Có
thể bạn không tin, nhưng trên thực tế chúng ta đều đang sở hữu ít nhất là một
con bò hay thậm chí là cả đàn bò. Có hàng ngàn, hàng vạn con bò đang chi phối,
kìm hãm sức bật của chúng ta nhưng vẫn luôn luôn được chúng ta bảo vệ. Nếu như bạn
muốn tạo ra bước đột phá trong cuộc sống của chính mình, bạn cần phải
tiêu diệt hết những con bò ấy.
Camilo Cruz, PhD (tác
giả của cuốn sách Ngày Xưa Có Một Con Bò…) là một nhà đào tạo
doanh nghiệp, nhà chiến lược cuộc đời, và là một diễn giả nổi tiếng. Trong số
những công ty khách hàng nổi tiếng của ông có cả Goodyear, AT & T, 3M,
Warner Lambert, Bell Labs, Coca-Cola, và Motorola. Với những buổi hội thảo đặc
sắc của mình, tiến sĩ Cruz vẫn luôn thu hút được đông đảo khán giả, và người ta
bàn luận về chúng trên khắp thế giới. Trong cuốn sách Ngày Xưa Có Một Con Bò…,
tác giả sẽ chỉ ra cho chúng ta những cách để nhận diện và loại bỏ đi những “con
bò” xấu xí đã kìm hãm sự thành công của mọi người.
Nhận
diện những con bò xấu xí
Cuốn sách được bắt đầu
bằng câu chuyện ngụ ngôn về một con bò. Ngày xưa có một ông thầy giáo khôn
ngoan, giàu kinh nghiệm muốn truyền cho một trong số các học trò của mình các
bí quyết để sống một cuộc đời hạnh phúc và thịnh vượng. Ông nghĩ rằng bài học đầu
tiên là nên giải thích cho mọi người hiểu tại sao nhiều người chỉ sống một cuộc
đời bình bình và tầm thường. Để dạy được những bài học quan trọng ấy, ông giáo quyết
định cùng với người học trò của mình lên đường đi đến một ngôi làng nghèo khổ
trong vùng. Ngay khi đến nơi, ông giáo yêu cầu người học trò tìm kiếm giúp mình
một gia đình nghèo nhất trong vùng. Đó sẽ là nơi họ tạm trú qua đêm. Sáng hôm
sau, trước khi bình minh kịp ló dạng, hai thầy trò lặng lẽ lên đường một cách
thận trọng để không đánh thức những người khác. Thế nhưng trước khi rời khỏi
ngôi làng, ông giáo đã ra tay giết chết con bò – vật quý giá nhất của gia đình
nghèo khổ ấy. Điều kỳ lạ là một năm sau, khi hai thầy trò quay lại thì ngôi nhà
tồi tàn năm xưa đã được thay thế bằng một căn nhà xinh xắn. Rõ ràng là cái chết
của con bò không phải là dấu chấm hết dành cho họ như anh học trò vẫn lo sợ, mà
nó đã mở ra một cuộc sống mới với nhiều cơ hội tốt hơn.
Chúng ta ai cũng có những con bò
trong đời mình.Chúng ta mang trên mình gánh nặng của những niềm tin sai lầm, những lời biện bạch,
những nỗi sợ và những định kiến. Bi đát thay, tất cả những hạn chế do ta tự áp
đặt cho mình đã trói buộc chúng ta vào một cuộc sống tầm thường.
