Làm Thế Nào Để Sống Khổ Sở? - Randy J. Paterson Reviews

Với giọng điệu hài hước châm biếm, thông qua cuốn sách Làm thế nào để sống khổ sở?, tác giả Randy J. Paterson đưa ra những lời khuyên thiết thực dựa trên nền tảng khoa học và một liều thuốc lành mạnh thường được gọi là “tâm lý học nghịch đảo” để giúp chấm dứt những nhóm hành vi cơ bản góp phần tạo nên sự đau khổ. Bất cứ ai muốn mình ít đau khổ hơn nên dành thời gian đọc cuốn sách này và làm ngược lại tất cả những gì mà nó đề xuất.

Mỗi năm, có hàng trăm cuốn sách self – help được xuất bản. Mỗi cuốn sách, dù trực tiếp hay gián tiếp, đều hướng tới một mục đích chung: “Làm thế nào để bạn hạnh phúc?”. Nếu bạn là một “tín đồ” sách self – help, hãy nhìn những câu hỏi sau đây. Có quen thuộc không?

Làm thế nào để giàu có và nhờ đó bạn sẽ hạnh phúc. Làm thế nào để có thân hình mảnh khảnh và nhờ đó bạn sẽ hạnh phúc. Làm thế nào để vượt qua trầm cảm và nhờ đó bạn sẽ hạnh phúc. Làm thế nào để xây dựng được một mối quan hệ và nhờ đó bạn sẽ hạnh phúc. Làm thế nào để rửa ruột kết và nhờ đó bạn sẽ hạnh phúc.

Có một điều mỉa mai là, rất nhiều trong số những cuốn sách này, cho rằng hạnh phúc là một mục tiêu quá khó đạt được.

Sự khổ sở lén lút tiếp cận bạn

Trong thế giới phát triển ngày nay, chúng ta sống trong một cuộc đời xa hoa chưa từng thấy trong lịch sử loài người. Có thực phẩm trong tủ lạnh, có mái nhà trên đầu, có nước nóng trong vòi, có hơi ấm từ điều hòa,.... Tất cả những gì chúng ta có thể nghĩ đến đều trong tầm tay. Đây là thế giới mà người thượng cổ và những ông vua của quá khứ không xa sẽ vui lòng đánh đổi cả tính mạng để có được, là thế giới mà người dân của những quốc gia kém phát triển hơn mơ về. Thế nhưng, có một thực tế phũ phàng:

Hầu hết mọi người đều không vui vẻ. Nhiều người ở trong trạng thái bất mãn suốt thời gian dài. Một số người phải nhập viện vì đau khổ cùng cực. Hàng triệu người phải dùng thuốc để cải thiện tâm trạng đến một mức độ chấp nhận được.

Sự đau khổ làm thay đổi mọi thứ. Nó ảnh hưởng đến cách chúng ta cảm nhận, suy nghĩ, hành động và biến đổi những động cơ thúc đẩy chúng ta. Khi đau khổ, chúng ta thường muốn làm những việc mà ở vào thời điểm khác ta biết rằng chúng sẽ khiến tâm trạng mình tồi tệ hơn. Và kết quả là dường như chính chúng ta đang tự gây nên sự khó chịu cho mình.

Vậy điều gì khiến cho tâm trạng con người lên xuống?

Vấn đề là gì?

Tâm trạng con người lên xuống bởi nhiều tác động ngoại cảnh khác nhau. Ta có thể xếp chúng vào hai loại.

Loại thứ nhất là những tai ương có thể xảy đến bất thình lình với chúng ta. Mặc dù chúng ta đang sống trong một xã hội có nhiều đặc quyền, nhưng bi kịch và nỗi thất vọng vẫn tồn tại. Cuộc sống có thể bày ra hàng loạt tình huống khiến chúng ta hoa mắt chóng mặt, hạn chế niềm hạnh phúc hay gây nên nỗi đau khổ cho chúng ta như chiến tranh, đói nghèo, cảnh tị nạn hay nỗi bất hạnh cá nhân. Có thể bạn được sinh ra với sự hạn chế trên một phương diện nào đó như giác quan, trí tuệ, xã hội, gia đình. Chúng ta có thể bị sa thải, bị bồ đá, bị lừa bịp, bị lũ lụt, bị bệnh truyền nhiễm, bị ném bom, bị bắt nạt, bị đánh đập, bị bỏ rơi, bị phá sản, bị tấn công đột ngột, bị tông xe, hay bị ngộ độc bởi một bát cháo “bẩn”. Khi nhìn lại, một số sự việc dường như khó tin đến mức bạn nghĩ rằng chúng sẽ chẳng bao giờ xảy đến với mình và chẳng hề lo lắng về chúng. Nhưng chúng vẫn diễn ra, diễn ra một cách thình lình, tất cả vượt quá tầm kiểm soát của chúng ta.

