Review cuốn sách Tạm Biệt Quý Cô Hoàn Hảo - Reshma Saujani

Reshma Saujani - người phụ nữ dấn thân vào con đường chính trị với lý lịch hoàn hảo: trường Luật Yale, làm việc tại công ty luật đứng trong top năm hay công ty quản lý tài chính hàng đầu. Mở đầu cuốn sách bằng câu chuyện cuộc đời mình – người theo đuổi “cái tôi hoàn hảo”, vỡ mộng khi tranh cử thất bại là bước đệm hoàn hảo để dẫn dắt độc giả. Cuốn sách đưa bạn đi từ: lý do các quý cô theo đuổi hình ảnh hoàn hảo, lòng dũng cảm và cách bạn có thể bước ra khỏi vỏ bọc hoàn hảo để dũng cảm hơn.

1. Cách các quý cô được đào tạo để hoàn hảo

Sự khác biệt trong các giáo dục: Các bé gái được nhận những thông điệp mỗi ngày nói rằng các bé nên ngoan ngoãn, tinh tế và lịch sự. Phải chăng cũng vì là “phái yếu” mà bố mẹ luôn muốn hướng các bé đến những lĩnh vực mà bé giỏi tránh những việc có thể thất bại? Mặt khác, các cậu bé được tự do để khám phá, vấy bẩn, và được thất bại – nhân danh “đàn ông phải mạnh mẽ”. Không chỉ vậy, ngay cả đồ chơi của các bé cũng được bố mẹ định hình như việc: bé gái chơi công chúa trong khi các bé trai chơi siêu nhân.

Nhà phê bình nội tâm: Tám tuổi là khoảng thời gian nhà phê bình nội tâm của những cô gái xuất hiện. Là giọng nói xỉa xói trong đầu rằng bạn không tốt như những người khác, bạn đã thất bại và hãy cảm thấy tội lỗi vì điều đó. Đây cũng là khoảng thời gian được chấm điểm, xếp hàng và cho biết điểm số của mình: Nếu bạn bị nói là bạn không đủ tốt, nó sẽ đòi hỏi khá nhiều lòng can đảm và tự trọng để thử làm gì đó. Nó xây nền móng cho việc nhận điểm C nghĩa là bạn kém môn này, và bạn không thích nó. Điều đó tiếp sức cho sự thiếu can đảm.

Sự suy diễn cũng bắt đầu từ đây, các cô gái nghe “Tôi làm sai việc này” thành “Tôi kém cỏi” đến “Tôi đầu hàng” thay vì tìm kiếm giải pháp để cải thiện công việc vào lần sau.

Ảnh hưởng từ mạng xã hội: Mạng xã hội là nơi nuôi dưỡng sự hoàn hảo bóng bẩy hơn nhiều những nguồn tác động khác. Những quý cô nhìn thấy hình ảnh vô tư, thông minh, xinh đẹp tuyệt vời của bạn bè họ - điều thúc đẩy họ phải cố gắng để hoàn hảo như những hình ảnh trên mạng xã hội, dẫu cho đó là thành quả của hàng giờ chỉnh sửa ảnh. “Quảng bá thương hiệu cá nhân” trở thành nỗi ám ảnh đối với họ. Đặc biệt là những người có tầm ảnh hưởng, những người tưởng như truyền động lực cho họ để phát triển bản thân lại vô tình trở thành áp lực nặng nề phải vượt trội trong nhiều việc. Họ luôn phải cố gắng tích cực và xinh đẹp – chuẩn mực của các quý cô trên mạng xã hội vì sợ bị đánh giá, sợ bị bắt nạt.