Cũng giống như những thói quen xấu khác, những “con bò” giống như những người bạn đồng hành lặng lẽ. Vì vậy chúng ít bị nhận dạng và có thể tồn tại lâu dài, để rồi mang lại những ảnh hưởng xấu đến với cuộc sống của chúng ta. Chúng ta cứ mãi biện minh cho những thói xấu của mình, chúng ta phủ nhận việc mình hài lòng ở vị trí thứ hai; chúng ta chỉ cố tỏ ra mình là người thực tế để né tránh sự thất vọng. Chúng ta không bao giờ thừa nhận rằng mình đã cố gắng hợp lý hóa sự tầm thường của bản thân, mà thích xem chúng như việc thiết lập các mức độ khả thi cho những kết quả có thể chấp nhận được. Đó là lý do nhiều người trong chúng ta khó tin được rằng mình có bất cứ “con bò” nào trong cuộc sống. Không phải mọi “con bò” đều rống lên inh ỏi để ta nhận biết chúng, và nhiều con trong số đó cứ âm thầm có mặt mà không ai hay. Mỗi “con bò” đại diện cho một lời biện minh, một cái cớ, một sự bào chữa, một lời nói dối, sự hợp lý hóa, nỗi sợ, và niềm tin sai lầm đã trói buộc chúng ta vào cuộc sống tầm thường và ngăn cản chúng ta sống thật sự xứng đáng. Cũng giống như những lời nói dối nghiêm trọng thường bắt đầu bằng những lời nói dối vô hại, những con bò trưởng thành và to lớn cũng khởi đầu từ những chú bê con ngây thơ hiền lành. Ai cũng có những sai lầm, thiếu sót, khuyết điểm nhưng ít ai dám nhìn thẳng vào những sai lầm, thiếu sót, khuyết điểm đó của mình.
Bò
ở đâu ra?
Chúng ta không bao giờ
có ý định – hoặc ít ra là tự giác – bỏ cả cuộc đời mình để chăm sóc và nuôi dưỡng
những “con bò” được bố mẹ truyền lại hay những “con bò” mình nhặt lấy trong cuộc
sống. Một trong những “con bò” thông thường có sức tàn phá lớn nhất có tên “Tôi
không giỏi việc đó”. Bạn không thể tưởng tượng nổi có bao nhiêu người sẵn sàng
đưa ra lời biện giải này như một phản ứng tự động trước hầu như bất cứ yêu cầu
nào - ở trường học, ở nhà, hay ở chỗ làm việc. Điều tệ nhất ở đây là hầu hết những
người đó đã rất nhanh chóng xác nhận điểm yếu của mình mà chẳng hề biết mình có
thật sự yếu kém thế không. Chẳng hạn chúng ta tự thấy mình không có khả năng
hay bất tài, nhưng dường như chúng ta nghĩ rằng mình chỉ có thể giỏi ở một
chuyên môn nào đó thôi. Vì tin như vậy, chúng ta bỏ phí nhiều khả năng sẵn có
và chấp nhận làm một phiên bản kém chất lượng hơn của chính mình.
Một niềm tin sai lầm có
thể là kết quả của những trải nghiệm đọng lại trong ký ức, mặc dù nó không còn
giá trị đối với cuộc đời của bạn nữa. Hãy nhớ rằng bất cứ niềm tin sai lầm nào
mà chúng ta lưu trữ trong tiềm thức lâu ngày và hợp thức hóa với những hành động
của mình thì đó chính là một dạng của tự kỷ ám thị. Theo thời gian, những kỳ vọng
tiêu cực này trở thành những điều được tiên đoán chính xác. Chính điều này ngăn
cản người ta đi đến thành công.
Có lẽ vào năm bạn được 10 tuổi, ông
thầy giáo lớp 5 của bạn đã yêu cầu bạn bước lên trước lớp đọc một bài thơ cho cả
lớp nghe. Dù sự trình bày của bạn không đến nỗi quá tệ, thầy giáo vẫn phá lên
cười và các bạn trong lớp thì chế giễu bạn. Tất nhiên toàn bộ sự kiện này làm bạn
cảm thấy hết sức khó chịu. Ngay lúc đó, bạn quyết định: để không phải lâm vào
những tình huống bi hài như vậy một lần nào nữa, bạn sẽ không bao giờ đem thân
ra làm trò cười cho người khác bằng việc phát biểu trước đám đông như bạn vừa
làm.
Sau nhiều năm được nuôi dưỡng, “con
bò” này trưởng thành và mập mạp, bạn đã chấp nhận một điều là mình không có
năng khiếu nói trước đám đông. Bạn kết luận rằng mình chẳng có tí năng khiếu
nào cho việc đó. Dĩ nhiên, việc bạn biết rằng mình không phải là người duy nhất
bị đau khổ trong tình huống không may ấy giúp bạn chịu đựng sự thất bại này:
“Thật ra mình đâu phải là một tên ngố”, bạn lý giải. “Nói trước công chúng là một
trong những chuyện đâu phải ai cũng làm được.”
Bây giờ khi bạn đã 40, 50 tuổi, nếu
ai đó trong công ty yêu cầu bạn phát biểu tổng quan về công ty, hay trình bày
khoảng 10 phút về những thành quả mà bộ phận của bạn đang thực hiện, bạn sẽ lâp
tức trả lời: “Nè, nếu anh yêu cầu tôi dàn dựng một buổi thuyết trình, tôi sẽ tập
hợp thông tin, và nếu anh muốn, tôi có thể soạn thảo bài thuyết trình, và in ấn,
nhưng đừng bảo tôi lên phát biểu trước tất cả những người đó (ngay cả khi chỉ với
một nhóm sáu người), vì tôi thừa biết mình chỉ tổ làm bể dĩa thôi.”
Thông thường, trong cuộc sống hàng ngày, người ta thích ban phát lời khuyên cho người khác, đặc biệt là khi không được người khác yêu cầu. Bạn nên biết rằng một số rất lớn những “con bò” buộc chặt cuộc đời chúng ta vào với sự tầm thường – những niềm tin sai lầm và những lời biện bạch của kẻ chủ bại – thực sự là do người khác tặng cho chúng ta. Chúng ta thường tự biến mình thành nạn nhân của ảnh hưởng tiêu cực từ người khác và cho phép họ cấy những niềm tin sai lầm vào tiềm thức của mình, để rồi hạn chế sự phát triển thể chất, cảm xúc và trí tuệ của bản thân. Chính vì vậy, nếu bạn gieo những suy nghĩ tiêu cực, bạn sẽ gặt hái thói quen xấu. Và nếu trồng một thói quen xấu, bạn sẽ gặt hái – chắc chắn – một số phận bấp bênh.
Làm
thế nào để loại bỏ hết các con bò?
Trên thực tế, những niềm tin sai lầm và những lời biện bạch của chúng ta không tồn tại trong cuộc sống thực; nó chỉ tồn tại trong đầu chúng ta. Ngay cả khi có nhiều người cùng tin rằng một việc gì đó là bất khả thi, điều đó cũng không làm cho nó trở thành sự thật. Hãy cẩn thận đừng nhầm lẫn giữa niềm tin và hiện thực. Thật ra niềm tin không bao giờ thật sự đúng hay sai, mà chỉ là sự áp đặt và hạn chế. Tất cả những gì bạn cần là xác định những niềm tin sai lầm đang kìm hãm mình, và thay thế nó với những tư tưởng và niềm tin có thể làm bạn mạnh mẽ và tự tin hơn.
Chúng ta phải biết
rằng rất có thể mình đã được lập trình để chấp nhận và sống với sự tầm thường.
Điểm mấu chốt nằm ở việc quyết định không tiếp tục sống một cuộc đời tự huyễn
hoặc mình, vờ như mọi việc đều tốt, và hiểu rằng mặc dù chúng ta đã bị lập trình
để phải chấp nhận và sống với sự tầm thường, chúng ta vẫn có khả năng đạt được
những điều phi thường. Đó chỉ là vấn đề mở rộng đầu óc để nhận được khả năng
thay đổi và phát triển. Việc nhận ra “con bò” nào đang ngăn cản bạn trên con đường
tiến đến thành công và gạt bỏ nó là bước đầu tiên để bạn kiến tạo một tương lai
tốt đẹp – một cuộc sống không có bò!
Trong những buổi gặp gỡ nói chuyện, khi
tôi hỏi trong số cử tọa có bao nhiêu người nghi ngờ sâu sắc rằng họ có vài “con
bò” của riêng mình, một số người giơ tay và sẵn lòng thừa nhận sai lầm của họ.
Nhiều người gật đầu ý nhị như một cách nhận biết các khó khăn có tồn tại mà
không thừa nhận bất cứ sự chỉ trích nào; và hết lần này đến lần khác, một ai đó
sẽ nhẹ nhàng – nhưng có ý cáo buộc – thúc khủy tay vào hông người bạn không may
bên cạnh.
Điều
kỳ lạ về những “con bò” là thật dễ nhận ra chúng trên bãi chăn của ai đó hơn là
thừa nhận chúng trên đất nhà mình. Nhưng xác định chúng là việc bắt buộc nếu
chúng ta muốn từ bỏ chúng.
Để loại bò những
con bò xấu xí ra khỏi cuộc sống của bạn thì bạn cần phải thực hiện theo năm bước
sau:
1. Nhận dạng những
con bò của mình.
2. Hãy xác định
niềm tin sai lầm nào đang lẩn trốn sau mỗi con bò.
3. Hãy nhớ rằng
bạn đang trả giá đắt cho mỗi con bò mà bạn bao che.
4. Hãy lập một
danh sách những kết quả tích cực mà bạn sẽ bắt đầu trải nghiệm như hiệu quả của
việc bạn đã loại bỏ những con bò.
5. Thiết lập những
khuôn mẫu hành vi mới.
Dù bạn muốn hay
không, thì quả thực năm bước trên đều khó thực hiện, và không phải lúc nào cũng
dễ chịu, nhưng đó là điều cần thiết. Vậy nên hãy thành thật, kiên nhẫn, và quả
quyết. Nếu như bạn đã làm theo những bước trên, thì bây giờ bạn đã có kế hoạch
để gạt bỏ những thái độ giới hạn và những niềm tin sai lầm đã ngăn cản bạn nhận
ra tiềm năng thực sự của mình. Điều duy nhất bạn cần làm bây giờ là hãy đưa kế
hoạch của bạn vào bước thực hiện.
Đừng để cuộc sống
trôi qua. Hãy đột phá và giải phóng mình ra khỏi những “con bò” của bản thân,
và bảo đảm rằng bạn không kết thúc cuộc đời của mình giống như những người khác
– trong những ngày cuối đời mới nhìn lại và ân hận, buồn rầu vì đã bỏ lỡ mọi cơ
hội họ có thể nắm bắt nhưng lại không làm.
Hãy tham gia vào
mỗi chuyến phiêu lưu mới với một niềm hứng khởi mới. Hãy thử thách những chuẩn
mực. Phá vỡ một số quy luật. Lo lắng, sợ hãi và nghi ngờ không là gì ngoài những
“con bò” đang cố gắng cướp khỏi bạn những giấc mơ và trói buộc cuộc đời bạn với
sự tầm thường. Hãy luôn nhớ rằng không phải thất bại níu chân bạn, mà chính sự
tầm thường mới khiến bạn không thành công.
Lời kết
Chỉ với chín
chương ngắn gọn và cực kỳ dễ nhớ, tác giả Camilo Cruz, PhD đã truyền cảm hứng
cho tất cả mọi người để khám phá ra khả năng thật sự của bản thân. Hãy dũng cảm
loại bỏ đi những con bò xấu xí và các bạn sẽ rất bất ngờ với kết quả mà mình nhận
lại. Chúc các bạn thành công!
Review chi tiết bởi: Nguyễn Thụy Việt Anh - Bookademy
Hình ảnh: Thái Ngân
-------
Theo dõi fanpage của
Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy
Bạn đam mê viết lách,
yêu thích đọc sách và muốn lan tỏa văn hóa đọc tới cộng đồng của YBOX.VN? Đăng ký để trở thành CTV
Bookademy tại link: http://bit.ly/bookademy_ctv
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Bookademy - Ybox. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ "Tên tác giả - Bookademy." Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
Có bao giờ bạn tự hỏi: "Tại sao mình chưa đạt được những gì mình mong muốn?" Có bao giờ bạn cảm thấy mình đang mắc kẹt trong một vòng lặp của sự trì hoãn, sợ hãi và chấp nhận một cuộc sống tầm thường? Nếu câu trả lời là có, thì rất có thể bạn đang giữ lại một "con bò" trong cuộc đời mình mà không hề hay biết.
Trong "Ngày Xưa Có Một Con Bò", Camilo Cruz sử dụng hình ảnh con bò để tượng trưng cho những thói quen tiêu cực, những lời biện hộ và những giới hạn tự đặt ra. Những điều này khiến con người mãi giậm chân tại chỗ và không bao giờ thực sự phát triển.
Hãy nhớ rằng, những người thành công không phải là những người không có khó khăn, mà là những người dám từ bỏ những "con bò" trong cuộc đời mình và bước đi trên con đường của chính họ.