Liệu cái chết có phải kết thúc? Nếu được chọn lại, liệu bạn có còn chọn con đường này không? Sẽ ra sao nếu ngay khoảnh khắc bạn trút hơi thở cuối cùng, bạn được phép chọn lại và sửa chữa những sai lầm đã mắc phải trong quá khứ? Liệu bạn có muốn sống một cuộc sống khác, với những lựa chọn hoàn toàn khác? Thư viện nửa đêm là một trạm dừng chân tuyệt vời khi bạn vẫn còn đang lạc lõng giữa ngã ba đường của cuộc đời, khi hối hận ngày lại ngày cứ gặm lấy tâm hồn bạn từng chút từng chút một.

Đôi nét về tác giả và tác phẩm

Matt Haig, sinh năm 1975, là một nhà văn và nhà báo người Anh. Tác phẩm của ông trải dài từ thể loại giả tưởng đến phi hư cấu, từ sách cho trẻ em đến cả cho người lớn. Các tác phẩm của ông, đặc biệt là những tác phẩm thuộc thể loại phi hư cấu, chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ các vấn đề về tâm lý mà ông đã phải trải qua từ năm hai mươi bốn tuổi. Do cùng cảnh ngộ và đồng cảm sâu sắc với những người mắc phải bệnh tâm lý, tác phẩm của ông như một liều thuốc dịu dàng có thể xoa dịu và chữa lành tâm hồn độc giả.

Thư viện nửa đêm được xuất bản vào năm 2020, thuộc thể loại giả tưởng và hướng đến nhóm độc giả trưởng thành. Tác phẩm kể về câu chuyện của Nora Seed, một cô gái trẻ không hài lòng với cuộc sống hiện tại của mình và mãi hối hận về những lựa chọn trong quá khứ. Vào đêm cô đưa ra lựa chọn kết thúc mạng sống của mình, cô thấy mình ở trước một thư viện. Trong thư viện ấy là những kệ sách kéo dài đến vô tận, mỗi quyển sách là một cuộc sống mà ở đó, cô chọn một lựa chọn khác nhau. Cô được phép lựa chọn và sống thử bao nhiêu cuộc sống mà cô mong muốn tùy thích để hoàn thành một nhiệm vụ cuối cùng: tìm ra cuộc sống mãn nguyện nhất đối với cô để sống cuộc sống đó.

Với sự thành công và ý nghĩa mà Thư viện nửa đêm mang lại, tác phẩm đã được chia làm mười tập và phát thanh trên đài BBC Radio 4 vào tháng mười hai năm 2020.

Tóm tắt tác phẩm

Tác phẩm bắt đầu với phân cảnh một Nora Seed tuổi thiếu niên đang ngồi chơi cờ với Cô Elm - thủ thư của thư viện trường. Cô rất thông minh và là một kiện tướng bơi lội đầy tiềm năng. Tin tức về cái chết của cha cô cắt ngang ván cờ của Nora và Cô Elm. Mười chín năm sau, Nora đã là một người phụ nữ ở độ tuổi ba mươi, cô sống một cuộc đời không hạnh phúc.

‘Có một thư viện nằm giữa sự sống và cái chết,’ bà nói. ‘Và trong thư viện đó, những kệ sách kéo dài mãi mãi. Mỗi cuốn sách cho em một cơ hội để sống một cuộc sống khác mà em đã có thể có. Để xem mọi chuyện sẽ ra sao nếu em đã chọn những lựa chọn khác.. Liệu em có làm gì khác đi không, nếu như em có cơ hội để hoàn tác những hối hận của mình?’”

Nora Seed là một cô gái mắc kẹt trong cuộc đời của chính mình, với một tương lai mờ mịt, một hiện tại không mấy khá khẩm và một quá khứ ngập tràn những nuối tiếc. Cô không thể chấp nhận bản thân mình. Ngay từ khi còn bé, Nora đã luôn cảm thấy bản thân không đủ tốt. Cô luôn trăn trở với hai chữ "giá như", giá như mình đã trở thành vận động viên bơi lội, giá như mình đã chọn trở thành ca sĩ nổi tiếng, giá như và giá như. Tất cả những mặc cảm về bản thân và những "giá như" ấy đã biến thành một vòng tròn luẩn quẩn trong cuộc đời của Nora, nhấn chìm cô trong thứ nước đen ngòm của sự tuyệt vọng. Và vào một ngày tồi tệ trong chuỗi ngày tồi tệ kéo dài, ngày mà mọi thứ bỗng trở nên quá lộn xộn và quá mức chịu đựng, khi chú mèo dấu yêu giã từ cõi đời vì bị xe đụng, khi cô bị đuổi việc ở cửa hàng nhạc cụ, khi cô gặp lại người bạn giờ đã không còn thân và buộc phải nhớ về người anh trai giờ chẳng thèm mảy may đoái hoài gì tới mình, khi cô lại tiếp tục bị mất việc gia sư, và khi cô lại nhớ lại người bạn thân cũ đã lâu không còn liên lạc,...

Mọi chuyện bỗng đổ ập lên đầu, và Nora vỡ vụn dưới sức ép của chúng. Đêm đó, cô kết thúc cuộc đời mình.

