.png)
Cây cam ngọt của tôi của José Mauro de Vasconcelos đã tái hiện lại chân thực cuộc
sống khốn khó, khó khăn và nghèo khổ của một thị trấn nhỏ. Cuộc sống đói nghèo
đó đã khiến những thành viên trong gia đình mất đi nhân tính của họ và, tệ hơn,
điều này đã hại chết thế giới trẻ thơ của cậu bé Zezé. Người đọc sẽ được đi vào
thế giới ngây thơ và thú vị của cậu bé Zezé và, đồng thời, cũng cảm thấy chua
xót cho số phận của cậu.
Thế giới trẻ thơ chua xót trong cuộc sống đói nghèo
“Em đã thấy anh là người bạn như thế nào của em rồi, đúng
không Zezé? Này, em sẽ chẳng mất mát gì nếu nói cho anh biết em đã làm ‘chuyện
đó’ như thế nào…”
“Totoca, em thề là em không biết. Em thực sự không biết.”
“Em nói dối. Ai đó đã dạy em học.”
“Em chẳng học gì cả. Chẳng ai dạy em hết. Trừ phi quỷ sứ
dạy em trong giấc ngủ. Jandira nói quỷ sứ là cha đỡ đầu của em.”
Totoca bối rối. Anh thậm chí còn cốc đầu tôi mấy cái, cố
bắt tôi phải nói cho anh biết. Nhưng tôi không biết mình đã làm được chuyện đó
như thế nào.
“Chẳng ai tự học cái đó được.”
Nhưng anh không biết phải nói gì bởi vì chẳng ai thực sự
nhìn thấy người nào dạy học tôi học gì hết. Đó là một bí ẩn.
Tôi vòng qua bàn và ôm bác thật chặt. Tôi cảm thấy đám
tóc bạc của bác cọ vào trán mình. Tóc bác mềm thật đấy.
“Đây không phải vì con ngựa đâu ạ. Cháu sẽ làm cho bác một
việc khác cơ. Cháu sẽ đọc.”
“Gì cơ, Zezé? Cháu biết đọc ư? Ai dạy cháu?”
“Chẳng ai cả.”
“Cháu nói dối.”
“Jandira, chị nhấc em lên được không? Em sẽ đọc những chữ
kia.”
“Nói phét đủ rồi đấy, Zezé. Chị đang bận.”
“Cứ nhấc em lên một tí thôi rồi em sẽ cho chị xem.”
“Này, Zezé, nếu định giở trò gì thì mày liệu hồn.”
Chị nhấc tôi lên phía sau cánh cửa.
“Nào, đọc đi. Chị đang muốn xem đây.”
Vậy là tôi đọc, đọc thật. Tôi đọc câu cầu nguyện, cầu
Chúa phù hộ cho gia đình chúng tôi và bảo vệ chúng tôi khỏi những linh hồn hiểm
ác.
Jandira đặt tôi xuống. Miệng chị há hốc.
“Zezé, mày đã thuộc lòng câu đó phải không? Mày lừa chị
phải không?”
“Jandira, em thề. Em có thể đọc mọi thứ.”
“Chẳng ai không học mà lại biết đọc cả. Là bác Edmundo dạy
mày phải không? Hay bà?”
“Chẳng ai cả.”
Chị chạy đi lấy một tờ báo và tôi đọc không sai chữ nào.
Chị kêu ré lên và gọi Glória. Glória trở nên lo lắng và đi gọi Alaíde. Trong
vòng mười phút, hàng xóm của chúng tôi đã xúm lại để xem chuyện lạ.
“Khi nào lớn, anh sẽ mua một chiếc xe thật ngầu như xe của
Manuel Valadares. Em nhớ không, ông người Bồ Đào Nha có lần đã đi qua chỗ chúng
ta ở ga tàu khi chúng ta đang vẫy chào tàu Mangaratiba ấy. Chà, anh sẽ mua một
chiếc xe đẹp như thế và chất đầy quà cho riêng em… Nhưng đừng khóc, vì vua thì
đâu có khóc.”
