Chúng ta đang tồn tại ở thời điểm - nơi mà hàng loạt những cuộc cách mạng công nghệ được diễn ra và phần nào tác động đến hoạt động kinh doanh. Chính vì vậy, những nhà quản lý doanh nghiệp phải thực sự chuyên tâm, cập nhật liên tục, đặc biệt là chú trọng đến việc làm thế nào để doanh nghiệp của mình phải luôn thích nghi nhanh chóng với những thay đổi.

Theo một số khảo sát đã chỉ ra rằng, hiện nay, công nghệ chiếm 40-60% trong mỗi cuộc họp ở công ty. Chính vì vậy, mỗi thành viên, đặc biệt là thành viên trong hội đồng quản trị công ty phải thực sự nắm rõ về công nghệ, có sự nhạy bén ở những khu vực rủi ro nhằm giúp doanh nghiệp tồn tại lâu dài và vững mạnh. Tất cả những điều này sẽ được thể hiện rõ trong cuốn sách Quản lý chuyên nghiệp (Governance In The Digital Age: A Guide for the Modern Corporate Board Director) của Dottie Schindlinger và Brian Stafford, Hàm Dương dịch

QUẢN TRỊ THỜI KỸ THUẬT SỐ LÀ GÌ?

Đã có vô vàn những cuốn sách về quản trị doanh nghiệp được ra đời. Tuy nhiên, chúng chỉ tập trung xây dựng phương thức và nguyên tắc cốt lõi để có thể tồn tại qua thời gian. Quản lý doanh nghiệp lại khác, nó sẽ cung cấp cho chúng ta một nguồn tri thức mới, giúp lấp đầy những thiếu sót cũng như cung cấp một bản tóm tắt thực sự hữu ích cho các thành viên hội đồng quản trị khi đang phải được đầu với một thách thức - một bài toán nan giải - thách thức của thời đại kỹ thuật số.

Cách thức để vận hành, quản lý một công ty, một doanh nghiệp hiện nay đã khác xa rất nhiều so với thời đại trước. Khi hầu như mọi việc đều đã được số hóa, lưu trữ trên các thiết bị điện tử. Cũng chính vì vậy, nhu cầu tiếp nhận thông tin, thông báo,… cần được nhanh chóng; nhu cầu giải quyết các công việc dường như cần được thực hiện trong vòng tích tắc. Càng hiện đại thì thách thức đối với các nhà quản trị doanh nghiệp càng gặp nhiều khó khăn. Để nói rằng quản trị trong thời kỹ thuật số dễ hay khó? Quả thật rất khó để trả lời, vì đó là quan điểm và cách nhìn nhận của mọi người, và từ chính cách bạn thực hiện và muốn thay đổi lối tư duy của bạn như thế nào mà thôi.

Quyển sách được chia làm 02 phần, tập trung vào giúp cho thành viên và hội đồng quản trị tiến bộ, bắt kịp với những đổi mới công nghệ và những áp lực mới.

Phần 1: Phương pháp quản trị thời kỹ thuật số

Mở đầu phần này, tác giả đề cập đến một vấn đề. Đó là sự đảm bảo tạo ra giá trị - được xem như là một chiến lược dài hạn, cách thức để công ty đầu tư vào những sự đổi mới và bền vững. Tuy nhiên, để đến cho các thành viên trong ban hội đồng những điều này là một việc làm đầy thách thức. Hiểu được điều này, tác giả đã gửi đến độc giả một vài gợi ý:

  1. Nuôi dưỡng văn hóa phòng họp khuyến khích những sự tò mò, tranh luận cởi mở. Biến phòng họp trở thành một không gian nơi đó, những cuộc phê bình mang tính chất xây dựng và được các nhà quản lý hoan nghênh.

  2. Đưa thành viên hội đồng quản trị đến với ý tưởng mới.

  3. Tham gia những hoạt động chủ chốt, bộ phận nghiên cứu và phát triển,… của công ty. Gặp gỡ khách hàng và những nhà đầu tư quan trọng nhằm giữ sự kết nối.

