Trong xã hội hiện đại, chúng ta luôn
đề cao khả năng lãnh đạo, coi nó như một tài năng, một phẩm chất của người
thành công. Đối với giới trẻ thì lãnh đạo là một kĩ năng quan trọng mà bất cứ
ai cũng muốn nắm trong tay. Tuy nhiên, không phải dễ dàng để trở thành một nhà
lãnh đạo tài ba khi chỉ dựa vào những yếu tố bên ngoài. Một nhà lãnh đạo cần
sâu sắc hơn và mạnh mẽ hơn từ chính trong những yếu tố nội tại. Trên con đường
rèn luyện để trở thành một nhà lãnh đạo, tôi nghĩ cuốn sách Những thách thức của
nhà lãnh đạo sẽ là công cụ đắc lực dành cho bạn.
Cuốn sách được viết bởi hai tác giả
James Kouzes và Barry Posner – những học giả nổi tiếng về lãnh đạo. Nhan đề có
nhắc đến những thách thức nhưng xuyên suốt cả cuốn sách, không phải đặt ra những
vấn đề bỏ ngỏ mà từng bước một đưa ra những lời khuyên hữu ích cho người lãnh đạo.
Toàn bộ cuốn sách đã đưa ra những điểm mấu chốt để trở thành một nhà lãnh đạo,
việc còn lại nằm ở ý chí và cách bạn thực hiện nó như thế nào. Cuốn sách dành
cho những nhà lãnh đạo cần cho mình một hướng đi để trở nên xuất chúng. Nó cũng
dành cho những ai chưa trở thành nhà lãnh đạo, nhằm đưa họ đến gần hơn với ước
mơ của mình. Tôi vẫn hay nghe những người đi làm than vãn về sếp của họ giống
như đó là một mối quan hệ khó có thể tốt đẹp. Nhưng cuốn sách lại đem đến cho
tôi một cảm nhận khác về nhà lãnh đạo. Hy vọng mỗi người cũng sẽ tìm cho mình
được những điều hữu ích sau khi đọc xong cuốn sách.
Cuốn sách Những thách thức của nhà lãnh đạo bao gồm 13 chương, chia thành 4 phần rõ ràng với những mục đích khác nhau.
1. Khi lãnh đạo ở đỉnh cao phong độ.
Ở chương này, tác giả đề cập đến hai
câu chuyện trải nghiệm lãnh đạo tâm đắc nhất. Đó chính là những minh họa cho
cách áp dụng 5 hành vi của Tấm gương Lãnh đạo. Câu chuyện thứ nhất là về Brian
Alink với việc hỗ trợ tinh chỉnh cơ chế cung cấp dịch vụ thẻ tín dụng của tập
đoàn tài chính Capital One. Câu chuyện thứ hai là của Anna Blackburn khi bà bắt
đầu làm việc tại Beaverbrooks the Jewellers, một công ty trách nhiệm hữu hạn
bán lẻ đá quý thuộc sở hữu gia đình tại Anh. Có thể hai câu chuyện không trùng
nhau về thời điểm hay lĩnh vực nhưng vẫn tồn tại những điểm giống nhau then chốt.
