Trong quyển sách Thiết kế một cuộc đời đáng sống này, Bill Burnett và Dave Evans giới thiệu cách tư duy giúp chúng ta giải quyết các vấn đề tréo ngoeo của cuộc sống. Mọi điều khiến cuộc sống rộng lớn này trở nên thú vị, ý nghĩa và trọn vẹn hơn đều đến từ quá trình tư duy thiết kế nhằm giải quyết vấn đề.
Để bắt đầu đọc quyển sách này, bạn không gì ngoài một tinh thần sẵn sàng thử nghiệm, kiên trì bất chấp khó khăn, thậm chí là thất bại. Vì những điều không như ý cũng là những cơ hội học hỏi, bạn không thể thất bại, hay nói theo cách của hai tác giả, cách duy nhất để bạn làm sai là không làm gì cả.
Không quan trọng bạn là ai, làm công việc gì, đã có tuổi hay vẫn còn trẻ, bạn có thể sử dụng chính phương pháp tư duy đã tạo ra những công nghệ, sản phẩm và không gian tuyệt vời để thiết kế sự nghiệp và cuộc sống của mình. Một cuộc sống được thiết kế chỉn chu sẽ có khả năng tự làm mới chính nó, đó là một đời sống sáng tạo, phong phú, luôn biến đổi, tiến triển và không bao giờ thiếu những điều bất ngờ thú vị.
"Chúng ta không thể dự đoán được tương lai, khi bạn thiết kế một thứ gì đó, điều đó có khả năng thay đổi tương lai" (trích Thiết kế một cuộc đời đáng sống)
Tác giả Bill Burnett và Dave Evans
Bill Burnett là Giám đốc điều hành Chương trình Thiết kế Stanford, Giáo sư chuyên ngành Kỹ sư Cơ khí tại Đại học Stanford. Ông điều hành chương trình đại học và sau đại học chuyên ngành Thiết kế, kể cả chương trình thiết kế liên ngành giữa Khoa Cơ Khí và Khoa Nghệ Thuật. Sau khi lấy bằng Cử nhân và bằng Thạc sĩ Thiết Kế Sản phẩm tại Đại học Stanford, Bill Burnett đã trải qua nhiều dự án thiết kế chuyên nghiệp, từ máy tính Apple PowerBooks đạt hàng loạt các giải thưởng đến các mô hình nhân vật như Hasbro Star War bản gốc. Ông cũng nắm giữ nhiều bằng sáng chế về cơ khí và thiết kế. Hiện nay, mỗi ngày ông vẫn vẽ và thiết kế, truyền thụ lại kiến thức cho các bạn sinh viên, đồng thời âm thầm tận hưởng niềm vui to lớn khi làm tất cả những việc đó.
Dave Evans là một giảng viên chuyên ngành Thiết kế Sản phẩm tại Đại học Stanford, Cố vấn quản lý kiêm Nhà đồng sáng lập Electronic Art. Sau khi tốt nghiệp Cử nhân và Thạc sĩ ngành kỹ sư cơ khí tại Đại học Stanford, Dave Evans trải qua hơn ba mươi năm thử sức và trải nghiệm những điều thú vị mà công việc điều hành kiêm cố vấn quản lý ngành công nghệ cao đem lại. Ông giám sát quá trình phát triển sản phẩm chuột điều khiển và dự án máy in laser tiên phong của Apple, giới thiệu chúng đến đông đảo người tiêu dùng. Sau này, khi đồng sáng lập và điều hành Electronic Art, Dave Evans tiếp tục hỗ trợ nhiều nhà khởi nghiệp trên con đường tìm lối đi riêng. Khi nhận thấy khả năng của mình được phát huy tốt trong việc hỗ trợ người khác trả lời câu hỏi “Tôi nên làm gì với đời mình?”, Dave Evans quay lại Stanford để hợp tác cùng Bill Burnett tạo nên các khóa học Thiết kế Cuộc sống, đầu tiên là cho sinh viên Stanford và hiện nay là dành cho tất cả mọi người, với niềm hy vọng lan tỏa những gì được dạy trong khóa học đến nhiều người hơn Bill Burnett và Dave Evans là đồng tác giả viết và cho xuất bản quyển sách Thiết kế một cuộc đời đáng sống.
Tác phẩm Thiết kế một cuộc đời đáng sống.
Trong quyền sách Thiết kế một cuộc đời đáng sống hai tác giả sẽ lần lượt cung cấp cho độc giả những thông tin, những dụng cụ, những bài thử nghiệm, những câu chuyện giúp người đọc có thêm động lực để thực hiện thiết kế lại cuộc sống của mình, để tất cả những ai muốn đều có thể sống một cuộc đời thật tuyệt vời.