  4. Mở rộng sự đa dạng của nền tảng cá nhân, bộ kỹ năng, phong cách lãnh đạo được thể hiện trong phòng họp.

  5. Niềm tin là thành phần thiết yếu của tư duy hợp tác.

Để có thể làm được điều này, bạn phải bắt tay từ việc thay đổi động lực của hội đồng - một bộ máy có sự đa dạng; mở rộng hoạt động giáo dục hội đồng ngoài phòng họp; thoải mái với công nghệ; đừng quên nhân viên và khách hàng; và kiểm tra hồ sơ hành vi hội đồng. Một quá trình tạo ra giá trị đòi hỏi sự kiên trì, sâu sắc trong việc giải quyết các tình huống và linh hoạt trong quản lý là điều mà các nhà quản lý cần quan tâm. 

Trong thời điểm hiện nay, thật khó để đảm bảo rằng những quyết định đưa ra sẽ không dẫn đến sai lầm. Lý do là sự thay đổi quá chóng mặt của một nền kinh tế, xu hướng tiêu dùng của khách hàng cũng thay đổi, đa dạng hơn. Tạo ra giá trị thôi vẫn chưa đủ, mà thêm vào nữa đó là sự linh hoạt.

  1. Linh hoạt nhờ cơ sở hạ tầng hội đồng:

Những cuộc khủng hoảng thường xảy ra do quá trình đánh giá chưa thực sự chính xác như tài khoản giả, gian lận ở Wells Fargo, vi phạm thông tin khách hàng ở Equifax. Vì vậy, những thành viên trong hội đồng đánh giá cần xây dựng những tiêu chí, công cụ hỗ trợ để xây dựng một hội đồng quản trị linh hoạt. Những cuộc đánh giá này cần được tổ chức định kỳ, liên tục. Nó được xem như bước đệm để tiếp tục hoạt động trong thời gian sắp tới. 

Ở luận điểm này, tác giả có đề cập đến một vấn đề, đó là sử dụng các công cụ điện tử để tiến hành các cuộc thăm dò, khảo sát. Mình khá đồng tình với ý kiến này vì ngay bản thân mình cũng đang áp dụng và thấy chúng thực sự có hiệu quả. Mình sẽ không phải mất nhiều thời gian, các công đoạn được tự động hóa, và đảm bảo được tính bảo mật trong các cuộc khảo sát mang lại tính khách quan và mức độ chính xác (trung thực) của các thông tin đạt mức cao hơn.

  1. Sự linh hoạt nhờ thành phần và hiệu suất của hội đồng quản trị:

Một tổ chức không thể để cho hiệu suất của các thành viên trong hội đồng suy giảm nhưng làm thế nào để có thể duy trì cũng như tăng hiệu suất lên?

Ở phần này, tác giả đưa ra một số giải pháp như tái xem xét cách thức họp hành, trao nhiều quyền quyết định trong vòng một năm. Những cuộc họp chắc chắn sẽ không thể loại bỏ nhưng điều quan trọng và giá trị đạt được trong mỗi cuộc họp. Một cuộc họp quá dài, lượng thông tin, tài liệu, kế hoạch xếp cao như núi, ... chính là trở ngại về mặt nhận thức cũng như tâm lý cho các thành viên gia dự cuộc họp. Hãy tạo một bầu không khí thoải mái, cởi mở, thông tin truyền tải cô đọng và cần thiết nhất để tránh lãng phí thời gian và nhân lực.

Như mình đã đề cập ở trên, một hội đồng phải đảm bảo cả về chất và lượng. Một đội ngũ giỏi, và đa dạng sẽ là chìa khóa mang đến nhiều cơ hội. Cơ hội để mỗi người đều được thể hiện bản thân, đóng góp vào công việc của công ty. Ngoài ra, sự sáng tạo, lối tư duy khác nhau sẽ tạo nên một bản kế hoạch đa màu, mang tiếng nói đa dạng vào hội đồng, không đi theo một lối mòn cũng như “tắt” ý tưởng. 

