.png)
Chúng ta chỉ có thể lựa chọn cư xử như người hướng nội hoặc hướng ngoại vào một thời điểm cụ thể. Khi bị la mắng, chúng ta cãi lại, hay chúng ta giữ vào trong lòng? Chúng ta thanh minh, hay chúng ta im lặng? Chúng ta chỉ có một giải pháp hướng nội hoặc hướng ngoại, chúng ta không ngẫu nhiên trở thành một người hướng nội hay hướng ngoại.
Im Lặng Hay Cười Nói Đừng Trói Buộc Thành Công là một cuốn sách self-help thiết thực, là một lời giải cho bài toán hướng nội – hướng ngoại vốn đã nhiều tranh cãi. Bạn có thể tranh luận với bạn mình rằng: Anh ta/ Cô ta là một người hướng nội đấy? hoặc Anh ta/ Cô ta cư xử như vậy chưa đúng?; thế nhưng ứng xử theo hướng nội hay hướng ngoại luôn có đúng, có sai và có một xác suất hiệu quả. Bạn cũng đang đưa ra quan điểm của cá nhân về cuộc tranh luận, điều đó cũng chưa hẳn là chính xác.
Cuốn sách cung cấp một quan điểm rõ ràng mãnh liệt về người hướng nội, sự khác biệt của hướng nội và hướng ngoại, đôi lúc chúng ta sẽ không biết mình thực sự đang ở đâu, rằng chúng ta theo phe hướng ngoại hay hướng nội. Dù ở phe nào đi nữa, thì con người ta cũng phải trải qua bản chất của cuộc đời là những khó khăn, cách chúng ta chọn sẽ định nghĩa chúng ta là ai.
Tác giả viết cuốn sách dựa trên nhiều quan điểm chủ đạo và các ý kiến về người hướng nội của phương Tây, một xã hội duy tính, thế nên cuốn sách sẽ chỉ ra sự trực quan, gián tiếp so sánh quan điểm trên góc nhìn của xã hội phương Đông (cụ thể là Việt Nam), xã hội duy tình. Phân tích của bài viết này sẽ dựa trên điều kiện hình thành và đặc điểm của một người hướng nội được tác giả xuyên suốt trong cuốn sách.
1/ 10.000 giờ liệu có đủ hay không?
Lý Tiểu Long đã nói “Tôi không sợ một kẻ tập một lần cho 10000 cú đá, tôi chỉ sợ những kẻ tập 10000 lần cho một cú đá.” Xét về xu hướng xây dựng tính cách, hướng nội hay hướng ngoại cũng chỉ là một thói quen được luyện tập nhiều lần, dần rồi hình thành nên bản chất. Những người hướng nội, họ đã quen với chịu đựng, hay nói cách khác là luyện tập sự chịu đựng trong khoảng thời gian 10000 giờ.
Cái gì luyện qua khoảng thời gian dài cũng thành tài năng. Lí trí trải qua 10000 giờ huấn luyện thì phải luôn động não. Do vậy, những người hướng nội cũng hình thành những tính cách xuất chúng qua thời gian, đó là những thế mạnh không thể xoay chuyển của họ. Thế mạnh ít được mọi người nhìn nhận ra, và cũng ít ai có thể nhìn thấu được tiềm năng của những sở trường này: quan sát chỉnh chu; sao chép; đồng cảm.
Cuốn sách lấy ví dụ thực tiễn từ xã hội đang thay đổi theo hướng mở cửa thị trường để minh họa cho những thế mạnh của người hướng nội, ví dụ về mối quan hệ trong công ty giữa sếp và nhân viên. Một người hướng nội có tính cách quan sát mọi thứ rất tỉ mỉ, họ có khả năng cao phát hiện ra sự thay đổi và phán đoán các nguy cơ. Trong khi đó, khả năng quan sát này không đồng nghĩa với việc họ có thể thấy bao quát sự việc tốt hơn người hướng ngoại vì tính cách duy tình của mình.
Phẩm chất thứ hai của người hướng nội là khả năng sao chép, nghĩa là học những thứ có lợi, những điều tốt nhất. Khả năng này được mài rèn sau khoảng thời gian 10000 giờ chịu đựng, họ sẽ nhìn thấy đâu là rủi ro, và đâu là điều nên chọn dễ dàng hơn.
Tiếp theo, người hướng nội không hẳn là toàn bộ thời gian họ dành để trau dồi bản thân, mà là một phong cách chọn lựa tinh tế. Những mối quan hệ của họ dựa trên sự đồng cảm, là nền tảng của khả năng kết nối với người khác. Người hướng nội học được khả năng hiểu tâm lí người khác sau quá trình chịu đựng của mình. Do đó, người hướng nội mới chính là những người làm việc teamwork hiệu quả nhất, bằng chứng là những hội nhóm người hướng nội có một sức hút rất mạnh mẽ.