Tuy nhiên, bên cạnh những ý tưởng thất thường mà “định mệnh nảy ra khi nổi cơn đồng bóng” thì vẫn có nhiều điều ảnh hưởng đến tâm trạng mà chúng ta có thể kiểm soát. Chúng ta có thể lựa chọn ăn cái gì, dành thời gian vào việc gì, tập thể dục trong bao lâu và ưu tiên những điều gì trong cuộc sống của mình. Những điều này sẽ quyết định chúng ta hạnh phúc hay đau khổ, trong giới hạn mà định mệnh đã áp đặt lên chúng ta. Dù làm gì đi nữa thì chúng ta cũng không thể sống được 1000 tuổi, nhưng chúng ta có thể gia tăng khả năng sống được đến tuổi 90 mà vẫn tương đối khỏe mạnh. Dù sống được bao lâu, chúng ta cũng có thể lựa chọn sẽ dành những năm tháng của cuộc đời để ngồi cô độc một mình trước màn hình máy tính hay hoàn toàn hòa mình vào nhân loại và cuộc sống.

Chúng ta phải làm gì để có thể hạnh phúc?

Thật vô ích khi ngồi trên cánh đồng và cố gắng ngăn chặn một tiểu hành tinh đâm vào Trái Đất. Các sự việc bất thình lình nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng ta. Chúng ta sẽ chấp nhận thực tế là mọi người đều phải đối mặt với những hoàn cảnh không mong muốn hay không thể thay đổi được, do đó, chúng ta sẽ tập trung những nỗ lực của mình vào những yếu tố ảnh hưởng đến tâm trạng nằm trong phạm vi lựa chọn của chính chúng ta.

Nhiều người chỉ nhìn vào sự xa hoa ở các nước phát triển và mặc nhiên cho rằng đau khổ sẽ không thể nào hiện diện ở một nơi như vậy. Rõ ràng, khi đứng cạnh một cái tủ lạnh đầy ắp đồ ăn thì mức độ của cảm giác tồi tệ chắc chắn sẽ thấp hơn. Tuy nhiên, tình huống thực tế dường như không phải như vậy. Các con số về mức độ hài lòng với cuộc sống, bệnh trầm cảm và tự sát chứng minh rằng dù giàu có hay may mắn cỡ nào thì những điều đó cũng không thể ngăn chặn hoàn toàn sự đau khổ. Loài người chúng ta rất có “khiếu” đau khổ.

Trong một thế giới mà rất nhiều người buồn khổ với số mệnh của mình thì nền văn hóa của chúng ta đã tạo ra một “con đường cao tốc” dẫn tới “thung lũng đau khổ” với “hệ thống biển chỉ dẫn” cực tốt, ai cũng có thể đi được, và bằng cách này hay cách khác, hầu hết mọi người đều đã đi. Xa lộ này là một con đường bằng phẳng hơn, nó có vô số đường dẫn, rất nhiều làn đường và không hạn chế tốc độ, còn con đường dẫn đến hạnh phúc chỉ có một, cỏ mọc tràn lan khắp nơi vì không có ai đi.

Thế nhưng, có một sự thật có vẻ phản trực giác: “Bạn hoàn toàn có thể tìm được con đường khiến cuộc sống của bạn trở nên hạnh phúc bằng cách đi trên con đường dẫn tới sự đau khổ”. Hãy đi theo con đường đó, hãy trải nghiệm những “nỗi đau” mà “địa ngục” mang lại cho tâm trạng của bạn, hãy nghe những đề xuất mà “người hướng dẫn viên” đưa ra cho bạn trên hành trình đi tới “địa ngục”.