Nỗi buồn căng đầy trong lồng ngực tôi.
“Anh thề anh sẽ mua một cái. Kể cả khi anh phải giết người
cướp của…”
Giọng đang cất lên không phải của chú chim bé nhỏ bên
trong tôi. Đó chắc hẳn phải là tiếng nói trái tim tôi.
Đó là cách duy nhất. Tại sao Chúa không yêu tôi? Đến cả
con bò con lừa trong máng cỏ còn được Ngài yêu quý. Nhưng tôi thì lại không.
Ngài đang trừng phạt tôi bởi vì tôi là con trai của quỷ. Ngài đang trừng phạt
tôi bằng cách không tặng quà cho em trai tôi. Nhưng điều này không công bằng với
Luís, nó là một thiên thần. Không một thiên thần nào trên thiên đường có thể
tuyệt vời hơn nó…
Nước mắt bắt đầu rơi lã chã trên mặt tôi.
“Anh Zezé, anh đang khóc kìa…”
“Anh sẽ nín ngay thôi. Với cả anh không phải vua như em.
Anh chẳng có gì tốt cả. Một thằng bé hư, hư thật sự… Chỉ thế thôi.”
Tôi gọi Totoca ngay khi vừa tỉnh giấc.
“Ra xem đi! Em nói sẽ có gì đó đấy.”
“Anh không quan tâm.”
“Được thôi, em quan tâm.”
Tôi mở cửa phòng ngủ, và trong nỗi thất vọng tràn trề của
tôi, đôi giày trống không. Totoca bước từ phía sau tới, dụi mắt.
“Anh đã nói với em rồi mà, thấy chưa?”
Những cảm xúc hỗn độn trào lên trong lòng tôi. Tôi oán
ghét, giận dữ và buồn bã. Không kìm nổi lòng, tôi buột miệng, “Thật kinh khủng
khi có một người cha nghèo!”
“Chà, vậy đấy. Mọi người trong gia đình ta đều là người tốt
cả. Vậy thì tại sao Chúa không đối xử tử tế với chúng ta chứ? Cứ thử đến nhà
bác sĩ Faulhaber mà xem bàn ăn nhà ông ấy to cỡ nào, đồ ăn chất cao ra sao. Cả
nhà Villa-Boas. Và nhà của bác sĩ Adaucto Luz nữa, chán chả buồn nói…”
Lần đầu tiên tôi thấy anh Totoca gần như phát khóc.
“Đó là lý do anh nghĩ Chúa Jesus muốn sinh ra nghèo khổ chỉ để thể hiện mà thôi. Sau đó Ngài nhận ra chỉ giàu mới tốt… Nhưng thôi đừng nói về điều này nữa. Những gì anh vừa nói có thể là trọng tội đấy.”
Thế giới trẻ thơ kỳ diệu trong cuộc sống đói nghèo
Chúng tôi đến gần cái chuồng gà cũ. Trong chuồng, hai con
gà mái lông sáng màu đang mổ mổ xuống đất, còn con gà mái đen già khụ thì lành
đến nỗi chúng tôi còn có thể gãi đầu nó.
“Trước tiên chúng mình mua vé đã. Nắm tay anh nào, bởi vì
trẻ con dễ bị lạc ở chỗ đông người như thế này lắm. Nhìn xem, ngày Chủ nhật ở
đây thật nhộn nhịp phải không?”
Luís nhìn quanh, thấy khắp nơi toàn người là người bèn nắm
chặt tay tôi.
Tại quầy vé, thấy khắp nơi toàn người là người, bèn nắm
chặt tay tôi.
Tại quầy vé, tôi ưỡn bụng và hắng giọng, ra vẻ quan trọng.
Tôi cho tay vào túi quần và hỏi người phụ nữ ở quầy, “Miễn vé đến mấy tuổi nhỉ?”