Sách bao gồm 11 chương, được sắp xếp theo trình tự như sau: bạn biết bản thân mình là ai (chương 1, 2 và 3), sau đó là các công cụ, ý tưởng để giúp độc giả thực hành (chương 4, 5 và 6), rồi đưa ra lựa chọn tốt nhất có thể (chương 8) và các yếu tố hỗ trợ giúp cho con đường thiết kế cuộc sống hạnh phúc của mỗi chúng ta thêm dễ dàng (chương 9, 10 và 11). Trong các chương, Bill Burnett và Dave Evans đã lồng ghép trong đó nhiều câu chuyện người thật việc thật, những sinh viên đã tiếp cận, học tập và thực hành thiết kế cuộc sống cho bản thân, dù khác nhau về hoàn cảnh nhưng dần dần họ cũng đã có một công việc như ý và cuộc sống hạnh phúc.
“Bắt đầu từ vị trí hiện tại”
Mở đầu Thiết kế một cuộc đời đáng sống, nhóm tác giả đã làm rõ hai vấn đề quan trọng trong việc thiết kế một cuộc đời là: nhận diện đúng vấn đề và biết rõ mình đang ở đâu. Đây là hai vấn đề nền tảng và cốt lõi để giúp cho chúng ta có hướng đi đúng đắn trong việc thiết kế cuộc sống của chính mình.
Nhận diện đúng vấn đề, hai tác giả đã đưa một khái niệm “Vấn đề trọng lực” là những vấn đề mà mỗi cá nhân như chúng ta không thể hoặc rất khó để thay đổi. Thay vì chúng ta phải đương đầu với những vấn đề như thế, chúng ta nên bỏ qua và giải quyết những vấn đề có thể giải quyết được. Ví dụ, khi chúng ta đạp xe, nhưng xe rất nặng bởi trọng lực, thay vì thay đổi trọng lực Trái Đất – đó là một việc không thể, chúng ta nên giảm cân, giảm nhẹ khối lượng xe phải trở hay là tìm hiểu các kỹ thuật đạp xe, nâng cấp xe để đạp nhẹ hơn. Ví dụ về xe đạp là một trong vô vàn ví dụ về vấn đề trọng lực, khi chúng ta xem vấn đề trọng lực là vấn đề cần phải giải quyết, chúng ta sẽ bị cuốn và một vòng xoáy vô tận, làm kiệt quệ sức lực và tinh thần của mỗi chúng ta. Xem xét và nhận thức đúng vấn đề mà chúng ta đang gặp phải là một yêu cầu bắt buộc, không nhận ra được vấn đề chúng ta chỉ mãi lẫn quẫn giải quyết những vấn đề bất khả thi và mắc kẹt trong vòng xoáy vô tận đó.
Chúng ta cần phải biết mình đang ở đâu và từ vị trí này chúng ta bắt đầu thiết kế cuộc sống mà ta mong muốn, không phải đợi thời điểm nài khác mà chúng ta phải bắt đầu từ vị trí hiện tại. Sức khỏe, công việc, vui chơi và tình yêu là bốn yếu tố không thể thiếu trong cuộc sống của một con người bình thường. Bạn cần có sức khỏe để làm việc, bạn cần công việc để tạo ra thu nhập và tạo ra giá trị cho xã hội, bạn cần vui chơi và tình yêu vì đó là những nhu cầu cơ bản của chúng ta. Trước khi bắt đầu, bạn cần phải đánh giá chính xác về bốn yếu tố ức khỏe, công việc, vui chơi và tình yêu, khi đó bạn mới có thể biết được đâu là yếu cần thay đổi và cải thiện và có một bản thiết kế phù hợp hơn. Một cuộc sống đáng sống không nhất thiết cả bốn yếu tố này điều hoàn hảo mà chúng phải hòa hợp với chúng ta. Nhận diện đâu là những yếu tố còn thiếu sẽ giúp ta có bản thiết kế phù hợp cho một cuộc sống đáng sống mà ta hằng mong đợi.
Những dụng cụ để thiết kế cuộc sống
Sau khi khẳng định được nơi chúng ta nên bắt đầu công việc thiết kế một cuộc đời đáng sống, nhóm tác giả đã cung cấp cho độc giả nhiều công cụ quan trọng để tiến về phía trước trên một hành trình dài của mỗi người. Chế tạo “la bàn” chúng ta như những con thuyền đang lênh đênh và cuộc sống này là một đại dương rộng mênh mông, vậy làm sao để chúng ta có tiếp cận hạnh phúc và cảm nhận được nó? Chúng ta cần một hướng đi, chế tạo cho mình một chiếc la bàn là cần thiết. Trong chương này tác giả đã chỉ ra các cách để hình thành nên một chiếc la bàn độc nhất phù hợp với mỗi chúng ta.
