Sông Đông êm đềm - Mikhail Aleksandrovich Sholokhov Reviews

Cuốn sách bắt đầu với người cha của gia đình Melekhov cưới một người phụ nữ Thổ Nhĩ Kỳ làm vợ sau khi trở về từ chiến tranh. Con cái sinh ra có nước da đậm hơn những người hàng xóm, gây ra mâu thuẫn và định kiến. Con trai út của gia đình, Gregor, bỏ rơi vợ mình để chạy trốn với vợ của một người hàng xóm. Sau đó, chàng bị gọi nhập ngũ khi chiến tranh nổ ra và cuối cùng trở thành sĩ quan. Câu chuyện theo chân Gregor và nhiều nhân vật khác, mỗi người đều có những hoàn cảnh và mối quan hệ phức tạp riêng. Điều này khiến cho cuốn sách trở nên hơi rắc rối, khó khăn để kết nối sâu sắc với bất kỳ nhân vật nào. Một điểm đáng chú ý là cuốn sách được viết vào năm 1928, chỉ vài năm sau khi những sự kiện lịch sử của Cách mạng và Nội chiến diễn ra. Không ai trong cuộc xung đột này được miêu tả hoàn toàn tốt đẹp, tất cả đều mang những vết nhơ của một cuộc chiến tàn khốc.

Chúng ta bước vào phần thứ hai khi 'Chiến tranh' nổ ra, và những người đàn ông Melekhov tham gia chiến đấu. Nhưng khi 'Cách mạng' và 'Nội chiến' diễn ra, tôi thấy mọi thứ hơi ngoài tầm kiểm soát. Chúng ta rời khỏi gia đình Melekhov và thấy mình theo chân hàng tá nhân vật khác nhau, khi những người Cossack đi theo các hướng chính trị khác nhau, một số bị thuyết phục bởi thông điệp của Xã hội Bolshevik, những người khác lo sợ rằng điều này sẽ khiến đất đai quý giá của họ bị tịch thu. Chắc chắn có những cảnh chiến đấu mạnh mẽ, nhưng cũng có rất nhiều cuộc nói chuyện chính trị dường như kéo dài hàng chục trang.

Mới đây, sau khi đọc 'Kolyma Tales' (về các gulag Siberia của Stalin) của Shalamov, những niềm tin ngây thơ về một tương lai lý tưởng dưới sự lãnh đạo vô sản khiến tôi cảm thấy đặc biệt buồn:

'Khi mọi chính phủ đều là chính phủ của người lao động, họ sẽ không chiến tranh nữa... Chúng ta còn phải chiến đấu vì điều gì? Xóa bỏ biên giới, xua đi hận thù! Một cuộc sống tươi đẹp trên toàn thế giới... Tôi sẽ đổ từng giọt máu của mình để được sống đến ngày đó.'

Chắc chắn là một tác phẩm bậc thầy - nhưng tôi cũng mừng khi đọc đến được trang cuối cùng!

Bối cảnh diễn ra ở vùng đất Nga giáp Ukraine. Tác phẩm đồ sộ này (615 trang) có bối cảnh mở đầu ngay trước Thế chiến thứ nhất. Phần đầu tiên, 'Hòa bình', theo chân gia đình Cossack Melekhov. Cuộc sống nông nghiệp của họ vất vả và truyền thống, nơi hôn nhân được sắp đặt và Giáo hội là trung tâm của đời sống. Tuy nhiên, ngay cả như vậy, con trai út Gregor lại có mối quan hệ bí mật với vợ của người hàng xóm... Ngòi bút của Sholokhov hấp dẫn, những mô tả về vùng nông thôn giáp Don của ông mang đầy chất thơ. 

Tôi rất thích 2 phần đầu trong 4 phần của cuốn sách, nhưng thật không may, tôi thấy 2 phần cuối có vấn đề. Hai phần cuối cùng này, "Cách Mạng" và "Nội Chiến", hầu như bỏ qua các nhân vật từ các phần đầu và những mô tả về chiến đấu kém hấp dẫn hơn nhiều đối với tôi.

