“Tết Thầy” Đang Ngày Càng Biến Tướng Reviews

Nghề giáo vinh quang, song cũng không ít những ưu tư. Trong xã hội hiện đại, các thang giá trị biến đổi, kéo theo cách nhìn nhận về nghề giáo cũng biến đổi theo. Từ việc dạy thêm, học thêm “biến tướng”, “bạo lực học đường”, rồi không ít thầy, cô buộc phải từ bỏ bục giảng vì gánh nặng mưu sinh và nhiều lý do khác… đã ảnh hưởng không nhỏ đến hình ảnh người thầy. Điều đáng buồn hơn, nơi này, nơi khác vẫn còn có các hành vi làm tổn thương đến người thầy và có một số biểu hiện suy giảm về đạo đức, làm xấu đi hình ảnh của những người làm nghề dạy học. Hay, còn đó những trăn trở, câu chuyện giáo viên chưa được trao quyền chủ động, vị trí của nhà giáo, chính sách đãi ngộ chưa tương xứng, những nơi vùng sâu, vùng xa, hải đảo, điều kiện dạy và học còn hết sức khó khăn vất vả… Trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin ngày nay, người học tiếp nhận rất nhanh với nền tri thức thế giới, với nhiều nền văn hóa, nhiều luồng thông tin, trong đó có cả những luồng tin độc hại, gây ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất và tinh thần của người học... càng đặt lên đôi vai của người thầy trọng trách định hướng, uốn nắn, tránh việc sa ngã của học trò, giữ gìn cốt cách của cả một thế hệ người Việt. Vì vậy, bên cạnh truyền đạt tri thức, người thầy còn giữ vai trò quan trọng trong việc cùng với gia đình, xã hội giáo dục thế hệ trẻ về nhân cách, lẽ sống, biết yêu thương, sống có trách nhiệm cho bản thân, gia đình và xã hội. Để làm được điều đó, chính bản thân thầy cô phải là những tấm gương cho học trò noi theo. Từ tác phong, cử chỉ lời nói đến hành động đều phải chuẩn mực. Thầy giỏi, tất sẽ có trò giỏi. Người thầy có nhân cách tốt không chỉ có học sinh ngoan mà còn cảm hóa được cả học sinh hư, học sinh cá biệt… Người thầy không chỉ là người truyền dạy kiến thức, kỹ năng mà còn phải giáo dục đạo đức, nhân cách, giúp người học trưởng thành về nhiều mặt, trở thành người có ích cho xã hội, chủ nhân tương lai của đất nước. Đó cũng chính là yêu cầu bức thiết của ngành giáo dục, xã hội, đất nước đặt ra cho người thầy. Đó cũng là sứ mệnh cao quý, trọng trách rất đỗi thiêng liêng của người thầy.

So sánh các ngành nghề trong xã hội, nghề nào cũng có những giá trị, bởi tất cả đều làm ra giá trị vật chất và tinh thần phục vụ cho lợi ích của con người, xã hội. Song, nghề dạy học vẫn luôn giữ vị thế đặc biệt quan trọng. Nghề giáo là người ươm những mầm xanh tương lai cho đất nước, trồng cây, đơm hoa, kết trái cho cuộc đời. Dạy học là một nghề hội tụ đầy đủ vẻ đẹp của các ngành nghề khác “nghề cao quý nhất trong những nghề cao quý, nghề sáng tạo nhất trong những nghề sáng tạo”. Nghề giáo là một nghề hết sức đặc biệt quan trọng, bởi đối tượng lao động của người thầy chính là nhân cách, tâm hồn, trí tuệ và thể chất con người; công cụ lao động của nghề dạy học, chủ yếu là bằng bản thân, là toàn bộ nhân cách, trí tuệ của người thầy; phương pháp lao động của người thầy là phương pháp nêu gương, cảm hoá bằng tư tưởng, tình cảm của thầy, lao động của người thầy đòi hỏi phải hết sức cẩn trọng, khoa học, nghiêm túc, đặc biệt phải có một cái tâm trong sáng để tạo dựng nên “sản phẩm” - con người hội tụ đầy đủ “Tâm - Tài - Tầm”, chủ nhân tương lai của đất nước. Vì vậy, không thể đem so sánh sản phẩm làm ra của người thầy với bất kỳ sản phẩm nào trong xã hội.