“Năm.”
“Vậy thì cho một vé người lớn.”
Tôi bức hai chiếc lá cam làm vé và chúng tôi bước vào.
“Con trai, trước hết chúng ta sẽ đến xem những con chim đẹp
như thế nào nhé. Nhìn kìa, những con vẹt thường, vẹt đuôi dài, vẹt Nam Mỹ với đủ
mọi màu sắc kìa. Những con lông sặc sỡ ở đằng kia là vẹt Nam Mỹ đỏ.”
Mắt em tôi lồi ra vì thích thú.
Chúng tôi đi loanh quanh, ngắm nghía mọi thứ. Chúng tôi
nhìn ngó nhiều đến nỗi tôi còn để ý thấy Glória và Lalá ở đằng sau mọi thứ
khác, đang ngồi trên ghế băng bóc cam. Lalá đang nhìn tôi… Có khi nào các chị
đã phát hiện ra chăng? Nếu vậy thật thì chuyến thăm vườn thú đó sẽ kết thúc kèm
theo một cú phát ra trò vào mông ai đó. Và ai đó ấy chỉ có thể là tôi mà thôi.
“Tiếp theo là gì vậy, Zezé, giờ chúng ta sẽ xem gì hả
anh?”
Tôi lại hắng giọng và lấy lại điệu bộ vừa rồi. “Ra đằng
kia xem khỉ nào. Bác Edmundo gọi chúng là linh trưởng.”
Chúng tôi mang mấy quả chuối theo và ném cho lũ khỉ.
Chúng tôi biết mình không được phép làm thế, nhưng những người trông coi vườn
thú còn đang bận túi bụi bởi có quá đông khách tham quan.
“Em thích cây cam ngọt hơn đám cây xấu xí này.”
“Ở đâu cơ?”
Tôi dẫn chị đi xem cây cam.
“Cây cam nhỏ xinh quá này! Nó không có một cái gai nào.
Nó trông rất đặc trưng, đến mức nhìn từ xa ta cũng có thể nhận ra nó là một cây
cam ngọt. Nếu chị bé như em, chị cũng chẳng muốn cây khác đâu.”
“Nhưng em muốn một cây to cơ.”
“Nghĩ kỹ mà xem, Zezé. Cây này vẫn còn nhỏ. Nó sẽ lớn lên
thành một cây to – em và nó sẽ cùng lớn lên. Em và nó sẽ hiểu nhau như an hem.
Em có thấy cái cành kia không? Nó là cành duy nhất, đúng vậy thật, nhưng nó hơi
giống một con ngựa được sinh ra chỉ để cho em vậy.”
“Ngồi lên cành của tớ đi.”
Tôi làm theo.
“Nào, lắc lư người và nhắm mắt lại.”
Tôi làm như cây cam nói.
“Cậu nghĩ sao? Cậu đã bao giờ có con ngựa nào oách hơn
chưa?”
“Chưa từng. Tuyệt quá. Tớ sẽ cho em tớ con ngựa Vua Bạc.
Cậu sẽ thực sự thích thằng bé cho xem.”
Tôi trèo xuống, thấy yêu cây cam nhỏ của mình.
“Này, tớ định thế này nhé. Bất cứ khi nào có thể, thậm
chí trước khi chúng tớ chuyển tới đây, tớ sẽ đến trò chuyện với cậu. Bây giờ tớ
phải đi đây. Mọi người đã ra cổng chuẩn bị về rồi.”
“Nhưng bạn bè không tạm biệt nhau kiểu ấy đâu.”
“Suỵt! Chị tớ đến đấy.”
Glória đến đúng lúc tôi đang ôm cái cây.
“Tạm biệt nhé, bạn của tôi. Bạn là sinh vật đẹp nhất trên đời!”
Thế giới trẻ thơ dần biến mất
“Hôm na em đã bị đòn ba lần rồi, Gló ạ.”