Có thể thấy hai người đều bước vào công việc trong hoàn cảnh công ty đang gặp
khó khăn vì cơ chế hoạt động cũ. Tuy nhiên điều đó lại là cơ hội để họ thể hiện
khả năng lãnh đạo của mình, đồng thời gặt hái được những thành công vang dội về
sau. Và chúng ta cũng dễ dàng nhận thấy, hai nhà lãnh đạo có những tư tưởng
tương tự nhau như cách cố gắng tìm hiểu được tình hình cấp dưới, lắng nghe các
vấn đề của công ty. Câu nói của Brian đã thể hiện rõ điều này:
Khi bắt đầu một cuộc hành trình, việc cần làm là phải hiểu những người đồng hành trên cương vị những người bạn
Cùng với suy nghĩ đó, bà Anna cũng có phát biểu nhằm “hướng đến mục tiêu phát huy sức mạnh của bản thân”:
Tất cả quy về những điều cơ bản nhất,
đơn giản nhất. Nguyên nhân lớn nhất khiến một chiến lược thất bại là bởi bạn
không thể liên kết được với những đối tượng có khả năng tạo ra sự khác biệt lớn
nhất trong tổ chức. Họ cần phải hiểu và nhìn nhận được tầm ảnh hưởng của chính
mình
Hai câu chuyện trên chỉ là số ít
trong vô vàn những câu chuyện tâm đắc của các nhà lãnh đạo. Mỗi người đều có thể
trở thành những người giống họ, viết lên những câu chuyện tương tự về chính kĩ
năng lãnh đạo của mình. Cũng vì sự ngộ nhận về “tố chất” lãnh đạo như tác giả đề
cập mà khiến nhiều người chùn bước. Tanvi Lotwala, kế toán viên tại Bloom
Energy đã có kết luận về vấn đề này được rất nhiều người đồng tình:
Tố chất lãnh đạo luôn có sẵn trong mỗi
chúng ta. Bạn chỉ cần rèn luyện rồi phát huy nó mà thôi. Phát triển năng lực
lãnh đạo là một quá trình liên tục và bạn sẽ không thể tiến bộ nếu không biến
quá trình ấy thành thói quen hằng ngày
Sau những kết luận như vậy, mỗi người
chúng ta sẽ có cho mình niềm tin về bản thân, lấy đó làm động lực cố gắng rèn
luyện, bởi vì khả năng lãnh đạo không phải là thiên bẩm.
Sau khi đưa ra hai câu chuyện, tác giả kết luận được 5 hành vi của Tấm gương Lãnh đạo qua trải nghiệm của các nhà lãnh đạo. Đó là Định hướng, Hoạch định tầm nhìn chung, Thay đổi lối mòn, Khuyến khích hành động và Khơi gợi cái tâm. Với mỗi mục, tác giả đưa ra những dẫn chứng thực tế cụ thể vô cùng kết hợp với những câu nói tâm đắc khiến cho cuốn sách trở nên thú vị. Đó chính là điểm nhấn của cuốn sách thu hút bạn đọc. Nó không hề khó hiểu như tôi nghĩ. Ngược lại, vô cùng hấp dẫn đối với một cuốn sách kĩ năng. Tóm lại, phần đầu tiên của cuốn sách đã gây được sự chú ý và gợi mở cho người đọc vào vấn đề. Nó đã thực hiện rất tốt mục đích của phần mở.
2. Tín nhiệm là nền tảng của lãnh đạo.
Trong chương này, cuốn sách đề cập đến
phẩm chất được đánh giá cao của người lãnh đạo xét theo quan điểm của cấp dưới
và dẫn lời giải thích. Một khi am hiểu được cấp dưới mong đợi điều gì, những
người dẫn đầu sẽ biết cách để hoàn thiện bản thân, trở nên hoàn hảo hơn.
…khả năng lãnh đạo chính là khả năng
thiết lập mối quan hệ giữa người nỗ lực dẫn đường và những người lựa chọn đi
theo. Bạn sẽ không thể nào chỉ có một trong hai. Để dẫn đường hiệu quả, bạn sẽ
phải tạo dựng được mối quan hệ khăng khít giữa lãnh đạo-cấp dưới. Một mối quan
hệ được xây dựng trên nỗi sợ hãi và nghi ngờ sẽ không bao giờ đạt được kết quả
lâu dài, trong khi một mối quan hệ được xây dựng trên nền tảng tôn trọng và tin
tưởng lẫn nhau sẽ vượt qua được những khó khăn và mang về thành quả lớn lao
Cùng với nhận định trên, tác giả đưa
ra câu chuyện của Bobby Natinpour để tăng tính thuyết phục. Một công ty đang gặp
khủng hoảng khi các bộ phận đều chán nản và cạnh tranh nội bộ. Điều đó dẫn đến
việc Bobby-một nhà lãnh đạo khi ấy hiểu rằng, nhiệm vụ của mình chính là khiến
mọi người tin tưởng lẫn nhau. Ông đã thực hiện nhiều phương pháp để đạt được điều
đó như ngồi nói chuyện với từng cá nhân để hiểu điều họ mong muốn hay đặt câu hỏi
và lắng nghe họ nói. Và năng lực lãnh đạo tốt của Bobby đã đem lại thành quả rất
lớn cho công ty.