Việc Tết thầy là truyền thống từ xa xưa rất tốt, đáng trân trọng, học trò đi Tết thầy bằng gói bánh mứt, phong kẹo, ấm chè... thể hiện tấm lòng của mình. Tôi nhớ ngày xưa khi tôi còn bé, có người mang con gà đến biếu thầy tôi, cũng là thầy giáo. Tôi thấy thầy tôi trả lại. Cậu học trò đó nói rằng: "Thưa thầy, gà này là nhà con nuôi được”. Thầy tôi rất cảm động với tấm lòng của cậu học trò đó. Còn ngày nay, truyền thống này vẫn duy trì tốt đẹp nhưng trong thời đại “Phú quý sinh lễ nghĩa” thì nhiều người hay kèm theo món quà đắt giá hơn. Đến ngày Tết nhiều người nói đến chúc tết thầy cô giáo với ý này ý kia, thương mại hóa quá, nhưng tôi nghĩ nó rất ít. Tôi thấy chưa đến mức để nói là thương mại hóa. Thường đa số học trò đến chúc tết thầy bằng cả tấm lòng. Trong cả năm, họ không biết thể hiện tình cảm của mình như thế nào với thầy nên nhân dịp ngày tết đến thăm thầy, chúc tết thầy đó là điều tốt đẹp. Vừa qua, tôi cũng đã nhận lẵng quà Tết của tập thể phụ huynh một lớp tặng, đó là tình cảm của họ, rất đáng trân trọng. Mọi người đừng đánh giá thấp tình thầy trò hiện nay. Ngày Tết, giáo viên cũng nghèo nhưng nhiều người còn nghèo hơn như công nhân, nông dân, lao động... Chúng tôi nghèo thật nhưng chúng tôi vẫn làm từ thiện, lá rách ít đùm lá rách nhiều. Nhiều nơi thưởng tết hàng chục triệu, trăm triệu, giáo viên chỉ có 50.000 - 100.000 đồng, cao nhất là 300.000 đồng nhưng tôi nghĩ như thế là tốt lắm rồi, nhiều người còn không được thưởng gì.

Cuộc sống hiện đại đang đặt ra những câu hỏi về truyền thống tôn sư trọng đạo, “mồng ba tết thầy” còn như xưa? Từ ngàn xưa, truyền thống người Việt luôn tôn sư trọng đạo, “nhất tự vi sư, bán tự vi sư” và truyền thống “mồng một tết cha, mồng hai tết mẹ, mồng 3 tết thầy” được lưu truyền qua biết bao thế hệ. Tết với người Việt là dịp quan trọng nhất của một năm, sự khởi đầu của năm mới ai cũng muốn dành những điều tốt đẹp nhất cho người mình yêu quý, trân trọng. Cha ông ta quan niệm có ba người cần được kính trọng nhất trong tâm thức một con người biết đối nhân xử thế, đó là: vua, thầy học, và cha mẹ đẻ. Vì thế, Tết là dịp để người ta nhớ ơn, tri ân những người đã có công nuôi dưỡng, sinh thành và dìu trong bước đường đời, trưởng thành trong nghề nghiệp, đó là những người thầy dạy ta những chữ cái đầu tiên, dạy cho ta biết “nhân chi sơ tính bản thiện”, dạy ta biết lễ nghĩa, lẽ sống, đạo lý làm người. Đó cũng có thể là những người đã dạy cho ta một nghề nào đó, giúp ta kiếm được miếng cơm manh áo trên bước đường mưu sinh, được ta coi là bậc thầy của mình. Nói về văn hóa Tết thầy, Phó Giáo sư - Tiến sĩ Phạm Ngọc Trung – nguyên Trưởng khoa Văn hóa phát triển, Giảng viên cao cấp, Học viện Báo chí và Tuyên truyền cho rằng: “Trước hết, tết thầy là một truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Đây là một thuần phong mỹ tục lâu đời. Từ xưa, chữ hiếu, chữ nghĩa vẫn được đặt lên hàng đầu. Với truyền thống của người Việt, ngày mồng một thiêng liêng nhất, cả gia đình về từ đường bên họ nội cúng gia tiên, viếng thăm, mừng tuổi và chúc tụng họ hàng bên nhà cha. Ngày mồng hai, cả nhà lại cùng nhau sang bên ngoại, chúc tết họ hàng bên mẹ. Mồng ba, các trò dù ở độ tuổi nào, địa vị ra sao cùng các bạn đồng môn tới chúc tết thầy học, mừng tuổi thầy và gia đình thầy. Ngày mồng ba tết thầy không có nghĩa đặt vị trí người thầy theo bất kỳ thứ tự nào cả. Thậm chí, trong xã hội phong kiến xưa, người thầy nhiều khi có vai trò hơn cả người cha sinh ra mình. Việc người Việt dành ngày mồng ba để tết thầy thể hiện sự kính trọng thiêng liêng người thầy đáng kính, những người khai tâm mở trí cho mỗi con người, không hề có sự phân biệt thứ tự. Với truyền thống tốt đẹp của dân tộc, trong tâm tưởng, mỗi người Việt đều nhắc nhớ câu: “Nhất tự vi sư, bán tự cũng vi sư”– để tỏ lòng tri ân người có công khai tâm cho con người bằng trí thức, bằng chữ”. Cuộc sống hiện đại đang đặt ra những câu hỏi về truyền thống tôn sư trọng đạo, mồng ba tết thầy có bị mai một bởi có những ngày khác người ta vẫn đi “tết thầy”? Nhiều người đã vật chất hóa những giá trị thiêng liêng vốn có và đang biến vấn đề thành quan hệ mua bán, xin cho. Thay vì những món quà nho nhỏ mà ý nghĩa, đầy ắp tình thầy trò thì nay mỗi dịp Tết đến Xuân về, nhiều người người lại lo nớm nớp lo chuyện quà cáp, phong bì các để đi thầy, đi cô. Đằng sau những món quà có giá trị ấy là mưu lợi từ người thầy mà mình tặng, thay vì những cố gắng trong học tập, nghiên cứu, nhiều người sợ rằng con cái họ bị thiếu quan tâm. Họ tặng quà thầy cô của con mình để được mong tìm được nguồn lợi như về điểm số, thành tích học tập. Nêu quan điểm về vấn đề này, Tiến sĩ Lê Trung Kiên, Giảng viên Học viện chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh cho rằng: “Tết thầy là truyền thống tốt đẹp của người Việt. Hình thức của mỗi thời mỗi khác. Ngày xưa, Tết Là dịp học sinh đến với thầy cô quà tặng không quan trọng, có khi chỉ là cuốn sách, không ai quan tâm tới vật chất, nhưng tình cảm thầy trò vẫn luôn sâu sắc, luôn được trân trọng. Các thầy, cô giáo chân chính dù thời xưa và thời nay cũng vậy, món quà không phải là biểu hiện tỉ lệ thuận với tấm lòng của học trò với thầy. Ngay cả bản thân tôi cũng thế, tôi vẫn đi thăm các thầy, cô nhân dịp Tết đến. Có thể tôi đi sớm hơn ngày mùng 3. Tôi nghĩ ngày Tết đến thăm thầy có ý nghĩa thiêng liêng hơn với những ngày lễ khác. Nếu có người nghĩ đến nhà thầy cô vì mục đích khác, cầu cạnh, nâng nhờ… thì có lẽ chỉ là số ít cá biệt hoặc họ sẽ đến vào dịp khác. Các thầy cô ngày Tết cũng rất mong gặp được học trò cũ của mình chứ không mong muốn nhận được cái gì của học trò hay phụ huynh. Nếu vì món quà thì nó mất đi cái gì đó thiêng liêng tình thầy trò”.