“Chẳng lẽ em không đáng bị đánh à?”
“Không phải vậy. Chỉ là vì không ai yêu thương em hết, mọi
người trút hết giận dữ lên em.”
Trái tim mười lăm tuổi của Glória bắt đầu tan chảy và tôi
có thể cảm nhận được điều đó.
“Em nghĩ tốt nhất ngày mai một chiếc xe hơi trên đường quốc
lộ cán chết em đi cho rồi.”
Tôi nhìn ông cảm kích.
“Cháu là cậu bé dũng cảm đấy, nhóc.”
Tôi mỉm cười trong đau đớn, nhưng đằng sau cơn đau ấy,
tôi vừa mới phát hiện ra một điều quan trọng. Ông người Bồ giờ đây là người tôi
yêu quý nhất trên đời.
Pinkie vẫn đang dỗi.
“Này, Pinkie, cậu không cần làm thế đâu. Ông ấy là bạn tốt
nhất của tớ. Nhưng cậu là vị vua đích thực của cây cối trong vườn, cũng như
Luís là vua đích thực của các anh em trai tớ ấy. Trái tim chúng ta cần phải đủ
lớn để có chỗ cho tất cả mọi thứ chúng ta yêu thương, cậu biết đấy.”
“Vậy, như thế có nghĩa rằng bây giờ chúng ta đã là bạn thực
sự, đúng không nào?” ông hỏi.
“Vâng.”
“Vậy ta hỏi cháu một điều được không?”
“Được ạ, thưa ông.”
“Cháu không muốn lớn thật nhanh để có thể giết chết ta nữa,
đúng không?”
“Không ạ. Cháu sẽ không bao giờ làm chuyện đó đâu.”
Tôi nhích lại gần ông và ngả đầu lên cánh tay ông.
“Ông Bồ ơi!”
“Sao?”
“Cháu chẳng muốn xa ông chút nào, ông biết không?”
“Tại sao?”
“Bởi vì ông là người tốt nhất trên dời. Không ai đối xử tệ
với cháu khi cháu ở bên ông và cháu cảm thấy trong tim cháu có một mặt trời hạnh
phúc.”
May cho tôi là Glória đã nghe thấy tiếng ồn ào. Chị ở bên
hàng xóm, đang tán gẫu với cô Rosena thì nghe thấy tiếng kêu gào bèn chạy vội về.
Chị xộc vào phòng khác như một cơn gió mạnh. Không ai động gì đến chị và khi
nhìn thấy mặt tôi be bét máu, chị gạt Totoca sang một bên và cũng đẩy cả
Jandira ra ngoài, không màng đến chuyện Jandira là chị cả. Tôi nằm sóng soài
trên sàn gần như không mở nổi mắt, thở khò khè. Chị đưa tôi vào phòng ngủ. Tôi
không khóc, nhưng Vua Luís đã trốn trong phòng mẹ và đang gào toáng lên, sợ hãi
vì họ đánh tôi dữ quá.
Glória chửi rủa.
“Rồi sẽ có ngày các người giết chết đứa bé này mất và rồi
sẽ thế nào nữa hả, đồ quái vật không tim?”
Tôi lẩm bẩm thốt ra câu nói có lẽ là lời buộc tội nặng nề
nhất đối với cuộc đời mình.
“Mẹ ơi, đáng lẽ con không nên được sinh ra trên đời này.
Đáng lẽ con nên giống như quả cầu của con…”
Nhưng chị không biết cuộc cách mạng đang diễn ra trong
tôi. Không biết điều tôi đã quyết định. Tôi đã đổi những cuốn phim. Tôi không
còn dính dáng gì đến những chàng cao bồi và người da đỏ nữa. Từ giờ trở đi tôi
chỉ muốn xem phim tình cảm, với thật nhiều nụ hôn và những cái ôm, trong đó mọi
người đều yêu quý nhau. Vì tôi chẳng được tích sự gì, sinh ra chỉ để bị đánh đập
thôi, nên ít nhất tôi có thể xem những người khác yêu quý nhau.