Có thể nói, sự tín nhiệm là một yếu tố
nòng cốt đối với mỗi nhà lãnh đạo mà cuốn sách đã chỉ ra. Trong một mối quan hệ
bình thường, sự tin tưởng là chất keo gắn kết, còn đối với một nhà lãnh đạo thì
nó càng được đòi hỏi cao hơn. Bên cạnh niềm tin, cuốn sách cũng đưa ra một danh
sách gồm 20 đặc điểm và gọi chúng là Tư chất của Lãnh đạo Đáng Ngưỡng mộ (CAL).
Tuy nhiên, trải qua nhiều thập niên, chúng ta chỉ rút lại còn 4 tư chất mà phần
đông mọi người mong muốn ở một nhà lãnh đạo: Trung thực, Có năng lực, Truyền cảm
hứng và Nhìn xa trông rộng.
Tựu chung lại, thông qua khảo sát,
tác giả đã xây dựng được Định luật Kouzes-Posner về Lãnh đạo:
Nếu không tin tưởng người trao thông
điệp, bạn sẽ không tin tưởng thông điệp đó
Chữ tín là điều mà tất cả những người muốn trở thành lãnh đạo cần dốc hết mình bảo vệ.
3. 10 cam kết của lãnh đạo-những hành vi cần thiết để làm nên điều phi thường.
Theo tác giả thì chương 1 và chương 2 nên đọc theo thứ tự, vì đây là những
phần quan trọng cần phải nắm bắt để hiểu được linh hồn cuốn sách. Tuy nhiên, đến
10 chương tiếp theo thì việc đọc theo thứ tự không còn quan trọng, chúng ta có
thể chọn bất cứ phần nào mà cảm thấy thú vị và phù hợp với bản thân. Vẫn là văn
phong gần gũi như cách mở đầu cuốn sách, tôi tin rằng 10 chương sách tiếp sẽ
gây được hứng thú với người đọc.
10 chương được chia vào 5 nhóm, cũng
chính là 5 hành vi được tác giả nhắc tới ở phía trên. Với mỗi chương, tác giả lại
đưa ra những dẫn chứng cụ thể và lời giải thích, vừa khiến cho mỗi lời khuyên
trở nên linh động và khéo léo, lại vừa tăng tính thuyết phục cho nhận định của
mình.
Có thể lấy ví dụ về hành vi Thay đổi
lối mòn, trong chương chương 8-Thử nghiệm và mạo hiểm, tác giả cho rằng:
Mỗi câu chuyện Trải nghiệm lãnh đạo ấn
tượng nhất đều nhắm tới việc phải sẵn sàng mạo hiểm với những ý tưởng táo bạo.
Bạn sẽ không thể đạt được bất cứ điều gì mới mẻ hay phi thường nếu cứ tiếp tục
đi theo lối mòn. Phải thử nghiệm những chiến lược chưa được kiểm chứng, phải vượt
ra khỏi những ranh giới đã định, thám hiểm bên ngoài ranh giới bạn tự đặt ra
cho mình và cho người khác, thử sức với những điều mới lạ và đừng bỏ lỡ cơ hội
Nhận định trên được tác giả rút ra từ câu chuyện của Cathryn Meyer, khi cô phải vượt qua rất nhiều thử thách để hoàn thành một dự án mới hoàn hảo hơn. Một điểm đặc biệt của cuốn sách không thể bỏ qua chính là những lời khuyên ở cuối mỗi chương. Ở chương này, tác giả đã đưa ra những điều cần làm của một nhà lãnh đạo phi thường:
- Chinh phục từng mục tiêu nhỏ: xây dựng tâm lí vững vàng; chia nhỏ và tập trung vào tiến độ.
- Rút ra bài học kinh nghiệm: chủ động học hỏi; tạo không gian học tập.
Sự phân tách rõ ràng thành những mục nhỏ khiến người đọc dễ dàng theo dõi cũng là một ưu điểm của cuốn sách. Cùng với đó là hàng loạt những trích dẫn khiến cho cuốn sách thực sự sinh động và lôi cuốn.
