Tâm Lý Học - Giải Mã Bản Thân Reviews

Hành trình trưởng thành của con người gắn liền với quá trình vượt qua tự ti mặc cảm.

Theo quan điểm của Alfred Adler - người sáng lập chủ nghĩa tâm lý học cá nhân, mặc cảm tự ti là động lực thúc đẩy sự phát triển không ngừng của các cá nhân và sự tiến hóa không ngừng của nền văn minh. Ở cấp độ con người, sự phát triển của khoa học là kết quả của cuộc đấu tranh giúp con người thoát khỏi sự mông muội.

Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể vượt qua mặc cảm, tự ti. Lúc này, họ chỉ có thể tạo ra cảm giác vượt trội để bù đắp, đó là thứ mà Alfred Adler gọi là mặc cảm tự ti.

Chẳng hạn, một người luôn muốn hơn người khác trong cách cư xử của mình có thể là do “người khác luôn coi thường mình thì mình phải thể hiện mình là người như thế nào”; một người có cử chỉ và biểu cảm thái quá khi nói có thể là do “nếu tôi không nhấn mạnh vào lời tôi nói, mọi người sẽ xem thường nó”, hay những người đang học tập và phát triển trong lĩnh vực kinh doanh công nghệ đang cố gắng trở thành người kế nhiệm Steve Jobs có thể sẽ có lý do của họ, như là: “Tôi có thể phá vỡ định kiến giai cấp và thay đổi thế giới mặc dù tôi xuất thân từ một người bình thường”.

Lý do của mặc cảm tự ti là có những kỳ vọng cao không thực tế. Ở cấp độ suy nghĩ, chúng ta hoàn toàn cảm nhận được xung đột giữa khả năng sáng tạo vô hạn của con người nói chung với sự tầm thường, khiêm tốn của các cá nhân. Ở cấp độ cuộc sống, chúng ta thực sự cảm thấy xung đột với những người xung quanh mình và thường cảm thấy rằng chúng ta thua kém người khác - tất cả mọi người.

Vì vậy, chúng ta tiếp tục tạo áp lực cho bản thân, chúng ta tiếp tục tăng thêm sức nặng cho kỳ vọng của mình, và cuối cùng kỳ vọng của chúng ta ngày càng cao hơn, khiến bản thân mệt mỏi và có thể cố gắng đến suy kiệt, cũng là nguyên nhân dẫn đến tâm bệnh.

Nhưng chỉ khi chúng ta thành công vượt qua mặc cảm tự ti, khiến cho bản thân nhẹ nhõm, chấp nhận năng lực của mình, chúng ta mới có thể phát triển tâm lý trưởng thành hơn. Chấp nhận sự không hoàn hảo của bản thân, và sau đó tìm cơ hội để phát triển trong sự không hoàn hảo đó. Đó chính là trưởng thành.

Thông thường, khi nghĩ đến "trì hoãn", mọi người thường duyệt chúng vào trạng thái tâm lý tồi tệ, cần phải loại bỏ. Nhưng thật ra có vô vàn kiểu trì hoãn: nếu bạn trì hoãn cảm giác thỏa mãn tức thời, bạn sẽ học được tính kiên nhẫn để thành công. 

Có một thí nghiệm trong cuốn sách mình mới đọc ("Tâm lý học - Giải mã bản thân") như sau: các nhà tâm lý đưa những đứa trẻ trong độ tuổi mầm non vào chung 1 căn phòng với 2 lựa chọn: ăn ngay 1 viên kẹo hoặc đợi 15 phút để được 2 viên kẹo. Sau 50 năm nghiên cứu, kết quả cho thấy các em đợi 15 phút có tỷ lệ điểm thi cao hơn, tỷ lệ nghiện ngập thấp hơn, ly hôn thấp hơn... Và cũng là những người thành công hơn. 

Vậy có nghĩa là, trì hoãn cảm giác tức thời (hay nói cách khác là kiên nhẫn) sẽ giúp chúng ta dễ dàng đạt được thành công hơn.

Mình từng đọc trong cuốn "Tâm lý học - Giải mã bản thân" một đoạn, đại ý là: Cái gì cũng có giá của nó, cuộc sống cũng vậy. Để đạt được giá trị sống mà bạn mong muốn (tự do tài chính, nhà lầu xe hơi...) bạn cần phải đầu tư tiền bạc, thời gian, công sức vào đó. 

