Nỗi buồn ly biệt thường xuất hiện ngay khi ta bắt đầu nghĩ về nó, rồi ập đến vào giây phút chia xa. Thế giới này có rất nhiều biệt ly, cho nên nỗi đau cũng tồn tại vô vàn. Chúng ta thường chọn cách khép mình lại, chìm vào sự cô đơn vô tận. Trong quá trình đó, con người đã vô thức tước đoạt đi quyền yêu và được yêu của chính bản thân mình. Đó là tất cả điều Ichikawa Takuji - một nhà văn hiện đại Nhật Bản - muốn gửi gắm trong “Tôi Vẫn Nghe Tiếng Em Thầm Gọi”.
Ichikawa Takuji - “Phù thủy” không gian và thời gian
Ichikawa Takuji sinh ngày 7/10/1962 tại Tokyo, tốt nghiệp Đại học Dokkyo chuyên ngành kinh tế, từng ước mơ trở thành nhà báo, phóng viên, đam mê và có tài năng trong việc chạy bộ. Thế nhưng, con người ấy lại vô tình bén duyên với nghiệp văn chương và trở nên thành công đến không ngờ. Cuốn tiểu thuyết đầu tiên được xuất bản vào năm 2002 của ông mang tên Separation (dịch: Nơi Em Quay Về Có Tôi Đứng Đợi). Chỉ trong một thời gian ngắn, Ichikawa Takuji đã trở thành một trong những tiểu thuyết gia nổi tiếng của Nhật Bản. Điều gì giúp cho văn phong của ông có sức hút mạnh mẽ và nhận được sự yêu thích nhiệt tình đến thế?
Khác với những nhà văn mải miết đi tìm bối cảnh lớn lao, Ichikawa Takuji chọn nguồn cảm hứng văn chương đến từ đời sống hiện thực bình thường. Câu chuyện ông viết nên không xuất hiện bóng dáng vị anh hùng, phản diện hay nhân vật nào sở hữu bối cảnh to tát. Tất cả chỉ xoay quanh những con người bình thường, yêu tha thiết theo nhiều cách khác nhau. Từ chất liệu giản dị ấy, Ichikawa Takuji thêm vào chút sắc màu kì ảo. Và thế là, khái niệm thời gian - không gian, trình tự trước - sau khi bước vào trong tiểu thuyết của ông chẳng còn tác dụng gì nữa. Ichikawa Takuji cho rằng, chỉ viết như thế mới có thể giúp ông thoát ly hiện thực cuộc sống và giải phóng bản thân mình trên trang giấy. Thay vì tuân thủ theo luật lệ bất thành văn an bày sẵn, tác giả chọn ném mình qua những ranh giới, chắp bút viết tác phẩm trong trạng thái “nửa thực nửa hư”, “nửa say nửa tỉnh”.
Tất cả dấu ấn đặc trưng ấy sẽ nằm trong Tôi Vẫn Nghe Tiếng Em Thầm Gọi, quyển tiểu thuyết được xuất bản sau Separation, thực chất là tác phẩm đầu tay của Ichikawa Takuji.
Tôi Vẫn Nghe Tiếng Em Thầm Gọi - Một tiểu thuyết buồn tuyệt đối
Tôi Vẫn Nghe Tiếng Em Thầm Gọi là lời kể của nhân vật chính Satoru Inoue về tình yêu giữa anh và Yuko Igarashi. Họ tìm được nhau khi còn là những cô cậu học sinh mười bảy tuổi đầu. Cuộc gặp gỡ giữa hai tâm hồn lạc lõng giữa thị trấn nhỏ, bằng một lần chào hỏi ở bìa rừng, tựa nét mực nhẹ nhàng quét xuống, vẽ ra sự sục sôi trong tâm trí của ngày sau. Gần mười năm trời, Satoru và Yuko xa cách rồi trở về, bị giằng xé mãnh liệt giữa gặp gỡ và chia ly.
Tựa đề Tôi Vẫn Nghe Tiếng Em Thầm Gọi đã nói lên sợi chỉ đỏ xuyên suốt mạch truyện. Khi đang ngồi trong lớp học và lắng nghe thầy giáo giảng bài “bằng thứ ngôn từ kỳ dị như thể chỉ được sử dụng ở vương quốc của riêng ông ấy”, Satoru Inoue lần đầu tiên nghe thấy lời thì thầm tận đáy lòng Yuko Igarashi. Nhưng dẫu cho có khả năng đặc biệt ấy, anh vẫn không thể giữ cô bên mình và họ chẳng sóng đôi suốt kiếp.