“Cháu sẽ không nói dối ông. Cháu thực sự không chắc lắm.
Cháu học bài đó bởi vì cháu học mọi thứ. Bởi vì nó là một bài hát hay. Cháu
không để ý nó có nghĩa như thế nào. Nhưng cha đánh cháu thậm tệ ông Bồ ạ. Nhưng
cũng chẳng sao.” tôi sụt sịt. “Cháu sẽ giết ông ấy.”
“Gì cơ, nhóc? Cháu sẽ giết cha cháu ư?”
“Đúng vậy. Cháu đã bắt đầu rồi. Không phải giết ông ấy có
nghĩa là chộp lấy khẩu súng lục của Buck Jones và bắn bùm! Không cần phải thế.
Ông có thế giới một người nào đó trong trái tim ông. Không yêu người đó nữa. Và
thế là một ngày nào đó người đó sẽ chết.”
“Đó là lúc đầu thôi. Nhưng sau đó cháu đã giết ông theo
cách ngược lại. Cháu đã làm ông chết đi và sau đó ông tái sinh trong tim cháu.
Ông là người duy nhất cháu thích, ông Bồ ạ. Người bạn duy nhất cháu có. Không
phải vì ông cho cháu thẻ bài, soda, kẹo và bi… Cháu xin thề đó là sự thật.”
“Nhưng mọi người đều yêu cháu. Mẹ cháu, thậm chí cha
cháu. Chị cháu Glória, Vua Luís… Và cháu đã quên cây cam nhỏ của mình rồi ư?
Pinkie… Cháu gọi nó là gì nhỉ?”
“Bạn Yêu ạ.”
“Vậy…”
“Giờ thì khác rồi, ông Bồ ạ. Thật ra, Bạn Yêu chỉ là một
cây cam nhỏ thậm chí không có hoa… Nhưng không như ông. Ông là bạn cháu và đó
là lý do tại sao cháu xin đi một vòng trên chiếc xe hơi của ‘chúng ta’, chiếc
xe mà chẳng bao lâu nữa sẽ chỉ còn là của ông thôi. Cháu đến để từ biệt ông.”
Tôi vô thức đứng dậy. Tôi cảm thấy buồn nôn khủng khiếp
và cả người đổ mồ hôi lạnh. Tôi rời khỏi bàn và đi ra cửa. Tôi thậm chí gần như
không nhận ra khuôn mặt của cô Cecília Paim đang đi tới ngăn tôi lại. Có lẽ cô
đã nhìn thấy sắc mặt tái nhợt của tôi.
“Có chuyện gì vậy, Zezé?”
Nhưng tôi không thể trả lời. Nước mắt tôi giàn giụa. Rồi
như thể một cái chốt bật mở và tôi lao đi, thậm chí chẳng buồn nghĩ đến văn
phòng cô hiệu trưởng. Tôi ra bên ngoài, quên cả đường quốc lộ, quên tất cả. Tôi
chỉ muốn chạy và chạy cho đến khi tới được chỗ đó. Tim tôi còn đau hơn bụng tôi
và tôi chạy một mạch dọc đường Casinhas.
“Tại sao người ta lại nói cho bọn trẻ biết nhiều chuyện
như vậy trong khi chúng còn bé như thế?”
Ông Bồ yêu quý của cháu, sự thực là người ta đã cho cháu biết mọi chuyện quá sớm.
Lời kết
Qua Cây cam ngọt của tôi, mình cảm nhận được rằng chính sự nghèo khó ấy đã khiến con người mất đi nhân tính và đã khiến những em trẻ thơ không thể sống với cuộc sống thú vị, ngây thơ mà các em nên có. Mặc dù câu chuyện đã khép lại một cách buồn bã và tiếc nuối nhưng cái kết cũng muốn nói lên rằng, ở thời đó, những cậu bé, cô bé như Zezé khó có thể có một cuộc sống tốt đẹp và vui vẻ.
