“Nhớ những ngày rong ruổi lái xe qua những sa mạc trên đỉnh núi giữa khung cảnh vô cùng hùng vĩ và hoang vu ở New Mexico, Colorado, Utah, Wyoming, Montana, Idaho… mới thấy mình bé nhỏ như hạt bụi đang bị những làn gió của đất trời cuốn đi.”
Trên bản đồ thế giới, tất cả các quốc gia mà con người chúng ta đã đặt chân đến đều có những vẻ đẹp riêng về văn hóa, nghệ thuật, lịch sử, kiến trúc và các danh lam thắng cảnh. Và hiển nhiên, Mỹ không phải là một ngoại lệ. Mỹ không chỉ là một trong những quốc gia quyền lực, mà còn nổi tiếng với những dấu ấn kiến trúc, lịch sử nổi tiếng toàn cầu, thu hút sự chú ý của hàng triệu khách du lịch trên thế giới. Hình ảnh về những chuyến bay đến Mỹ, những chuyến xe chạy hàng giờ đến những địa danh khác nhau đều rất quen thuộc với chúng ta, nhưng còn hình ảnh một người Việt Nam, một vị khách lãng du, nhưng cũng là người có sự gắn bó sâu đậm với nước Mỹ, đi xuyên 50 tiểu bang của nước Mỹ thì sao? Hình ảnh này đã được khắc họa vô cùng sống động trong cuốn sách “Những Nẻo Đường Nước Mỹ: Hành Trình Của Người Đi Xuyên 50 Tiểu Bang” của tác giả Nguyễn Tiến Niệm, trong đó chính tác giả là người đã thực hiện chuyến đi xuyên 50 tiểu bang nước Mỹ.
Tác giả Nguyễn Tiến Niệm là cựu sinh viên trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn tại Thành phố Hồ Chí Minh. Ngoài cuốn sách “Những Nẻo Đường Nước Mỹ: Hành Trình Của Người Đi Xuyên 50 Tiểu Bang”, anh còn là tác giả của nhiều những tác phẩm khác, tiêu biểu là cuốn sách “Đi Đông Đi Tây” được xuất bản vào năm 2008, còn có thêm hơn 100 bài viết được đưa vào các tờ báo, tạp chí nổi tiếng như: Doanh nhân Sài Gòn cuối tuần, Phụ nữ TP.HCM, Kiến trúc nhà đẹp… Các bài viết của anh đều được xuất bản dưới bút danh Trùng Dương.
Tác phẩm “Những Nẻo Đường Nước Mỹ: Hành Trình Của Người Đi Xuyên 50 Tiểu Bang” là hành trình mà tác giả Nguyễn Tiến Niệm đã đi qua 50 tiểu bang nước Mỹ. Trong cuốn sách này, tác giả đã kể lại chuyến hành trình của mình, những nơi anh đã đặt chân đến cùng những ấn tượng cá nhân, kỉ niệm riêng với từng nơi. Khi đặt chân tới mỗi tiểu bang, mỗi vùng đất khác nhau, anh cũng không quên ghi lại những kỉ niệm của mình bằng những bức ảnh vô cùng sống động. Có thể nói rằng, dù chưa từng đặt chân đến nước Mỹ, nhưng khi đọc cuốn sách này, ngay cả một người chưa từng thấy tận mắt đất nước này có thể hình dung ra những địa danh của nó, chính là nhờ lối kể chuyện thuần túy, giản dị, giống như đang trò chuyện cùng với độc giả. Tình yêu dành cho nước Mỹ, kết hợp cùng kiến thức văn học, xã hội sâu sắc và lối trần thuật thoải mái là những yếu tố quan trọng làm nên sự hấp dẫn, thành công của tác phẩm. Anh từng chia sẻ rằng: “Tôi rất ngưỡng mộ những giá trị tự do và văn hoá Mỹ. Tôi không phải là người review về du lịch. Tôi chỉ là người kể chuyện về những vùng đất đã đi qua, giới thiệu về lịch sử, địa lý, văn hoá, kiến trúc, ẩm thực cũng như những trải nghiệm của chính mình”.
