.png)
![[Tóm Tắt & Review Sách] “Phụ Nữ”: Lời Khẳng Định Sức Mạnh Và Vẻ Đẹp Của Tính Nữ](/uploads/logo/1671384859846-37.png){kind=logo}
Phụ nữ là một nửa vô giá của thế giới. Họ là những người mang đến sự sống và là nguồn nuôi dưỡng sự sống với tình thương và sự dịu dàng vô bờ của mình. Nhân loại không thể tồn tại và phát triển như ngày nay mà thiếu hình bóng người phụ nữ. Tuy nhiên, xuyên suốt chiều dài lịch sử, phụ nữ luôn bị đối xử bất công và kìm kẹp ngăn không cho phát huy tiềm năng của mình. Cuốn sách Phụ nữ của Osho như một cuốn bách khoa thư rút gọn cung cấp góc nhìn thấu đáo về phụ nữ qua việc khai thác hai luận điểm chính: vẻ đẹp, giá trị tính nữ và sự giải phóng khỏi gông xiềng kìm hãm phụ nữ.
Đôi nét về tác giả
Osho(1931-1990) là một nhà huyền môn, lãnh đạo tâm linh của Ấn Độ và là thủ lĩnh của phong trào Rajneesh. Tên thật của ông là Chandra Mohan Jain, trong thập niên 1970 và 1980 ông tự gọi mình là Bhagwan Shree Rajneesh, rồi cuối cùng lấy tên Osho năm 1989. Ông đã đi khắp Ấn Độ vào những năm 60 để diễn thuyết và thẳng thắn phê bình chủ nghĩa xã hội, Mahatma Gandhi và đạo Hindu chính thống. Osho cũng chủ trương thái độ cởi mở về chuyện tình dục, điều khiến ông nhận được biệt danh đạo sư tình dục. Vị đạo sư này đã gây nên nhiều cuộc tranh cãi với những quan điểm mới lạ và khác người của mình; tuy vậy, không ai có thể phủ nhận tài hùng biện cũng như sức hút tuyệt vời của ông. Osho đã để lại cho đời số lượng tác phẩm đồ sộ với hàng trăm cuốn sách và vô vàn những bài thuyết giảng.
Giới thiệu tác phẩm
Cuốn sách Phụ nữ được trình bày dưới dạng hỏi-đáp như một cuộc trò chuyện thân mật giữa nhà huyền môn và phụ nữ. Là một người đàn ông mà nói về tâm lý phụ nữ, tác giả cũng gặp phải những thắc mắc và hoài nghi nên từ phần Lời mở đầu ông đã nhấn mạnh rằng:
“Ở đây, tôi không nói chuyện với tư cách một người đàn ông; phải như vậy thì mới có thể nói về phụ nữ được. Tôi nói với tư cách một sự nhận thức.”
Thực vậy, nếu Osho nói về phụ nữ với tư cách một người đàn ông thì không thể nào có sự thấu hiểu đến như thế. Xuyên suốt quyển sách, nhà huyền môn luôn đặt phụ nữ ở vị trí trung tâm, đứng về phía họ, lên án gay gắt chế độ nam quyền đã nô dịch phụ nữ suốt hàng nghìn năm đồng thời khẳng định, đề cao giá trị và vẻ đẹp của tính nữ. Cuốn sách được chia làm 13 phần, mỗi phần phân tích về một chủ đề liên hệ mật thiết với cuộc đời mỗi người phụ nữ như:
Phụ nữ
Lịch sử
Công cuộc giải phóng phụ nữ
Tính dục
Hôn nhân
Tình yêu
Liên hệ
Làm mẹ
Gia đình và kiểm soát sinh sản
Sáng tạo
Thân thể
Tâm trí
Thiền
Các phần này có thể được tổng hợp thành 2 chủ đề lớn là Mối quan hệ và Sự giải phóng.
