Seneca: Những Bức Thư Đạo Đức – Chủ nghĩa Khắc kỷ trong đời sống Reviews

Thật thú vị khi Tết này mình được đắm chìm trong những bức thư của Seneca gửi cho người bạn thân của mình. Tuy dưới dạng những lá thư nhưng bao hàm những nền tảng đạo đức, hệ tư tưởng cổ đại dưới ngòi bút của Seneca, cứ tưởng như một tác gia thời hiện đại vậy. Vì quá thực tế, thực tiễn và có thể thực hành luôn.

Một trong những quyển sách hiếm hoi được viết bởi chính trụ cột của Chủ nghĩa Khắc Kỷ còn sót lại, tuy là sự trao đổi với bạn mình qua những lá thư nhưng thực tế như Seneca muốn gửi gắm đến tất cả mọi người.

Mình lại càng trầm trồ hơn khi biết hàng nghìn năm về trước lại có những triết lý cực kỳ văn minh và tiến bộ như thế. Văn phong rất dễ đọc, dí dỏm và hiện đại, đọng lại những suy ngẫm, chiêm nghiệm, bất ngờ sau những dấu chấm hết.

Tất nhiên mình sẽ đọc lại quyển sách này vào một thời gian nào đó.

Sau khi mua cuốn sách, tôi nhận thấy trong thư mục ghi chú rằng đó là bản tái bản của ấn bản Thư viện Cổ điển Loeb do Richard Mott Gummere dịch. Ban đầu có tựa đề là "Ad Lucilium Epistulae Morales" hoặc "Moral Letters / Epsitles to Lucilius", ấn bản Thư viện Cổ điển Loeb được Putnam xuất bản lần đầu thành ba tập vào năm 1917 và tái bản vào năm 1925. Vì vậy, tôi quyết định mượn tập một từ thư viện để so sánh với phiên bản Dover Thrift Editions này. Tôi ngạc nhiên là chúng thực sự giống nhau! Ngay cả phần giới thiệu cũng vậy. Tôi đã so sánh hai chữ cái đầu tiên của cả hai cuốn sách và giống nhau đến từng chữ (ngoại trừ một từ duy nhất là khác). Tôi đọc lướt thêm một vài chữ cái khác và thấy giống với bản gốc. Thật tuyệt khi về cơ bản có ấn bản "Thư viện Cổ điển Loeb" trong một tập giống với ấn bản Dover này và với mức giá rẻ hơn. .

Không có gì bạn có thể không thích từ văn học của Seneca. Điều duy nhất tôi có thể phàn nàn là về bản dịch sang tiếng Anh, vì bản gốc là tiếng Latinh, dịch sang tiếng Anh đôi khi khó đọc hơn vì cách Seneca sử dụng các nguồn ngôn ngữ. Sau khi đọc, bạn sẽ nhận ra rằng không có gì thay đổi trong nhân loại trong 2000 năm qua (khoảng thời gian trôi qua kể từ khi nó được viết ra). Triết lý khắc kỷ của Seneca là triết lý duy nhất có thể áp dụng vào thực tế cuộc sống cá nhân và tập thể. Không ít lần bạn có cơ hội đọc được những suy nghĩ ban đầu của một người rất quan trọng trong lịch sử, như những bức thư ông viết cho người bạn Lucilius này.

Một cuốn sách mà ai cũng nên đọc ít nhất một lần trong đời.

Đối với Seneca, cuộc sống sung túc là cuộc sống coi thường sự xa hoa và danh giá, coi trọng đức tính ngay thẳng, được bao quanh bởi gia đình và bạn bè, những người yêu thương bạn và cam chịu tất cả những gì may mắn có được.

Cùng với Marcus Aurelius, ông có lẽ là người giỏi nhất về phần suy nghĩ thực tế của triết học khắc kỷ. Nó đã giúp duy trì đế chế La Mã trong nhiều thế kỷ và sự suy tàn của nó chắc chắn là một trong những lý do khiến nó suy tàn.