“Gửi đến Bất cứ ai, tôi đã có tất cả mọi cơ hội để khiến cuộc đời mình trở nên có ý nghĩa, và chúng bị tôi làm đổ bể hết cả. Vì chính sự bất cẩn và xui xẻo của mình, thế giới đã chào thua tôi, và cũng là lẽ đương nhiên thôi khi bây giờ đến phiên tôi chào thua thế giới. Nếu tôi cảm thấy rằng tôi có thể ở lại, tôi sẽ làm thế. Nhưng tôi không thấy vậy. Thế nên tôi cũng không thể. Tôi làm cuộc sống tệ hơn cho tất cả mọi người. Tôi chẳng có gì để mà cho đi cả. Tôi xin lỗi. Xin hãy dịu dàng với nhau. Tạm biệt, Nora”

Thế nhưng, thay vì cái chết, thứ chờ đợi cô ở phía bên kia lại là một thư viện.

Tại đây, cô gặp lại Cô Elm - hay đúng hơn là một dạng siêu nhiên gì đó mang hình dạng giống Cô Elm - bà giải thích cho Nora về thư viện nửa đêm và đóng vai trò là người dẫn dắt cô ở thư viện này. Thư viện nửa đêm là nơi tồn tại giữa cõi chết và miền sống, số sách có mặt tại đây là vô tận, tượng trưng cho vô số những khả năng có thể xảy ra đối với cuộc đời của Nora Seed. Nora được phép sống tại các thực tại này bao lâu tùy thích, nhưng nếu như cô mất đi ý chí sống trong quá trình thử nghiệm ấy, cô sẽ thực sự ra đi mãi mãi.

“Nhưng vấn đề thật sự chẳng phải là những cuộc đời mà ta đã không có được khiến ta phải hối hận. Chính bản thân sự hối hận mới là vấn đề. Chính sự hối hận đã làm ta co rúm và héo úa và cảm giác như kẻ thù tồi tệ nhất của bản thân và của cả tất cả mọi người.”


Đầu tiên, Nora sống thử cuộc sống khi cô chọn kết hôn với người yêu cũ là Dan. Trong những ngày cô đơn nhất, đây là một trong vô số sự hối hận đã giày vò cô. Nora nghĩ rằng mình sẽ có một cuộc sống hạnh phúc với người bạn trai yêu dấu, bây giờ là chồng cô. Thế nhưng không như dự định, cuộc sống hôn nhân của cô và Dan không nhận lại cái kết viên mãn khi hai người hạnh phúc mãi mãi về sau - Dan chán ngán với cuộc đời mà hai người đang sống và ngoại tình với người phụ nữ khác.

Đau khổ, Nora chọn một cuộc sống khác, khi cô giữ Volt - chú mèo yêu quý - ở trong nhà và tránh được việc Volt chết do bị xe đụng. Nào có ai ngờ, cô lại phát hiện ra rằng chú mèo cưng của mình mất do vấn đề về sức khỏe - dù cho cô có làm gì đi chăng nữa thì cũng không thể cứu được Volt.

Qua một cuộc sống khác, lần này Nora chọn giữ lời hứa với Izzy - người bạn thân nhất của cô - và chuyển đến Úc sống. Ở đây cô sống một cuộc sống vô tư và tự do. Thế nhưng phận rủi như thể đã bao trùm lấy mọi nẻo đường số phận của cô, ở cuộc sống này, Izzy mất trong một tai nạn giao thông.

Quay trở về với những ước mơ thời thơ ấu, Nora chọn làm một vận động viên bơi lội nổi tiếng. Cuộc sống này mới tuyệt vời làm sao, cô đi theo con đường mà cha cô luôn mong muốn, nhờ thế tránh được cái chết của cha, cô vẫn giữ một mối quan hệ tốt đẹp với Joe - anh trai cô - và sở hữu một cuộc đời thành công. Để rồi cô phát hiện ra rằng mình vẫn không hạnh phúc. Cô phát hiện ra những đơn thuốc điều trị trầm cảm và những vết tự hại chảy dài trên cánh tay vẫn bám theo cô đến tận cuộc đời này. Cô tự hỏi liệu cô có khả năng sống một cuộc sống vui vẻ được hay không.

Từ bỏ cuộc sống thành công lẫy lừng của một vận động viên bơi lội, cô lại chọn làm một nhà nghiên cứu Bắc Cực. Ở đây, cô gặp được Hugo Lefèvre, cũng giống như cô, anh ta cũng tìm thấy “thư viện” của mình và đang du hành giữa các thực tại. Nhờ có Hugo, cô hiểu hơn về thư viện nửa đêm: nơi này sẽ thay đổi tùy vào kí ức của mỗi người - với Nora là thư viện trường, với Hugo là tiệm băng đĩa cũ. Cô cũng có một cái nhìn mới về các cuộc đời thông qua Hugo, anh không sống trọn một cuộc đời duy nhất mà liên tục thay đổi qua các lựa chọn khác để không bị nhàm chán. Tuy vậy, Nora vẫn khao khát một cuộc sống ổn định.