1. Mối quan hệ
Theo quan niệm truyền thống “Đàn ông lo việc nước, phụ nữ đảm việc nhà”, đàn ông tập trung vào phát triển sự nghiệp trong khi vai trò của phụ nữ thường chỉ xoay quanh việc “tề gia”: quản lý việc nhà và xây dựng, vun vén các mối quan hệ trong cuộc sống. Vì thế, đã nói về phụ nữ thì không thể bỏ qua các mối quan hệ. Một người phụ nữ từ khi sinh ra đến khi mất đi sẽ kinh qua rất nhiều vai trò khác nhau từ con gái của một gia đình nào đó, người yêu của một chàng trai nào đó, vợ của một người đàn ông nào đó, con dâu của một gia đình nào đó, mẹ của những đứa trẻ kháu khỉnh nào đó,... Và không một vai trò nào trong các vai trò vừa kể trên là dễ dàng. Tất cả đều đòi hỏi nghệ thuật và sự hiểu biết để đạt được một cuộc sống viên mãn đúng nghĩa. Osho đã giảng giải và hướng dẫn về cái nghệ thuật ấy trong từng chủ đề cụ thể như tình yêu, hôn nhân, tính dục, liên hệ, làm mẹ, gia đình.
Tình yêu
Tình yêu là đề tài muôn thuở của con người. Ai sống trên đời cũng ít nhiều nếm qua hương vị ái tình, như ông hoàng thơ tình Xuân Diệu đã nói:
“Làm sao có thể sống mà không yêu,
Không nhớ, không thương một kẻ nào?”.
Phụ nữ lại là những sinh vật thiên về cảm xúc cảm tính nên tình yêu chắc chắn là một đề tài không thể không nhắc đến. Con người ai rồi cũng khao khát tình yêu nhưng không phải ai cũng biết cách yêu. Có một số người có thiên phú về khoản này, họ biết cách yêu sao cho vui vẻ hạnh phúc, sao cho cả đôi bên đều tốt lên hoàn thiện lẫn nhau. Tuy nhiên, những người như thế chỉ là thiểu số, phần đông dân số Trái Đất đều phải học nghệ thuật yêu. Nếu chỉ lao đầu vào tình yêu một cách bản năng như trước giờ vẫn làm thì nhận lại chỉ là những tổn thương, u đầu mẻ trán từ những cú lao mù quáng kia mà thôi.
Vậy phải yêu thế nào? Yêu không phải ở địa chỉ mà bản chất của yêu thương chính là một trạng thái, đặt vào ai bạn cũng có thể yêu thương chứ không nhất thiết là phải đúng người này tôi mới yêu. Tình yêu đích thực rộng lớn, không biên giới, không phân biệt như tình yêu của các vị như chúa Jesus, Đức Phật,... Chính vì tính chất rộng mở của tình yêu nên nói sai lầm lớn nhất khi yêu chính là mong muốn sở hữu, kiểm soát đối phương. Đây là một điểm rất ‘người’ mà hầu như ai cũng mắc phải dù là nam hay nữ. Tình yêu mang tính chất chính trị chi phối thuộc phẩm cấp thấp nhất,
“Bạn thích chi phối, và tình yêu chẳng là gì khác ngoài chính trị bọc đường, viên thuốc đắng bọc đường.”
Để đến được phẩm cấp cao hơn của tình yêu thì con người phải nỗ lực và hi sinh vô cùng lớn để đi ngược lại bản năng của mình, loại bỏ cái tôi và học cách đối diện với bản thân. Việc cái tôi bành trướng dẫn đến một quan hệ tình cảm thất bại đã trở thành một đề tài bàn luận sôi nổi. Con người ai cũng có cái tôi, nó là một phần mật thiết với chúng ta nhưng khi có nó thì không còn không gian cho người ta yêu bước vào nữa. Vậy nên, ta phải tự vứt đi một phần gắn bó với mình vì tình yêu.
