Chắc hẳn nhắc tới “lịch sử” người ta chỉ nhớ tới sự khô khan và khó hiểu của nó. Người lớn là như thế còn đối với trẻ em lại càng khó khăn hơn vì chúng chỉ bị thu hút bởi những trò chơi điện tử, phim hoạt hình hiện đại... Dần đà những bài học lịch sử bị phai mòn, lãng quên và chỉ mãi là quá khứ. Những ý nghĩ như “môn sử là một phụ có gì mà quan trọng”... càng làm gia tăng sự chán ghét lịch sử trong trường học và không còn giá trị.

 Là một người học chuyên ngành khoa học xã hội mình thật sự cảm thấy tiếc vì chúng ta chưa có một quyển sách dạy sử hay để giúp các bạn học sinh hứng thú với lịch sử Việt Nam. Mình đã đọc rất nhiều cuốn sách về lịch sử và Chuyện nhỏ trong thế giới lớn là cuốn sách mình ấn tượng nhất. Tuy đối tượng là dành cho trẻ em nhưng ngay cả một người lớn như mình cũng cảm thấy hay và bổ ích, sau đây mình sẽ liệt kê qua những điểm gì khiến cho cuốn sách này trở nên xuất sắc đến vậy nhé.

 1. Chuyện nhỏ nhưng không hề nhỏ:


Chuyện nhỏ trong thế giới lớn hay dịch thô Lược sử thế giới cho bạn đọc nhỏ tuổi của E.H.Gombrich là một chuyến tàu đi ngược về quá khứ. Từng chương trong sách là từng điểm dừng chân ở một cột mốc lịch sử khác nhau. Chuyến tàu ấy về lại từ thời Kỷ Băng Hà, thời tiền sử cho đến những nền văn minh đầu tiên của loài người: Ai Cập, Hy Lạp...Mỗi trạm dừng là những lần chúng ta chiêm nghiệm về quá khứ về những sự kiện đã qua hay những bài học mà chiến tranh để lại cho đời sau. Vì thế chuyến tàu không những điểm lại quá khứ mà còn để ta hiểu và cảm nhận sâu sắc hơn những gì đã qua.

 Tương lai tốt đẹp đó đã đến chưa?

Với nhiều người trên trái đất nó hãy còn rất xa vời. Nhiều người ở châu Á, châu Phi và Nam Mỹ vẫn còn chịu những cảnh khổ cực mà cách đây không lâu vẫn là những điều hết sức bình thường ở châu Âu. Chúng ta không thể có một giải pháp đơn giản nào cả, bởi vì sự thiếu hiểu biết và nghèo đói thường đi kèm với nhau. 

Điểm đặc biệt ở Chuyện nhỏ trong thế giới lớn so với những cuốn sách lịch sử khác rằng thay gì đưa hết tất cả thông tin vào sách, tác giả lại gợi mở những câu hỏi như “Nước nào phát minh ra những con số?” hay “Vì sao kim tự tháp được dựng lên?”... nhằm kích thích người đọc tư duy, tìm tòi để kiến thức được lưu lại một cách tự nhiên và nhớ lâu hơn.

2. Cái đẹp của Chuyện nhỏ trong thế giới lớn:


Xét về cái đẹp đầu tiên phải kể tới hình ảnh trong sách. Mặc dù đối tượng là trẻ em nhưng sách được thiết kế không hề màu mè mà chỉ đơn giản là những bức minh họa đơn giản với tông chủ đạo là trắng đen để hướng người đọc chú tâm vào phần nội dung hơn là những hình ảnh. Cách xưng hô tôi - em trong sách tạo ra cảm giác gần gũi, thân mật cùng với phong cách kể chuyện nhẹ nhàng, bình dị.

 Đã bao giờ em thử đứng giữa hai tấm gương đặt đối diện nhau chưa?

 Nếu chưa, em nên thử một lần. Em sẽ thấy một hàng dài những tấm gương sáng loáng, tấm sau bé hơn tấm trước, trải dài về phía xa, mỗi lúc một mờ dần, em không thể nhìn thấy tấm gương cuối cùng được. Những tấm gương xếp hàng nối tiếp nhau mãi mãi về phía xa, khuất tầm mắt của em. Mặc dù không thể nhìn thấy hết em vẫn biết được hàng gương dài vô tận.

 Lịch sử cũng vậy...

Cái đẹp thứ hai chính là những giá trị mà sách mang lại. Trong chuyến tàu đi ngược về quá khứ là những lời tâm sự của chính tác giả về giá trị nhân đạo, lòng thương yêu giữa con người. Được tác giả viết sau những năm tháng diễn ra Chiến tranh thế giới lần thứ hai, những giá trị về con người lại càng được nâng cao.

 Người Tây Ban Nha tiếp tục tiêu diệt thổ dân bằng những cách tàn bạo nhất. Đây cũng là một trong những chương đen tối nhất lịch sử. Là một người châu Âu, ta thấy vô cùng hổ thẹn khi nghĩ đến sự kiện này đến nỗi ta chẳng muốn kể gì thêm.

