Tuyết Giữa Mùa Hè - TS. U Jotika Reviews

Bài học từ sách

    “Chánh niệm, thiền” 

Có thể mới lần đầu nhìn thấy bạn sẽ nghĩ đó chỉ là phương pháp dành cho những người tu hành nhưng không nó dành cho tất cả những ai muốn kiếm tìm bình yên trong tâm mình. Đọc cuốn sách bạn sẽ biết thêm về hai phương pháp này và thật sự tuyệt vời nếu bạn có thể áp dụng nó trong cuộc sống hàng ngày, bạn sẽ học được cách nhìn và chấp nhận những gì bên trong con người mình.

 “ Chánh niệm” có nghĩa là ý thức về chính mình, là sự hay biết bất cứ những gì diễn ra trong hiện tại mà không có bất cứ định kiến nào. “Thiền” là để thấy rõ những gì tất cả trong hiện tại theo một cách nhìn đơn giản, là sự tiếp xúc, kết nối, và thấu hiểu nội tâm hoàn toàn. Mục đích của thiền là giải tỏa những trói buộc bên trong và bên ngoài con người bạn. Và cũng không có công thức rõ ràng nào để mọi người đều có thể thiền hay chánh niệm có hiệu quả bởi mỗi khúc mắc trong tâm mỗi người là khác nhau không ai giống ai, chỉ có bản thân mình mới tìm được câu trả lời cho chính mình mà thôi.

Bạn biết đấy, suy nghĩ quá nhiều chẳng thể nào khiến ta hạnh phúc được. Hãy chánh niệm, hãy quan sát chứ đừng cố kiểm soát chúng. Khi bạn nhìn thấu suy nghĩ một cách rõ ràng chúng sẽ tự động dừng lại. Thiền chánh niệm là một cách để lắng nghe và thấu hiểu tâm mình. Chúng ta cũng thường luôn thất vọng về bản thân rằng tại sao mình lại có những suy nghĩ, cảm xúc mà đáng lẽ ra không nên có như ghen ghét, đố kỵ, tham lam,... Đó là bởi vì chúng ta luôn tự đồng hóa mình với những trạng thái tâm ấy và buộc mình phải kiềm chế, ”uốn nắn” chúng. Nhưng bạn biết không, hành động đó chỉ là đè nén, “bịt mắt” trước sự thật, trước những trạng thái tâm bất thiện ấy mà không dám đối diện trực tiếp để hiểu rõ chúng. Chỉ khi nào bạn không còn đồng hóa mình với những trạng thái tâm bất thiện đó nữa và chỉ coi chúng như một điều bình thường, một lẽ tự nhiên thì đó mới là thái độ chân chính khi thiền. Không phải ai cũng có thể hành thiền và chánh niệm đúng thậm chí nếu hành thiền với thái độ không chân chính thì không những không loại bỏ được phiền não mà còn đẩy sâu các trạng thái tâm bất thiện và tự mãn chỉ vì mình có thể ngồi im quan sát sự phồng, xẹp của bụng.

Rất nhiều đau khổ của chúng ta là do chính chúng ta tạo nên. Tâm là một nhà ảo thuật vĩ đại: Nó tạo nên đau khổ và nó đau khổ; nó tạo ra thú vui và nó đam mê hưởng thụ; nó bị cắn bởi con rắn do chính nó tạo ra và vật vã đau đớn vì nọc độc của con rắn ấy.  

Tâm chúng ta sẽ tự tạo nên nhiều trạng thái, cảm xúc nhưng có lựa chọn làm theo nó hay không thì là do chúng ta quyết định.

    Sống với bản thân

Đã bao giờ bạn nghĩ qua về cuộc sống trong rừng núi, hòa mình vào thiên nhiên nhiên cây cỏ, không thú vui tiêu khiển, không bận rộn quay cuồng, chỉ đơn giản là sống với chính bản thân bạn? Cô đơn ư, tôi không nghĩ vậy. Thậm chí tôi còn cảm thấy hứng thú đặc biệt là sau khi đọc được những lời kể về cuộc sống hàng ngày đầy yên bình của thiền sư Sayadaw U Jotika và những sở thích hết sức bình dị của thầy.  Điều này đã khơi dậy nhiều niềm yêu cuộc sống trong tôi và tôi thực sự mong muốn một lần được sống như vậy. Thầy đã nói:  

Tôi không có tham vọng gì lớn. Chỉ sống thật đơn giản và nhìn thật rõ ràng. Tôi không thể thay đổi được thế giới. Tôi không thể thay đổi được bất cứ ai thậm chí là bản thân tôi nhưng tôi có thể quan sát.