Những thông tin họ tiếp nhận: Trong quá trình tìm hiểu, tác giả nhận ra sự khác biệt xuất hiện ngay cả khi cô tìm từ khóa “dũng cảm” trên một website với nhiều câu chuyện chủ đề cho học sinh. Hầu hết các câu chuyện đều có liên quan đến nam giới, và rất ít câu chuyện đề cập đến nữ giới. Theo báo cáo của Nielsen, khi phân tích về sách cho thiếu nhi, họ nhận ra xu hướng mất bình đẳng phổ biến như: nhân vật nam đóng vai chính cao gấp đôi nhân vật nữ; nhân vật nam được ví với con hổ - con gấu trong khi nữ giới lại là côn trùng hay con chim và con mèo. Nó hình thành mặc định của nhiều người về việc đàn ông đi liền với mạnh mẽ và phụ nữ thì luôn là phái yếu và sự dũng cảm không phù hợp với họ.

2. Những hiểu lầm về sự hoàn hảo

Chỉn chu tương đương với hoàn hảo: Từ hồi còn nhỏ, chúng ta luôn được dạy là nếu có vẻ ngoài chỉnh chu thì sẽ có được công việc như mong đợi. Nó nghĩ rằng bản thân cần hoàn hảo trong cách ăn mặc, nói chuyện và cư xử là có thể bảo vệ bản thân khỏi sự phê phán và khiển trách. Trong khi đó, ta lại vô tình quên rằng thứ bảo vệ mình không phải vẻ ngoài chỉnh chu mà là bản lĩnh bên trong.

Một khi mọi thứ đều hoàn hảo thì tôi sẽ hạnh phúc: Lối tư duy này sẽ theo hướng – nếu tôi trông đúng kiểu, làm đúng công việc, tìm đúng người bạn đời, mọi thứ sẽ ăn khớp với nhau thì tôi sẽ hạnh phúc. Chúng ta luôn cố gắng ép bản thân mình đi tập thể hình bảy lần mỗi tuần, đạt điểm số cao để có thể xây dựng hình ảnh cô gái hoàn hảo vì mong muốn hạnh phúc.

Nếu tôi không hoàn hảo, tất cả mọi thứ sẽ tan vỡ: Khi sự hoàn hảo được coi là lý tưởng thì bất kỳ khuyết điểm nào cũng khó có thể chấp nhận đối với các cô gái. Tuy nhiên, sai lầm nào có ai chưa từng mắc phải, nhưng khác biệt ở cách chúng ta định nghĩa nó. Các quý cô thường dễ sai lầm khi suy diễn quá nhiều theo chiều hướng tiêu cực khi bản thân không đạt được như kỳ vọng. Đó là lý do vì sao nhiều cô gái trong chương trình Girls Who Code đã xóa bài mình làm chỉ vì nó gặp lỗi.

Hoàn hảo tương đương với giỏi giang: Các quý cô thường nghĩ việc họ cố gắng trở nên hoàn hảo là do họ muốn mình giỏi giang hơn. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể giỏi giang mà không cần hoàn hảo vì chúng không phải là một. Hoàn hảo là giống như trò chơi được ăn cả ngã về không nên bạn chỉ có thể thành công hoặc thất bại. Trong khi đó, theo đuổi sự tài giỏi là bạn không để thất bại hủy hoại mình. Ranh giới của nó chỉnh là khi bạn cảm thấy chưa có gì là đủ hết – cầu toàn.

Thất bại không phải là lựa chọn: Nỗi sợ thất bại quá to lớn. Chúng ta sợ rằng nếu mình làm điều gì đó ngoài vòng an toàn và thất bại thì sẽ bị mọi người nhìn vào thất bại đó mãi mãi. Tuy nhiên, thất bại không phải là một lựa chọn và chấp nhận rủi ro cũng vậy. Sự dũng cảm đã vì lo lắng thất bại mà bị bóp chết.

Tôi cần phải hoàn hảo để có thể thăng tiến: Dù không muốn thừa nhận, thực tế phụ nữ cần phải làm việc chăm chỉ gấp đôi thì mới nhận được sự tôn trọng tương đương với đàn ông trong công việc. Điều đó khiến các cô gái tin rằng tài giỏi là chưa đủ, để thành công chúng ta cần hoàn hảo.