Và hãy làm ngược lại!

Hãy nhớ rằng, những bài học sau đây là những bài học “không – nên – làm – theo”.

Đó chính là “tâm lý học nghịch đảo”.

Sự khổ sở không chừa bất kỳ ai, dù là người may mắn nhất. Vậy chúng ta nên làm gì để tiến nhanh hơn tới một cuộc sống khổ sở?

Ăn những thứ bạn được bảo

Chỉ cần thêm vào mỗi bữa ăn của mình một lon nước ngọt là bạn đã nạp thêm vào cơ thể khoảng 10 thìa cà phê đường mỗi ngày – gấp đôi mức khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới. Việc này sẽ cung cấp cho bạn 47.000 calo từ đường mỗi năm – tương đương với gần 6kg mỡ. Hãy mua những thực phẩm được quảng cáo – những sản phẩm là sự kết hợp của các thành phần đã qua chế biến và chất phụ gia – và bạn sẽ mất cân bằng về thể chất lẫn trí tuệ chỉ trong vòng vài tuần. Hơn nữa, bạn sẽ tiến nhanh hơn trên con đường đi tới một cuộc đời ốm yếu. Vì thế, hãy ăn những thứ mà mẩu quảng cáo bảo bạn. Bạn cũng không nên ăn những loại thực phẩm được bày bán ở các chợ nông sản sạch, bởi chỉ ít lâu trước, những loại thực phẩm này được gieo trồng trên bụi bẩn, lớn lên trong bụi bẩn hay bao phủ bởi bụi bẩn.

Đừng bỏ bất cứ cái gì bẩn vào miệng. Hãy chắc chắn rằng bữa ăn của bạn được lấy ra từ hộp và chiếc hộp đó đến từ một nhà máy sạch sẽ.

Đừng lãng phí cuộc đời của bạn ở trên giường

Nguồn tài nguyên giá trị nhất mà bạn có là thời gian. Không quan trọng việc bạn làm gì, kiếm được bao nhiêu, ở đâu, quyền lực cỡ nào, bạn cũng chỉ có 168 giờ mỗi tuần. Tuy nhiên, nếu nghe lời mấy ông chuyên gia sức khỏe thuần túy thì bạn sẽ dành ít nhất 1/3 số thời gian đó để ngủ. Mọi người không ngừng nói với chúng ta rằng cuộc đời rất ngắn ngủi, nhưng dường như họ còn muốn làm cho nó ngắn hơn. Thay vào đó, hãy lật đổ ách thống trị của giấc ngủ.

Hãy ngủ càng ít càng tốt, bởi như những nhà thông thái đã nói, chúng ta sẽ có vô khối thời gian để ngủ khi chết đi.

Bằng việc giảm số giờ ngủ vốn có tác dụng phục hồi cơ thể, chúng ta sẽ giảm sự tập trung, khiến tâm trạng uể oải và trở nên dễ dàng bị chi phối bởi các nhu cầu của cuộc sống. Chúng ta sẽ dễ nổi cáu hơn, làm việc kém hiệu quả hơn và có xu hướng đưa ra nhiều quyết định tồi tệ hơn.

Bạn không phải ngồi chờ chứng mất ngủ đến tấn công mình. Bạn có thể tự tạo nên chứng mất ngủ bằng cách không cho bản thân có đủ thời gian để nghỉ ngơi. Hãy tự nhủ rằng bạn quá bận rộn nên không thể cứ nằm cuộn tròn trên giường. Hãy quấy rối giấc ngủ của bạn một cách tự nhiên hơn bằng cách thiết kế phòng ngủ theo hướng tạo nên sự khó ngủ.

