"Đừng bao giờ tìm gió trên cánh đồng. Thật vô ích khi cố tìm kiếm những điều đã mất". Đó là câu ngạn ngữ trong cuốn tiểu thuyết kinh điển "Hai số phận" được chấp bút bởi Jeffrey Archer. Không phải ngẫu nhiên mà từ khi xuất bản năm 1979 cho đến nay, cuốn sách luôn được lọt vào top best seller của tờ New York Times và xứng đáng là cuốn sách "gối đầu giường" cho những người trẻ và cho cả những người đã từng là người trẻ.


Đúng như tên gọi của nó, "Hai số phận" là câu chuyện kể về cuộc đời của hai con người, từ khi sinh ra, trưởng thành, làm việc, kết hôn, rồi gia đình, con cái, về hưu và qua đời. Họ sinh ra cùng ngày, cùng tháng, cùng năm nhưng lại có số phận khác nhau một trời một vực. Để rồi số phận đưa họ đến cùng một đất nước, số phận khiến họ trở thành kẻ thù, số phận biến họ thành những người đồng chí trên trận mạc và cũng chính số phận nghiệt ngã đã khiến họ chẳng thể hóa giải hiểu lầm cho đến lúc một trong hai người chết đi.


Hai số phận - hai vạch xuất phát


Một người thì sinh ra trong nhung lụa, trong sự chúc phúc của gia đình, dòng họ.

  • “Ở Boston, bang Massachusetts, có một bệnh viện chuyên phục vụ cho những ai mắc các chứng bệnh của người giàu có, và vào một số trường hợp đặc biệt nào đó bệnh viện cũng kiêm cả việc đỡ đẻ cho những trẻ sơ sinh giàu có được ra đời”, “Hai bác sĩ khoa nhi sẽ được trả một món tiền lớn với mỗi một việc là đứng đó để  chuyện sinh đẻ thôi”, ”Richard đã chở Anne, vợ anh, đến bệnh viện bằng cỗ xe ngựa hai bánh”, “Anne không đụng gì đến hoa quả bánh kẹo đem đến chất đầy ở bên giường”, thậm chí “Nếu đứa bé sinh ra hôm nay là con trai, có lẽ anh sẽ xây tặng cho bệnh viện một khu mới mà bệnh viện đang rất cần. Anh đã tặng họ một thư viện và một trường tiểu học rồi.”

Còn một người thì sinh ra bên bờ suối với thân thế bí ẩn, may mắn được chú bé thợ săn phát hiện. 

“Chú nhỏ đang đi săn thỏ trong rừng gần đó nghe thấy lạ nhưng không phân biệt được đó là tiếng hét cuối cùng của người đàn bà hay tiếng khóc đầu tiên của đứa bé... Chú thợ săn nhỏ rón rén phía bờ sông, nơi có tiếng kêu lạ vẳng đến... Bỗng chú trông thấy người đàn bà nằm đó, áo váy vén lên ngang ngực còn hai chân thì giang rộng. Chú chưa hề thấy người đàn bà nào như thế bao giờ. Chú chạy vội đến bên cạnh, nhìn xuống bụng người đàn bà và chú hoảng sợ. Giữa hai chân người đàn bà có một vật nhỏ đỏ hỏn và ướt đẫm, dính vào người bằng một cái gì đó như sợi dây thừng. Chú bé thợ săn bỏ mấy con thỏ mới lột da xuống rồi quỳ bên cạnh vật nhỏ bé ấy.”


Hai số phận - hai tuổi thơ


Một người thì lớn lên trong một gia đình quyền lực bậc nhất và nắm trong tay cổ phần lớn khắp các ngân hàng ở Mỹ lúc bấy giờ.

“Những ai được phép đến thăm trong mấy ngày đầu này đều phải là người trong gia đình hoặc là thuộc những gia đình quyền quý nhất. Còn những người khác sẽ chỉ được trả lời là chị chưa sẵn sàng tiếp”, “Trong cả buổi chiều, các bạn thân của Anne và Richard kéo đến với đủ các quà mừng bằng vàng bằng bạc và những lời chúc tụng nhiệt tình”.


Còn người kia thì chịu cảnh chia nhau từng miếng bánh, từng ngụm sữa, chịu sự hắt hủi của những thành viên trong gia đình. 

“Hay là nó chết rồi? Jasio nghĩ bụng thôi mình chả nên dính đến cái của nợ này nữa. Cứ việc đi làm như thường, để mặc cho vợ anh lo chuyện sống chết của nó... Anh ta rảo bước về phía rừng, không muốn nghĩ gì đến đứa bé nữa và chỉ mong đây là lần cuối cùng anh ta trông thấy nó.”


Hai số phận - hai hoàn cảnh


Một người phải gánh vác trách nhiệm duy trì và phát triển sự nghiệp của gia đình, được kì vọng và săn sóc, dạy dỗ từng li từng tí ngay từ khi mới chào đời:

"Một lần nữa, William Lowell Kane lại bị bê ra để xem xét kỹ lưỡng, chẳng khác nào như người bố điểm lại việc thu chi cuối ngày ở ngân hàng vậy. Mọi thứ có vẻ đâu ra đấy. Đứa bé có đủ hai chân, hai tay, mười ngón tay, mười ngón chân. Richard không thấy có gì ở đứa bé để sau này khiến anh phải phiền lòng. Thế là William lại được bế đ- Đêm qua anh đã điện cho ông hiệu trưởng trường St Paul. William sẽ được nhận vào đó tháng chín năm 1918

Anne không nói gì. Rõ ràng là Richard đã bắt đầu tính đến sự nghiệp của William rồi.”

Và chúng ta có thể thấy rõ được gánh nặng mà William phải gánh vác cho dòng họ trong câu nói của bà nội Kane khi con trai bà đột ngột qua đời.

“Bây giờ cháu là người đứng đầu trong gia đình và là người thừa kế một tài sản lớn. Vậy cháu phải chuẩn bị làm thế nào cho xứng đáng với sự thừa kế đó, cũng với tinh thần mà bố cháu đã làm để đến lượt cháu được thừa hưởng như vậy.”


Ngược lại, con người kia phải trải qua một tuổi thơ đầy dữ dội:

“Waladek Koskiewicz lớn rất chậm. Bà mẹ nuôi dần hiểu ra rằng sức khỏe của nó có nhiều vấn đề. Nó mắc đủ các chứng bệnh của trẻ đang lớn và mắc cả những bệnh mà trẻ khác không có”. Khi lớn hơn một chút, cậu may mắn được nuôi dạy trong lâu đài của Nam tước nhưng chỉ một thời gian sau, cậu lại phải chạy trốn mưa đạn của quân nội chiến, phải sống trong căn hầm tối bốn năm liền và suýt chút nữa bị người Hồi giáo chém đứt tay chỉ vì một quả cam.


Hai số phận - hai con đường giáo dục


Nếu như William đại diện cho tầng lớp giàu có thì Abel chính là tầng lớp nghèo khó tận cùng của xã hội. Hai con người với hai số phận, hai con đường khác nhau, song họ giống nhau bởi ý chí vươn lên không ngừng nghỉ trong sự nghiệp. Điều gì làm nên ý chí, thành công của họ? Giáo dục! Họ giống nhau bởi họ đều được nhận sự giáo dục chu đáo từ khi còn bé. Nhìn vào con đường giáo dục mà William đã trải qua, chúng ta không thể phủ nhận phần lớn tài năng của cậu là nhờ được tôi luyện trong môi trường tốt nhất thế giới. 

“Những năm đầu đời chung quanh chú thường chỉ có bà con trong nhà và những người hầu hạ được chọn lọc”, “Cô bảo mẫu là một người thuê ở tận bên Anh mang về. Cô nuôi thằng bé theo một chế độ mà đến một sĩ quan kỵ binh của nước Phổ cũng phải lấy làm hài lòng”, “Vào ngày sinh nhật lần thứ năm của William, anh rút thằng bé ra khỏi bàn tay quản lý của đàn bà và giao nó cho một ông thầy dạy tư và trả lương cho ông ta 450 đô-la một năm. Ông thầy tên là Munro, một người do Richard đích thân chọn lựa trong số tám người được cô thư ký riêng của anh giới thiệu lên”, “William học đọc và viết rất nhanh chóng dễ dàng, nhưng chú đặc biệt rất thích thú với những con số. Điều phàn nàn duy nhất của chú là trong tám bài học mỗi tuần chỉ có một bài là toán. Nhưng William cũng đã có thể cho bố chú thấy được là một phần tám thời gian ấy coi như một thứ đầu tư nhỏ cho ai đó một ngày kia sẽ trở thành thống đốc và chủ tịch của một ngân hàng”.


