván bài lật ngửa của Higashino Keigo. Tiết lộ sự thật ngay từ đầu, và tạo ra bất ngờ ở những phút cuối, nhưng làm thế nào để có thể giữ chân được độc giả trong suốt chiều dài câu chuyện? Đó là một việc rất khó. Nhưng Keigo đã làm được, và rất thành công. Độc giả đôi khi có thể thấy mệt mỏi thay cho cảnh sát khi hết chứng cứ này đến chứng cứ khác phản bội lại những suy luận của họ. Và cũng đôi khi có thể thấy những chi tiết chẳng mấy liên quan như những nghi ngờ dành cho một người đàn ông rất bình thường để mắt đến Yasuko như Kudo hay những cuộc điều tra bà chủ nơi làm việc cũ của Yasuko…. Nhưng tất cả những điều đó đều có ý nghĩa của riêng nó, nó giúp tác giả khắc họa rõ nét hơn sự bế tắc của cảnh sát, và chính là sự khôn khéo của một thiên tài, Ishigami.
Hơn thế nữa, tác giả, như mình đã đề cập đến ở trên, đã không dừng lại ở việc mô tả tội ác. Cái mà tác giả muốn mang tới cho độc giả chính là những trang văn thấm đẫm tình người, là những vết nứt trong tâm hồn và trái tim mỗi nhân vật, là những diễn biến nội tâm phức tạp nhưng hợp lý cùng một hệ thống nhân vật tối giản mà hiệu quả. Phải, tối giản mà hiệu quả, đó là điểm chung của những tác phẩm viết bởi Keigo, và có lẽ cũng là điểm chung của văn học Nhật Bản, một đất nước có rất nhiều điểm đáng để tôn vinh và học tập.
Tác giả: Thúy Hạnh - Bookademy
------------
Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: https://www.facebook.com/bookademy.vn
Tham gia cộng đồng Bookademy để có cơ hội đọc và nhận những cuốn sách thú vị, đăng ký CTV tại link: https://goo.gl/forms/7pGl3eYeudJ3jXIE3
Kusanagi nổi lên như một điều tra viên cực kỳ tâm huyết và có trách nhiệm với công việc. Điều đó thể hiện rõ nét nhất qua hành động chấp nhận đánh đổi tình bạn với Yugawa để tìm ra chân tướng thật sự của vụ án.
“Việc nghĩ ra một bài toán vô cùng khó và việc giải bài đó, việc nào khó hơn?” và “Việc tự mình nghĩ ra lời giải và việc kiểm tra lời giải của người khác đúng hay sai, việc nào đơn giản hơn?” (bài toán P # NP) là hai bài toán được nêu ra cho người đọc, như là một gợi ý để đi tìm lời giải cho đáp số cuối cùng. Với tác phẩm này, người đọc có một cách tiếp cận và hình dung rõ hơn về toán học và ý nghĩa thật sự của chúng, đó là khi Ishigami giải đáp một câu hỏi của học trò “Vi phân với tích phân thì có ích cho việc gì ạ? Có vẻ như chỉ phí thời gian.” Và khi anh áp dụng toán học và tư duy logic của mình vào việc đánh lừa hướng điều tra của cảnh sát.