Thường chúng ta vùi đầu vào học tập, làm việc suốt ngày mà nhiều lúc vẫn không biết mình thực sự muốn gì. Nhưng cách sống đơn giản, ít tham vọng lại giúp thầy có mọi thứ thầy cần - thầy có nhiều thời gian để tìm hiểu bản thân và hưởng thụ cuộc sống. “ Đơn giản, tĩnh lặng, bình an, ít vật sở hữu” là cách thầy muốn sống cuộc đời mình. Trong khoảng độc cư ở Mem Meyo thầy cảm thấy rất thích và thỏa mái. Thầy thường đi dạo mỗi ngày, thầy thích uống trà sâm, thầy cảm thấy yên bình và yêu đời mỗi khi nghe tiếng chim hót hay khi nhìn những búp măng non lớn lên hàng ngày. Nhưng vẫn có điều khiến thầy buồn là bởi thầy không thể giúp gì nhiều cho hai đứa con gái yêu quý của mình dù vậy nhưng thầy sẽ không hoàn tục, thầy thực sự muốn làm một nhà sư và sống ẩn cư trong rừng.

Các bạn ạ, tôi không có ý khuyên tất cả những ai cảm thấy mệt mỏi với cuộc sống hiện tại đều phải xuất gia làm sư giống thầy bởi có thể chúng ta còn quá nhiều thứ không thể buông bỏ. Nhưng bạn hoàn toàn có thể chọn sống ở những nơi mà mình cảm thấy thoải mái, tự do về mặt tâm lý, quan tâm những thứ mình thích và thoát khỏi sự mong đợi của người khác đặt lên mình. Hãy ở một nơi mà bạn cảm thấy thực sự là chính mình và không phải làm hay nói điều gì chỉ để làm vừa lòng bất cứ người nào. Thầy nói thầy trân trọng cuộc đời, trân trọng mọi thứ mình có và tôi học được cách trân trọng chính mình từ thầy.

Hãy làm điều gì khiến bạn cảm thấy thực sự hạnh phúc cả cuộc đời, cho đến tận khi chết.

Hãy đọc, rồi bạn sẽ thấy một thế giới đẹp, bình yên đến lạ hiện ngay ra trước mặt mình tôi dám cá là bạn sẽ thích.

    Đời là vô thường

Hơn tất cả, mọi lời dạy, lời khuyên của thầy sẽ giúp bạn có cách nhìn khác về cuộc đời cũng như sự sống. Cuộc đời này là vô thường vì thế mà đừng quá lo lắng, sợ hãi về những khó khăn, đau khổ và những gì sắp xảy ra,biết chấp nhận điều khó tránh khỏi sẽ giúp bạn không còn phiền não. Không có phiền não cuộc đời sẽ bớt phức tạp. Không có tham lam hay quá nhiều giả tưởng, hy vọng tâm bạn sẽ nhẹ nhàng.  

Đúng, cuộc đời này khiến ta nhiều lần đau khổ nhưng không có nghĩa là nó không tốt đẹp. Cuộc sống dạy ta nhiều thứ và ta cũng học được nhiều thứ từ nó nữa. Có lẽ đau khổ là cái giá phải trả cho cuộc đời này vì thế đừng tự dày vò mình bằng cách luôn suy nghĩ về điều ấy. Hãy tập trung sống cho khoảnh khắc hiện tại, trân trọng từng phút giây được sống và sống thật hạnh phúc. Và cuộc sống sẽ chẳng bao giờ diễn ra theo những gì bạn mong muốn đâu thế nên tốt hơn hết là bớt lo lắng đi. 

Đừng khăng khăng muốn mọi việc phải theo ý mình nhất là đối với người khác họ có tâm tư của riêng họ và ý thích của riêng họ.  