Hình ảnh: Thiện Thảo - Bookademy
--------------------------------------------------
Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Bookademy - Ybox. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ "Tên tác giả - Bookademy." Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
1. Giới thiệu về tác giả và tác phẩm
José Mauro de Vasconcelos là một nhà văn người Brazil, sinh năm 1920 và mất năm 1984. Ông không xuất thân từ tầng lớp trí thức mà trải qua một tuổi thơ nghèo khó, phải làm nhiều nghề để sinh sống. Chính vì vậy, hầu hết các tác phẩm của ông đều thấm đẫm hơi thở của cuộc sống bình dân, mang trong đó tiếng nói của những mảnh đời nhỏ bé nhưng lại bùng sáng bởi tình thương và sự nhân hậu. Trong số các tác phẩm của ông, Cây cam ngọt của tôi (Meu Pé de Laranja Lima) xuất bản năm 1968 đã trở thành kiệt tác, được dịch ra nhiều thứ tiếng và được bạn đọc khắp thế giới yêu mến.
Tác phẩm này không chỉ đơn thuần là một câu chuyện thiếu nhi, mà là một tiểu thuyết giàu tính nhân văn, chứa đựng bi kịch và sự hàn gắn, phản ánh hiện thực xã hội Brazil thời kỳ bấy giờ. Dù được kể dưới giọng điệu trẻ thơ, nhưng lại khiến người trưởng thành phải nghẹn ngào suy nghĩ.
2. Tóm tắt nội dung
Cây cam ngọt của tôi xoay quanh cuộc đời Zezé – một cậu bé năm tuổi, sinh ra trong một gia đình đông con nghèo khó. Zezé thông minh, lanh lợi nhưng lại rất nghịch ngợm, thường bị cha mẹ và anh chị đánh mắng. Cậu bé có một người bạn đặc biệt: cây cam ngọt nhỏ mọc trong khu vườn sau nhà. Zezé tin rằng cây cam có thể nghe và trò chuyện cùng mình, trở thành nơi trú ẩn tinh thần mỗi khi cậu cô đơn, đau khổ.
Trong cuộc sống hàng ngày, Zezé thường bị coi là “đứa trẻ hư” vì trò nghịch ngợm, nhưng ẩn sâu bên trong lại là một tâm hồn nhạy cảm, khát khao tình yêu thương. May mắn thay, cậu đã tìm được một người bạn thứ hai – ông Bồ (Portuga), một người đàn ông tốt bụng, thương yêu cậu như cha ruột. Giữa ông và Zezé nảy nở một tình bạn đẹp, bù đắp cho sự thiếu vắng tình thương trong gia đình.
Bi kịch xảy ra khi ông Bồ đột ngột qua đời trong một vụ tai nạn. Nỗi đau quá lớn khiến Zezé mất đi chỗ dựa tinh thần. Cậu bé phải trưởng thành sớm, trải qua sự mất mát đầu đời, nhưng cũng từ đó hiểu sâu sắc hơn về giá trị của tình yêu thương và sự đồng cảm giữa con người với nhau.
3. Tâm hồn trẻ thơ vừa ngây ngô vừa sâu sắc
Zezé là trung tâm của tác phẩm. Cậu mang trong mình hai mặt đối lập: sự nghịch ngợm, hiếu động của một đứa trẻ nhỏ, và chiều sâu nội tâm bất ngờ, đôi khi vượt quá tuổi. Trong đôi mắt người lớn, Zezé là một cậu bé hư hỏng, đáng bị phạt. Nhưng trong thế giới riêng, Zezé lại nhạy cảm, dễ tổn thương, luôn khát khao yêu thương.