3. Nhu cầu làm người khác hài lòng

Các cô gái được định hướng để che giấu sự tức giận của bản thân khi đối mặt với sự xúc phạm, trái ngược với con trai – người được đào tạo để đứng lên vì bản thân. Đó cũng là lý do họ hạ thấp sức mạnh của bản thân còn hơn là phải đối mặt với sự xung đột. Ngoài ra, khiêm tốn – một đức tính được đánh giá cao khác của con gái – cũng đóng vai trò trong việc giữ chúng ta im lặng và nhu mì. Hãy tưởng tượng lại khoảnh khắc bạn và một nam sinh khác được tuyên dương khen thưởng, trong khi bạn tỏ ra giả bộ ngạc nhiên thì nam sinh kia lại tỏ ra rất vênh váo và tự hào khi nhận được giải thưởng. Chúng ta có thật sự làm điều đó vì khiêm tốn, hay do ta sợ việc bị các cô gái khác đánh giá?

Hệ quả của việc cố gắng làm hài lòng người khác chính là cuộc sống của bạn sẽ xoay quanh: người khác nghĩ gì thay vì bạn nghĩ gì; người khác mong muốn gì thay vì điều bạn muốn thực hiện. Tự bao giờ, những cô gái đã quen với việc tự đánh mất những gì mình xứng đáng để được yêu quý? Bạn cần học cách dũng cảm và đưa bản thân mình lên trước để quản lý cuộc sống – điều này sẽ được chia sẻ ở phần tiếp theo của cuốn sách.

4. Tái định nghĩa dũng cảm

Như Winston Churchill từng nói: Dũng cảm là đức tính quan trọng nhất của con người bởi vì nó đảm bảo tất cả những đức tính khác.

Ngày nay, chúng ta ngày càng thấy nhiều người phụ nữ thể hiện lòng dũng cảm của mình qua nhiều hình thức, bao gồm cả việc thách thức định kiến cổ hủ và khẳng định tiếng nói của bản thân. Đã tới lúc định nghĩa là lòng dũng cảm như một tính cách mà bất kể giới tính nào cũng có.

Dũng cảm là tính cách của phái mạnh? Tác giả đưa vào cuốn sách lời phản hồi của một chàng trai trên mạng về việc phụ nữ ít can đảm hơn đàn ông vì cơ thể của chúng ta. Đây là một quan điểm vô cùng sai lầm. Ngày nay, dũng cảm trong thế giới ngày nay không chỉ đơn thuần là sức mạnh về mặc thể lực mà nó thể hiện qua nhiều hình thức khác. Dũng cảm có thể rèn luyện từng cơ bắp dũng cảm một, cho dù nó là lớn hay nhỏ.

Dám dũng cảm: Dũng cảm là khi bạn dám lựa chọn bước đi khỏi công ty mà bạn từng cống hiến hết mình vì mối quan hệ với người đồng sáng lập ngày càng trở nên “độc hại”. Dũng cảm cũng là khi một cô gái chấp nhận từ bỏ cuộc hôn nhân và cuộc sống an nhàn vì cô ấy nhận ra bản thân là người đồng tính. Là khi những người phụ nữ sẵn sàng đứng lên chống lại ngược đãi, ngay cả khi nó có thể ảnh hưởng đến danh tiếng và sự nghiệp của mình. Là sẵn sàng thể hiện con người thật của bản thân mình một cách tự hào và không cần hối lỗi khi là chính mình.

Thật là dũng cảm khi bạn tôn trọng bản thân đủ để nói không với việc mà bạn không muốn làm, đặc biệt là nếu nó làm cho người khác thất vọng. Dũng cảm cũng là khi bản thân ra và làm việc gì đó khi bạn không chắc chắn là mình sẽ thành công. Nhưng ta luôn cần nhớ điểm mấu chốt của sự dũng cảm:

Lòng dũng cảm không phải là thứ một chiều. Nó rộng rãi, phức tạp và cụ thể theo từng hoàn cảnh. Bạn có thể táo bạo và quyết liệt trong tinh thần kinh doanh nhưng nhút nhát trong việc hẹn hò, hoặc hoàn toàn thoải mái khi đầu tư vào thị trường chứng khoán nhưng sẽ không đời nào dám nhảy dù.