Bất kể bạn đi ngủ vào lúc nào, hãy dành một tiếng cuối cùng vào những hoạt động khiến bạn không thể ngủ một cách dễ dàng. Đến lúc bạn leo lên giường rồi, hãy tận dụng khôn ngoan khoảng thời gian còn tỉnh trước khi chìm vào giấc ngủ cho việc lo lắng. Hãy nghĩ tới lịch làm việc hôm sau, nghĩ về cuộc sống và những vấn đề bạn không thể giải quyết. Giấc ngủ sẽ đến muộn hơn đáng kể. Nếu tỉnh giấc vào nửa đêm, hãy ngay lập tức tập trung vào các vấn đề còn thách thức. Việc này sẽ giúp bạn không thể nhanh chóng ngủ trở lại. Hãy tập thói quen nhìn đồng hồ và tính toán xem bạn còn bao nhiêu thời gian để ngủ trước khi phải thức dậy. Hãy tống khứ bất cứ cảm giác bình tĩnh, thư thái nào, và thay vào đó là sự thôi thúc căng thẳng. Điều này giúp bạn nằm trên giường với đôi mắt mở to và tỉnh táo tới tận bình minh.

Tăng tối đa thời gian của bạn trước các loại màn hình

Hãy liên tục đọc tin tức và các chi tiết không liên quan và tự nhủ rằng bạn đang làm phong phú cuộc sống của mình bằng việc tìm hiểu về một vụ đánh ghen ở đâu đó. Hãy cập nhật lên các mạng xã hội những thông tin quan trọng về bản thân như trưa nay ăn gì, hôm qua có những triệu chứng cảm cúm như thế nào, hoặc có thể chia sẻ những video đáng yêu mà mình mới quay được bằng ứng dụng B612.

Chơi game cũng là một lời khuyên hay. Hãy chơi game thật nhiều vào những lúc bạn rảnh.

Hóa ra, để tiến bước trên con đường hướng tới sự khổ sở, bạn chẳng cần đi lại gì hết. Bạn chỉ cần ngồi một chỗ, say sưa nhìn vào màn hình đang nhấp nháy và cảm thấy nó thật quan trọng, thật đầy đủ. Như vậy là bạn đã không còn thời gian cho bất cứ điều gì khác trong cuộc sống của mình nữa rồi.

Nhắc lại quá khứ đầy nuối tiếc

Bạn có một kho lưu trữ đồ sộ những kí ức, cả tốt đẹp lẫn tồi tệ, trải dài từ những ngày đầu tiên của thời thơ ấu. Dù vô tình hay cố ý, bất cứ ai cũng dành một phần cuộc đời mình vào việc lục lọi các kho lưu trữ và hồi tưởng về những kí ức cũ.

Hãy bắt đầu quá trình làm bản thân trở nên buồn phiền bằng cách ngồi xuống, vừa ăn bỏng ngô vừa xem màn hình chiếu cảnh quá khứ. Điều quan trọng là bạn phải lựa chọn cẩn thận những mẩu kí ức mà bạn dự định sẽ tua lại. Chiến lược đơn giản nhất là tua đi tua lại những đoạn băng tiêu cực, đau buồn. Liệt kê những thứ bạn đã mất, nhớ về những vết thương trong quá khứ, hồi tưởng lại những lúc bạn cảm thấy cô đơn, mất mát, bị xa lánh, khiếp sợ, chán nản. Thêm vào đó là những lần mà định mệnh ngẫu nhiên đã ngược đãi bạn, còn bạn thì hoàn toàn bất lực. Bạn càng phát lại những đoạn băng này nhiều, chúng càng rõ nét, sinh động, và mối liên kết giữa chúng với tinh thần của bạn càng trở nên mạnh hơn.

Bạn nên tìm cách làm lu mờ và rồi xóa bỏ những kí ức tốt đẹp của mình. Những điều bạn từng cho là hạnh phúc hóa ra lại là sai lầm. Ngay từ đầu, sự khổ sở của bạn đã là sự thật.

Tách biệt với mọi người

Hãy xây một hòn đảo. Hãy dựng một hàng rào, đóng cửa gara, bật máy tính và tự giỡn bản thân rằng bạn đã thay thế việc giao tiếp xã hội trong thực tế bằng hình thức pixel. Đây là một trong những con đường hiệu quả nhất dẫn đến đau khổ.

Thế giới Internet nếu nhìn thoáng qua thì dường như được tạo ra để vượt qua sự cô độc. Các nền tảng truyền thông xã hội đa dạng cho phép chúng ta kết nối ngay lập tức với vô số người trên khắp thế giới. Chúng ta có thể xây dựng một cộng đồng trực tuyến dựa trên những mối quan tâm bí ẩn mà chẳng một ai ở nơi chúng ta sinh sống biết đến.