Tuy nhiên, tôi thấy thông tin về người Cossack thật hấp dẫn - vị trí của họ trước Thế chiến I không phải là quý tộc nhưng họ lại là chủ đất (chủ yếu là nông dân nhỏ). Họ làm việc chăm chỉ lao động chân tay nhưng tự cho mình có địa vị cao hơn nông dân và công nhân. Tình trạng này dẫn đến thêm mâu thuẫn trong Nội chiến sau Cách mạng Nga vì họ có thiện cảm và lợi ích chung với cả hai phe.

Gregor Melekov và anh trai Piotra là những nông dân Cossack sống trên sông Don trong ngôi làng Tatarsk khi Thế chiến thứ nhất bùng nổ và những người đàn ông trẻ tuổi bị đưa ra chiến trường. Nội chiến sau đó nổ ra khiến nhiều người dân Cossack phải chiến đấu chống lại nhau. Cuốn sách này được viết rất hay và xứng đáng được biết đến nhiều hơn chứ không phải bị sao lãng như thế này. Điểm tôi không thích duy nhất là do tôi thiếu kiến thức về lịch sử chiến tranh nên tôi thường thấy bối rối vì không biết ai đang chiến đấu cho phe nào.

Bản dịch tiếng Anh của cuốn sách có độ dài hơn 500 trang, nhịp độ chậm rãi, tập trung vào chiều sâu tâm lý các nhân vật và bối cảnh lịch sử phức tạp. Tuy nhiên, việc có quá nhiều nhân vật phụ với cốt truyện riêng khiến độc giả khó kết nối cảm xúc với họ. Mặc dù vậy, cuốn sách vẫn mang đến một góc nhìn thú vị về tâm lý người Nga trong thời kỳ đầy biến động và xứng đáng là một tác phẩm văn học kinh điển. Hy vọng bài review này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn cuốn tiểu thuyết "Sông Đông êm đềm".

Cuốn sách này khởi đầu thật thú vị. Nhịp truyện tuyệt vời, các nhân vật sâu sắc, cốt truyện và những lần mâu thuẫn diễn ra lôi cuốn và hấp dẫn. Nhưng càng về sau, nó càng đi xuống. Phần chiến tranh, tôi bắt đầu mất hứng thú. Phần cách mạng không có gì cứu vãn được. Tôi chật vật mãi mới đọc xong phần đó đấy mọi người. 20-30 trang cuối cùng, một lần nữa, khai thác bi kịch tuyệt đẹp đã lay động tôi, thúc đẩy tôi đọc hết những trang sách đó. Tôi đã cố gắng truyền tải trung thực cảm nhận của bản thân về cuốn sách "Sông Đông êm đềm". Có thể các bạn có cảm nhận cũng như ý kiến riêng nên đừng vội ném đá nhé.

Tôi đã đọc hầu hết các bài phê bình thú vị về "Sông Đông êm đềm" và chỉ muốn bổ sung thêm những điều sau:

1. Cuốn sách "The Don Flows Home to the Sea" ("Sông Đông êm đềm" phần 2) là sự tiếp nối trực tiếp của "Sông Đông êm đềm". Nó đề cập đến sự khủng khiếp của cuộc nội chiến và số phận của các thành viên trong gia đình Melekhov. Nếu bạn không đọc cuốn thứ hai, bạn sẽ bỏ dở một nửa câu chuyện.

2. Câu chuyện diễn ra trong một giai đoạn rất phức tạp trong lịch sử Châu Âu nói chung và Trung, Đông Âu nói riêng. Đây là giai đoạn mà câu chuyện mở ra và là một phần quan trọng, không thể thiếu của nó. Khi độc giả đọc qua các cuốn sách, tốt nhất là các bạn nên thu thập một số kiến thức về bối cảnh lịch sử, chính trị và địa lý của thời kỳ này. Điều quan trọng nữa là phải hiểu người Cossack là ai và vị trí đặc biệt của họ trong lịch sử nước Nga. Có rất nhiều thông tin tóm tắt dễ tiếp cận trên Wikipedia và các nguồn khác trên internet.