 Ở đoạn cuối của cuối sách, tác giả cũng gửi những thông điệp về một thế giới hòa bình, nơi con người không chém giết lẫn nhau với câu “Nhưng chúng ta vẫn không thôi hy vọng ở một tương lai tốt đẹp hơn - mọi thứ phải tốt đẹp hơn...”

 3. Kết:


 Tuy vậy Chuyện nhỏ trong thế giới lớn vẫn còn chứa khá nhiều nhược điểm như do tác giả là người Đức và đối tượng là trẻ em phương Tây nên lịch sử phương Đông được nhắc tới khá ít và chị được lướt sơ qua. Dẫu vậy không như nhiều tác giả phương Tây khác có cái nhìn phiến diện, E.H.Gombrich lại sở hữu cái nhìn khách quan và tôn trọng hơn khi nói về lịch sử phương Đông. Bên cạch đó, chính tác giả cũng khẳng định rằng cuốn sách này sẽ không thay thế được sách giáo khoa lịch sử nên nhiều vấn đề về tôn giáo, chính trị - xã hội...chưa được khai thác tốt và “chưa tới”. Đó là những nhược điểm của Chuyện nhỏ trong thế giới lớn mà thôi còn lại thì sách được tạo ra một cách hoàn chỉnh nhất. Nếu bạn đang tìm một cuốn sách để vừa thư giãn đầu óc vừa nạp thêm những kiến thức mới thì Chuyện nhỏ trong thế giới lớn là sự lựa chọn hoàn hảo dành cho bạn. 

Review chi tiết bởi: Gia Nghi - Bookademy

--------------------------------------------------

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy

(*) Bản quyền bài viết thuộc về Bookademy - Ybox. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ "Tên tác giả - Bookademy." Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.


Xem thêm

“Chuyện nhỏ trong thế giới lớn”, nội dung sách chủ yếu được viết dành cho độc giả nhỏ tuổi, nhưng cuốn sách này không chỉ dừng lại bằng việc kể các sự kiện lịch sử khô khan mà tác giả Gombrich còn đan xen vào những câu hỏi gợi mở, những nhận xét nho nhỏ về giá trị nhân đạo, sự yêu thương giữa người với người. Vì độc giả thiếu nhi – là những người sẽ trở thành người lớn và có lẽ hiểu lịch sử là cách tốt nhất để học từ quá khứ, nhằm trân quý hiện tại, hướng về tương lai.

Lịch sử phát triển của nhân loại thật dài, tô điểm bởi muôn vàn sự tiến bộ kỳ diệu nhưng cũng nhiều mảng tối của bạo tàn. Chỉ có đọc, biết về lịch sử, mỗi người chúng ta mới cảm thấy được sự mong manh, nhỏ bé nơi con người. Nếu xem lịch sử 4,6 tỷ năm của trái đất như là một năm, thì nhân loại được sinh ra vào lúc 8 giờ tối ngày cuối cùng… và tác giả Gombrich có viết: “Con người thật nhỏ bé trong dòng sông thời gian. Những giọt nước mới cứ tiếp tục nổi lên bề mặt. Và cuộc đời của mỗi người chỉ là giây phút ngắn ngủi của con sóng kia thôi. Nhưng dù nhỏ nhoi như thế, những khoảnh khắc ấy cũng đáng cho chúng ta sống hết mình, phải không em?”.

Đối mặt với sự kiêu ngạo của vua Càn Long, người châu Âu quyết định án binh bất động. Để rồi, sau vài thập kỉ, người Anh quay trở lại và đem theo hàng loạt tàu chiến...

"Bị tàn phá nặng nề và trong tình trạng vô cùng hỗn loạn, đế chế hàng ngàn năm tuổi rộng lớn không còn cách nào khác hơn là phải cúi đầu cung phụng cho những yêu sách của các thương gia châu Âu. Và đây chính là cách người châu Âu trả ơn cho dân tộc đã dạy họ kỹ thuật làm giấy, sử dụng la bàn và đáng tiếc thay, cả việc chế tạo thuốc súng."

Trong khi đó ở Nhật Bản thì lại khác, Hoàng đế Mikado cho mở cửa toàn bộ các cảng giao thương với nước ngoài, thúc đẩy giáo dục và cử du học sinh đi học ở châu Âu. Và khi học xong, họ lịch sự ngợi khen người châu Âu và kiêu hãnh tuyên bố rằng:

"Bây giờ chúng tôi đã biết tất cả những gì các anh biết. Bây giờ tàu thuỷ của chúng tôi cũng sẽ lên đường buôn bán và chinh phục. Rồi những khẩu thần công của chúng tôi cũng sẽ nã pháo vào những thành phố đang yên lành nếu cư dân ở đó dám làm hại bất kỳ một người Nhật nào."

Đây chính là cú lừa, người Âu sửng sốt, đến giờ vẫn chưa hết sửng sốt.