Cuộc sống càng cao cấp, cái giá phải trả càng đắt. Đôi khi, bạn sẽ không biết được đằng sau ánh hào quang thành công của người khác là bao nhiêu khó khăn, mồ hôi và nước mắt đánh đổi. Vậy nên đừng bao giờ phán xét người khác qua vẻ bề ngoài. Thôi phán xét mà hãy tập trung nâng cấp bản thân, trở thành phiên bản hoàn hảo nhất. Dẫu cho thế giới ngoài kia có khó khăn thế nào, mình tin bạn vượt qua được.

Mình vừa đọc được một ví dụ rất hay trong cuốn “Tâm lý học - Giải mã bản thân”. Tác giả có đưa ra câu hỏi: "Tại sao những người giàu như Bill Gates lại không từ bỏ công việc để tận hưởng cuộc sống nhàn hạ?"

Nghiên cứu khoa học chứng minh: người có ý thức kiểm soát cuộc sống sẽ sống lâu hơn người bình thường. Thậm chí, thiếu sự kiểm soát tâm lý bản thân là một trong những yếu tố gây nên bệnh trầm cảm.

Vì thế có lẽ những người giàu như Bill Gates, làm việc chính là để kiểm soát cuộc đời họ. Bài học ở đây chính là: Hãy kiểm soát những điều bạn có thể ở hiện tại, đừng suy nghĩ quá nhiều về quá khứ đã xảy ra, bạn sẽ tự tin hơn trên con đường bạn sẽ đi trong tương lai!

Một trong những kiến thức hay ho mình tìm thấy trong cuốn "Tâm lý học - Giải mã bản thân" muốn chia sẻ cho mọi người: EQ giúp ta có khả năng tương tác xã hội tốt hơn. EQ bao gồm khả năng cảm nhận, đánh giá và quản lý cảm xúc. Điều nay có nghĩa, người có EQ cao sẽ cói khả năng tương tác xã hội tốt hơn, đặc biệt trong các tình huống xung đột và áp lực.

EQ giúp ta quản lý tốt hơn sự căng thẳng và áp lực. EQ giúp giúp chúng ta nhận biết và quản lý tốt cảm xúc của mình. Điều này giúp ta có thể tập trung vào giải quyết vấn đề thay vì để cảm xúc chi phối. EQ giúp ta thành công trong cuộc sống. Trong một nghiên cứu được tiến hành trên các nhà lãnh đạo, kết quả cho thấy những người có EQ cao có khả năng lãnh đạo tốt hơn, quản lý tốt hơn và có sự nghiệp thành công hơn. Điều này chứng tỏ rằng EQ là một yếu tố quan trọng trong việc đạt được thành công trong cuộc sống.

Liệt kê một chút thôi vì sách còn lý giải với đưa ra nhiều thí nghiệm tâm lý nữa. Sách có nhiều kiến thức về tâm lý con người hay lắm, mọi người nên tìm đọc thử.

Con người chúng ta trong hành trình trưởng thành của mình đều phải trải qua khó khăn, vấp ngã. Có những người hoàn cảnh khắc nghiệt và éo le hơn những người khác nên đường đời cũng vất vả hơn. Có khi nào mệt mỏi áp lực quá mà chúng ta khi đã thành công rồi lại muốn chối bỏ quá khứ mà mình từng trải qua không?

Trong cuốn “Tâm lý học - Giải mã bản thân” của tác giả Lưu Gia có câu “Hãy để tâm trí du hành từ quá khứ, hiện tại đến tương lai, để tìm kiếm sự tồn tại và hợp nhất của lý trí với cảm xúc. Từ đó hình thành sự biết ơn quá khứ, hạnh phúc với hiện tại, niềm tin và hy vọng vào tương lai”. Nếu không có quá khứ thì không có chúng ta của hiện tại và chúng ta của hiện tại cũng chính là tương lai của ngày xưa, có thể là chính phiên bản mà chúng ta muốn hướng đến.

Dù đau thương hay tốt đẹp thì việc nắm vận mệnh vẫn nằm ở mỗi chúng ta. Như tác giả trong cuốn sách nói rằng: “Mặc dù chúng ta không thể kiểm soát được thế giới, nhưng chúng ta có thể kiểm soát được cách chúng ta nhìn nhận thế giới."