4. Lãnh đạo không phải việc của riêng ai.
Đây cũng chính là chương cuối cùng
khép lại cuốn sách. Ở chương này, tác giả nêu rõ mục đích của mình là muốn thuyết
phục người đọc lấy trách nhiệm cá nhân làm kim chỉ nam cho hành trình lãnh đạo
của mình. Và sau tất cả các ấn bản, tác giả đã đưa ra một kết luận ngắn gọn mà
súc tích:
Làm lãnh đạo không những cần dùng
cái đầu, mà cần cả cái tâm
Thật đúng là như vậy, cũng giống như
chúng ta thường nghe nói “Có tâm ắt có tầm”. Một nhà lãnh đạo có tâm huyết thì
chắc chắn cũng là một nhân vật tầm cỡ. Cũng trong chương này, tác giả cho rằng
lãnh đạo có trong bản thân mỗi người, quan trọng là chúng ta phải biết rèn luyện
nó.
Chúng tôi phải làm rõ trước một điều.
Khả năng lãnh đạo không phải là một tố chất bí ẩn mà chỉ vài người mới có. Nó
không nằm trong gien, và cũng không phải là một tính cách. Không hề có bằng chứng
xác đáng nào cho thấy khả năng lãnh đạo ăn sâu vào AND chỉ của vài cá nhân nhất
định
Từ đó, chúng ta có thể tự tin hơn vào
khả năng của bản thân, hy vọng nhiều hơn một chút vào con người lãnh đạo trong
chính mình. Đương nhiên quá trình rèn luyện không thể không gặp những khó khăn
trở ngại, vấn đề là bạn có đủ ý chí và quyết tâm để theo đuổi hay không thôi. Một
tinh thần hăng say học hỏi cùng với sự kiên trì bền bỉ, có khi là cả đời để thực
sự làm chủ tài năng của mình.
Trước khi kết thúc cuốn sách, tôi thấy
khá ấn tượng với những dòng viết về việc lãnh đạo bản thân trước tiên. Chúng ta
thường hay nghĩ lãnh đạo là “chỉ tay năm ngón” sai khiến người khác nghe theo
mà không để ý rằng, để làm chủ được khả năng lãnh đạo, trước tiên phải làm chủ
chính bản thân.
Kỹ sư được trang bị máy tính, họa sĩ
được hỗ trợ bởi khung tranh và bút vẽ, nhạc sĩ có nhạc cụ bên mình. Người lãnh
đạo không có những thứ đó mà chỉ có chính bản thân họ. Trở thành người lãnh đạo
tốt nhất có thể đồng nghĩa với việc bạn trở thành phiên bản hoàn hảo nhất của
chính bản thân. Vì vậy, có thể nói cốt lõi của việc phát triển khả năng lãnh đạo
chính là phát triển bản thân
Đó là một câu nói hay, có thể trở thành châm ngôn sống cho mỗi người.
Khi đọc xong cuốn sách, có thể bạn
cũng sẽ như tôi, cảm thấy một nguồn cảm hứng tích cực truyền vào cơ thể khiến bạn
muốn hành động. Và đó là lí do bạn nên có Những thách thức của nhà lãnh đạo trong tủ sách của mình. Như tôi từng nói, văn phong của cuốn sách cực kì dễ đọc
và lôi cuốn khi kết hợp những thành ngữ quen thuộc, những câu chuyện thực tế từ
khắp mọi nơi trên thế giới.
Một cuốn sách đáng đọc dành cho những ai đã, đang và sẽ là những nhà lãnh đạo trong tương lai.
Review chi tiết bởi: Mai Trang - Bookademy
------------
Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link:
https://www.facebook.com/bookademy.vn
Đăng ký để trở thành CTV Bookademy tại link: http://bit.ly/2Hxkazt
Vai trò của những giá trị bên trong tổ chức là một chủ đề được Kouzes và Posner (2007) nghiên cứu rất kỹ lưỡng để chỉ ra mối quan hệ tích cực giữa lãnh đạo chuyển đổi và giá trị bên trong mỗi tổ chức. Nhiệt liệt đề cử cho những ai tò mò về khả năng cảm thụ, hiểu rõ và tạo nên những giá trị trong môi trường làm việc của một tập đoàn, đồng thời áp dụng hiệu quả bộ kỹ năng của Kouzes và Posner.