Cô chuyển qua một cuộc sống khác khi cô vẫn tiếp tục theo đuổi con đường âm nhạc cùng ban nhạc với anh trai Joe và bạn anh ta - Ravi. Nhờ vào tài năng của mình, họ đã trở thành những ngôi sao nhạc rock ở đỉnh cao danh vọng. Họ có thể có bất cứ thứ gì họ muốn. Nhưng sự nổi tiếng cũng là thứ giết chết con người - ở đây là chính Joe, khi anh ta biến thành con nghiện và chết do sốc thuốc.

Sau khi liên tục chứng kiến những người thân yêu trong đời mình gặp trắc trở tai ương, Nora không còn muốn thử bất cứ cuộc đời nào nữa: cô đã kết luận được rằng cuộc đời mình sẽ đầy rẫy xui xẻo. Với sự quyết định này, thư viện rung lắc dữ dội và tưởng chừng như sẽ sập đổ, nhưng dưới sự gợi ý của Cô Elm, Nora quyết định thử những cuộc sống vượt hẳn ra khỏi lối mòn thông thường. Ở một cuộc đời, cô làm ở một trung tâm cứu trợ động vật, ở một cuộc đời khác, cô là chủ một trang trại nho và xưởng rượu vang, cô sống qua rất nhiều rất nhiều cuộc đời, nhưng không có nơi nào khiến cô cảm thấy thuộc về cả.

Cô nhớ đến anh hàng xóm Ash, và cô chọn cuộc sống khi cô chấp nhận lời đề nghị hẹn hò với anh. Đây là cuộc sống khiến Nora cảm thấy hạnh phúc nhất. Họ có với nhau một đứa con gái tên Molly, con bé là thiên thần nhỏ tuyệt vời nhất đời cô, và không có bất kì một lời phàn nàn nào cô có thể nghĩ ra khi nói về chồng mình - Ash. Tuy nhiên, cô vẫn luôn có cảm giác rằng mình đang sống cuộc đời của một người khác: cô đột ngột xuất hiện và có cả chồng lẫn con, cô sẽ không bao giờ có được một phần quan trọng của cuộc sống này. Sau khi về lại quê nhà và chứng kiến được những hậu quả khi thiếu vắng sự hiện diện của mình, mối dây liên kết của cô và thực tại này càng mờ đi.

Cô trở về thư viện nửa đêm, nhưng lúc này thư viện lại đang trên bờ vực sụp đổ. Cô Elm giải thích rằng khao khát sống cuộc sống hiện tại của Nora hiện đang khiến thư viện biến mất, và cô phải tìm cuốn sách có dòng thời gian gốc của mình để trở về. Nora quay trở về thành công, cô tìm người trợ giúp và được đưa đến bệnh viện.

Sau khi tỉnh dậy trên giường bệnh, cô tìm cách sống hạnh phúc hơn và sửa chữa những mối quan hệ đổ vỡ xung quanh. Một cuộc sống mới mở ra tràn đầy hứa hẹn chào đón Nora Seed.

Đôi lời về tác phẩm

"Nuối tiếc không biến đi mất. Chúng không phải vết muỗi đốt. Chúng ngứa ngáy suốt cả đời."

Thư viện nửa đêm là một cuốn sách chữa lành đầy dịu dàng với giọng văn mềm như nhung và khát vọng sống chảy tràn trong từng câu chữ - dù rằng đây là câu chuyện về một cô gái chẳng còn thiết tha gì với cuộc sống nữa.

Theo chân Nora, ta học được nhiều bài học, như việc nhận ra rằng chẳng có cuộc đời nào là hoàn hảo hay hoàn toàn hạnh phúc cả. Một cuộc sống mà không có bất kì khổ đau nào hoàn toàn không tồn tại.

"Và nỗi buồn thực chất lại là một phần của chất liệu làm nên hạnh phúc. Em chẳng thể có một thứ mà không có thứ còn lại. Tất nhiên, chúng đến ở những mức độ và lượng khác nhau. Nhưng không có cuộc sống nào mà em có thể ở trong trạng thái hạnh phúc tuyệt đối mãi mãi được. Và hình dung rằng cuộc đời đó có thật sẽ chỉ tạo thêm nhiều nỗi bất hạnh ở cuộc đời em đang sống mà thôi."

Qua từng trang sách, ta như đồng hành cùng Nora trong cuộc hành trình tìm lại và chấp nhận bản thân, thấy được từng bước trong sự phát triển và trưởng thành của cô, để rồi có lẽ ta cũng có thể chấp nhận bản thân mình như Nora đã làm.

"Ngay lúc này, khi cô đang chăm chăm nhìn vào bìa của cuốn tạp chí - hình của một hố đen vũ trụ - cô nhận ra rằng đây chính là bản thân mình. Một hố đen. Một ngôi sao đang chết sụp đổ dưới chính nó."

Nora thật sự phải chật vật với việc chấp nhận bản thân, và xuyên suốt cả tác phẩm, không khó để thấy rằng cô không đánh giá cao bản thân lắm.

"Cuộc sống thật đáng sợ, và nó đáng sợ là có lí do cả, và lí do đó chính là không quan trọng ta được sống ở nhánh nào của cuộc đời, ta mãi mãi là một cái cây mục rữa. Tôi đã muốn là rất nhiều thứ trong cuộc đời mình. Đủ tất cả mọi kiểu. Nhưng khi cuộc sống của bạn đã mục rữa, nó sẽ mãi mục rữa dù bạn có làm gì đi chăng nữa."