Khi đã có “la bàn”, chúng ta cần có bản đồ để đi và đó là lúc chúng ta cần có một sơ đồ tư duy tập hợp tất cả các mong muốn của chúng ta về cuộc sống hiện tại, tương lai. Một sơ đồ chỉ bao gồm những từ đơn giản, nhưng khi ghép chúng lại bạn có thể tìm thấy một nghề nghiệp hoàn toàn phù hợp với mình mà không cần qua tư vấn.
Sau khi có lộ trình, chúng ta phải có một bản kế hoạch phù hợp cho lộ trình ấy. Một bản thiết kế tên là Odessey đã được Bill và Dave giới thiệu một cách tỉ mỉ và đầy đủ nhất. Khi mà bạn đã có những món đồ trên, tức nghĩa là bạn đã sẵn sàng để là cho cuộc sống mình hạnh phúc hơn và đáng sống hơn. Nhưng đôi khi chúng ta có quá nhiều lựa chọn, vậy chúng ta phải làm thế nào?
Thử nghiệm – bước đi chập chững trong việc thiết kế cuộc sống mới.
Khi chúng ta lập xong sơ đồ tư duy, hiện ra ngay trước mắt sẽ là nhiều việc thú vị chúng ta muốn làm và nhiều ngành nghề đáp ứng một phần các yêu cầu đó. Không một nghề nghiệp nào hoàn hảo, làm sao biết lựa chọn nào tốt nhất?
Thử nghiệm không phải phương án tốt nhất mà là tối ưu nhất. Trước khi thử nghiệm bạn nên liệt kê các công việc mà mình muốn làm thành một danh sách, sau đó rút gọn chúng, danh sách rút gọn chỉ nên còn khoản năm nghề nghiệp mà thôi. Khi có danh sách rút gọn, bạn lần lượt chọn từng nghề ngẫm nghĩ và thử nghiệm nó. Chúng ta có nhiều cách để thử nghiệm một công việc nào đó. Bạn thích nấu ăn và kinh doanh, bạn muốn mở một nhà hàng, bạn nên làm nhân viên cho nhà hàng xung quanh bạn để xem những công việc khác khi làm chủ một cửa hàng có phù hợp với bạn hay không. Ngoài ra, bạn cũng có thể trò chuyện với mọi người về sự lựa chọn của chính mình và nhờ họ tư vấn, đôi khi từ trong những lời tư vấn đó chúng ta sẽ tìm được một hướng đi hoàn toàn mới, phù hợp với mọi yêu cầu của bản thân.
Thiết kế cuộc sống không phải hướng đến mục đích mà là hướng đến quá trình. Khi thử nghiệm có lẽ chúng ta sẽ tìm được những hướng đi phù hợp nhất cho mỗi chúng ta. Không có thử nghiệm nào là thất bại cả, bạn chỉ thất bại khi không làm gì mà thôi. Không có thử nghiệm nào phí phạm cả, bạn sẽ có thêm nhiều trải nghiệm và đôi khi thử nghiệm sẽ giúp bạn tiết kiệm đáng kể một khoản lớn tiền và thời gian.
Mạng lưới quan hệ - yếu tố làm cho cuộc sống chúng ta hạnh phúc hơn.
Đôi khi chúng ta bị bế tắc trong việc tìm kiếm công việc phù hợp, thay đổi công việc hay là cần có lời khuyên… thì đây là lúc mạng lưới quan hệ của bạn trở nên có hiệu quả đấy. Bạn nên thiết lập một mạng lưới quan hệ riêng cho mình, những người này là những người có thể làm cho bạn thoải mái chia sẽ và họ thoải mái khi nói chuyện với bạn.
“Phỏng vấn thiết kế” là một khái niệm mới được tác giả đưa vào trong sách. Đây không phải là cuộc phỏng vấn mà nó là cuộc trò chuyện mà bạn đóng vai trò là người nghe khi nghe người đối diện nhận xét về mình và gợi ý cho mình nhiều hướng đi mới. Mạng lưới quan hệ là một yếu tố để phỏng vấn thiết kế trở nên thành công, khi bạn phỏng vấn được nhiều người bạn càng có thêm nhiều ý tưởng và càng có cơ hội để làm cho cuộc đời của mình hạnh phúc hơn.