Truyền thống tốt đẹp Trong buổi trò chuyện đầu xuân cùng PV Dân trí, PGS.TS Lê Quý Đức cho rằng, “Mùng 3 Tết thầy” xưa và nay đã có nhiều thay đổi. Theo chuyên gia văn hóa này, "tết thầy" trong câu ca dao xưa nay nhằm nói về công cha nghĩa mẹ ơn thầy, giúp thế hệ sau biết ơn sinh thành, dưỡng dục làm người của đấng sinh thành, giúp trở thành người có nhân cách. Đây là biểu hiện ứng xử có tính đạo đức, đạo lý. Ứng xử văn hóa là biết ơn những người giáo dục mình, là thầy giáo mình. Đó là truyền thống văn hiến của dân tộc. Có lẽ chỉ từ khi có việc giáo dục, "tết thầy" không chỉ dành cho việc dạy/học chữ mà “thầy” ở đây còn nói về những người dạy nghề, thợ mộc hay thợ may… Theo tác giả Phan Kế Bính viết trong cuốn "Việt Nam phong tục", những ngày như Mùng 1 Tết nhà nội (Tết cha), Mùng 2 Tết nhà ngoại (Tết mẹ) gọi là biếu, khấn vái, quà tết cho họ nội và họ ngoại. Đây không chỉ là cha, mẹ mà là họ nội, ngoại. “Mùng 3 Tết thầy” nghĩa là dâng hương, biếu quà. Tác giả Phan Kế Bính có ghi lại rằng: Ngày này, học trò có thúng gạo, một hay đôi gà trống, có thể là bánh đường phèn, bánh đèn lồng đến thăm thầy. Ngày xưa không hẳn chỉ có duy nhất Tết Nguyên đán mà còn có cả ngày Mùng 3/3 (âm lịch), Tết Đoan Ngọ (mùng 5/5 âm lịch) hay ngày Rằm tháng 7... học trò cũng đến nhà thầy. Thầy đau ốm hay gia đình thầy có việc hiếu, học trò cũng đến thăm nom giống như người sinh thành ra mình. Như vậy có thể thấy rằng, “Tết của thầy” có thể thay cho việc đóng góp để trả công, trả lương cho thầy. Ngày xưa thầy không có lương, có chăng làng xã sẽ tập trung trả thóc gạo, nuôi sống bằng vật chất với người thầy. Tất cả là phong tục xã hội truyền thống của dân tộc mà chủ yếu từ thời Nho học còn thịnh trị. Tuy nhiên, sau này, việc “tết thầy” đang dần dần khác đi. PGS Lê Quý Đức diễn giải, ở thời kỳ Pháp thuộc, việc ứng xử với người thầy cũng gần như vậy. Thời kì này đã bắt đầu có nhà trường của nhà nước đứng ra tổ chức. Trong xã hội trung đại, nhà trường là tư thục do thầy đồ, hay do ông nghè, ông cống đứng ra tổ chức. Hoặc có nơi sẽ do gia đình có của đứng ra tổ chức. Họ có thể mời kêu gọi thêm những gia đình khác cùng cho con học ở những trường tư thục như vậy. Thời Pháp thuộc vào còn có hệ thống công lập của nhà nước. Thầy giáo dạy trường Pháp - Việt ăn lương của nhà nước. Cách trả công thầy cũng đã bớt đi. Sau Cách mạng tháng 8/1945, nhà nước ta làm chủ đất nước tổ chức công lập là chính, thầy giáo ăn lương bằng tiền nhà nước. Đi tết thầy dần dần giảm lược đi, không nặng về ý thức đề cao mùng 1, 2, 3. Thậm chí có nơi không đi đi tết thầy nữa, chỉ có một số gia đình làm tốt truyền thống còn tết thầy giáo. Tết thầy chỉ quay lại với chúng ta vào thời kỳ đổi mới là chính. Thầy dạy tri thức học vấn văn hóa, thậm chí thầy dạy cả nghề nghiệp. Đó là về cả ý thức, người ta hoài niệm, giữ và phục hồi truyền thống cũ. Thứ hai có thể do đời sống xã hội phát triển cao “phú quý sinh lễ nghĩa” có điều kiện đến thăm thầy.

Trong nhiều gia đình, bố mẹ không chịu tìm cho con thầy tốt để học, mà ném tiền để mua bằng, mua điểm cho con, thậm chí chính bố mẹ cũng đi mua bằng cấp. Có sinh viên từng đến đưa phong bì xin tôi rồi nói, em bận đi làm, không học, nên thầy cho em xin 9, hoặc 10 điểm, nhưng tôi từ chối, đánh trượt thẳng tay. Nhiều người nghĩ rằng có tiền có thể sai khiến thầy làm việc này việc kia. Những đạo lý trong xã hội cũng từ đó mà dần bị đảo lộn. Nhưng cũng phải nhìn lại rằng, lương giáo viên hiện nay rất thấp, có những giáo viên hợp đồng đi dạy hàng chục năm nay lại phải thi lại, hoặc bị mất việc. Bản thân tôi là thầy, nhưng nhiều khi cũng phải thừa nhận rằng vị thế người thầy đôi khi rất thấp kém. Lương giáo viên cấp 1, cấp 2 rất thấp. Tôi vẫn nhớ thời kỳ bao cấp, đi công tác đến một huyện nọ, họ trưng ra biển phân phối hàng hóa ghi chỉ bán cho cán bộ công chức, không bán cho giáo viên. Hiện nay, chúng ta vẫn rất đau lòng khi nghe được những câu chuyện như chỗ này chỗ kia có cô giáo xinh phải đi tiếp khách. Chính cách đối xử đó của xã hội khiến địa vị giáo viên bị hạ thấp.