Còn với Abel, thời gian ngắn ngủi được học cùng với Leon đã chứng tỏ tinh thần ham học hỏi và trí thông minh, nhanh nhạy của cậu. 

“Thời kỳ đầu, rõ ràng Leon vượt xa Wladek, nhưng rồi Wladek học rất kiên trì nên chỉ mấy tuần sau khoảng cách giữa hai người đã thu hẹp dần”. Tinh thần ham học ấy tưởng chừng như đã dập tắt trong cảnh ngục tù tăm tối “chỉ có thức ăn đưa đến, chỉ có ánh sáng và bóng tối, cho biết là mươi hai tiếng đồng hồ đã trôi qua. Chỉ có ánh sáng nhiều hay ít, tùy ở trời quang hay có giông bão, rồi đến băng tuyết đóng trên tường hầm, và khi có ánh sáng rọi vào nó lại chảy ra, là báo cho biết từ mùa này chuyển sang mùa khác, mà Wladek thì không thể nào rút ra được bài học gì của thiên nhiên cả” và tinh thần ấy lại được thắp sáng lên nhờ câu nói của Nam tước: “Còn đời cháu thì bây giờ mới bắt đầu. Do đó, ta sẽ tiếp tục làm cái việc dạy dỗ cho cháu.”


Hơn hết, điều không thể không nhận ra, họ giống nhau vì họ đều mang trong mình lòng tự tôn của một dòng họ danh giá, một người là con của một chủ ngân hàng, một người là con của một Nam tước.


Hai số phận - những bài học quý giá


"Hai số phận" không đơn thuần là một câu chuyện mà nó còn là cuốn sách của những bài học đắt giá về cuộc đời, về con người. "Hai số phận" cho ta thấy được một điều rằng bất kể bạn là ai, dù bạn có giàu có như William hay bạn có ở tận cùng của sự nghèo khó như Abel thì bạn đều có thể thành công. Chỉ cần bạn có khao khát đủ lớn và ý chí vươn lên không ngừng nghỉ, không ai có thể ngăn cản con đường thành công của bạn. Những người có điểm xuất phát là số âm như Abel thì phải nỗ lực gấp nghìn lần để có thể có được một chiếc ghế vững trong xã hội. Còn với những người giàu có như William, họ cũng rất dễ mất tài sản, danh tiếng. Họ làm việc không phải vì tiền mà là vì tự tôn, vì truyền thống gia đình, vì hạnh phúc, danh dự của bản thân và những người thân yêu.


Đọc "Hai số phận", chúng ta thấy rõ nhất điều làm nên thành công ở hai người chính là nền tảng giáo dục. Đứa trẻ sinh ra trong giàu có như William từ bé đã được dạy rằng gia sản mà cha mẹ cậu để lại rồi sẽ có ngày biến mất nếu cậu không tự gây dựng sự nghiệp của riêng mình. Từ việc “giỏi tất cả các môn học, và riêng trong môn toán không những chú đứng đầu lớp mà còn vươn tới cả những lớp trên nữa”, đến học bổng Hammington rồi Harvard, William luôn được hưởng sự giáo dục tốt nhất nước Mỹ. Còn với Abel, dù là trong túp lều lụp xụp hay trong ngục tối vô vọng, cậu vẫn luôn cố gắng học tập. Cậu chấp nhận bục mặt ở quầy rửa bát năm năm để lấy được tấm bằng ở Đại học Colombia. Nếu không có giáo dục, hai con người đó đã không thể tiến xa được như vậy.

Và cuối cùng, cũng chính là bài học đắt giá nhất mà cuốn truyện mang lại, hãy trân trọng những gì bạn đang có. "Đừng bao giờ tìm gió trên cánh đồng. Thật vô ích khi cố tìm kiếm những điều đã mất", đó là câu ngạn ngữ mà Abel đã dạy cho con gái mình và được cô nhắc lại khi thấy ông vì hiểu lầm, vì hận thù mù quáng mà đánh mất những người thân yêu. Zaphia, từ người vợ mà ông yêu nhất lại hóa thành một cái gai trong mắt ông. Từ một cuộc tình bồng bột, non trẻ trên con tàu đi tới miền đất hứa, cuối cùng lại chấm dứt bằng một tờ giấy li hôn. “Abel cố thuyết phục Zaphia đừng làm thế”, không phải vì để gìn giữ chút tình cảm tốt đẹp cuối cùng mà “vì như vậy sẽ có ảnh hưởng đến chỗ đứng của anh trong cộng đồng người Ba Lan, không những thế sẽ còn ngăn cản những hoạt động chính trị xã hội của anh sau này”. William – một con người đã âm thầm giúp đỡ ông xây dựng nên một đế chế khách sạn thành công rực rỡ, lại cũng chính là người bị ông hãm hại vì những hiểu lầm không đáng có, để rồi vào cuối truyện, Abel phải nói với con trai của William trong sự hối hận: “Anh phải tha thứ cho chúng tôi, Richard. Người Ba Lan vốn là một giống tình cảm”. Trước khi ra đi, thậm chí Abel đã để lại chiếc vòng bạc quý giá cho đứa cháu trai với tên được ghép từ tên của hai người – William Abel Kane.


Song có lẽ William mới chính là nhân vật cho ta thấm thía nhất điều này. Con tàu Titanic đã cướp đi người cha mà cậu thương yêu khi cậu mới năm tuổi khiến cậu trở thành một đứa trẻ đơn độc, sống khép mình. 

“Bất cứ gì bố chú đã làm được, chú quyết tâm làm được hơn thế. Chú gần gũi với mẹ hơn bao giờ hết, và trở thành hoài nghi đối với tất cả những ai không phải trong gia đình. Cứ như vậy, chú trở thành một đứa trẻ cô đơn, đơn độc, và hóa ra một con người hợm mình.”, “Ở trường, William không có mấy bạn, phần vì chú ngại không muốn chơi với những ai không thuộc gia đình Cabot và Lowell, hoặc đám trẻ thuộc những gia đình giàu có hơn mình. Điều đó khiến chú trở thành một con người hay tư lự.”


Điều đáng buồn hơn nữa, vì mối tình của mẹ với dượng mà cậu đã rời xa mẹ cậu để rồi khi bà mất thì cậu hối hận cũng đã quá muộn.

“Làm sao mẹ tôi chết được? Sao ông có thể để cho bà ấy chết được?”, “Mẹ tôi chết rồi”, “Ông đi đâu trong khi bà ấy cần đến chồng?”. 


Những câu nói đầy đau đớn của William không chỉ cho ta thấy được nỗi đau của một người con mất mẹ, mà còn là nỗi đau của một người cảm thấy đã không làm tròn bổn phận, đã không thể thay thế bố chăm sóc cho mẹ tử tế hơn. Và đỉnh điểm của nỗi đau ấy chính là cậu bạn thân Matthew qua đời vì ung thư khi chính anh là người từng khiển trách cậu ấy về công việc.

“William nhìn Matthew ngủ lại và ngủ rất say. Anh nhấc cốc nước đã uống được một nửa trong tay Matthew ra. Nước cà chua loang ra một vệt trên chăn.

- Cậu đừng chết, - anh nói khẽ với mình. - Matthew ơi cậu đừng chết. Cậu đừng quên rằng cậu với mình sắp sửa làm chủ một ngân hàng lớn nhất ở Mỹ đấy nhé?”, “anh thấy các tuần lễ trôi qua vừa quá chậm lại vừa quá nhanh, cứ mỗi buổi sáng ngủ dậy không biết Matthew còn sống hay không”. 