Cây cam ngọt và ông Bồ chính là hai điểm tựa để Zezé tồn tại. Qua đó, ta thấy rằng đứa trẻ nào cũng cần được lắng nghe và yêu thương, nếu không sẽ lớn lên trong sự cô độc và mặc cảm. Zezé chính là tấm gương phản chiếu nỗi bất hạnh của nhiều đứa trẻ nghèo, bị xã hội và chính gia đình bỏ quên.
Cây cam ngọt – biểu tượng của tuổi thơ
Không chỉ là một cái cây, cây cam ngọt là nhân vật đồng hành cùng Zezé. Nó lắng nghe mọi tâm sự, trở thành người bạn tưởng tượng, an ủi cậu những khi bị đánh đòn hay cô đơn. Trong tâm hồn trẻ thơ, cây cam chính là sự sống, là chỗ dựa tinh thần. Đến cuối cùng, khi Zezé mất đi ông Bồ, cây cam cũng chết, như để khép lại một chặng đường tuổi thơ đầy đau thương. Hình ảnh này trở thành biểu tượng bất hủ cho sự mất mát tuổi thơ.
Ông Bồ – hiện thân của tình thương
Nếu cây cam là người bạn tưởng tượng thì ông Bồ là tình thương thật sự ngoài đời. Ông là người duy nhất kiên nhẫn lắng nghe, thấu hiểu Zezé, đem đến cho cậu tình cha mà cậu chưa từng được cảm nhận. Tình bạn giữa một đứa trẻ và một người đàn ông trưởng thành đã vượt lên mọi ranh giới, cho thấy rằng tình thương không hề bị giới hạn bởi tuổi tác hay hoàn cảnh. Cái chết của ông Bồ chính là bước ngoặt lớn nhất đời Zezé, khiến cậu trưởng thành trong đau đớn.
4. Giá trị nghệ thuật và thông điệp
Tác phẩm được viết dưới góc nhìn của một đứa trẻ, nhưng vẫn thấm đẫm chất tự sự, giàu cảm xúc. José Mauro de Vasconcelos đã thành công trong việc tái hiện thế giới qua đôi mắt trẻ thơ: hồn nhiên, trong sáng nhưng cũng đầy bi kịch. Giọng văn giản dị, mộc mạc nhưng giàu sức lay động.
Thông điệp nhân văn
Cây cam ngọt của tôi không chỉ là một câu chuyện về tuổi thơ, mà còn là lời nhắc nhở về tầm quan trọng của tình thương. Mỗi đứa trẻ đều cần được lắng nghe, yêu thương, bảo vệ. Khi xã hội và gia đình thiếu đi điều đó, tuổi thơ sẽ bị đánh cắp, để lại những vết thương khó lành.
Tác phẩm cũng khắc họa bi kịch của những gia đình nghèo trong xã hội bất công: cha mẹ phải lao động vất vả, trở nên cộc cằn; trẻ con thiếu thốn tình cảm; những con người nhỏ bé bị bỏ quên trong guồng quay khắc nghiệt của đời sống.
Biểu tượng tuổi thơ và sự trưởng thành
Cây cam ngọt, ông Bồ, và những trò nghịch ngợm của Zezé đều là những mảnh ghép tạo nên bức tranh tuổi thơ. Nhưng sự ra đi của ông Bồ và cái chết của cây cam đã đánh dấu bước ngoặt: Zezé buộc phải rời xa tuổi thơ quá sớm. Đây chính là thông điệp lớn: sự mất mát là một phần tất yếu của trưởng thành, nhưng tình thương sẽ mãi là ngọn lửa sưởi ấm con người.
5. Cảm nhận cá nhân và sức ảnh hưởng
Đọc Cây cam ngọt của tôi, ta không chỉ thấy một câu chuyện ở Brazil xa xôi, mà như đang nhìn thấy chính tuổi thơ của mình. Bất cứ ai cũng từng có một “cây cam ngọt” – một góc nhỏ để trú ẩn, một người bạn để sẻ chia. Nhưng không phải ai cũng giữ được điều đó mãi mãi.