Một cách diễn giải gây bất ngờ của Osho chính là tình yêu suy cho cùng chỉ là một cái phao con người cố bám víu vào để tránh đối diện với nỗi cô đơn, với chính mình vì họ không biết cách ở một mình. Khi học được cách chung sống hòa hợp với chính mình thì khả năng yêu thương của ta càng được nâng lên một tầm cao mới: ta đủ tự tin để mở lòng với người yêu, cho phép họ “tiến vào trung tâm” của ta mà không e sợ cũng như trao tặng cho họ những giá trị tốt đẹp mà ta đang tự có cho mình vì yêu thương chính là sự trao tặng không tính toán vụ lợi, là sự trao đi mà không mong cầu nhận lại. Vậy mới nói tình yêu là cả một nghệ thuật tinh tế và khó nhằn mà ta phải học hỏi và rèn luyện rất nhiều.
Hôn nhân
Hôn nhân là một định chế đã hình thành và duy trì từ xưa đến nay. Việc kết hôn và lập gia đình đã mặc định là việc hiển nhiên trong đời mà ai cũng phải thực hiện. Nhưng nếu xét theo một góc nhìn khác thì hôn nhân cũng chỉ như một nhà tù giam cầm con người. Hai con người nếu yêu nhau thì dù cả thế giới, cả vũ trụ có hợp lực ngăn cản họ vẫn sẽ tìm cách đến với nhau. Ngược lại, nếu đã cạn tình chán ghét nhau thì một tờ giấy hôn thú cũng không níu kéo được gì. Tự do là một trong những nhu cầu cơ bản của con người và thể chế hôn nhân tước đi sự tự do ấy.
“Bạn hỏi tôi vì sao lại không thể có tình bạn giữa đàn ông và đàn bà… Không thể có tình bạn giữa tù nhân và cai ngục.”
Trạng thái viên mãn nhất vẫn là hai người yêu thương nhau tự nguyện ở bên nhau không ràng buộc, có thể rời đi khi đổi ý không muốn ở bên người kia nữa. Trao cho nhau tự do chính là cách yêu thương lành mạnh nhất.
Tính dục
Phụ nữ vượt trội hơn trong chuyện ấy so với đàn ông vì họ có khả năng đạt cực khoái nhiều lần hơn và hưởng thụ trải nghiệm ấy trên khắp cơ thể thay vì chỉ ở bộ phận sinh dục như đàn ông. Phụ nữ nếu được nâng niu vuốt ve đúng cách thì cô ấy sẽ có thể bước vào thế giới của thăng hoa ái ân thay vì chỉ làm những cỗ máy sinh học, máy đẻ cho đàn ông. Bên cạnh đó, phụ nữ từ nhỏ đã được lập trình bởi gia đình và xã hội là phải kìm nén bản năng tình dục của mình nên họ luôn không dám thoải mái thể hiện con người thật của mình. Từ giờ phụ nữ phải học cách mặc kệ phản ứng của đàn ông để thành thực hơn với bản thân mình nếu không họ sẽ mãi mắc kẹt trong cái vòng luẩn quẩn không mấy là vui vẻ đó.
Gia đình
Osho đã đưa ra một quan điểm gây tranh cãi, kể cả trong xã hội hiện đại ngày nay: Gia đình là một mô hình độc hại và hạn chế. Ông đề xuất việc con người sống với nhau trong một công xã, tức một cộng đồng lớn thay vì chỉ quanh quẩn trong một vòng tròn nhỏ hẹp là gia đình. Một đứa trẻ có thể được tiếp thu nhiều luồng tư duy, quan sát nhiều hình mẫu và có nhiều người để tìm đến hơn khi cần, như vậy đứa trẻ ấy sẽ phát triển vượt trội hơn những đứa trẻ chỉ quanh quẩn với vài ba con người.