Đời là vô thường. Phải. Bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra nhưng bạn cần có lý tưởng sống của riêng mình. Đừng để bản thân phải sống trong cảnh trôi dạt, mất phương hướng, sống một cách vô định và chẳng làm gì có ý nghĩa thực sự. Tôi nghĩ cuộc sống đó thật tẻ nhạt, buồn chán.

Chúng ta cũng lo sợ về cái chết nữa nhưng thiền sư lại không thấy vậy. Thầy biết mình đang già đi từng ngày, biết rằng rồi mình sẽ khuất bóng  khỏi cuộc đời,và hơn cả là thầy cảm thấy ổn về việc đó. “Cái chết” là một phần tất yếu của cuộc sống, là một điều bạn không thể thay đổi được. Vậy tại sao ta phải quá bận lòng? Chúng ta còn rất nhiều việc cần làm, những việc khiến cuộc sống ta trở nên thật vui vẻ, ý nghĩa. Hãy tập trung vào bản thân, vào cái bạn đang có. Bạn biết không, nếu bạn không sống vì một cái gì đó thật ý nghĩa, thì cuộc đời bạn sẽ thật vô nghĩa. 

    Chúng ta - những kẻ đạo đức giả

Để sống thật với chính mình quả thực là điều rất khó. Chúng ta luôn tự lừa dối mình trong mọi lúc.Tôi là một kẻ đạo đức giả. Thật là đau lòng khi nhận ra điều đó. Có thể bạn đã quên rằng tôi cũng là một con người, cũng có phần ngu ngốc của riêng mình. Tôi không nghĩ là mình sẽ trở thành hoàn hảo, và tôi cũng không muốn là người hoàn hảo. Tất cả những gì tôi hy vọng là nhìn thấy những gì đang thực có trong mình.

Con người chúng ta bị chi phối bởi quá nhiều cảm xúc, quá nhiều ràng buộc và nhiều lúc chúng ta quên mất bản thân mình là ai. Chúng ta cũng sợ sự khác thường, sợ thay đổi, chỉ cảm thấy an toàn ở những tư tưởng xưa cũ hay quen thuộc hơn cả là chúng ta luôn tự lừa dối bản thân và đi ngược với cảm xúc của chính mình. Liệu bạn có bao giờ ý thức về điều đó ? 

Tự lừa dối chính mình, đôi khi nó quá hoàn hảo đến nỗi chính bạn cũng không ý thức được điều đó, Bản năng tự tự vệ khiến cho bạn mù quáng trước khuyết điểm của mình (tự lừa dối). 

Chúng ta phải thừa nhận một điều rằng đôi khi thật đau đớn khi nhìn ra những khuyết điểm, sai lầm của mình. Chúng ta sẽ đưa ra nhiều lý do để biện hộ cho nó rằng do hoàn cảnh không cho phép, do bị người khác tác động. Ta thường có xu hướng “chạy trốn”, không dám đối diện trực tiếp và còn lo lắng nữa. Nhưng bạn cũng cần biết rằng tất cả mọi người trong chúng ta không ai hoàn hảo cả. Sự thật là chẳng có gì hoàn hảo trên cuộc đời này. Ai cũng có những điểm không tốt trong mình vì thế quan trọng hơn cả là cách bạn nhìn nhận những điều không hoàn hảo ấy. Cả sai lầm cũng vậy, đừng quá sợ hãi khi chúng ta phạm phải nó, chúng ta cần dũng cảm chịu trách nhiệm và tìm cách giải quyết vấn đề. Không có sai lầm nào là vô nghĩa nó giúp chúng ta rút ra những kinh nghiệm cho chính mình, ta có thể học nhiều thứ từ những sai lầm ấy. Sự chấp nhận là khó khăn biết mấy nhưng khó khăn sinh ra là để ta vượt qua và trưởng thành hơn. “Nếu bạn không biết mình muốn gì, thì kết cục là bạn sẽ có được rất nhiều thứ mà mình chẳng muốn”.

Đừng để ý quá nhiều tới những phán xét của người khác hay cái “mác” mà người ta gán cho bạn. Và đừng lúc nào cũng soi mói, đánh giá người khác, liệu bao nhiêu phần trăm trong số đó cũng là sai trái, méo mó và xuyên tạc.

Bao nhiêu phần trăm những điều họ tưởng tượng về bạn là đúng và bao nhiêu phần trăm là không đúng sự thật, sai trái, xuyên tạc”, “thật là một sự phí phạm ghê gớm khi bạn không làm những gì thật sự có ý nghĩa đối với mình mà cứ phải đi làm những gì người khác mong muốn bạn phải là. 

Có bao giờ bạn muốn giúp người khác khi chứng kiến hoàn cảnh của họ hay những câu chuyện họ tâm sự với bạn nhưng bạn không có một chút kinh nghiệm nào. Và cuối cùng, bạn chẳng thể giúp gì cho họ. Đừng quá cảm thấy có lỗi bởi lặng im. Lắng nghe, đôi khi, sẽ tốt hơn là nói những điều mà bản thân không hiểu gì để an ủi họ. Niềm vui, nỗi buồn, khó khăn, thử thách thì bạn phải rút được kinh nghiệm từ chính mình thì mới thấu hiểu và giúp được người khác. Vì thế hãy tự hiểu mình trước khi muốn giúp người. Đừng tự giả vờ rằng mình biết tất cả mọi thứ !

    Những bài học giá trị

Quan hệ giữa những con người với nhau là nguồn gốc của những niềm vui lớn nhất và những đau khổ lớn nhất trong tâm mỗi con người. Chất lượng cuộc sống chúng ta phụ thuộc rất nhiều vào chất lượng mối quan hệ giữa mình với mọi người xung quanh. 

Có được một mối quan hệ đẹp, một con người có thể thấu hiểu, đồng điệu về tâm hồn bạn thì quả là một điều tuyệt vời. Hãy trân trọng nếu bạn đã có tình bạn đẹp của riêng mình, đó là một điều quý giá không phải ai cũng may mắn có được. “Không thể có sự trưởng thành thực sự về tâm lý nếu không có mối quan hệ tốt đẹp”, Và sự chân thành, cởi mở, thấu hiểu lẫn nhau sẽ giúp bạn có một tình bạn đẹp.

Chính mong muốn kiểm soát mọi việc khiến ta mệt mỏi và kiệt sức. Chúng ta không khổ vì mình không có trái tim mà chúng ta khổ vì lòng ham muốn và vì coi những ham muốn đó là quá quan trọng.

Có phải khi yêu bạn mong tình cảm đó sẽ lâu dài? Nhưng bạn có biết rằng càng cố gắng kiểm soát thì kết quả chỉ làm ta thất vọng và mối quan hệ ấy sẽ rơi vào ngõ cụt. Làm mọi cách để thay đổi người mình yêu chỉ làm tăng thêm khoảng cách giữa hai người. Bạn nghĩ sao về việc luôn bị người bên cạnh mình soi xét, nhắc nhở và bắt mình làm theo ý họ, chắc chắn là không thoải mái gì! Sự chấp nhận, sự quan tâm và chia sẻ mới là điều chúng ta nên làm nhiều hơn để dù sau này không thể ở bên nhau thì cũng không còn gì phải hối tiếc. Ai có thể biết trước khi nào đoạn tình cảm đẹp đẽ ấy sẽ kết thúc bởi nó cũng giống như que kem vậy, bạn có thể ngắm nó, thưởng thức “vị ngọt” của nó nhưng không thể làm nó ngừng tan chảy. Kết thúc sẽ xảy ra vào một thời điểm nào đó nhưng thay vì buồn hãy yêu hết mình, dành cho nhau những tình cảm chân thành nhất.

Con người muốn giải tỏa tâm lý, nhưng họ lại sợ bị người khác coi thường;họ sợ  bị người khác hiểu nhầm hay sợ người khác thao túng; họ sợ bị người khác bàn tán và không được yêu thương nếu mọi người biết hết chuyện của mình; họ sợ bị coi là lập dị...Vì vậy, họ mang theo tất cả nỗi đau, sợ hãi, thất vọng và chờ mong suốt cả cuộc đời, họ sống cô đơn và hành động như một người cứng rắn, nhưng sẽ mềm lòng ngay khi họ gặp được một người không đánh giá, phán xét họ, không bàn tán về họ; người vẫn yêu thương họ ngay cả khi biết mọi chuyện về họ, một người thực sự quan tâm đến họ. 

Hãy quý trọng những người đem đến điều tốt đẹp cho bạn, khiến bạn thoải mái và thực sự hạnh phúc. Hãy loại bỏ tránh xa những mối quan hệ không lành mạnh trong cuộc sống của mình nó chỉ khiến bạn thêm buồn phiền mà thôi.