Nhưng qua mỗi cuộc đời, niềm tin vào bản thân của cô lại càng tăng lên. Nora đã không còn cố gắng trở thành những người mà mình không phải, làm những điều mà một người hạnh phúc nên làm. Cô ngừng ép buộc bản thân phải hạnh phúc hay phải thành công. Cô chấp nhận bản thân, để rồi hạnh phúc sẽ tự theo chân cô.

"Cô không phải hố đen, cô quyết định thế. Cô là một ngọn núi lửa. Và như một ngọn núi lửa cô chẳng thể chạy trốn khỏi bản thân mình. Cô sẽ phải ở lại và trông nom cho bãi đất hoang đó.

Cô có thể trồng cả một cánh rừng trong chính mình."

Ta theo bước Nora qua từng trang truyện, cùng chia sẻ sự chán chường và nỗi đau của cô, để rồi đến những trang cuối cùng, ta vỡ oà với bao cảm xúc khi cô tìm lại tình yêu với cuộc sống, cuộc sống mà chính cô rồi đây sẽ gầy dựng chứ không phải bất kì một phiên bản nào khác.

"Liệu cuộc đời tôi có, bằng một cách thần kì nào đó, bỗng dưng mất hết mọi khổ đau, tuyệt vọng, thương tiếc, đau lòng, khó khăn, cô đơn, trầm cảm? Không.

Nhưng tôi có muốn sống không? Có. Có chứ. Ngàn lần có."

Như lời vỗ về dịu dàng dành cho những tâm hồn đang lạc lối giữa ngã rẽ cuộc đời, Thư viện nửa đêm khuyến khích ta mở lòng và chấp nhận bản thân mình, chấp nhận một ta dù có thể không hoàn hảo, nhưng là một ta đang sống, và đó là điều quan trọng nhất.

Thư viện nửa đêm không chỉ là câu chuyện về Nora Seed, một cô gái đã chết chìm trong sự hối tiếc, đây là câu chuyện dành cho tất cả những tâm hồn lạc lối giữa dòng đời rối rắm. Nếu giữa dòng đời vội vã, bạn lại vô tình kẹt lại giữa một ngã ba mịt mù, hy vọng đây sẽ là tác phẩm có thể kéo bạn ra khỏi sự bối rối và nhẹ nhàng vỗ về bạn, rằng mọi thứ rồi sẽ không sao đâu. Bởi không có con đường nào là dễ dàng cả, tất cả đều chỉ là đường thôi, và có lẽ bạn chẳng cần phải tự dằn vặt bản thân mình đến thế khi đã lỡ chọn sai đường. Dù sao thì, hiện tại bạn đang sống, và có lẽ thế là đủ.



Tóm tắt bởi: Ngọc Hân - Bookademy

Hình ảnh: Ngọc Hân

--------------------------------------------------

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy.

(*) Bản quyền bài viết thuộc về Bookademy - Ybox. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ "Ngọc Hân - Bookademy." Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

Xem thêm

Trong cuốn sách "Thư viện nửa đêm" của tác giả Matt Haig, chúng ta gặp gỡ Nora Seed, một cô gái trẻ đang trải qua những khó khăn với bệnh trầm cảm và những nuối tiếc về quá khứ. Cuộc sống của Nora đầy khổ đau và hối tiếc, cô luôn cảm thấy thất vọng vì không đạt được những thành công và sự đồng cảm từ những người xung quanh. Nhưng vào giờ đồng hồ chạy nửa đêm trong ngày cuối cùng, Nora bất ngờ thấy mình đến Thư viện nửa đêm - một nơi đặc biệt "nằm giữa sự sống và cái chết". Tại đây, Nora gặp được một người quen cũ và được trao cơ hội để sửa chữa sai lầm và xóa tan hối tiếc, để tìm kiếm một cuộc sống hoàn hảo cho bản thân. Tuy nhiên, với vô số lựa chọn trước mắt, Nora đứng trước câu hỏi quan trọng: liệu cách sống nào là tốt nhất và có thể mang lại hạnh phúc hơn cho cô?

Cuốn sách "Thư viện nửa đêm" sẽ thu hút rất nhiều người độc giả. Bởi vì ai trong chúng ta cũng từng có những khoảnh khắc không hài lòng với cuộc sống hiện tại của mình, và luôn mơ ước có một cuộc sống khác biệt, như những người khác đã có. Đây là điều con người luôn tò mò và gặp khó hiểu, nhưng vẫn có thể chia sẻ và hiểu được. "Thư viện nửa đêm" đặt ra một câu hỏi sâu sắc: Nếu chúng ta có thể thay đổi quá khứ, liệu cuộc sống có trở nên tốt đẹp hơn? Hoặc nếu chúng ta có thể sống theo cách mà mình mong muốn, liệu chúng ta có thể đạt được hạnh phúc?  