Tôi không thể nói rằng tôi đồng ý với từng mục ở đây, tất cả những khẳng định của Seneca, nhưng vậy thì sao? Tất cả chúng ta đều đọc để nâng cao kiến thức của mình và khi đọc bất kỳ tác phẩm nào, nếu một người thu được từ những phần nhất định và từ chối những phần khác, chúng ta sẽ giàu kinh nghiệm hơn rất nhiều.

"Sự ngu ngốc của chúng ta có thể được chứng minh rõ ràng rằng chúng ta chỉ nắm giữ những thứ đắt tiền mà chúng ta phải trả bằng tiền mặt. Tuy nhiên, chúng ta coi những món quà miễn phí là những thứ mà chúng ta tiêu xài hết mình. Chúng ta mong muốn đạt được những thứ này với cái giá phải trả là lo lắng, nguy hiểm, và mất danh dự, tự do cá nhân và thời gian." Seneca.

Chỉ với 10 đô la, giao dịch mua này là giá trị rõ ràng nhất.

Nó gần như khiến tôi cảm thấy xấu hổ khi nhận thấy nhiều sự ngu ngốc của bản thân bằng những lời khuyên rõ ràng và hữu ích như vậy, với mức giá quá bèo bọt của cuốn sách này. Điều này thực sự có một cái gì đó cho tất cả mọi người. Tôi thấy thật tệ nếu những người khác không có bài học sâu sắc trên trong hành trình cuộc đời của họ.

Tôi sẽ không  tiếp tục nói về chi tiết nội dung ở đây, điều này được thực hiện mạnh mẽ hơn nhiều trong các bài đánh giá khác hoặc chỉ bằng cách đọc cuốn sách, và với hơn 450 trang. Tôi chưa bao giờ mất nhiều thời gian (và rất thích làm như vậy) để đọc một cuốn sách có độ dài như vậy trước đây. Bạn không phải lo lắng về độ dài của nó, thay vào đó hãy thưởng thức và xem xét lại sự sáng suốt và sự thật bên trong. Điều đáng chú ý là bộ sách này mang lại cảm giác như thế nào và hấp dẫn như thế nào khi một số thứ ít thay đổi trong suốt 2.000 năm!

Rất là hay ho luôn. Nên tò mò muốn biết xem người bạn kia đã viết lại cho Seneca những gì, để ông đáp lại những điều như thế. Một tình bạn hết sảy, khi 1 người sẵn sàng dọn kho sách của mình để tặng hết cho người kia. Thế gian tri kỷ cũng chỉ tới đó là cùng.

Vì những gì được truyền tải trong những bức thư mà môn triết học thực hành này rất nên được phổ biến mạnh mẽ hơn. Không chỉ là một chủ nghĩa, một phong trào, mà nên là một lối sống, để được là "người" nhất, ít nhất trong số kiếp đã được đầu thai này.

60 chủ đề về những mối quan tâm của con người, và hơn thế nữa, tất cả gói gọn trong những bức thư được biên thành một tập sách, giá trị còn lưu giữ mãi đến bây giờ. Không biết khi nào sẽ có tập 2.

Sau ‘’Minimalism’’ thì bây giờ độc giả quan tâm đến ‘’Stoicism’’, nhưng mà những cuốn đại cương về triết thì khó đọc, nên nhiều Reviewer recommend cuốn này hơn. Đọc xong thấy đúng như kỳ vọng: không khó đọc, các chủ đề hấp dẫn.

Lời văn riêng của dịch giả mình không thích lắm nhưng bản dịch ổn và tâm huyết, bìa sách đẹp. Nhiều người phàn nàn về cỡ chữ nhỏ trong sách nhưng mình thấy đọc vậy lại tiện cho những người hay đọc chữ theo cụm.

Điểm trừ là sách có nhiều chủ đề quá, mỗi chủ đề lại chỉ khoảng 1-2 trang, trong khi phụ lục chiếm 1/3 sách, đọc chưa đã lắm.

Chủ nghĩa Khắc Kỷ (Stoicism) là một trường phái triết học cổ đại được sáng lập bởi nhà triết học Zeno xứ Citium vào đầu thế kỷ thứ 3 trước Công Nguyên. Cuốn sách ‘’Seneca: Những bức thư đạo đức’’ đặt nền tảng về chủ nghĩa này trong đời sống thường ngày.