Một tiểu thuyết buồn tuyệt đối. Không có sự cảm về hạnh phúc cũng chẳng có sự cứu rỗi nào. Một câu chuyện mà ở đó, những con người thân thiết với nhau (và cả những chú chó) cứ lần lượt rời xa nhau. Câu chuyện về một chàng trai bị hỏng cả tâm hồn lẫn thể xác, đã quyết định chia tay người yêu của mình. Câu chuyện nói lên rằng thế giới này chủ yếu chỉ toàn bất an và đau khổ.
Được chính tác giả công nhận, cả hai nhân vật chính của Tôi Vẫn Nghe Tiếng Em Thầm Gọi đều có sự ám ảnh đặc biệt với cái chết. Xuyên suốt tác phẩm, chưa từng có một tia hy vọng nào được thắp lên, thậm chí ánh sáng lóe lên yếu ớt cũng không. Với bầu không khí nặng nề và đôi phần u ám, tác phẩm chắc hẳn không phải là một câu chuyện “dễ xơi”.
Bất chấp điều ấy, Tôi Vẫn Nghe Tiếng Em Thầm Gọi vẫn chạm đến mọi trái tim độc giả vì những thông điệp ẩn chứa bên trong.
Soulmate, người yêu và sự biệt ly
Ngay từ lời giới thiệu tác phẩm, Ichikawa Takuji đã hình dung về sự hội ngộ của Satoru và Yuko như “tay phải tìm ra tay trái”. Nói theo ngôn ngữ chúng ta thường dùng ngày nay, họ chính là ‘soulmate’ - một mối quan hệ đặc biệt kết nối giữa người và người. Điều này xảy ra khi bạn và đối phương nảy sinh tình cảm sâu sắc đến mức hai tâm hồn đồng điệu với nhau.
Satoru sở hữu khả năng đặc biệt cho phép anh nghe thấy mọi tâm sự thầm kín nhất xuất phát từ trái tim Yuko và được quyền lựa chọn thỏa mãn hay từ chối mong muốn của cô. Còn Yuko, dẫu không may mắn như thế nhưng bằng một cách kỳ diệu nào đó, cô vẫn hoàn thành tốt vai trò người lắng nghe, dùng sự dịu dàng cố hữu an ủi, xoa dịu vết thương lòng đối phương. Họ dễ dàng thấu hiểu nhau mà không cần trăn trở hoặc cố gắng quá nhiều. Khi cùng chia sẻ những mất mát trải qua trong đời (em trai/em gái và chú chó thân thiết), tâm hồn của Satoru và Yuko đã đạt đến sự dung hòa hiếm thấy.
Thế nhưng, đâu phải cứ đồng điệu tâm hồn thì mối quan hệ sẽ bền lâu? Vào thời điểm Yuko phải rời thị trấn nhỏ lên Tokyo học, làm thêm còn Satoru ở lại thị trấn nhỏ, dường như tán cây chia ly đã bắt đầu manh nha nhú mầm. Dù hai người có chung suy nghĩ, yêu nhau tha thiết và chẳng hề mong muốn gì hơn việc ở bên đối phương, mối quan hệ bị đặt vào hoàn cảnh quá đỗi khác biệt sẽ rất khó cứu vãn.
Vấn đề Satoru và Yuko gặp phải không dừng lại ở khoảng cách địa lý xa xôi. Ngăn cách giữa họ còn vô vàn điều khác. Đó là sự tự ti của Satoru. Anh vô tình mắc bệnh viêm phổi không kèm theo triệu chứng sốt, phát hiện trễ nên nguy cơ tử vong tăng cao. Từ một người có thể chạy 1 dặm trong vỏn vẹn 4 phút 21 giây 7, Satoru phải đi từ tốn và hạn chế bất kì vận động mạnh nào. Anh cho rằng mình không có tương lai, và cũng chẳng thể cho Yuko lời hứa hẹn chắc chắn nào. Về phía Yuko, đó là sự nhút nhát kéo dài dẫn đến bỏ lỡ khoảnh khắc phù hợp nhất để tỏ tình. Cô luôn dõi theo Satoru qua từng ấy năm, ngại ngần về tình cảm chính mình dành cho anh và luôn kìm nén tâm tư trong lòng. Yuko hiếm lúc nào bộc lộ rõ ràng điều mình suy nghĩ và giấu nó sâu đến mức, kể cả Satoru nghe thấy cũng không hình dung ra nổi chỉ dẫn rõ ràng nào trên đường tìm kiếm trái tim cô. Và cuối cùng là sự ích kỷ của cả hai người, luôn mong đợi đối phương sẽ chủ động bước đến và tìm kiếm mình chứ chẳng hề chủ động tiến lên đôi chút.
Tất cả mọi thứ đều sẽ thay đổi theo thời gian.
Thời gian là thứ mà chúng ta có thể tóm gọn mọi khoảnh khắc và thay thế chỉ bằng một vài câu nói.
Khi mọi thứ dần trôi xa khỏi tầm kiểm soát và bản thân nhận ra rằng không thể sống thiếu nhau, Satoru và Yuko đã đi quá giới hạn cho phép để quay về. Anh buông lời từ chối cô thẳng thừng và quyết tuyệt, tiếp tục lưu lại thị trấn nhỏ và không bao giờ lên Tokyo phồn hoa thăm thú thêm lần nào nữa. Còn Yuko thì lao vào vòng tay của người khác vì mong muốn yêu và được yêu, khát cầu một bóng hình ở bên. Họ không bỏ rơi nhau, tôi cho rằng là vậy. Họ chỉ cố gắng lơ đi hiện thực rằng cả hai đã đánh mất nửa kia, rằng Satoru và Yuko vĩnh viễn không tìm lại được cuộc gặp gỡ bìa rừng năm ấy. Trong nỗ lực quên mất dáng vẻ đối phương, Satoru lẫn Yuko đã làm nhiều điều, đánh mất chính bản thân mình. Và vì thế, người đọc sẽ không thể thiên vị nhân vật nào mà thay vào đó, cảm nhận được nỗi đau đớn xé lòng của cả hai.
Hoài niệm: Nuối tiếc muộn màng hay trân trọng hiện thực?
Ngay từ khi ra mắt, nhân vật Satoru Inoue đã nhận về nhiều phỏng đoán rằng anh chính là một phiên bản lấy cảm hứng từ chính Ichikawa Takuji. Sau này, chính tác giả một lần nữa xác nhận thông tin đó. Điều này không ngạc nhiên, bởi rất nhiều nhà văn bắt đầu sáng tác bằng cách đúc rút trải nghiệm thực tế của bản thân. Nhưng việc Ichikawa Takuji viết ra một Satoru Inoue có cuộc sống u ám, buồn thảm như thế khiến người đọc không khỏi băn khoăn. Phải chăng nhà văn đang mượn chính nhân vật để hoài niệm quá khứ?
Khi con người hoài niệm, thường sẽ xuất hiện hai khả năng. Một là sự hối tiếc muộn màng về những gì bản thân từng bỏ lỡ trong thời gian qua, không thể vãn hồi lần nữa. Hai là thông qua kí ức xưa cũ liên tưởng đến hiện tại, từ đó biết trân trọng hơn cuộc sống đang có. Đối với Tôi Vẫn Nghe Tiếng Em Thầm Gọi, cả hai khả năng này đều đúng.
Quả thực Satoru và Yuko đã bỏ lỡ nhau giữa những năm tháng vội vã. Sự biệt ly ấy không những tổn thương sâu sắc đến tâm hồn họ mà còn trở thành nỗi ám ảnh. Nỗi đau dai dẳng nhiều năm khiến Satoru và Yuko, dù tìm được đối tượng mới để tìm hiểu và yêu đương, không thể trải nghiệm cảm giác hạnh phúc thực sự.
Mỗi ngày lại có một cái gì đó, từng chút từng chút một rời khỏi cơ thể tôi, và tuyệt nhiên không bao giờ quay trở lại nữa.
Nhưng đó đều là cái giá Satoru quyết định trả và Yuko chấp nhận nó. Yuko biết rõ rằng chỉ khi cô thuận theo Satoru thì phần đời của anh mới sống trong an bình mà không có mặc cảm tội lỗi. Ngược lại, Satoru hiểu được bản thân hi sinh mới đem Yuko đến với những điều tốt nhất. Dẫu cả hai thường xuyên hoài niệm quá khứ như một bản năng thôi thúc, thực sự rất khó nhận định xem ai đúng, ai sai. Suy cho cùng, chuyện tình yêu vốn không cần tuân theo bất kì định luật nào, hành động theo trái tim dẫn dắt là đủ rồi.
Cảm giác cô đơn của chúng ta
Satoru và Yuko không phải những người hướng nội quá mức. Họ có thể giao tiếp bình thường, dẫn dắt trôi chảy một cuộc hội thoại và tham gia vào các hoạt động tập thể như thường. Tuy nhiên, như vậy không đồng nghĩa với việc họ thoát khỏi cảm giác cô đơn thường trực. Hơn cả nỗi đau sinh học, Satoru và Yuko phải trải sự lạc lõng dẫu đã di chuyển qua nhiều nơi. Họ không tìm được nơi nào mình thực sự thuộc về ngoài ở bên cạnh nhau - thứ họ đã mất quá nhiều thời gian mới nhận ra.