Nhưng nếu bạn coi thực đơn giao tiếp xã hội là sự kết hợp của nhiều loại Vitamin khác nhau thì có thể thấy rằng một vài trong số những loại Vitamin quan trọng nhất không có trong giao tiếp trực tuyến. Đó là sự chân thực, tương tác phi ngôn ngữ, giao lưu trực tiếp,.... Hãy ngồi một mình trong tầng hầm để thảo luận về lịch sử Việt Nam, hay phổ biến hơn là đồ sát nhân vật của người khác trong PUBG hoặc xem những video về mèo, và bạn sẽ nhanh chóng khổ sở do thiếu sự tương tác với mọi người.

Để mắt tới tiểu tiết

Hầu hết mọi người không có nhận thức bản năng, tự nhiên về ưu tiên cao nhất của họ, giống như một thủy thủ không thể biết bến cảng ở đâu nếu không nhìn về phía đường chân trời. Chúng ta khó có thể chạm tới hoặc hợp nhất các mục tiêu hay giá trị cuộc sống của mình, trừ khi có một số ý niệm mơ hồ về việc định nghĩa chúng. Đối với những ai mong muốn được cư ngụ dưới đáy của “thung lũng cảm xúc”, họ có thể xác định những giá trị cốt lõi của mình và phớt lờ việc đưa chúng vào thực tiễn. Tuy nhiên, sẽ tốt hơn nữa nếu các giá trị đã mơ hồ sẵn rồi.

Để ngăn chặn sự xuất hiện của những nhận thức phiền hà về ý nghĩa cuộc sống, tốt nhất bạn không nên suy ngẫm những câu hỏi lớn hơn về cuộc sống của mình, ví dụ như:

• Bạn sẽ làm gì nếu cuộc đời bạn quan trọng?
• Nếu bạn đang sống cuộc sống thật sự của mình, trông nó sẽ như thế nào?
• Bạn sẽ làm gì nếu bạn xem trọng cuộc sống của mình?
• Bạn sẽ làm gì nếu chỉ còn một năm để sống?

Bạn chỉ cần giữ cho bản thân mình luôn bận rộn thì ắt sẽ không còn thời gian để suy nghĩ về những câu hỏi lớn kia nữa. Hãy tham gia nhiều nhất có thể vào các hoạt động hiện tại, nhồi nhét hết việc này đến việc khác để tiếp nối công việc đang thực hiện, để không bao giờ có thời gian suy ngẫm thấu đáo.

Thay vì lùi bước lại để xem xét tổng thể khu rừng cuộc sống, bạn vẫn tiếp tục gắn chặt suy nghĩ vào lớp vỏ của cái cây cá nhân trước mặt.

Nếu những câu hỏi lớn kia bước vào tâm trí bạn, hãy thoải mái đón tiếp chúng, nhưng chỉ khi sự chú ý của bạn đang bị phân tán bởi những suy nghĩ nội tâm và dăm ba việc vặt vãnh khác. Nếu não bộ không đủ năng lượng thì bạn không cần lo lắng rằng mình có thể nhận thức được về một cuộc sống hạnh phúc và viên mãn hơn. Nhưng nếu, bất chấp những nỗ lực của bạn, bạn vẫn biết mục đích sống của mình, thì cũng chưa phải là hết cơ hội. Hãy chú tâm vào sự bận rộn của mình. Một lần nữa, hãy để mình chìm đắm trong những chi tiết nhỏ nhặt vô tận của cuộc sống và không hành động dựa trên bất cứ khía cạnh nào thuộc về mục tiêu hay giá trị của bạn.

Ưu tiên hàng đầu của bạn là nên ngăn chặn “thanh gươm nhận thức” sáng chói vút lên khỏi hồ nước và xuyên qua tâm trí của bạn. Nhưng nếu điều đó xảy ra, hãy phớt lờ nhận thức đó, như thể nó không tồn tại. Thêm một chút nữa là “thanh gươm” sẽ lại chìm xuống dưới những con sóng và có lẽ sẽ nằm ở dưới đáy hồ vĩnh viễn.