Tác giả Matt Haig, một nhà báo và tiểu thuyết gia người Anh sinh năm 1975, đã tạo ra nhiều tác phẩm thuộc cả thể loại hư cấu và phi hư cấu, phù hợp cho độc giả từ trẻ em đến người lớn. Công việc của ông đã được dịch ra hơn 40 ngôn ngữ và bán được hơn 3 triệu bản trên toàn cầu. Ông đã ba lần được đề cử cho giải thưởng văn học Carnegie Medal. Hiện tại, Matt Haig sống tại Brighton, Sussex, Anh, cùng với vợ, hai con và một chú chó. 

"Thư viện nửa đêm" là cuốn tiểu thuyết thứ bảy của Matt Haig, được xuất bản vào quý III năm 2020 và ngay lập tức trở thành một trong những sách bán chạy nhất theo danh sách của The New York Times. Cuốn sách cũng đã được mua bản quyền để chuyển thể thành phim.

Một giây sau, bà đưa cho Nara chiếc bút máy có vỏ nhựa màu cam, loại bút Nora từng dùng hồi đi học. Chính là chiếc bút cô từng thấy từ cách đây lâu lắm rồi. 

“Cháu sẽ cần đến nó đấy.” 

“Để làm gì ạ?” 

“Cuộc đời này vẫn chưa được viết. Cháu phải bắt đầu viết ra.”

Nora cầm lấy cây bút. 

“Tạm biệt bà, bà Elm.” 

Qua “Thư viện nửa đêm”, Matt Haig đã kể câu chuyện về cuộc đời của Nora Seed. Cô là người có nhiều tài năng nhưng cuộc sống lại tràn ngập khổ sở và tiếc nuối. Cuối cùng cô đã quyết định tìm cái chết. Chính khoảnh khắc ấy - khoảnh khắc cô quyết định kết thúc cuộc đời mình, vào lúc 00:00:00, Nora chợt thấy mình xuất hiện ở thư viện nửa đêm và gặp được người quản thư, bà Elm. Bà Elm đã đem đến cho cô động lực bước tiếp, bằng việc trải nghiệm các cuộc đời cô mơ ước. 

Nora đã được sống như những gì mình mong muốn, từ vị trí được nhiều người ngưỡng mộ như vận động viên bơi lội với huy chương Olympic, một nghệ sĩ nhạc rock được ngàn người biết đến hay đơn giản là khoảnh khắc cô và anh hai có thể hoà hợp. Nora liên tục trải nghiệm các cuộc đời và rời đi. Nhưng rồi cô nhận ra rằng sẽ không có cuộc sống nào phù hợp cho bản thân nếu nỗi tò mò của bản thân quá lớn và cứ mãi miết đi tìm cuộc sống ý nghĩa cho bản thân mình. 

Để rồi cuối cùng đến khi thư viện nửa đêm sụp đổ, Nora được bà Elm trao cho cây bút mà cô đã nhìn thấy từ lâu. Chính khoảnh khắc ấy cô chợt nhận ra rằng, cuộc sống của Nora vẫn chưa được viết tiếp và việc nó được viết như thế nào chính là do bản thân Nora quyết định. Đó mới thật sự là cuộc sống ý nghĩa mà Nora luôn tìm kiếm - một cuộc sống mà cô được tự do quyết định và không phải phụ thuộc vào kỳ vọng của bất kỳ ai khác. 

Đôi khi chúng ta có quá nhiều nỗi băn khoăn về quá khứ, về cuộc đời tốt đẹp mà bản thân muốn,  về phiên bản ta cho là tốt hơn. Nhưng không có gì là hoàn hảo. Cuộc sống của chúng ta là do chính tay ta viết nên, như vậy mới thực sự có ý nghĩa. Và những điều tốt đẹp rồi sẽ đến “chỉ bằng cách chờ đợi cho tới khi ta tự mình nhận ra được điều đó”.

Thư Viện Nửa Đêm - "nơi nằm giữa cõi sống và cõi chết, với những dãy kệ trải dài bất tận và hằng hà sa số cuốn sách" giúp ta được sống một cuộc đời khác. Đó là nơi mà Matt Haig đã tạo ra cho nhân vật Nora Seed trong cuốn sách cùng tên của ông. 

Nora là một cô gái sở hữu nhiều điểm sáng nhưng lại chẳng thể tỏa sáng. Cô sống một cách vật vờ, ngày ngày chịu sự giày vò vì căn bệnh trầm cảm và nỗi đau khổ khi cho rằng mình đã làm những người xung quanh phải thất vọng. Khi niềm u uất chạm đáy, cách giải thoát duy nhất chỉ có thể là cái chết. Và vào cái đêm mà đáng ra phải trút hơi thở cuối cùng ấy, Nora thấy mình xuất hiện tại Thư Viện Nửa Đêm, được chào đón bởi người thủ thư ở trường cấp III mà Nora từng rất thân thiết - bà Elm. Những cuốn sách diệu kỳ ở Thư Viện Nửa Đêm cho Nora cơ hội được trải nghiệm những cuộc đời khác biệt - những cuộc đời mà Nora có lẽ đã được sống nếu cô lựa chọn khác đi. Và bằng cách ấy, cô có thể "sửa chữa mọi sai lầm, xóa bỏ mọi hối tiếc" để tìm kiếm thứ gọi là hạnh phúc hoàn hảo cho mình. Nhưng có thật là thế không khi những điều mà Nora (và có lẽ là cả chúng ta) coi là sai lầm, là hối tiếc, là thất bại cũng chỉ là một mặt không thể thiếu trong cuộc sống? 