Cách mẹ đối xử lạnh nhạt với em trai đã trở thành bóng ma to lớn trong lòng Satoru. Qua sự ghi nhớ cẩn thận từng chi tiết nhỏ về em trai khi cậu còn sống, người đọc dễ dàng nhận ra được rằng Satoru thực sự để tâm. Tiếng gọi kêu cứu của em trai trước khi chết đã ám ảnh Satoru nhiều năm, luôn hiện hữu nhắc nhở anh về sự biến mất của hai sinh mạng trên thế gian này. Tương tự với Yuko, cô đã chứng kiến em gái tắt thở ngay lúc mới lọt lòng mẹ, thậm chí chưa kịp cất tiếng khóc chào đời. Bóng ma về sự ra đi của người thân đã khiến cả hai e ngại yêu thương. Họ nghĩ nhỡ đâu vào một ngày kia, người mình quan tâm hết lòng cứ thế bỏ mình đi mất.
Trong suốt quãng thời gian trải qua cùng với Yuko, tôi luôn ý thức về cái chết.
Có để ý mới nhận ra rằng chúng ta đều đang bị bủa vây bởi cái chết.
Chúng ta đã nghe những bản nhạc, đọc những cuốn sách được viết bởi những người đã chết, và ngập chìm trong ký ức về những người đã chết.
Sự tồn tại của chúng ta giống như bong bóng trôi nổi trên những cái chết chồng chất, hệt như sự tồn tại của một rặng san hô vậy.
Xuất phát từ ý nghĩa rất đơn giản là không thích chạy cùng mọi người và không thường nói chuyện với ai khác, dần dần, Satoru lẫn Yuko ngày càng tách biệt với xã hội, tự nhốt mình trong lồng giam cảm xúc. Dẫu Satoru có thể nghe thấy tiếng nói khao khát sẻ chia tâm hồn từ Yuko, nhưng cô chẳng biết nổi lòng anh, thành ra tình huống này càng giống một kết nối đơn chiều vô vọng. Hơn thế nữa, họ không muốn thoát ra khỏi chốn lao tù tâm lý, và đương nhiên, chưa thực sự cố gắng để rũ bỏ xiềng xích vây chặt nỗi lòng. Satoru chấp nhận sự cô đơn, Yuko cũng thế.
Học được gì từ một câu chuyện tình yêu?
Tôi Vẫn Nghe Tiếng Em Thầm Gọi là một tiểu thuyết buồn. Nhưng chúng ta vẫn có thể rút ra được vài điều cho cuộc sống từ những nỗi đau không tên ấy.
Con người vốn là sinh vật nhỏ bé chịu sự chi phối từ thế giới lớn lao. Việc Satoru và Yuko chấp nhận buông xuôi không đồng nghĩa với ta chỉ làm được có thế. Ta được quyền chọn một cách khác. Dẫu sao tuổi thọ con người cực kì ngắn ngủi, hãy làm điều gì đó có ích để tận dụng tốt thời gian tồn tại ấy.
Nếu trong trường hợp bạn chẳng có ước mơ nào hết và không quá mong muốn thực hiện việc gì, thì cũng ổn thôi. Một cuộc sống bình thường đã là thứ rất tốt đẹp rồi. Quan trọng hơn cả, bạn nên học cách yêu thương bản thân, đừng tự tước đoạt đi quyền yêu và được yêu mình xứng đáng có được, giống như Satoru đã đơn phương cho rằng bản thân không nên yêu Yuko, gây ra hậu quả kéo dài mãi về sau.
Lời kết
Tôi Vẫn Nghe Tiếng Em Thầm Gọi dễ dàng đi vào lòng người đọc bởi vì câu chuyện đã nói về những cảm xúc chung ai cũng từng trải qua. Mối tình đầu khắc cốt ghi tâm vào thời trung học. Nỗi cô đơn lạ thường giữa cộng đồng gần 8 tỷ dân. Và một mối quan hệ hai bên đều hiểu nhưng chưa kịp mở lời. Ichikawa Takuji biết cách lắng nghe và thấu hiểu cho những tiếng gọi tình yêu đầy tha thiết giữa thế giới này giống như tấu lên bản nhạc nhẹ nhàng và dịu dàng. Để rồi, khi nó kết thúc, tất cả lưu lại chỉ còn sự nuối tiếc khôn nguôi.
-------------------------------------------------------------------------
Tác giả: Quỳnh Giao - Bookademy
------------
Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy
Bạn đam mê viết lách, yêu thích đọc sách và muốn lan tỏa văn hóa đọc tới cộng đồng của YBOX.VN? Đăng ký để trở thành CTV Bookademy tại link: http://bit.ly/bookademy_ctv
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Bookademy - Ybox. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ "Tên tác giả - Bookademy." Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
Cuốn tiểu thuyết này khiến tôi nghĩ về một số kỷ niệm.