Tác giả bắt đầu đặt chân đến nước Mỹ vào mùa xuân năm 2007, hình thành sự gắn bó sâu sắc với quốc gia này khi Mỹ cũng là quốc gia mà tác giả đã sinh sống rất lâu. Được truyền cảm hứng từ cuốn tiểu thuyết “On the road” của tác giả Jack Kerouac kể về cuộc hành trình nước Mỹ của chính ông với những người bạn sống ở những năm 60, 70 của thế kỷ trước. Tác giả cho rằng bản thân không thuộc kiểu người trong cuộc hành trình đi tìm bản ngã. Anh tự nhận mình là một vị khách lãng du đến với nước Mỹ, rất ngưỡng mộ những giá trị tự do và văn hóa Mỹ, đặc biệt không phải là người đánh giá về du lịch. Thật vậy, tác giả không đánh giá về trải nghiệm du lịch. Thay vào đó, tác giả đưa người đọc đến với một hành trình lịch sử, văn hóa, kiến trúc, ẩm thực với những tông màu, cung bậc cảm xúc khác nhau. Hành trình này, đối với tác giả, là hành trình của sự tự do - giá trị quan trọng hơn cả, mãi mãi không bao giờ có thể quên. Đối với tác giả, nước Mỹ với bề dày lịch sử vĩ đại và thiên nhiên hùng vĩ là vùng đất mà anh đã gắn bó rất lâu, cũng là vùng đất của sự khao khát, của những ước mơ về sự tự do. Nhưng nước Mỹ cũng không phải là vùng đất chúng ta chỉ đến và chiêm ngưỡng.
Tất cả mọi thứ, từ thiên nhiên, kiến trúc cổ đại, hiện đại, cùng những phong tục tập quán của các tiểu bang, đều được thu vào tầm mắt và trái tim của tác giả. Có lẽ điều đầu tiên mà anh cảm nhận được không phải là vẻ đẹp bên ngoài, mà là các giá trị về lịch sử, văn hóa đã là khởi nguồn của những địa danh lẫy lừng và ý nghĩa ấy. Trải nghiệm của anh rất đặc biệt, vì anh lựa chọn việc lang thang ở các vùng đất, cảm nhận sự thay đổi tại chính vùng đất mà mình đặt chân đến. Chẳng rõ anh đã dành bao nhiêu thời gian lưu trú tại những tiểu bang đó, nhưng có một điều rõ ràng rằng những hiểu biết của anh với mỗi vùng đất đều rất đáng ngưỡng mộ. Anh không chỉ đơn thuần biết những tiểu bang ấy nằm ở phương hướng nào, mà còn hiểu rõ tập quán, truyền thống tại nơi đó, cứ như đã trở thành cư dân tại nơi đó tự bao giờ. Có cảm tưởng như tác giả thậm chí đã “nhập gia tùy tục”, hoà mình vào cuộc sống thường ngày của những người dân, trở thành một người dân của vùng đất đó. Tất cả những trải nghiệm ở từng vùng tiểu bang mà tác giả đem đến và tái hiện trong cuốn sách của mình đều rất quý giá, bởi vì chúng có chiều sâu về các giá trị xã hội cũng như về mặt tinh thần.
Chúng ta học hỏi được từ tác giả rất nhiều điều hay và đẹp. Trước tiên phải kể đến tình yêu mà anh dành cho nước Mỹ, với từng mảnh đất trên đất nước Mỹ mà anh đã đặt chân đến và dành thời gian lưu trú tại nơi đó. Nhờ có tinh thần rất tích cực và sẵn sàng này, tác giả đã tạo ra sự chân thật, đáng tin cho những mô tả, câu chuyện của mình. Người đọc có thể cảm nhận, hình dung một cách rõ rệt những địa điểm mà tác giả đã đặt chân đến có không gian, bầu không khí, cảnh vật như thế nào. Bên cạnh đó, chúng ta học hỏi được cách hành văn rất tự nhiên của tác giả. Cũng có thể vì anh đã có bề dày kinh nghiệm viết lách nên văn phong của anh rất tự nhiên, nhưng không thể phủ nhận rằng, tác giả giống như đang trò chuyện với người đọc. Không có những ngôn từ cầu kì, hoa mỹ, hay những cụm từ mượn từ ngoại ngữ, tất cả những câu chuyện của tác giả đều được tạo nên từ cách mô tả, trần thuật rất giản dị, dễ hiểu. Chính vì điều này, cuốn sách trở nên vô cùng dễ đọc và dễ theo dõi. Một yếu tố quan trọng hơn cả mà chúng ta có thể dễ dàng nhận ra trong cuốn sách chính là kiến thức ấn tượng của tác giả. Chúng ta được chiêm ngưỡng những cảnh đẹp, công trình kiến trúc mà tác giả đến thăm, và đồng thời cũng được học hỏi về những phong tục, tập quán đi cùng với những địa danh ấy. Để rồi chúng ta chợt nhận ra rằng: Mọi thứ tồn tại đều có lí do của nó, và để có được hình ảnh như ngày hôm nay, tất cả những thứ ấy đều trải qua lịch sử đáng nhớ. Chúng ta thường cho rằng lịch sử là cái gì đó khô khan và khó nhớ, nhưng những câu chuyện lịch sử qua lời kể của tác giả Nguyễn Tiến Niệm lại rất sống động và gần gũi, như hiện ra ngay trước mắt người đọc. Chúng ta, khi đọc cuốn sách này, sẽ không chỉ được đi “du lịch” mà còn được trải nghiệm những khía cạnh khác nhau của đời sống thường ngày tại các vùng tiểu bang.