Xuất phát từ lòng kính trọng, biết ơn người thầy đã truyền dạy đạo lý, khai tâm cho con, nên vào ngày tết, các gia đình học sinh đều tổ chức lễ tết thầy. “Mồng một Tết cha, mồng hai Tết mẹ, mồng ba Tết thầy”. Thứ bậc trong xã hội xưa là “quân, sư phụ”; cha mẹ, nuôi nấng; còn thầy, có ơn giáo dục. Mà tết thầy cũng “lễ bạc lòng thành”, nghĩa là quan trọng ở cái tâm, sự trân trọng, chứ không nặng về vật chất, không lấy vật chất làm thước đo. Nề nếp tết thầy đã được duy trì qua nhiều thế hệ. Tuy nhiên, việc tặng quà cho thầy cô hiện nay đã bị biến tướng, nặng về vật chất, có tính chất “thủ tục”. Đặc biệt, tại một số vùng thành thị, nơi người dân có điều kiện kinh tế, quà cáp đã được chuyển đổi thành phong bì cho “đơn giản, gọn nhẹ”. Thời điểm trao qua đã thành thông lệ, vào các ngày tết, 20.11, 8.3 … Cách thức tổ chức đã thành phong trào, nghĩa là tập thể tổ chức thu tiền bình quân, rồi cử đại diện trao tặng ngay tại trường, lớp. Một số học sinh còn đưa phong bì cho giáo viên ngay trên bục giảng hoặc hành lang lớp học. Lại còn phân biệt giáo viên chủ nhiệm, môn chính, môn phụ để làm phong bì “nặng, nhẹ”. Một số phụ huynh có điều kiện tổ chức đi chúc mừng thầy cô riêng, với những món quà, phong bì có giá trị lớn. Tiền quỹ lớp, quỹ trường, trong đó có nội dung chi chúc mừng các thầy cô, trong một số trường hợp, đã trở thành gánh nặng cho những phụ huynh nghèo. Một giáo viên tâm sự: “Nói thật, bây giờ tình nghĩa thầy trò đã khác xưa, vì cái gì cũng đã quy ra tiền cả. Thầy dạy thêm, thu tiền; rồi ngày lễ, ngày tết, cũng tiền. Chứ ngày xưa, thầy trò hồn nhiên, tình cảm, không có khái niệm tiền bạc xen vào”. Có lẽ, cái tình cảm hồn nhiên này, giờ chỉ còn tồn tại ở những vùng miền núi, khó khăn. Giáo viên ở đây, không bao giờ biết khái niệm phong bì từ phụ huynh, mà ngược lại, các thầy cô phải bỏ tiền túi lo cho các em, từ cái áo, cây bút, quyển sách… Ngày tết, các em chúc mừng thầy cô bằng quả cam hái từ vườn nhà, với tất cả sự yêu thương, trân trọng. Nhiều quan niệm, nề nếp trong giáo dục đã bị biến tướng mà sự việc “phụ huynh đòi quà” là một sự kiện, mở ra nhiều góc tối đáng buồn.

Cuộc sống hiện đại, dường như việc tết thầy cũng đang bị dịch chuyển. Dường như có sự tương phản xưa – nay trong việc tri ân thầy cô. Ngày nay, việc tri ân thầy cô của một bộ phận phụ huynh học sinh có dấu hiệu biến tướng. Nếu trước kia, dịp tri ân thầy cô trong truyền thống của người Việt chỉ dành ngày mồng ba tết thì ngày nay một năm rất nhiều dịp phụ huynh học sinh lấy đó là ngày tri ân thầy cô. Đáng tiếc là số đến với thầy cô bằng tình cảm thật lòng vẫn còn quá ít, thậm chí nhiều phụ huynh, học sinh còn coi đó là nghĩa vụ và trở thành gánh nặng. Nói về vấn đề này, Phó giáo sư, Tiến sĩ Phạm Ngọc Trung cho rằng đó là một sự biến tướng không đáng có. “Có một hiện tượng có thực đang xảy ra khi ngày tết thầy đang bị nhiều phụ huynh âm thầm dịch chuyển sang những ngày trước tết. Cuộc sống hiện đại đã làm cho người ta toan tính nhiều hơn cả với tình thầy trò. Họ coi sự quan tâm với thầy cô bằng sự sòng phẳng của những món quà đang làm biến tướng một truyền thống tốt đẹp của dân tộc”, Phó Giáo sư Trung chia sẻ.