Cuốn sách làm ta nghẹn ngào bởi nó gợi nhớ đến những khoảnh khắc trẻ thơ mong manh, những nỗi đau đầu đời mà ai cũng từng trải qua. Đồng thời, nó khiến ta trân trọng hơn tình thương của gia đình, bạn bè, và nhắc ta đừng bao giờ bỏ quên những đứa trẻ cần được yêu thương.
Sức ảnh hưởng của tác phẩm vượt xa phạm vi văn học thiếu nhi. Nó đã được chuyển thể thành phim, kịch, và vẫn được tái bản nhiều lần trên thế giới. Ở Việt Nam, tác phẩm này cũng có lượng độc giả đông đảo, đặc biệt là trong giới trẻ và những ai yêu văn học nhân văn.
6. Kết luận
"Cây cam ngọt của tôi" là một cuốn sách buồn, nhưng là nỗi buồn đẹp. Nó không khiến ta tuyệt vọng, mà ngược lại, giúp ta thêm tin vào sức mạnh của tình thương. Câu chuyện về Zezé, về cây cam ngọt và ông Bồ sẽ còn vang vọng mãi, như một khúc nhạc tuổi thơ chạm đến trái tim của mọi thế hệ độc giả.
Nếu ai đó hỏi tôi về một cuốn sách có thể làm ta vừa rơi nước mắt vừa mỉm cười, vừa gợi nhớ vừa khiến ta suy ngẫm, thì Cây cam ngọt của tôi chính là câu trả lời. Đây là một cuốn sách không chỉ để đọc, mà để sống cùng nó, để nhìn lại chính mình trong đó.
7. Đánh giá thực tế cá nhận sau khi đọc sách
Trên thực tế, tôi đã mua cuốn sách này theo một kiểu fomo theo các reviewer trên tiktok. Thời gian đầu khi mới đọc vài trang của cuốn sách này khiến tôi cảm thấy có hơi khó chịu vì mạch truyện ban đầu có vẻ khá chậm, các hoạt động thường ngày của nhân vật chính không có quá gì nổi bật. Nếu thời thơ ấu bạn là một đứa trẻ nghịch ngợm và luôn khiến cha mẹ phiền lòng thì sẽ nhìn thấy được đâu đó một phần bản thân mình khi thơ bé, ngây thơ và quậy phá. Song, nếu bạn là một đứa trẻ ngoan, bạn sẽ chỉ đơn giản là một người đang đọc lại hồi ký của một ai đó.
Thừa nhận rằng phải rất lâu sau đó tôi mới có thời gian để đọc một cách hoàn chỉnh cuốn sách này và nó đúng kiểu "vì mình mua theo phong trào nên nội dung nó không đủ sức ấn tượng mạnh với mình". Phải công nhận một điều là nếu bạn đã từng ăn những trận đòn nên thân từ bố mẹ thì bạn sẽ cảm thấy thoang thoảng cái mùi tụi trẻ con đâu đó qua góc nhìn tuổi thơ của tác giả. Nhưng để đến cái mức phải rơi nước mắt như được seeding trên tiktok thì không.
Ngay cả khoảnh khắc cao trào của câu chuyện, khi ông Bồ ra đi vì tai nạn thì mình không thể rơi nổi một giọt nước mắt nào. Mình chỉ cảm thấy đâu đó trong tâm mình chút buồn man mác. Buồn cho hoàn cảnh nhân vật chính, buồn cho hoàn cảnh của con người tốt và hơn hết là buồn cho một câu chuyện bị đánh giá quá cao mà câu chuyện thực sự của nó chỉ ở mức trung bình.
Tất nhiên, có nó trên kệ sách của mình là một trải nghiệm thú vị. Nếu bạn cần một câu chuyện ngắn và vừa đủ thì đây là một trong những lựa chọn an toàn.
Cảm ơn vì đã đọc
Nguồn: ireviewsach.com