Khi đi sâu hơn vào các câu chuyện của tác giả, chúng ta có thể thấy rằng mỗi tiểu bang hay thành phố đều được tác giả đặt cho những cái tên giàu hình tượng. Một ví dụ tiêu biểu chính là tiểu bang Iowa. Tác giả ví tiểu bang này như “Những người buồn ngủ”, bởi lẽ ở Iowa, có nhiều loại hình hội chợ được tổ chức hàng năm. Có một bộ phận lớn người dân nơi đây là người da đỏ, có khoảng hơn 20 nghìn người, và họ nói tiếng Meskwaki - ngôn ngữ chính của người dân bản địa ở Iowa. Iowa là tên gọi của bộ tộc da đỏ Baxoje, theo ngôn ngữ của họ là “ayuhwa”, có nghĩa là “những người buồn ngủ”. Tên của bộ tộc này cũng là tên của tiểu bang, và của thành phố Iowa - thành phố của tiểu bang Iowa ngày nay. Những câu chuyện về tiểu bang Iowa và 2 thành phố là những câu chuyện để lại cho tôi nhiều ấn tượng. Iowa không chỉ là một tiểu bang có tên và thành phố giống nhau, nơi đây dù có dân số chỉ hơn 3 triệu dân nhưng lại “mang tính quyết định trong cuộc đua vào Nhà Trắng của các ứng cử viên cho vị trí Tổng thống Mỹ”. Iowa là nơi bầu cử sơ bộ của cả hai đảng Dân Chủ và đảng Cộng Hòa để chọn ra ứng cử viên cho chức vụ Tổng thống Mỹ của mình. Ứng cử viên nào thắng lợi ở Iowa sẽ trở thành ứng cử viên trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng. Chính vì điều này, cuộc bầu cử sơ bộ ở Iowa rất quan trọng vì nó sẽ thu hút truyền thông của cả thế giới. Ứng cử viên thắng lợi ở Iowa sẽ nhận được sự chú ý, quan tâm của cử tri toàn nước Mỹ cũng như sự ủng hộ và tiền quyên góp, vì vậy nên Iowa là nơi thử lửa với các ứng viên cho vị trí Tổng thống Mỹ. Thành phố Iowa nổi tiếng với sự yên bình, với những di tích từ khi còn là một thủ phủ. Iowa có tòa nhà Quốc Hội - Old Capital Building - giờ đây đã nằm trọn trong khuôn viên đại học Iowa kể từ năm 1847, khi thủ phủ của bang này chuyển về thành phố Des Moins. Khuôn viên trường đại học Iowa cũng là một địa điểm rất ấn tượng, với nhiều cây xanh và tháp chuông cao vút của nhà thờ, khu phố tràn ngập các nhà hàng, quán cà phê xinh xắn. Thú vị hơn, thành phố Iowa đã được UNESCO, tổ chức văn hóa, khoa học và giáo dục của Liên Hiệp Quốc, đề cử danh hiệu “City of Literature” - Thành phố Văn học - của thế giới vào năm 2008. Iowa có vẻ yên bình, “quê mùa” của những thành phố miền Trung Tây của nước Mỹ, nhưng ẩn chứa bên trong là “sức mạnh của những con người đã đi khai phá nước Mỹ từ những thế kỉ trước.” Tác giả nói rằng Iowa cũng là giấc mơ thần tiên ngọt ngào của những tâm hồn thích phiêu lưu và khám phá.