Chia sẻ về câu hỏi, thực tế hiện nay việc đi thăm thầy cô giáo không chỉ có ngày Mùng 3 Tết mà còn có ngày 20/11, 8/3 hay 20/10 và nhiều ngày khác nữa. Thay vì phong tục tốt đẹp, “tết thầy” đang dần biến tướng, PGS.TS Lê Quý Đức thừa nhận đây là thực tế. “Tôi có những học trò rất chu đáo, đã tốt nghiệp 10, 20 năm vẫn về thăm thầy ngày Tết. Có cô học trò nghèo, học cao học, ngày Tết biếu tôi giỏ hoa quả và phong bì. Tôi nhận tấm lòng của em nhưng gửi lại quà và nói cuộc sống còn khó khăn, em hãy lo toan cho gia đình trước. Thầy hướng dẫn tôi làm luận văn từ hơn 40 năm trước đã mất nhưng đến bây giờ năm nào tôi cũng đến thắp hương cho thầy. Thầy dạy cấp một từ hơn 60 năm trước, tôi vẫn về thăm mỗi dịp nghỉ hè, lễ tết”, PGS Đức chia sẻ. Cũng theo chuyên gia này, giáo viên hiện tại có ngày "tết" riêng là 20/11, trong năm cũng nhiều còn ngày lễ khác thầy cô được quan tâm, chứ không chỉ mùng 3 âm lịch. Tết thầy hiện tại đặt trong bối cảnh kinh tế thị trường, con người hiểu không đúng sẽ có những biến tướng. Nhiều phụ huynh nghĩ biếu thầy ngày Tết sẽ khiến con được quan tâm hơn. Ít nhiều điều này mang hình thức mua bán bởi thầy làm dịch vụ, còn trò muốn dịch vụ tốt hơn nên "tiền trao cháo múc". Người học, khi đạt được mục đích, sẽ không còn liên lạc hay quan tâm thầy nữa. Với một bộ phận thầy cô cũng có tư tưởng nhân dịp tết muốn biếu hơn, cũng có người lợi dụng đòi hỏi điều kiện vật chất, thậm chí đổi tình lấy điểm. Vậy nên, cả hai điều đó đã phần nào làm giảm mất ý nghĩa thiêng liêng của tết thầy. Hiện tượng này trở nên xấu trong xã hội ta hiện nay. Nếu như ở cơ quan hành chính thì có người quan niệm “tốt lễ dễ kêu, nén bạc đâm toạc tờ giấy”. Riêng trong ngành giáo dục, PGS Đức cho rằng, tiêu cực thi cử liên quan đến mua bán, tiền nong trước hết là vi phạm đạo đức của người làm thầy, đồng thời cũng là vi phạm pháp luật. Nó ảnh hưởng và phản ánh một mặt nào đó của đời sống xã hội, không lý tưởng hóa nhà trường như pha lê. Hiện tượng tham nhũng, đút lót trong nhà trường cũng có ở một số nơi.

Ngành Giáo dục đang tiến hành rất nhiều chính sách mới nhằm đảm bảo vai trò, sứ mệnh của mình trong tình hình mới- đó là điều cần thiết để phù hợp với giáo dục hiện đại. Nhưng…đôi lúc chưa nhận được sự đồng tình của xã hội, của đội ngũ thầy cô giáo vì nó manh mún, theo tư duy nhiệm kỳ, theo từng dự án… Một số lãnh đạo nhà trường chưa thực sự là đầu tàu trong mỗi đơn vị giáo dục nên chưa tập thể được sức mạnh của đội ngũ nhà giáo trong toàn trường. Một số thầy cô giáo xem trọng việc dạy thêm hơn việc dạy chính nên “vừa dạy, vừa dụ” học trò đến học thêm với mình nhằm tăng thêm thu nhập và dẫn đến tình trạng đánh giá kết quả học trò không chính xác, thiếu công tâm. Ngày mồng 3 Tết- ngày mà nhiều thế hệ học trò hướng về những người thầy đã và đang dạy mình càng cho thấy vai trò, hình ảnh của người thầy cần phải luôn được giữ gìn một cách trọn vẹn nhất. Mỗi người thầy cần phát huy phẩm chất, tài năng của mình nhằm làm trọn thiên chức của người thầy để nghề “cao quý” phải thực sự cao quý và được mọi người tôn trọng dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào.