Robbie Kellman Baxter - tác giả của cuốn sách Kinh tế thành viên là một nhà tiếp thị sản phẩm làm việc ở Thung lũng Silicon phía Bắc California Mỹ, sau đó bà trở thành chuyên viên tư vấn cho nhiều công ty khác nhau: Survey Monekry, Netflix, Yahoo. Khoảng 10 năm trước, bà đã bắt đầu hợp tác với Netflix và cảm thấy thích thú với mô hình đăng kí thành viên của Netflix. Từ đó bà tiếp tục tư vấn cho hàng chục công ty khác trong việc đăng kí kinh doanh và kinh doanh cộng đồng và tin rằng nền kinh tế thành viên này sẽ tương đương với một cuộc cách mạng công nghệ thời hiện đại. Nhờ cuốn sách này, bạn đọc sẽ tìm ra làm thế nào để xây dựng lòng trung thành khách hàng và có được mô hình doanh thu định kỳ hiệu quả. Đây là cuốn sách cần thiết với bất kỳ ai muốn khám phá những hướng đi mới cho doanh nghiệp của mình.
Tác giả đã mở đầu cuốn sách một cách dễ hiểu bằng cách nêu ra những đều cần biết về kinh tế thành viên, Kinh tế thành viên là gì và tại sao chúng ta cần quan tâm đến nó. Sau đó là các chiến lược chiến thuật và làm rõ những gì đang diễn ra trong quá trình chuyển đổi từ nền kinh tế sở hữu sang nền kinh tế thành viên, nó có các quy mô, tổ chức như thế nào và những bước để chúng ta có thể kiểm tra quá trình chuyển đổi những hoạt động này. Trước tiên phải hiểu tư cách thành viên trong nền kinh tế thành viên là gì: Tư cách thành viên là trạng thái liên tục gắn kết với một tổ chức hoặc một nhóm. Các thành viên là một phần của tổng thể – mặc dù không phải lúc nào họ cũng đóng góp cho hoạt động của các thành viên khác. Nghe có vẻ hơi khó hiểu nhỉ nhưng chúng ta sẽ thấy nó rõ ràng hơn, và thấy được vai trò rất quan trọng của nó ở những chương tiếp theo.
Nhu cầu của con người luôn định hình và ảnh hưởng đến kinh tế, nhu cầu thay đổi, cách thức kinh tế vận hành cũng sẽ thay đổi theo. Nếu như trước kia, việc trao đổi mua bán chỉ đơn thuần là mua và trả những giá trị vật chất tương đương và các mối quan hệ khách hàng sẽ kết thúc khi giao dịch đã hoàn tất, thì ngược lại, đó là khi công việc thực sự bắt đầu cho nền kinh tế thành viên. Dựa vào việc quan sát và đánh giá tinh tế, tác giả Robbie Kellman Baxter đã cho thấy sự chuyển đổi của nền kinh tế, chúng ta đang chuyển dần từ nền kinh tế sở hữu sang nền kinh tế thành viên. Sự chuyển đổi đó bắt nguồn từ lực lượng then chốt bên ngoài đó chính là sự phát triển của công nghệ đang ngày càng thuận tiện trong việc kết nối , liên kết cộng đồng, khi chi phí xử lý dữ liệu giảm các doanh nghiệp sẵn sàng chi trả để nhận lại tương tác của khách hàng thông qua công nghệ. Ngoài ra sự chuyển đổi còn gắn liền với nhu cầu cá nhân, nhờ công nghệ phát triển con người không còn bị giới hạn về sự gần gũi vật lý như các hiệp hội tổ chức đã làm nữa, họ có thể hoàn toàn gặp mặt hay liên lạc thông qua mạng xã hội, online… điều đó rất thuận lợi cho việc tiếp cận thông tin và thỏa mãn một nhu cầu tâm lí thiết yếu ngày càng được củng cố: người ta ngày càng mong muốn có nhu cầu kết nối và sẵn sàng đổi quyền riêng tư để lấy sự gắn kết và trở thành một thành viên trong cộng đồng nào đó.
Sinh ra từ cuộc chuyển đổi công nghệ, nhấn mạnh vào các mối quan hệ liên tục, lâu dài hơn là các giao dịch cá nhân, mô hình kinh tế thành viên có thể tạo ra lợi ích cho các tổ chức. Tác giả đã cho thấy rằng tổ chức nào có khả năng xây dựng mối liên hệ với các thành viên – trái ngược với các khách hàng đơn thuần – tổ chức đó sẽ có sức cạnh tranh tốt. Vậy đó là lí do khiến kinh tế thành viên thực sự cần được quan tâm? Không đơn thuần như vậy, theo tác giả có ba lợi ích quan trọng:
1. Tao ra giá trị định kì và hoàn toàn có thể đoán được dòng tiền
2. Xây dựng mối quan hệ trực tiếp: mối quan hệ giữa doanh nghiệp, tổ chức với khách hàng, và tự động chuyển đổi khách hàng theo quy trình tuyến tính, đồng nghĩa với sự tăng trưởng trong tương lai thông qua các hình thức như khách hàng này giới thiệu cho khách hàng tiềm năng khác...
3. Tạo ra giữ liệu liên tục - công cụ giúp tổ chức tinh chỉnh chiến thuật và liên tục tìm hiểu về khách hàng của mình.
Điển hình cho nền kinh tế này không thể không nhắc đến Netflix, mô hình kinh tế thành viên của nó mang đến hàng loạt những rắc rối dẫn đến các chuỗi cửa hàng cho thuê phim bị phá sản. Netflix đầu tư nhiều phim và thiết lập tư cách thành viên, tạo ra những gói thuê bao phù hợp để giảm chi phí hàng tháng xuống thấp, đảm bảo túi tiền cho khách hàng. Nhờ tư cách thành viên, khách hàng sẽ không bị giới hạn quyền truy cập về số lượng và thời gian xem phim, quyền truy cập lớn hơn, đồng nghĩa với việc tương tác giữa khách hàng và công ty sẽ lớn hơn, gắn kết hai bên bền chặt hơn. Không chỉ đặt khách hàng làm trung tâm, khách hàng là người hưởng lợi, mô hình kinh tế thành viên của Netflix còn đem đến cho doanh nghiệp dĩ nhiên là doanh thu, và còn một thứ nữa rất quan trọng đó là dữ liệu người dùng. Nó rất quan trọng trong mỗi doanh nghiệp, bởi từ dữ liệu thu được cùng những thuật toán phù hợp, doanh nghiệp có thể phân tích được hành vi khách hàng , từ đó điều chỉnh gợi ý và định hướng doanh nghiệp sao cho phù hợp với nhu cầu … Nó như một vòng tròn khép kín giữa khách hàng và doanh nghiệp, một mối quan hệ win - win cả hai cùng thắng, và vòng tròn đó sẽ ngày càng to ra khi chất lượng giao dịch ngày càng tốt lên, doanh nghiệp tập chung vào khả năng giữ chân và mang lại giá trị lâu dài cho khách hàng, khách hàng phải làm chủ những giao dịch trọn đời này và phải ngày càng nhận được nhiều lợi ích cũng như thỏa mãn nhu cầu của mình về doanh nghiệp.
Vai trò và lợi ích quan trọng như vậy, một tin đáng mừng là hầu hết các công ty hoặc tổ chức có thể chuyển đổi từ nền kinh tế sở hữu sang nền kinh tế thành viên. Bởi mô hình nào cũng cần có chiếc lược và chiến thuật nhất định, Robbie Kellman Baxter không quên đưa ra bảy bước trong khuân khổ tạo tiền để cho việc chuyển đổi từ kinh tế sở hữu sang kinh tế thành viên.
Có lẽ thú vị nhất chính là việc áp dụng chương trình “miễn phí” , chiến lược này dựa vào thuộc tính đa nhiệm của mô hình kinh tế thành viên, việc áp dụng nó vừa hiệu quả nhưng cũng đầy thách thức. Bạn cần phải tính toán xem khi nào mới áp dụng “Miễn phí” , trong nhiều trường hợp , “Miễn phí” rất ý nghĩa khi mà chính người sử dụng dịch vụ sẽ đem lại lợi ích lâu dài cho tương lai, tương tác miễn phí và xây dựng mạng lưới lớn lên nhờ tương tác với các khách hàng tiềm năng khác , “bản dùng thử” này sẽ là tấm lưới “thu” vào khách hàng và trải nghiệm của họ một cách tự nhiên nhất. “Bản dùng thử miễn phí” sẽ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ khi khách hàng đồng ý nâng câp từ miễn phí lên trả phí sau khi đã có trải nghiệm sản phẩm/ dịch vụ. Miễn phí dịch vụ như một công cụ giúp tăng trưởng hỗ trợ kinh doanh đem lại lợi ích về mặt số lượng, cấp độ hay tính năng dịch vụ, hãy cần coi “miễn phí” là chiến thuật để xây dựng chiến lược lâu dài .
Tác giả cũng đưa ra nhiều số liệu nghiên cứu, sơ đồ và lý lẽ để người đọc thấy được phản ảnh của khách hàng là rất quan trọng trong việc xây dựng chiến lược nhưng nó lại luôn thay đổi, đôi khi phản ánh của khách hàng sẽ không còn đúng và đôi khi khách hàng không cần mình nữa .. những điều đó buộc doanh nghiệp phải không ngừng đổi mới và đặt ra những câu hỏi: Nền mở rộng sản phẩm dịch vụ công ty để mang lại lợi ích to lớn hay cứ bám sát thế mạnh của mình đang nắm giữ và không mở rộng. Robbie Kellman Baxter làm rõ điều đó thông qua những mô hình của các công ty/ tổ chức kinh tế thành viên lớn với những quy mô khác nhau, từ Survey Mobnkey, Match.com , LinkedIn, Star bucks, T mobile .. cho đến các doanh nghiệp nhỏ, các công ty tư vấn, thương mại. Nhờ những kinh nghiệm và bài học từ những mô hình này người đọc sẽ có những đúc rút và hiểu sâu hơn về nền kinh tế thành viên.