Kể từ khi tôi đọc cuốn sách này - khi còn là một thiếu niên nhiều năm trước - không có cuốn sách nào khác để lại cho tôi ấn tượng sâu sắc và lâu dài như hai cuốn sách của Sholokhov.

Tác phẩm nổi tiếng nhất của Sholokhov, như được báo trước, là một câu chuyện sử thi, gần như hoàn chỉnh về cuộc sống của những người Cossack trong Cách mạng Nga. Đây hẳn là một chủ đề rất khó khăn để viết trong một cuốn tiểu thuyết. Tôi không thể tưởng tượng được việc chỉ dùng một chiếc máy đánh chữ và cố gắng gói gọn quá nhiều cảm xúc, sắc thái từ một thời điểm đầy bất ổn và biến động như vậy. Tuy nhiên, Sholokhov đã vượt qua thử thách, và những cảnh được tô bóng cẩn thận lần lượt nối tiếp nhau, thực sự thấm sâu vào tâm trí người dân của ông. Vì vậy, về mặt đó, Sholokhov đã thành công với độ chính xác hiếm có. Tuy nhiên, nhìn chung phần lớn cuốn sách khá lộn xộn và không thể tập trung. Ba phần đầu tiên, rất thú vị, đưa ra những gì bạn nghĩ sẽ là nhân vật chính, và sắp xếp chúng lại với nhau bằng những thủ thuật kiểu phim truyền hình dài tập. Tuy nhiên, khi chiến tranh bắt đầu, câu chuyện trở nên nhòe nhoẹt. Các nhân vật được giới thiệu không rõ ràng, có cảm giác gắn kết yếu và câu chuyện không còn là một câu chuyện nữa mà biến thành một cuốn tiểu thuyết tài liệu không có chủ đề xuyên suốt hoặc bất cứ thứ gì mà người đọc có thể nắm bắt được. Cuộc chiến với tất cả sự kinh hoàng của nó được miêu tả một cách thuyết phục, nhưng nó không có khuôn mặt hay nhịp tim. Người ta có cảm giác rằng đây là một cuốn sách nên quay lại thường xuyên để hiểu rõ hơn về sức mạnh của nó, nhưng đồng thời viễn cảnh cũng không mấy thú vị. Đây là cuốn sách phải đọc đối với bất kỳ ai quan tâm đến các nhà văn Xô Viết trí thức, nhưng độc giả phổ thông nên chuyển hướng bản thân sang Solzhenitsyn thì tốt hơn.

"Sông Đông êm đềm" chỉ đơn giản miêu tả cuộc sống của một ngôi làng Cossack đầu thế kỷ XX với tất cả sự lạc hậu, tàn bạo và vẻ đẹp của nó, bất chấp những tì vết. Các nhân vật, lời thoại và cốt truyện khiến bạn cảm thấy như mình đủ gần để ngửi thấy mùi của sông Đông.

Mặc dù đoạt giải Nobel nhưng cuốn sách không được đánh giá cao ở phương Tây vì khuynh hướng thân Liên Xô. Nhưng nếu bạn có thể đánh giá cao Joseph Conrad bất chấp chủ nghĩa thực dân của ông ta, hoặc người Mỹ phương Tây bất chấp sự châm biếm của người Mỹ bản địa, thì bạn sẽ có thể thưởng thức một nhà văn từng là thành viên của giới trí thức Liên Xô.

Tôi không quá thích người Cossack. Cuốn sách này kể lại cuộc sống làng quê hấp dẫn đến mức tất cả những điều không thích trước đây của tôi đều bị gạt sang một bên. Các nhân vật được tô vẽ một cách thuần thục để kể những câu chuyện cá nhân và tập thể của họ. Phần văn xuôi mô tả rất hùng vĩ. Nó không phải là câu chuyện của người Cossack mà là của những người dân làng trong thời điểm chuyển giao thế kỷ XX với tất cả sự thật của cuộc sống con người và thực tế khủng khiếp của giai đoạn đầu Thế chiến thứ nhất.