“Những ngôi nhà, những ngôi nhà, những ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên
Khi bao mơ mộng đã tan rồi, ta lại trở về với gia đình…”
Những ngày tháng “lang thang” và “khám phá” của tác giả Nguyễn Tiến Niệm là một cuốn tiểu thuyết muôn màu và sống động, với những tiểu bang mang đến những sắc màu, không khí, những nét đặc trưng khác nhau. Tác giả chia sẻ rằng “...Tôi cũng đã đi đến tận những thị trấn nhỏ bé của vùng New England với những mùa đông dường như là bất tận với tuyết phủ trắng xóa, bồi hồi đứng trên những cây cầu có mái che nhỏ bé ngắm nhìn những dòng nước lặng lẽ chảy như dòng đời bên dưới…” Vừa ngắm cảnh, tác giả vừa suy ngẫm về con người và cuộc sống. Hành trình vừa lang thang và vừa khám phá của tác giả cũng khiến cho chúng ta phải suy ngẫm rất nhiều, có thể là về cách cảm nhận cuộc sống của chúng ta, hay cũng như cách nhìn nhận cuộc sống của chúng ta. Cách cảm thụ vẻ đẹp của con người và thiên nhiên của tác giả khiến chúng ta phải dừng lại, ngừng lại để đắm mình vào vẻ đẹp của cuộc sống thường ngày xoay quanh chúng ta. Những thứ thuộc về cuộc sống không chỉ là những thứ thuộc về chúng ta mà còn là những thứ thuộc về những thứ xoay quanh chúng ta: khu phố mà ta sinh sống, những cây cỏ, cây hoa mọc lên xung quanh nhà, những người bạn chúng ta gặp hàng ngày, những người sống cùng khu với chúng ta,... tất cả đều là những phần không thể thiếu của cuộc sống. Có thể chúng ta thường không để ý, nhưng đó là những yếu tố đã làm nên cuộc sống muôn hình vạn trạng mà chúng ta đang chứng kiến mỗi ngày. Thông qua cuốn sách, ngoài sự tự do, tác giả dường như muốn mang đến thông điệp về sự trân trọng, nâng niu những vẻ đẹp giản dị, thường ngày của cuộc sống. Chúng ta đã từng dành vài phút, vài giờ chỉ để “lang thang” ở nơi quê hương của chúng ta, để cảm nhận được những nét đẹp của đất nước, của quốc gia mà chúng ta sinh ra và lớn lên chưa? Chúng ta có từng bỏ qua những vẻ đẹp nào ở nơi quê hương của chính mình không? Những thông điệp giản dị về vẻ đẹp, về xã hội thực sự là những điều mà chúng ta cần lưu tâm, khi đó là những thứ sẽ góp phần làm nên những trải nghiệm nói riêng, và cuộc sống của chúng ta nói chung.
Suy cho cùng, tất cả những điểm đến, những trải nghiệm và quan sát của tác giả Nguyễn Tiến Niệm dù là những trải nghiệm cá nhân, nhưng cũng là những trải nghiệm của độc giả. Đây là cuốn sách xứng đáng được biết đến nhiều hơn, bởi chính vẻ đẹp của ngôn từ, nội dung của chính nó và cũng là vẻ đẹp về lối suy nghĩ của tác giả.
Tóm tắt bởi: Quỳnh Trang - Bookademy
Ảnh: Cẩm Anh
------------------------------------------------------------
Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Bookademy - Ybox. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ "Tên tác giả - Bookademy." Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
Là một người hướng nội, em không thích tiếp xúc nhiều với thế giới bên ngoài. Tuy nhiên, sau khi đọc xong quyển sách này, em cũng muốn có một cuộc đời như anh, xách ba lô lên vai và trở thành một người lãng khách, khám phá từ văn hóa, lịch sử, địa lý, kiến trúc của một quốc gia nào đó.
Quyển sách đầu tiên và duy nhất đến thời điểm hiện tại viết chi tiết về lịch sử, địa lý, văn hóa, kiến trúc, ẩm thực của 50 tiểu bang tại Mỹ. Cuốn sách mang đến cái nhìn sâu rộng về nước Mỹ chứ không phải là hành trình cưỡi ngựa xem hoa. Rất đáng đọc