Bước sang chương 03 - 05, Dottie Schindlinger và Brian Stafford đề cập đến vai trò mở rộng của hội đồng quản trị trong hoạt động xử lý rủi ro, đến việc xây dựng hiểu biết sâu sắc và chiến lược đúng thời điểm, rồi trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp và tỷ suất lợi nhuận trên cổ phần. Xuyên suốt 03 chương này, tác giả đưa ra nhiều dẫn chứng cũng như những bài học bổ ích mà theo mình, có thể áp dụng vào mô hình kinh doanh vì nó khá thực tiễn cũng như tính thực tế khá cao so với vô vàn những lý thuyết suông trên sách vở khác. 


Hội đồng quản trị cạnh tranh nghiêm túc trong thời đại kỹ thuật số sẽ luôn hiệu quả và sôi động nhất. Những thành viên hội đồng theo sát tốc độ thay đổi và nỗ lực tự đào tạo sẽ có giá trị nhất.

- Betsy Atkins


Nhớ lại năm 2018, một năm đầy sóng gió của tập đoàn Facebook khi cổ đông của Facebook Jeremiah Hallisey kiêm nhóm nhà điều hành hàng đầu: nhà sáng lập, tổng giám đốc Mark Zuckerberg, giám đốc điều hành Seryl Sandberg, và các thành viên hội đồng quản trị khác. Với tội danh: không ngăn chặn hành vi chiếm đoạt dữ liệu của Cambridge Analytica, không thông báo cho người dùng Facebook và thị trường công cộng bị ảnh hưởng. Trách nhiệm của các chuyên gia quản trị không chỉ dừng lại ở việc điều hành, đưa ra các quyết định mà còn là gánh trên vai rất nhiều áp lực, luôn đứng trước nguy cơ bị khởi kiện từ các thành viên. Để giảm thiểu những rủi ro cho tập thể, những thành viên cần phải tự chịu trách nhiệm về hành động của mình. Nhóm tác giả đã đưa ra ba khía cạnh mà ta nên tập trung 

  1. Chơi theo luật.

  2. Cùng chơi với nhau. 

  3. Nỗ lực hết sức có thể.

Tóm lại, trong phần 1, Quản lý chuyên nghiệp chia sẻ những hiểu biết sâu sắc từ các cuộc phỏng vấn của công ty với thành viên hội đồng, ngoài ra còn có những tổng hợp nghiên cứu mới, được thu thập từ nhiều nguồn, về cách quản trị mới nhằm đối phó với áp lực kỹ thuật số như hiện nay. 

Phần 2: Mô hình quản trị hiện đại

Ở phần này, dựa vào những cuộc phỏng vấn và nghiên cứu, tác giả đã có những phát hiện và phát triển chúng thành một hồ sơ mà họ gọi là hồ sơ hành vi hội đồng quản trị.

Để nhóm quản trị giải quyết những thách thức trong thời đại số, họ cần nắm rõ nguyên tắc hành vi của hội đồng. Tác giả chia thành 04 loại hội đồng:

  1. Hội đồng sáng lập: với trọng tâm là tăng trưởng.

  2. Hội đồng giám sát: với trọng tâm là quản trị và giám sát.

  3. Hội đồng xúc tác: với trọng tâm là chuyển đổi.

  4. Hội đồng tương lai: với trọng tâm là di sản.

Mục tiêu của việc thiết lập Hồ sơ Hành vi Hội đồng quản trị chuyên biệt là giúp các nhà quản trị xác định được đặc điểm hành vi của từng hội đồng và đề xuất lộ trình nhằm thay đổi cách tiếp cận hội đồng quản trị. Nhờ vậy, hiệu suất cho quá trình tạo ra giá trị được gia tăng, tạo nên sự linh hoạt, xử lý rủi ro, những chiến lược được đặt ra đúng thời điểm và đề cao tập trung vào trách nhiệm của cá nhân.