Mọi người ai cũng muốn nhận được sự thấu hiểu, tấm lòng nhân hậu, tình thương và lòng từ bi của người khác. Chúng ta sẵn sàng trao tặng bao nhiêu những điều tương tự như vậy cho mọi người?

“Sự thấu hiểu, yêu thương và lòng từ bi ” là điều cần có, nó khiến cuộc sống trở nên tốt đẹp nhưng nó cũng cần xuất phát từ bản thân chúng ta trước. Chắc hẳn bạn cũng đã từng nghe câu nói rằng “ có yêu thương mình thì mới biết cách yêu thương người khác ”. Nó hoàn toàn đúng các bạn ạ. Thử hỏi xem một người ăn mặc luộm thuộm, đầu tóc không gọn gàng làm sao có thể khuyên người khác hãy biết chăm sóc tốt cho bản thân. Một người không hạnh phúc thì làm sao có thể lan tỏa hạnh phúc tới mọi người xung quanh. Và nếu chúng ta không trao đi yêu thương trước thì làm sao biết được mùi vị của hạnh phúc khi được mọi người xung quanh quan tâm cơ chứ? “Có qua có lại ”, trao đi những điều tốt đẹp thì rồi một ngày bạn cũng sẽ nhận được điều tương tự hoặc có thể là hơn thế. 

Sự thấu hiểu cũng vậy, tôi đã từng nhắc đến điều này ở trong đoạn Chúng ta - những kẻ đạo đức giả, chúng ta phải hiểu về mình trước. Có kinh nghiệm, có từng trải thì mới có thể đồng cảm với hoàn cảnh của những người cần ta giúp đỡ và đưa cho họ lời khuyên hữu ích nhất. Sự thấu hiểu đôi khi còn là biết đặt bản thân mình vào vị trí người khác để cảm nhận và có cách hành xử đúng đắn. Sống cho bản thân mình là đúng nhưng đừng vì thế mà coi thường cảm xúc của mọi người xung quanh.

Cuộc sống mà không tồn tại lòng từ bi thì hẳn nó sẽ thật lạnh lẽo biết bao! Nếu có thể tha thứ thì hãy tha thứ, giữ tức giận và thù hận trong lòng chỉ làm chính bạn mệt mỏi. Nếu có thể giúp đỡ thì hãy giúp đỡ và cũng đừng mong người khác phải trả ơn. Nhưng việc gì cũng có giới hạn. Việc tha thứ quá nhiều, giúp đỡ quá nhiều bạn sẽ dễ bị lợi dụng bởi họ sẽ cho rằng đó là chuyện đương nhiên. Vì thế chúng ta phải luôn bày tỏ rõ quan điểm và giới hạn của bản thân để họ không thể “được nước lấn tới”.

“Không ai có quyền hành gì đối với bạn cả trừ phi bạn cho họ cái quyền ấy”

    Lời kết

Chỉ toàn dùng cái đầu mà không dùng trái tim, điều đó làm cho cuộc sống trở nên thật khô cằn. Hãy làm điều gì khiến bạn cảm thấy thực sự hạnh phúc cả cuộc đời, cho đến tận khi chết.

Đó là lời tôi tâm đắc nhất khi đọc cuốn sách Tuyết giữa mùa hè này. Nó đã làm thức tỉnh tôi một cách sâu sắc. Vậy tại sao bạn không thử đọc nó và xem bản thân mình sẽ thay đổi như thế nào nhỉ ! Tôi đã tìm được hạnh phúc của chính mình, tôi tin chắc là bạn cũng sẽ tìm thấy những điều ý nghĩa của cuộc đời mình thôi!

Review chi tiết bởi: Phạm Huyền - Bookademy

Hình ảnh: Phạm Huyền

--------------------------------------------------

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy

Bạn đam mê viết lách, yêu thích đọc sách và muốn lan tỏa văn hóa đọc tới cộng đồng của YBOX.VN? Đăng ký để trở thành CTV Bookademy tại link: http://bit.ly/Bookademy_ctv

(*) Bản quyền bài viết thuộc về Bookademy - Ybox. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ "Tên tác giả - Bookademy." Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.