Cho mình là số một

Bạn nên thu vén tất cả những thắng lợi, sự tán dương và của cải cho chính mình với thái độ ganh ghét. Điều này sẽ nuôi dưỡng cảm giác khánh kiệt và làm cho bạn khổ sở.

Nhưng nếu làm như vậy, bạn cảm thấy bản thân mình thật tội lỗi thì sao? Làm cách nào để có thể dập bỏ lòng trắc ẩn?

Chiến lược đầu tiên là coi những rủi ro và những nhu cầu không được thỏa mãn của người khác là điều họ đáng phải chịu. Những người này chỉ đơn giản là đang phải gánh chịu hậu quả từ chính hành động của họ. Nếu bạn giúp đỡ họ trong tình huống này, họ sẽ không bao giờ rút ra bài học, và những người khác sẽ thấy rằng họ không cần lo lắng cho bản thân mình, bởi vì những người nuôi tham vọng cải cách xã hội như bạn sẽ nhảy vào giúp đỡ họ.

Chiến lược thứ hai là coi những nhu cầu của người khác như cái thùng không đáy. Dù bạn làm gì, bạn cũng không thể thật sự giúp đỡ được bất cứ ai. Thay vì xoa dịu các vấn đề của họ, bạn sẽ chỉ tạo nên tính phụ thuộc ở những người mà bạn giúp đỡ. Khi đã được giúp đỡ, lòng thèm khát của họ sẽ chỉ càng lớn hơn mà thôi.

Hãy tự nhủ rằng dù bạn đang làm gì thì cũng chỉ như muối bỏ biển. Việc bạn làm sẽ không thay đổi được thế giới và cũng chẳng có gì mất nếu bạn không hành động. Hãy phớt lờ những ảnh hưởng của nỗ lực tập thể. Hãy làm giảm giá trị của những người thụ hưởng lợi ích từ những đóng góp của bạn.

Để giữ được nước trong xô, bạn phải bịt kín tất cả các lỗ thủng. Tương tự như vậy, để giữ lại mọi thứ cho mình, bạn phải ngăn chặn lòng trắc ẩn. Hãy coi tinh thần hào phóng như một điểm yếu và tiêu diệt nó. Việc này sẽ giúp bạn loại bỏ lòng nhân đạo và niềm hạnh phúc – những điều có thể phá hỏng sự khổ sở của bạn. Hãy giữ cho mình tư duy: “Ta là số một”.

Kết

Với một văn phong hài hước, dí dỏm, sắc sảo và có phần “tưng tửng”, Randy J. Paterson đã đúc kết những tinh hoa của lý thuyết “tâm lý học nghịch đảo” trong cuốn sách khác thường, đậm chất trào phúng này – cuốn sách Làm thế nào để sống khổ sở?. Qua những bài học “không – nên – làm – theo”, độc giả có thể thực sự khám phá ra những con đường mang lại niềm hạnh phúc trong cuộc sống theo một phong cách hoàn toàn mới mẻ và lạ kì.

Làm thế nào để sống khổ sở? không hướng đến những ai đang ở dưới đáy “thung lũng đau khổ”. Vào thời điểm như vậy, người ta thường cần đến những chiến lược khác và một cách trò chuyện khác. Họ có thể cảm thấy khó chịu bởi bất cứ giọng điệu vui vẻ nào. Thay vào đó, cuốn sách này dành cho một nhóm độc giả rộng hơn – những người vẫn chưa khám phá hết “hẻm núi cảm xúc” sâu thẳm trong mỗi con người. Đau khổ là một trải nghiệm bình thường của nhân loại. Tất cả chúng ta đều bắt gặp nó ở nhiều mức độ khác nhau, và thường thì chúng ta thấy ngạc nhiên khi nó “gõ cửa”. Vì vậy, thay vì chờ đợi, hãy cùng mở cửa ra và bắt đầu cuộc hành trình tìm kiếm nó. Đây là một “cuộc đi săn” đau khổ, có mang theo mũ bấc hay không là tùy bạn.

Tác giả: DO

______________

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy

Đăng ký để trở thành CTV Bookademy tại link: http://bit.ly/bookademy_ctv