Tạm tóm lại, người hướng nội hay người hướng ngoại đều có những cơ sở đề hình thành tính cách theo thời gian. Mỗi con người đều mang trong mình hai đặc điểm tính cách này nhưng do từng giai đoạn trong cuộc sống sẽ bồi đắp những tính cách trội hơn phần còn lại. Vậy nên 10000 giờ với mỗi con người đều là một khoảng thời gian giả định, dù ta là ai điều hệ trọng là cần hiểu rõ tiềm năng ưu thế của từng loại người, cũng như nhược điểm chí tử của mỗi kiểu sống.
Người hướng nội là bậc thầy giao tiếp, là phù thủy tâm lý. Họ biết từng tâm ý nhỏ nhặt nhất có trong đôi mắt bạn. Im lặng hay cười nói, đối với họ chỉ là quan sát hay giao tiếp.
2/ Mặt nạ và chiếc bẫy
Người hướng nội có vẻ như là rất dễ nhận ra nhưng thực ra thì lại không phải như vậy, họ không có vẻ ngoài khác với mọi người. Ai dám chắc rằng một người sáng lên công ty vui vẻ hòa đồng, hiệu suất cao thì buổi tối không cảm thấy duy tâm khi ở một mình. Giá mà họ sống một cuộc sống của người hướng nội “lành mạnh”, họ sẽ đạt đến khả năng qua sát chi tiết, phát hiện nguy cơ khả năng sao chép, và bớt đi những điều giả vờ làm người hướng ngoại.
Cạm bẫy của người hướng nội là đóng vai những người hướng ngoại, vì tưởng rằng hướng ngoại là giải pháp cho sự đau khổ của chính mình. Tưởng rằng đóng vai một người khác là giải pháp cho phiền muộn chính là chiếc bẫy đặt sẵn chỉ chờ con mồi đạp phải.
Phần lớn những người hướng nội đều có những vỏ bọc gai, nhưng diễn nhiều quá họ xuất hiện cảm xúc rằng mình đang cố gắng để trở thành ai đó. Hễ cái gì có lợi, có hiệu quả thì chúng ta lại cho rằng đất là tốt, lại cố gắng trở thành điều mới đó. Bởi vì người hướng nội lẫn lộn, bởi vì bên trong họ luôn tồn tại hai thứ suy nghĩ. Hệ quả là họ sẽ mắc bẫy của chính bản thân mình.
Chiếc bẫy đó không phải là không có lối thoát, bởi khi và chỉ khi sống với chính những thế mạnh mà người hướng nội có, thì họ mới thoát ra được tấm bi kịch kia. Người hướng nội có những đau khổ của họ, và muốn vượt qua thời gian đó, họ cũng phải trả một cái giá của sức mạnh nội tâm.
Có một sự thật là những người hướng ngoại rất có khi nhầm mình là người hướng nội, vì những điều họ làm là giống với người hướng nội. Cũng có thế họ tự nhận mình là người hướng nội sẽ tạo được cảm giác rằng mình là một con người sâu sắc. Ví dụ, họ luôn nghĩ những mối quan hệ không có bề sâu thì không có nghĩa lí gì cả, nhưng hành động của họ là luôn giúp đỡ bạn bè để cùng nhau đạt được thành công. Điều họ quan tâm tới nhau là sự thành công của đối phương, đối phương hợp tác với mình thì sẽ có lợi ích như thế nào…
Dù lí do có là gì, thì chúng ta phải nhận biết được mình là ai càng sớm càng tốt, để khi gỡ bỏ chiếc mặt nạ chúng ta cũng không mắc phải cái bẫy của chính mình.
Khi chúng ta đóng vai một ai, chúng ta có xu hướng coi vai diễn là một sự thật. Nếu cô bạn gái giả vờ muốn làm người yêu của anh chàng, cô ấy thật sự muốn như vậy chứ không phải giả vờ.
3/ Lăng kính hướng nội và hướng ngoại
Im Lặng Hay Cười Nói Đừng Trói Buộc Thành Công viết cho tất cả mọi người, đặc biệt là những người trẻ đang đi tìm con đường của bản thân, chúng ta có thể sống và hòa nhập với thế giới nhưng phần lớn thời gian chúng ta vẫn làm việc một mình. Hiểu rõ sự thật về người hướng nội và người hướng ngoại ở phần này, chúng ta có thể trở thành bất kỳ ai.
Cuốn sách phân chia mối quan hệ xung quanh người hướng nội và người hướng ngoại thành 06 thế giới: người thân và cái tôi; bạn bè và người yêu; công cộng và công sở. Mỗi loại thế giới kể trên phân cấp theo mức độ thân thiết của mỗi người, nhưng với người hướng ngoại sẽ được tính từ ngoài vào trong, người hướng nội là từ trong ra ngoài. Vì thế người hướng nội sống quen với thế giới người thân hoặc chính mình xong mới tỏa ra thế giới. những mối quan hệ xây dựng bên ngoài đều dựa trên cơ sở thân thiết làm cốt lõi. Người hướng ngoại thì họ đi tìm những mối quan hệ từ xã hội. Hình ảnh người hướng nội hay hướng ngoại được thể hiện rất rõ nếu chúng ta hình dung một chút: đó có thể là một anh chàng hướng nội luôn hướng về gia đình, lo từng việc bếp núc hoặc đó là một ông sếp nhiều mối quan hệ làm ăn có tính cách gia trưởng mỗi khi ở nhà. Chúng ta không thể chắc chắn rằng hướng nội hay hướng ngoại sẽ thắng hay thua, mà chỉ biểu hiện ở thời điểm nào là hợp lí mà thôi.