Kết thúc cuốn sách sẽ là sự chuyển đổi của nền kinh tế thành viên, Robbie Kellman Baxter càng nhấn mạnh rõ hơn vai trò của công nghệ, nhu cầu của khách hàng, nhất là khách hàng trung thành và chiến lược của doanh nghiệp trong sự chuyển đổi này. Ngay chính bản thân mỗi doanh nghiệp phải luôn đổi mới mình để bắt kịp xu thế kinh tế này. Xây dựng đội ngũ thành viên mang lại giá trị cho cả đôi bên không phải là điều dễ dàng và chính doanh nghiệp là phía phải chủ động để xây dựng giá trị đó với mục tiêu khách hàng là trung tâm, phải luôn khát khao, không ngại đổi mới và xây dựng một cộng đồng tiềm năng là bài học sẽ được rút ra từ cuốn sách này,
Mô hình kinh tế thành viên như một chiếc chén thánh, mang trong mình rất nhiều tiềm năng. Robbie Kellman Baxter thực sự là một chiến lược gia tài năng, bà dành rất nhiều tâm huyết và nghiên cứu để viết lên cuốn sách này nơi một nền kinh tế không chỉ đánh vào kế hoạch kinh doanh mà cả tâm lý tiêu dùng của khách hàng. Mối dây liên lạc giữa tổ chức và khách hàng sẽ còn nên tiếp nối kể cả khi giao dịch đã kết thúc, xây dựng một cộng đồng thành viên chất lượng tốt, phát triển nó lớn lên từng ngày đến lúc nào đó cộng đồng sẽ tự thân nó vận hành đúng vai trò giá trị của nó, việc sở hữu càng nhiều khách hàng trung thành, sẽ càng giúp bạn phát triển doanh nghiệp hay tổ chức của mình. Càng nhiều khách hàng trung thành, hướng đi chiến lược sẽ càng rõ ràng và càng có nhiều lợi thế cạnh tranh trên thị trường ngày càng khắc nghiệp như hiện nay….
Khái niệm kinh tế thành viên có lẽ sẽ còn xa lạ với nhiều người, nhất là những ai không chuyên về kinh tế hay quan tâm nhiều về nó. Ngay từ đầu khi cầm cuốn sách này đọc, bản thân mình cũng đã rất đắn đo không biết có nên lật những trang tiếp theo hay không, bởi mình không có nhiều kiến thức về kinh tế, cũng chưa từng đầu tư nhiều thời gian đọc sách hay tìm hiểu về kinh tế. Nhưng rồi một động lực nào đó đã khiến mình quyết tâm đọc hết cuốn sách bìa đỏ mà theo mình đánh giá là rất quyến rũ này. Vì vậy bài viết này sẽ không phải là cái nhìn của các nhà quản trị, doanh nhân, nhà lãnh đạo hiệp hội, các nhà marketing , sinh viên trường kinh doanh .. như tác giả muốn đề xuất mà là cái nhìn của một cá nhân không chuyên quan tâm đến nền kinh tế này. Nhờ Robbie Kellman Baxter viết cuốn sách này mà mình có thể hiểu hơn về mô hình kinh tế thành viên, hi vọng cuốn sách cũng sẽ đem lại thật nhiều kiến thức đến với mỗi bạn đọc như nó đã mang đến cho mình.
Cuốn sách cung cấp thông tin chi tiết về dịch vụ và mô hình kinh doanh hội viên. Là một người tiêu dùng, tôi học được rất nhiều điều hữu ích từ sách này. Đối với vai trò tiềm năng là nhân viên bán hàng cho doanh nghiệp hội viên, kiến thức từ sách cũng rất giá trị.
Hội viên đã tồn tại từ rất lâu và mang lại cho mọi người cảm giác được thuộc về và sự an tâm. Với sự phát triển của công nghệ tiên tiến, khái niệm hội viên đã thay đổi. Nó ngày càng trở thành một mối quan hệ hợp đồng.
Cơ hội mới đang mở ra mỗi ngày!
Tôi thích đọc sách này cùng với các thành viên trong nhóm kinh doanh của mình hơn. Sách chứa nhiều thông tin cần thiết để cùng nhau thảo luận và tiếp thu. Do đó, tôi sẽ tham khảo lại và đọc lại từng phần nhỏ.