Mỗi một lựa chọn ta đưa ra sẽ dẫn ta tới một ngã rẽ mới, mở ra một cuộc đời mới. Mà cuộc đời thì chẳng bao giờ chỉ có đúng hoặc sai, tốt hoặc xấu. Cuộc đời là một bức tranh muôn màu. Đổi một hộp màu khác thì liệu bức tranh trông có khác đi được không? Có, và không. Mỗi chất liệu khác nhau sẽ giúp bạn vẽ nên những bức tranh cuộc đời khác nhau nhưng suy cho cùng, bức tranh nào cũng sẽ tồn tại đủ mọi sắc thái, cả đúng và sai, tốt và xấu. Lựa chọn tưởng như đúng đắn hơn chưa chắc đã cho ta một kết quả hoàn hảo nhu ý. Ngược lại, hiện tại mà ta thấy chán chường, bất mãn cũng chưa chắc đã chỉ toàn mây đen và sương mờ.

Có bao giờ bạn tự hỏi, nếu ngày ấy mình chọn một con đường khác, liệu cuộc đời bây giờ có tốt đẹp hơn không? Nếu mình dũng cảm hơn, kiên trì hơn hay thậm chí chỉ đơn giản là nói “đồng ý” thay vì “từ chối”, liệu tất cả có thay đổi? 

Con người luôn bị ám ảnh bởi những lựa chọn chưa từng thực hiện. Đôi khi, chúng ta không tiếc nuối vì đã sai, mà tiếc vì đã không thử. Cuốn sách Thư Viện Nửa Đêm của Matt Haig chính là một lời nhắc nhở đầy sâu sắc rằng, cuộc sống không bao giờ có một phiên bản hoàn hảo. Và đôi khi, điều chúng ta cần không phải là một cơ hội làm lại, mà là một cách nhìn khác về chính cuộc đời mình. 

Thư Viện Nửa Đêm kể về Nora Seed, một người phụ nữ 35 tuổi mang trong mình quá nhiều nỗi buồn và tiếc nuối. Khi cảm thấy cuộc sống không còn ý nghĩa, cô quyết định kết thúc nó. Nhưng thay vì chết đi, cô tỉnh dậy trong một thư viện kỳ lạ – nơi tràn ngập những cuốn sách chứa đựng tất cả những cuộc đời mà cô có thể đã sống, nếu từng đưa ra những lựa chọn khác. Dưới sự dẫn dắt của bà Elm, thủ thư năm xưa của cô, Nora có cơ hội sống thử nhiều phiên bản khác của chính mình: một ngôi sao nhạc rock, một nhà khoa học ở Bắc Cực, một vận động viên bơi lội tài năng… Mỗi cuộc đời đều có những điều tuyệt vời nhưng cũng chứa đầy những nỗi đau riêng.  

Liệu một trong số đó có phải là cuộc đời hoàn hảo mà cô hằng tìm kiếm? Hay hạnh phúc thực sự không nằm ở những gì cô đã bỏ lỡ, mà ở chính cuộc đời cô đang có?

(có spoil) Cuộc đời Nora Seed tràn ngập khổ sở và nuối tiếc. Cô có nhiều khả năng nhưng lại ít thành tựu. Những chương đầu của tác phẩm xoay quanh về một mớ hỗn độn, chán chường và đầy lo âu trong cuộc đời của nhân vật chính. Nora chống chọi với cơn trầm cảm của chính mình bằng cách đẩy cô đi xa khỏi người thân, bạn bè, ước mơ, thành công.  

Cô được xem là một trong những ứng cử viên sáng giá nhất của đội tuyển Olympic bộ môn bơi lội, ban đầu cô tập bơi vì để hài lòng sự kỳ vọng của người bố và cô là hy vọng để viết tiếp giấc mơ của đời ông sau khi ông bị tổn thương dây chằng và dừng lại sự nghiệp bóng bầu dục của mình, nhưng ít ra, khi ở dưới nước, cô có thể tạm quên mọi chuyện rắc rối, phiền não, những cuộc tranh cãi của bố mẹ. Nhưng dần mọi thứ quá áp lực khiến cô không còn muốn tiếp tục, đồng nghĩa với việc cắt đứt sợi dây liên kết duy nhất giữa cô và bố. 

Cô cũng phát hiện mình có niềm đam mê với âm nhạc, và ước mơ trở thành ca sĩ nhạc Rock, hơi xa vời hơn giấc mơ huy chương vàng Olympic kia, may mắn thay ban nhạc của cô và anh trai cuối cùng cũng có cơ hội kí kết với hãng đĩa nổi tiếng, nhưng rồi cô không nghĩ sức khoẻ tinh thần có thể ổn định và đã rời bỏ ban nhạc, điều này làm sức mẻ tình cảm giữa cô với người anh trai hàng năm trời. Nora lựa chọn từ bỏ mọi thứ trước khi bắt đầu, nhận ra mình là lỗ đen, hấp hối, tự co sụp lại trong chính mình. 