Mạng lưới quan hệ là một công cụ có thể giúp bạn kiếm được nhiều công việc tốt hơn. Kurd đã gửi đi hơn 38 thư xin việc và nhận lại được là 8 email từ chối còn lại là im lặng, dù anh là người tốt nghiệp loại xuất sắc. Nhưng sau khi thực hiện 56 cuộc phỏng vấn thiết kế anh đã nhận được hơn 7 lời giới thiệu và các công việc đó thật tuyệt vời, bạn không thể tìm thấy chúng qua Internet. Tương tự trường hợp của anh Kurd, theo thống kê tại Mỹ số lượng công việc mà các nhà tuyển dụng thật sự đăng tải lên mạng xã hội chỉ chiếm một phần năm mà thôi. Các công việc tốt đều được tuyển dụng thông qua mạng lưới quan hệ. Bạn muốn có cuộc sống hạnh phúc, bạn cần có một công việc phù hợp để bạn có thể hạnh phúc mỗi ngày và đạt được điều đó bạn cần có một mạng lưới quan hệ phù hợp.
“Miễn nhiễm với thất bại”
Bạn có từng ước có một loại vaccine nào đó mà nó có thể giúp bạn miễn nhiễm với thất bại, không bao giờ gặp thất bại và luôn thành công. Không trở ngại không khó khăn, mất mát, cảm giác thất bại thật là khó chịu phải không? Bạn sẽ mua loại vaccine đó với bất kỳ giá nào? Nhưng thật đáng tiếc trên thế giới này không bao giờ có loại vaccine nào như thế cả.
Tuy nhiên chúng ta vẫn có cách khiến cho bản thân dần dần miễn nhiễm với thất bại và vượt qua thất bại nhẹ nhàng hơn. Theo hai tác giả, thất bại là một thứ luôn xảy ra xung quanh mà ta không để ý, chỉ khi xảy ra một lần thất bại nào đó lớn bạn mới thấy tổn thương, thấy mình thật tệ. Để miễn nhiễm với thất bại các bạn nên ghi nhận những cái thất bại nho nhỏ của mình vào mỗi tuần như là quên một ngày trọng đại nào đó, hay đơn giản hơn chỉ là do mình làm sai một câu hỏi nào đó và đánh giá rằng cái thất bại này là do sơ suất hay là do điểm yếu của chính bản thân hay nó có thể giúp mình phát triển thêm hay không. Dần dần bạn sẽ nhận thấy rằng thất bại không đáng sợ và thất bại là một điều tất yếu của cuộc sống.
Hành trình thiết kế cuộc đời đáng sống bạn và những người khác cũng sẽ trải qua nhiều lần thất bại khi không tìm được cho mình một công việc phù hợp nhất, hay là một thử nghiệm nào đó không phải tốt nhất… Nhưng xin bạn nhờ rằng, khi bạn thử nghiệm hay làm việc gì đó bạn đã thành công, bạn thử nghiệm và thất bại nó sẽ tiết kiệm cho bạn rất nhiều tiền và thời gian trên con đường thiết kế một cuộc đời đáng sống.
Kết luận
Dù bạn là ai, đang già hay trẻ, đang bế tắc hay thoải mái thì bạn nên đọc Thiết kế một cuộc đời đáng sống ít nhất một lần, nó sẽ gợi mở ra cho bạn những khung trời mới cho chính bản thân chúng ta. Khi chúng ta thực hiện một hoặc toàn bộ các bước mà hai tác giả hướng dẫn thì cuộc sống của chúng ta hoàn toàn có thể hạnh phúc khi chúng ta tìm được một công việc phù hợp, sống thật với đam mê và cân bằng giữa công việc, sức khỏe, tình yêu và vui chơi.
Xin trích một đoạn trong sách Thiết kế một cuộc đời đáng sống: “Ai không muốn được hạnh phúc? Chúng tôi muốn mình hạnh phúc và chúng tôi muốn mọi học viên của mình hạnh phúc, chúng tôi cũng muốn bạn hạnh phúc nữa. Trong việc thiết kế cuộc sống, được hạnh phúc có nghĩa là bạn lựa chọn hạnh phúc.” Nếu bạn lựa chọn hạnh phúc hãy bắt đầu ngày từ bây giờ, lên kế hoạch thay đổi, hạnh phúc sẽ đồng hành cùng bạn trên suốt chặng đường này.
Tóm tắt và review bởi: Kẻ lười hay viết – Bookademy
Hình ảnh: Tuệ Minh
--------------------------------------------------
Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Bookademy - Ybox. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ "Tên tác giả - Bookademy." Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ
Ý tưởng đằng sau cuốn sách này thật tuyệt vời - áp dụng Design Thinking vào việc thiết kế cuộc sống của chính bạn. Nhưng nội dung thực tế khá nhẹ nhàng, khá thiếu tính hướng dẫn và thành thật mà nói, nó hoàn toàn không ý thức được đặc quyền riêng của nó. Để áp dụng các khái niệm trong cuốn sách này, bạn phải có đủ năng lực tài chính và cá nhân để biến các ý tưởng thành hiện thực. Vấn đề mà cuốn sách thể hiện là không nhận thức được thực tế này.