Gia đình là rường cột tạo nên xã hội. Tuy nhiên, không phải gia đình nào cũng lành mạnh vì thế khả năng một người đi sai đường là rất cao khi chẳng may anh ta sinh ra trong một gia đình không hạnh phúc. Gia đình cũng đòi hỏi sự trung thành tuyệt đối. Vì người ấy là người nhà nên ta phải đứng về phía họ, bênh vực họ dù họ có làm sai đi nữa, như vậy ta dần mất sự khách quan trung thực của mình.
Đây là một chương sách gợi rất nhiều suy ngẫm, thách thức người đọc phải đặt câu hỏi với những điều mà trước giờ mình vẫn xem là lẽ đương nhiên.
Làm mẹ
Ngoài việc kết hôn thì làm mẹ là việc hệ trọng nhất trong đời người phụ nữ. Đây là một thiên chức cao đẹp chỉ phụ nữ được trao tặng, điều mà theo Osho nhận định, làm phụ nữ vượt trội hơn đàn ông vì anh ta không có khả năng tạo ra sự sống. Không phải cứ là phụ nữ là tự động có khả năng làm mẹ, cũng như yêu, việc làm mẹ cũng là một nghệ thuật cần phải học. Đây cũng là yêu và là tình yêu sâu sắc hơn cả vì đứa con là một phần máu thịt của người mẹ.
Người mẹ không nên xem con là vật sở hữu của mình vì, “Đứa trẻ chỉ đến thế giới thông qua bạn chứ không phải của bạn.” Một lần nữa, nhà huyền môn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc không sở hữu trong một mối quan hệ tình cảm. Một sinh linh ra đời là món quà của Thượng đế và người phụ nữ hàm ơn con mình vì sự ra đời của con chính là sự tái sinh của họ dưới thân phận mới-người mẹ.
Một đứa trẻ cần được đối xử với sự tôn trọng như với người lớn và được yêu thương, chấp nhận vô điều kiện. Làm mẹ là việc sẽ rút cạn năng lượng của phụ nữ bởi trong quá trình ấy họ sẽ phải trao đi rất nhiều, hy sinh rất lớn để hỗ trợ con mình. Tuy nhiên, nếu không nắm được nghệ thuật làm mẹ thì những vất vả của phụ nữ còn có khả năng phản tác dụng thay vì nếm được trái ngọt như ý. Phụ nữ cần phải chuẩn bị tâm lý cho việc làm mẹ, đừng mặc định rằng mình là phụ nữ thì tự nhiên đã biết làm mẹ.
2. Sự giải phóng
Nói về sự giải phóng thì không thể không nhắc đến phong trào Giải phóng phụ nữ đang rầm rộ. Không có gì đáng bàn cãi trong việc đấu tranh vì quyền lợi của mình khi mà phụ nữ đã bị nô dịch suốt hàng ngàn năm. Nhưng nếu phụ nữ biến bản thân thành “những người đàn ông hạng hai”, tỏ ra hung hăng hằm hè để chống lại đàn ông thì việc đấu tranh của họ lại trở nên vô nghĩa vì họ đã đánh mất chính mình.
Nữ quyền không phải thù hằn loại bỏ đàn ông. Trung tâm của nữ quyền xoay quanh phụ nữ, tập trung vào việc làm sao để phụ nữ có cuộc sống tốt hơn chứ không phải nhắm vào đàn ông. Nữ quyền thực sự là khi họ có khả năng làm chủ cuộc sống của mình, không phải lệ thuộc vào ai mà vẫn giữ được nét duyên dáng, dịu dàng đặc trưng của phái mình.
Vậy sự giải phóng thực sự ở đâu? Đó là sự giải phóng trong tinh thần. Khi người phụ nữ có dũng khí rũ bỏ những định kiến, khuôn khổ mà xã hội và đàn ông áp đặt lên mình; chọn sống thật với bản thân, nghe theo tiếng gọi trái tim mình khi ấy cô đã đạt được tự do chân chính.