Cô luôn cảm thấy đã làm mọi người xung quanh thất vọng, cuộc đời cô là những nuối tiếc trùng trùng. Cô không thích hợp với cuộc đời này, mỗi nước đi đều là sai lầm, mỗi quyết định đều là thảm hoạ, mỗi ngày trôi qua đều là một bước đi rời xa khỏi con người cô từng hình dung sẽ là mình trong tương lai. Vận động viên bơi lội, Nhạc công, Triết gia, Vợ. Nhà du hành. Nhà băng hà học. Hạnh phúc. Được yêu thương. Không gì hết. 

Khi quyết định tìm đến cái chết, Nora viết vài dòng tâm thư để ai đó đỡ bất ngờ trước cái chết của cô, 'Chính sự bất cẩn và bất hạnh của tôi đã đẩy thế giới này rời xa tôi, bởi vậy giờ đây cũng dễ hiểu rằng đã đến lúc tôi nên rời xa thế giới này. Nếu cảm thấy mình còn có thể ở lại thì tôi đã ở. Nhưng tôi không nghĩ thế. Nên tôi không thể. Tôi chỉ khiến cuộc sống của những người khác thêm phần tồi tệ.' Nora thấy mình xuất hiện ở Thư viện nửa đêm, gặp một người thủ thư quen thuộc - bà Elm đã giúp Nora có thể sống nhiều cuộc đời khác nếu cô lựa chọn những lối đi khác. 

Bắt đầu từ cuốn sách về những nuối tiếc, nỗi ân hận nhất của cô là gì? Bạn có thể thử cầm bút và ghi lại những hối tiếc của mình trong những năm qua, ví dụ như tôi hối tiếc khi không tập trung học tiếng Anh, tôi hối tiếc vì không đi học võ, tôi hối tiếc vì đã không tập thể dục ngày hôm nay, tôi hối tiếc khi không cố gắng nhiều hơn thời đi học thạc sĩ để rồi chật vật kiếm việc, tôi hối tiếc vì không cố gắng giành lấy cơ hội làm việc ở nước ngoài,… những nỗi hối tiếc rất chân thực.

Liệu cuộc đời mà bạn hằng mơ ước có thực sự hạnh phúc như bạn nghĩ? 

Cuốn sách kể về một cô gái tên là Nora Seed, cuộc đời cô tràn ngập sự đau khổ và bất hạnh, cô luôn cảm thấy mình vô dụng, thấy mình chưa hoàn thiện về mọi mặt. Cô nhìn nhận bản thân dựa trên những việc mà cô không làm được, những nuối tiếc, những con người mà cô không trở thành, càng ngày điều đó càng dày xé tâm can cô, nó khiến cô héo hon và tàn lụi từng ngày, khiến cô chọn lựa cái chết để giải thoát, và cô nghĩ điều đó sẽ khiến cho người thân của cô hạnh phúc hơn. Cô tìm mọi cách để tự tử và trong lần cuối cùng cô đã lạc vào thư viện nửa đêm, ở nơi đó cô được sống những cuộc đời mà cô đã lựa chọn khác đi, đi những lối đi khác, những cuộc đời mà cô tưởng như là nó hạnh phúc hoàn toàn, tưởng như nó không còn những tiếc nuối nữa. Và cứ thế, trên hành trình ở thư viện nửa đêm, nơi ranh giới giữa sự sống và cái chết, cô đã sống biết bao cuộc đời, trải qua biết bao cung bậc cảm xúc, hòa vào biết bao vai diễn. Với những sự lựa chọn gần như là hoàn hảo, thế nhưng trải qua vô vàn những cuộc đời đó cô vẫn không cảm thấy hạnh phúc, và nếu có hạnh phúc thì cô vẫn cảm thấy nó không xứng đáng với mình, cô không được là chính cô, cô vẫn muốn chết. Liệu có sự lựa chọn nào, có cuộc đời nào chỉ toàn là những điều tươi đẹp, hạnh phúc không, có lẽ chính bản thân chúng ta hay Nora đang cố đi tìm những con đường chỉ tràn ngập niềm hạnh phúc, chúng ta cho rằng việc gặp những khó khăn, thách thức là ông trời đang không công bằng với chúng ta. 

”Và có lẽ sẽ dễ dàng hơn nhiều nếu chúng ta hiểu được rằng chẳng cách sống nào có thể giúp chúng ta không bao giờ biết đến khổ đau. Và rằng khổ đau là một phần không thể tách rời làm nên cuộc sống” Chúng ta hãy cứ đi trên con đường mình đã chọn, hãy dấn thân và sống hết mình, đừng bận lòng hoài với những nuối tiếc, đừng để nó ăn mòn và kéo ta lại phía sau, chẳng có con đường nào là dễ dàng cả. Dù lựa chọn có khác đi thì có lẽ bạn vẫn phải chịu những nỗi đau khác đi,những mất mát khác đi. Bạn buộc phải trải qua để cảm nhận, để học hỏi. Bởi có đau buồn mới có hạnh phúc, chừng nào bạn còn sống, chừng nào bạn còn không từ bỏ thì bạn vẫn được sống một cuộc đời trọn vẹn hết sức có thể.