Dũng cảm như phụ nữ: Là quyết định những lựa chọn dựa trên những điều chúng ta mong muốn và làm bản thân mình hạnh phúc, không phải là những điều người khác kỳ vọng ở mình. Tuy nhiên, chúng ta nên nhớ rằng chúng ta không thể trở nên đặc biệt bằng cách bắt chước công thức của người khác, giống như việc chúng ta không thể thành công bằng cách phấn đấu như thành công của người khác.

5. Từ hoàn hảo đến dũng cảm:

Tác giả gợi ý cho bạn một số phương pháp có thể rèn luyện hàng ngày, càng rèn luyện nhiều càng tốt. Tương tự như các phương pháp rèn luyện khác, bạn càng thực hành nhiều thì con đường từ hoàn hảo đến dũng cảm của bạn càng dễ dàng hơn.

Đặt sức khỏe của bạn lên hàng đầu: Thật lạ kỳ khi nhận ra rằng nhiều người trong chúng ta đẩy việc tự chăm sóc bản thân sang một bên để dành sự chú ý quan tâm cho người khác. Họ quên rằng bản thân cũng phải chịu đựng những căn bệnh từ lâu mà luôn trì hoãn vì dành thời gian cho người khác. Mặc chủ nghĩa hoàn hảo trước kia bắt buộc chúng ta phải thức khuya dậy sớm nhưng hãy quên nó đi, điều bạn cần bây giờ là ngủ đủ giấc - bảy đến chín tiếng mỗi tối. Không chỉ vậy, tập gym cũng có thể ngăn ngừa tất cả mọi thứ từ thừa cân đến căng thẳng, lo lắng và cả bệnh tật.

Dành thời gian cho bản thân: Ta không thể phủ nhận được việc nói có với chăm sóc bản thân thường có nghĩa là nói không với một ai đó khi họ đề nghị. Quãng thời gian bạn dành để quan tâm người khác đã quá dài, tới lúc bạn cần quay lại với bản thân mình. Bởi có một nghiên cứu chỉ ra rằng: Phụ nữ có thói quen dành thời gian cho bản thân mình thì thỏa mãn với cuộc sống hơn những người khác.

Học thiền: Thiền giúp thu nhỏ hạch hạnh nhân – phần não kiểm soát khi chúng ta cảm thấy bị đe dọa. Chỉ cần dành mười đến hai mươi phút mỗi ngày để thiền, não của bạn đã có thể phản hồi các tình huống hàng ngày từ góc độ bình thản thay cho sợ hãi hay lo lắng.

Ngoài những nguyên tắc căn bản phía trên, tác giả cũng gợi ý cho bạn đọc 31 chiến thuật nổi bật khác như: giành lấy sức mạnh của chữ “chưa”; lắng nghe lời khuyên của chính mình. Bởi cuốn sách quá hay, bởi những gì tác giả chia sẻ quá thực tế. Tôi sợ rằng mình không thể diễn tả hết được những điều hay trong những chiến thuật đó nên quyết định bỏ ngỏ tại đây.

Lời kết:

Một cuốn sách khiến cho các quý cô theo đuổi chủ nghĩa hoàn hảo phải giật mình. Một cuốn sách mà tác giả luôn đưa những dẫn chứng thực tế, những nghiên cứu khoa học để thuyết phục bạn về lý lẽ. Một cuốn sách mà người ta khó có thể tóm tắt ngắn bởi bớt đi một chút thì sợ thiếu mất cái hay của cuốn sách. Không chỉ các quý cô, mà các bà mẹ cũng nên đọc cuốn sách này bởi nó sẽ thay đổi cách nhìn của bạn trong phương pháp giáo dục con mình.

Review chi tiết bởi Quỳnh Anh - Bookademy

______________

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy

Đăng ký để trở thành CTV Bookademy tại link: http://bit.ly/bookademy_ctv