Phụ nữ có quyền lựa chọn tập trung sức sáng tạo của mình vào nghệ thuật, thi ca, nhạc họa nếu cô ấy không có hứng thú với việc sáng tạo ra sự sống. Sự lựa chọn nằm ở cô ấy.
Hay cô ấy có toàn quyền lựa chọn không chạy theo những quy chuẩn sắc đẹp phi thực tế mà cộng đồng áp đặt lên phụ nữ để yêu thương chấp nhận cơ thể mình như nó vốn có.
Sinh ra là phái nữ, bạn sẽ được chào đón bởi hàng ngàn khuôn khổ và định kiến, những thứ ấy sẽ được cài cắm vào tư duy của bạn từ nhỏ đến lớn. Chính những thứ ấy giam cầm phụ nữ chứ không phải là những người đàn ông xung quanh. Giả dụ có diệt trừ hết đàn ông chỉ còn phụ nữ sống cùng nhau đi nữa thì phụ nữ vẫn sẽ tự giam cầm nhau với tư duy cố hữu của họ.
Cảm nhận cá nhân
Osho có tư duy vượt thời gian. Tại sao lại nói như thế? Vì cách ông nhìn nhận diễn giải vấn đề hiện đại đến mức tôi-một người sống ở thế kỷ 21 không hề gặp vướng mắc về khoảng cách thế hệ khi tiếp cận tư duy của ông. Quan điểm của ông có rất nhiều tương đồng với quan điểm đương đại về nữ quyền. Nhà huyền môn đã kết hợp kiến thức uyên bác của mình trong nhiều lĩnh vực và chắt lọc tinh túy từ các hệ tư tưởng khác nhau để đưa ra nhận định về vấn đề, ví dụ như phần không ràng buộc trong liên hệ tình cảm gợi nhiều liên tưởng đến triết lý buông xả của Phật giáo. Những điều Osho truyền tải mang đậm tính tâm linh, vượt lên hiểu biết của thế tục. Khi đọc nhiều khi tôi cũng ngỡ ngàng vì hiểu biết của bản thân về phái mình lại hạn hẹp đến vậy. Đây là một cuốn sách đáng đọc đối với cả nam lẫn nữ. Các chị em nên đọc để tự tìm hiểu bản thân, để được chỉ dẫn trong hành trình gian nan của việc làm phụ nữ. Các đấng mày râu cũng không nên bỏ qua cơ hội thấu hiểu hơn về những người vô cùng quan trọng trong cuộc đời mình thông qua cuốn sách nhỏ gọn mà đầy chiều sâu này.
Tóm tắt và review bởi: Đàm Bảo Trân - Bookademy
Hình ảnh: Trúc Phương
------------------------------------------
Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Bookademy - Ybox. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ "Tên tác giả - Bookademy." Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
Giá trị nữ tính trong cuốn sách "Phụ nữ" - Osho
Con người đã được dạy để chỉ là một người đàn ông: không bao giờ bộc lộ bất kỳ đặc điểm nữ tính nào, không bao giờ bộc lộ bất kỳ sự mềm yếu nào của trái tim, không bao giờ bộc lộ bất kỳ sự tiếp thu nào, luôn luôn hung hăng. Đàn ông đã được dạy đừng bao giờ khóc, đừng bao giờ khóc - bởi vì nước mắt là nữ tính.
Đàn bà đã được dạy không bao giờ được giống đàn ông theo bất kì cách nào: không bao giờ biểu lộ sự hung hăng, không bao giờ biểu lộ thái độ, bao giờ cũng giữ thái độ thụ động, tiếp nhận. Điều này là trái với thực tế, và điều này đã làm tê liệt cả hai.