Quản trị doanh nghiệp đang trong quá trình chuyển đổi, và chúng ta vẫn chưa thấy hồi kết của hành trình này… Nhưng những gì có giá trị đối với “cách thức tiến hành tốt nhất” vẫn tiếp tục phát triển nhanh chóng khi các công nghệ mới phát triển và những gì hoạt động tốt hôm nay có thể hoàn toàn thất bại trong thời điểm và bối cảnh khác.

Trong các phương pháp, thì sự linh hoạt có vẻ là phương pháp khó có thể thực hiện tốt nhất. Vì bản tính con người rất ngại thay đổi khi mọi việc đang theo một dòng chảy êm ả. Các thành viên trong hội đồng cần liên tục thử thách bản thân học hỏi, trau dồi những điều mới lạ, đừng để bản thân an phận, dễ dàng hài lòng với những điều ở hiện tại. Một môi trường có nhiều biến động không xấu, cũng chưa hẳn là tốt nhưng nhờ nó, chúng ta sẽ học được nhiều điều hơn, và biết cách mạnh mẽ đứng lên sau những lần mắc sai lầm. 

Thay lời kết

Để đặt kỳ vọng gặt hái được thành công từ quyển sách này. Mình nghĩ khó có thể một sớm một chiều. Quản lý chuyên nghiệp là quyển sách mới chỉ tìm hiểu sơ lược về quản trị thành công trong thời đại số hiện nay và còn rất nhiều điều đang trong quá trình thu thập và nghiên cứu. Thông qua quyển sách này, bạn đọc sẽ hiểu đôi nét về cách quản trị chuyên nghiệp trong thời buổi cách mạng công nghệ số với những dữ liệu quý giá, những nghiên cứu cụ thể. Nó sẽ giúp bạn dần dần điều hướng và làm chủ các cơ hội, biến những thách thức, rủi ro thành kinh nghiệm trên con đường xây dựng doanh nghiệp trong nền kinh tế mới này.

Tác giả: Anh Thi - Bookademy

-----------------
Đăng ký để trở thành CTV Bookademy tại link: http://bit.ly/bookademy_ctv

Xem thêm

Được xuất bản vào đầu năm 2019, đây là sự bổ sung rất kịp thời cho tài liệu quản trị. Tuy nhiên, cuốn sách có cảm giác hơi thất vọng và thiếu sót. Trong kết luận, các tác giả thừa nhận:

“Điều đó nói lên rằng, chúng tôi biết rằng cuốn sách này chỉ mới sơ lược về tất cả những gì cần tìm hiểu về cách quản lý thành công trong thời đại kỹ thuật số, và sẽ còn nhiều điều để nói trong những tháng năm tới.”

Cảm thấy khó khăn khi kết nối với câu chuyện của họ, tôi hoàn toàn đồng ý với nhận định này.

Phần đầu tiên của cuốn sách đề cập đến nhiều góc nhìn: tạo ra giá trị; môi trường VUCA; quản lý rủi ro; cái nhìn sâu sắc về chiến lược; trách nhiệm cá nhân; và ESG (mà họ tò mò mở rộng sang các vấn đề “môi trường, tính bền vững và quản trị”).

Phần thứ hai cung cấp bốn Hồ sơ Hành vi của Hội đồng Quản trị, về cơ bản là một lộ trình để tăng cường độ phức tạp.

Các tác giả chắc chắn đã thu hút được những người đóng góp thực sự có liên quan, những người có kinh nghiệm và có hiểu biết sâu sắc. Nhưng một vài vòng chỉnh sửa nữa và các cải tiến khác sẽ cải thiện đáng kể khả năng đọc (cũng như sự hiểu biết rõ ràng của họ). 

Tôi sẽ chỉ giới thiệu cuốn sách cho những người thực sự quan tâm đến các chủ đề này.