Sự khác biệt về tính hướng nội hay hướng ngoại cũng bắt đầu từ nhận thức của mỗi người với từng sự việc xảy ra trong từng tầng thế giới. Chẳng hạn, ở thế giới bạn bè, người hướng nội không quen giúp đỡ người khác mà họ chỉ quen chia sẻ: “Đau thì tôi đau cùng bạn, buồn thì tôi buồn cùng bạn, thế thôi!” Những ai theo phe hướng ngoại sẽ có một cách xử lí khác: “Mọi người cần có những người giúp đỡ mình, khi anh ngã thì ai đỡ anh.” Đối với người hướng ngoại, bạn bè là sự giúp đỡ nhau để có được thành công, còn với người hướng nội thì bạn bè là chia sẻ với nhau những nỗi niềm riêng tư.
Những vòng mối quan hệ góp phần định hình nên tính cách của mỗi người. Người hướng ngoại sẽ học được tính cách gia tộc và giá trị từ môi trường người thân của mình, bởi vì những bậc cha mẹ tìm hiểu nhiều tri thức, họ sẽ tinh tế trong việc hướng con mình tới gần hơn với giá trị. Gia đình có nhiều tri thức có ngồi với nhau cả ngày cũng không hết chuyện để bàn, họ nói liên tục về những chuyện đang diễn ra, thậm chí còn biết phải nghĩ như thế nào. Ngược lại, những người mà nói chuyện toàn là chửi và đố kỵ người khác: thằng này dở, thằng kia kém… thì họ không nghĩ nhiều về giá trị. Đó là tầm quan trọng của tri thức trong môi trường mà chúng ta phát triển, một bên chỉ nghĩ tới thành công và cơ hội: Cậu phát triển thế nào? Cơ hội nằm ở kia kìa! Khôn ngoan ở chỗ đó! Một bên thì suy nghĩ về thất bại, ấm ức và đố kỵ.
Ngoài xã hội vẫn có những cậu ấm, cô chiêu phá phách gia tài đồ sộ của bố mẹ, nhưng để lí giải cho việc này thì cha mẹ họ vốn xuất phát từ những kiểu tư duy đố kỵ, ngay từ nhỏ họ đã được ở trong môi trường đó. Thì thử hỏi tại sao?
Môi trường hướng nội, hướng ngoại có mặt tích cực riêng và cũng có những điểm khác biệt riêng về tư duy của mỗi con người. Trong môi trường gia đình thì con cái cũng sẽ ảnh hưởng tới cách tư duy của mỗi kiểu phụ huynh, thế nên khi nhìn thấy sự khác nhau chúng ta cũng có thể ý thức được việc định hình tính cách cũng trở nên rất quan trọng trong cuộc đời mỗi con người.
Cuốn sách còn nhắc tới tư duy khác nhau của người hướng nội và người hướng ngoại trong những câu chuyện tình cảm, câu chuyện gia tộc, thế giới của cái tôi và giải pháp cho những vấn đề. Tạm kết, hướng nội và hướng ngoại khác hẳn nhau, họ nhìn thế giới khác nhau, cho nên việc họ làm cũng khác nhau, cho nên họ đạt được những thành quả cũng khác nhau. Im Lặng Hay Cười Nói Đừng Trói Buộc Thành Công sinh ra là để chúng ta biết được mình, hiểu được những sự so sánh của xã hội để nắm rõ lợi thế trở thành những con người thực sự cần thiết cho cuộc sống.
Im lặng hay cười nói? Đừng bao giờ trói buộc thành công!
Lời kết
Cuốn sách dành tặng cho tất cả mọi người, đọc để hiểu bản thân mình là ai và được sinh ra như thế nào, và chúng ta cần làm gì để thay đổi hiện tại. Kiến thức về người hướng nội và người hướng ngoại trong cuốn sách cũng giúp phân biệt đối tác, bạn bè, người thương để có những sự lựa chọn phù hợp nhất của mỗi chúng ta.
Tựa sách Im Lặng Hay Cười Nói nhắn nhủ mỗi cá nhân rằng dù chúng ta có thuộc tuýp người hướng nội hoặc hướng ngoại thì sự thay đổi luôn tới từ nhận thức và tư duy khi chúng ta hiểu đúng một vấn đề. Cuốn sách là một sự bổ sung cần thiết trong tủ sách của những người trẻ, những ai đang ở con đường gập ghềnh trước khi tới những ngã rẽ bằng phẳng hơn.
Tác giả: G-Br - Bookademy
------------
Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy
Đăng ký để trở thành CTV Bookademy tại link: http://bit.ly/bookademy_ctv