Trong một thế giới tốt đẹp hơn, với hiểu biết tốt hơn, đàn ông sẽ là cả hai, đàn bà sẽ là cả hai - bởi vì đôi khi đàn ông cần là đàn bà. Có những khoảnh khắc anh ấy cần mềm mại - những khoảnh khắc dịu dàng, những khoảnh khắc yêu thương. Và có những thời điểm khi một người phụ nữ cần phải bộc lộ cảm xúc và hung hăng – khi tức giận, khi tự vệ, khi nổi loạn. Nếu một người phụ nữ chỉ đơn giản là thụ động, thì cô ấy sẽ tự động biến thành nô lệ. Đàn bà thụ động nhất định trở thành nô lệ - đó là điều đã xảy ra trong nhiều thời đại. Và người hung hăng, cực kỳ hung hăng và không bao giờ dịu dàng, nhất định tạo ra chiến tranh, loạn thần kinh trên thế giới, bạo hành.
Con người đã từng tranh đấu, tranh đấu liên tục; dường như con người tồn tại trên trái đất chỉ để chiến đấu. Trong ba nghìn năm đã có năm nghìn cuộc chiến tranh. Chiến tranh vẫn tiếp diễn ở nơi này hay nơi khác, trái đất không bao giờ nguyên vẹn và khỏe mạnh… không bao giờ có khoảnh khắc nào không có chiến tranh. Hoặc là ở Hàn Quốc, hoặc là ở Việt Nam, hoặc là ở Israel, hoặc Ấn Độ, Pakistan, hoặc ở Bangladesh; ở đâu đó cuộc tàn sát vẫn phải tiếp tục.
Con người phải giết. Để vẫn là con người, anh ta phải giết. Bảy mươi lăm phần trăm năng lượng được đưa vào nỗ lực chiến tranh, vào việc tạo ra nhiều bom hơn, bom hydro, bom neutron, ........
Dường như toàn bộ mục đích của con người ở đây trên trái đất là chiến tranh. Các anh hùng chiến tranh được tôn trọng nhất. Các chính khách thời chiến trở thành những tên tuổi vĩ đại trong lịch sử: Adolf Hitler, Winston Churchill, Joseph Stalin, Mao Trạch Đông,.... Tại sao? – Bởi vì họ đã chiến đấu trong những cuộc chiến tranh lớn. Cho dù là xâm lược hay phòng thủ - đó không phải là vấn đề - nhưng đây là những kẻ hiếu chiến.
Và không ai từng biết ai là kẻ gây hấn – dù Đức có gây hấn hay không, tất cả phụ thuộc vào người viết lịch sử. Bất cứ ai chiến thắng sẽ viết nên lịch sử và anh ta sẽ chứng minh kẻ kia là kẻ xâm lược. Lịch sử sẽ hoàn toàn khác nếu Adolf Hitler chiến thắng. Vâng, các phiên tòa ở Nuremberg sẽ diễn ra ở đó nhưng các tướng lĩnh và chính trị gia người Mỹ, người Anh, người Pháp sẽ bị đưa ra xét xử. Và lịch sử sẽ được viết bởi người Đức; tự nhiên họ sẽ có một tầm nhìn khác. Không ai biết đâu là sự thật.
Nhưng một điều là chắc chắn: con người đó dồn toàn bộ năng lượng của mình vào nỗ lực chiến tranh. Nguyên nhân? – Lý do là đàn ông đã được dạy phải là đàn ông, người phụ nữ của anh ta đã bị từ chối. Vì vậy, không có người đàn ông nào là hoàn hảo.
Và trường hợp của phụ nữ cũng vậy – không có phụ nữ nào là toàn vẹn. Cô đã bị từ chối phần nam giới của mình. Khi còn nhỏ, cô ấy không thể đánh nhau với bọn con trai, cô ấy không thể trèo cây; cô ấy phải chơi với búp bê, cô ấy phải chơi 'ngôi nhà'. Đây là một tầm nhìn rất, rất méo mó.
Đàn ông là cả hai, đàn bà cũng vậy – và cả hai đều cần thiết để tạo nên một con người thực sự hài hòa. Sự tồn tại là biện chứng; và các mặt đối lập không chỉ đối lập, chúng còn bổ sung cho nhau.