Đã bao giờ bạn thấy tổn thương trước những lời châm chọc của người khác, để rồi buồn phiền, lo lắng suốt một khoảng thời gian sau đó? Đã bao giờ bạn mệt mỏi trước những cuộc đua không hồi kết, cố gắng chạy theo nhà cửa, xe cộ, quần áo đẹp… để rồi sau khi có được những thứ mình muốn lại tự hỏi mình có thật sự cần chúng không? Hay đã bao giờ bạn thấy tâm trạng mình chán nản trầm trọng, không còn thấy ý nghĩa gì trong cuộc sống?

Trong thời đại của toàn cầu hóa, của công nghệ thông tin, của những phát triển vượt bậc khiến đời sống được đảm bảo hơn rất nhiều, chúng ta lại thấy chênh vênh hơn, lo lắng hơn, và hiếm ai tìm được sự bình yên từ bên trong tâm hồn.

Từ 2.000 năm trở về trước, một trong ba trụ cột của Chủ nghĩa Khắc Kỷ là triết gia người La Mã Lucius Annaeus Seneca đã cố gắng đi tìm lời giải cho những khủng hoảng đó bằng cách viết ra những bức thư để truyền tải cho chúng ta cách đi tìm sự bình thản trong tâm trí, nhằm trả lời cho câu hỏi “làm thế nào một cá nhân có thể đạt được cuộc sống tốt đẹp”.

Cuốn sách ''Seneca: Những bức thư đạo đức'' là tập hợp những bài học, triết lý quan trọng của Chủ nghĩa Khắc Kỷ được phản ánh qua những hình ảnh quen thuộc, bình dị và đời thường, thể hiện sự tinh tế trong quan sát của Seneca – một thiên tài với sự từng trải của cuộc đời.

‘’Seneca - Những bức thư đạo đức’’ chia sẻ đến bạn đọc 60 bức thư đạo đức về những chủ đề triết học trong đời sống. Mỗi một bức thư đều được viết bằng cả tâm huyết của nhà triết học Khắc Kỷ Seneca, không những giúp bạn đọc tiếp cận dễ dàng hơn với việc thực hành chủ nghĩa Khắc Kỷ trong đời sống mà còn là những lời khuyên chân thành về một cuộc sống bình thản, hạnh phúc một cách đúng nghĩa nhất.

Tiền bạc, của cải và sự công nhận của mọi người luôn dễ dàng dẫn dắt lý trí đi đến những con đường lầm lạc. Để có một tâm thế vững vàng hơn trước những sóng gió, cám dỗ của cuộc đời thì việc tôi luyện lý trí sắt đá sẽ là nền tảng để bạn tồn tại quật cường, sống thanh thản hơn rất nhiều. 60 bức thư đạo đức của Seneca một trong bốn triết gia Khắc Kỷ nổi tiếng sẽ giúp bạn buông bỏ những thứ không quan trọng và mở đường để chúng ta tìm kiếm triết lý sống từ chính bản thân mình.

Bạn đọc không cần phải đọc cuốn sách từ đầu, theo một trình tự nhất định. Hãy lật bất kỳ một bức thư trong sách và suy ngẫm những lời khuyên, triết lý nhân văn, sâu sắc từ triết gia thông thái Seneca.

Xét về khía cạnh nào đó, trong xã hội hiện đại, khi con người tiếp xúc với thế giới bên ngoài quá nhiều qua báo chí, qua mạng internet. Khi thông tin đầu vào được nạp dư thừa nhưng khả năng tiêu thụ lại thấp hơn. Sự thừa thãi làm chúng ta lùng bùng trong một mớ hỗn lộn. Ví dụ: Vì những lý do cảm tính mà ta vội kết án cho một ai đó, ngay cả những người không quen biết trên mạng xã hội. Những hành vi lừa đảo rình rập mỗi ngày khắp nơi, bẫy cưa rộng mở với miếng phô mai treo lơ lửng ấy có thể khiến ta sa ngã. Đây là lúc bạn nên xử lý “khả năng tiêu thụ” xem xét lại điều gì cần và không cần? Cái đúng và sai? Chọn cho mình những học thuyết đúng đắn, hợp lý với bản thân, “dọn rác” trên chính con đường của bản thân.