Cuốn sách kể câu chuyện về quá trình Nora đi tìm một cuộc đời phù hợp nhất với mình. Nora có quyền lựa chọn mình muốn trở thành ai, hoặc muốn ở bên cạnh ai, hoặc muốn cuộc sống mới như thế nào. Và bà Elm, thủ thư ở đây cũng chính là người thủ thư ngày xưa ở trường cấp 2, sẽ lấy quyển sách đó đưa cho Nora. Ở cuộc đời mới, Nora cho rằng mình sẽ tránh được mọi phiền muộn, mọi nỗi đau từ gia đình và đạt được hết những kì vọng của mọi người xung quanh. Nora tin chắc nó sẽ tốt đẹp hơn rất nhiều so với cuộc đời mà mình đang sống: sử dụng thuốc chống trầm cảm, không có mục đích, không có tương lai và thậm chí không có người thân. Mục đích của chuyến hành trình này là để nhắc nhở Nora về ý nghĩa của việc sống. Hãy chỉ sống thôi. Đây cũng là câu chuyện mà mình không sợ chiếc review này sẽ làm lộ những chi tiết hay ho trong sách. Vì kể cho mọi người nghe câu chuyện của sách thì dễ nhưng hiểu những bài học từ sách thì lại phụ thuộc vào cảm nhận của mỗi cá nhân. Thế nên mình tin rằng cho dù có biết trước câu chuyện, thậm chí biết từng chi tiết, bạn cũng sẽ muốn đọc Thư Viện Nửa Đêm. Vì chỉ có việc tự đọc mới đem lại trải nghiệm trọn vẹn nhất.

Trong một bài giảng, giáo sư cầm 1 cốc nước đầy và hỏi sinh viên của mình “Cốc nước này nặng bao nhiêu?” 

Chắc hẳn mọi người đều đã nghe qua câu chuyện có phần triết lý này. Về cơ bản, mình nhận thấy Thư Viện Nửa Đêm cũng mang đến thông điệp tương tự.

 “Những nỗi âu lo và stress trong cuộc sống cũng giống như việc cầm trên tay cốc nước này. Nếu bạn chỉ thoáng nghĩ về nó, điều đó không sao cả, nhưng nếu bạn nghĩ về nó lâu hơn bạn sẽ bắt đầu cảm thấy tổn thương và mệt mỏi. Và khi bạn liên tục nghĩ về nó trong nhiều ngày, nó sẽ hút cạn sức lực của bạn khiến bạn không thể làm gì.” 

Nora Seed, một người có tiềm năng nhưng lại ít thành tựu. Hàng ngày cô sống trong sự nuối tiếc, và luôn cảm thấy rằng mình đã khiến những người xung quanh vô cùng thất vọng. Sự trầm uất của cô ngày càng tệ hại, vì vậy cô đã tìm đến cái chết để có thể giải thoát. Tuy nhiên, ở ranh giới giữa sự sống và cõi chết là một thư viện. Ở đó, cô được làm lại cuộc đời, được sống tất cả những cuộc sống mà cô ao ước hoặc cũng có thể… cô chưa bao giờ nghĩ tới. Tuy nhiên, càng sống nhiều cuộc đời, cô càng hiểu rằng “có thể cuộc đời nào cũng vậy. Có thể ngay cả những cuộc đời nhìn thì có vẻ đầy thử thách hoặc đáng sống nhưng xét cho cùng thì cũng như nhau cả thôi. Cả một trời thất vọng, tẻ nhạt, tổn thương, ganh đua, thỉnh thoảng loé lên những ánh chớp diệu kỳ và đẹp đẽ.”  

Vậy, Nora Seed mong chờ điều gì? Dù được sống bao nhiêu cuộc đời, được sửa chữa bao nhiêu lỗi lầm và nuối tiếc, nhưng cô không thể tìm thấy cuộc đời thuộc về chính mình. “Người ta sẽ chẳng bao giờ sống nếu cứ mải mê đi tìm ý nghĩa của cuộc đời.” Nora mải mê với việc tìm kiếm cuộc sống, nhưng cho đến khi quyết định chết, cô vẫn chưa nhận ra ý nghĩa của nó là gì. 

Mỗi người trong chúng ta đều là một Nora Seed, đều có những hối hận, những nuối tiếc và sai lầm không thể sửa chữa. Nhưng tại đây, Nora Seed hay chính chúng ta sẽ lựa chọn con đường cho mình: tiếp tục sống trong nuối tiếc, tự dằn vặt bản thân về những gì mình “có thể” làm được nếu chọn khác đi HOẶC buông bỏ mọi nỗi tiếc nuối, chọn sống cho bản thân mình và tận hưởng mọi khoảnh khắc. 

Nora Seed có một thư viện để sống thoả thích mọi cuộc đời cô muốn và nhận được bài học về sự buông bỏ. Tuy nhiên ta hiểu rằng mình chỉ có một cuộc đời, và chọn sống như thế nào là quyền của ta. 

“Hãy đặt cốc nước xuống! Hãy luôn nhớ rằng việc tiếp tục suy nghĩ hay buông bỏ những nỗi đau phụ thuộc hoàn toàn ở bạn.”