Thế nhưng, “Matthew chết vào ngày thứ năm, hãy còn bỏ dở bốn chục trang của Cuốn theo chiều gió chưa đọc hết.” Nỗi đau ấy kéo dài cho đến tận kết truyện, khi William đã quyết định tha thứ cho người con trai của mình sau 15 năm xa cách thì anh vẫn chẳng thể ăn tối cùng con bởi anh đã chết vì căn bệnh đau tim ngay trước đó.


Hai số phận - đâu mới là một cuộc đời đáng sống?


"Hai số phận" là cuốn sách không chỉ đọc một lần. Nó cho ta thấy những bài học kinh doanh tuyệt vời cũng như thực tế phũ phàng trong xã hội tư bản. Cả William và Abel đều là những doanh nhân xuất sắc nhưng William lại là người cay đắng hơn vì anh chính là người đã góp phần lớn tạo nên thành công của ngân hàng Lester nhưng rồi cũng chính ngân hàng Lester lại đá anh ra khỏi nơi anh đã dành cả tâm huyết, cả sự nghiệp của mình đặt vào.


“Hai số phận” còn đem lại cho ta những bài học về tình yêu, về lòng thủy chung và sự vị tha của những con người phương Tây để rồi khi đọc xong cuốn truyện, ai cũng tự đặt cho mình câu hỏi "Cuộc đời chúng ta có thực sự cần phải sống như vậy không?". Khoan hãy nghĩ đến những điều cao siêu, những ước mơ làm giàu vĩ đại, điều gì làm bạn thực sự cảm thấy hạnh phúc? Điều gì khiến bạn khao khát có được để không phải hối hận trước khi nhắm mắt xuôi tay? Có lời yêu thương nào bạn muốn nói ra mà vẫn chưa kịp nói? Có hành động đau đớn nào đã làm khiến bạn day dứt không quên? Chúng ta chỉ có một lần để sống. Không! Chúng ta sống mỗi ngày và chỉ chết đi một lần và mãi mãi. Hãy làm sao để sống cho thật đáng với cuộc đời này, hãy sống vị tha, hãy mở rộng tấm lòng của mình và dẹp đi cái tôi không cần thiết bởi cuộc đời quá ngắn để mà cứ suy xét những hận thù, những vụn vặt như thế. Giống như Rosie Nguyễn đã từng viết: "Ta chỉ có một cuộc đời để sống. Sao không làm những điều thực sự có ý nghĩa với bản thân?".


Review chi tiết bởi: Trần Ngọc Hà - Bookademy

Hình ảnh: Linh Trang

-------------------------------------------------  

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy

Bạn đam mê viết lách, yêu thích đọc sách và muốn lan tỏa văn hóa đọc tới cộng đồng của YBOX.VN? Đăng ký để trở thành CTV Bookademy tại link: http://bit.ly/bookademy_ctv

(*) Bản quyền bài viết thuộc về Bookademy - Ybox. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ "Tên tác giả - Bookademy." Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

Xem thêm

Tác giả Jeffrey Archer – một tác giả người Anh nhưng lại có văn phong khá Mỹ đã cho ra đời kiệt tác Hai số phận (Tên tiếng Anh: Kane and Abel, cho thấy sự đối lập nhưng song song đó vẫn có nhiều điểm chung, tựa đề gốc như vay mượn tên của 2 người trong Kinh Thánh là Cain và Abel, 2 người anh em nhưng Cain luôn có sự đố kỵ trước sự yêu mến của Chúa cho người em Abel của mình và gây ra sự tàn sát thảm thương, và sách cũng sẽ có những sự kiện khá tương đồng như vậy). Tác giả khéo léo khi dùng cách kể chuyện theo trình tự tuyến tính từ thời điểm 2 người này sinh ra, đến lúc trưởng thành phát triển sự nghiệp rồi sau đó hình ảnh về già, cách kể chuyện đan xen như chương 1 nhắc về hoàn cảnh sinh ra Abel, chương 2 nhắc về hoàn cảnh sinh ra của Kane và cứ thể tiếp diễn cho đến khi 2 ông thực sự chạm trán nhau. Xuất thân của 2 người tuy khác nhau hoàn toàn về mọi mặt nhưng có điểm chung là sư mạnh mẽ trong ý chí chính điều đó giúp họ vượt qua được những nỗi đau, đối lập rất nhiều nhưng điểm chung cũng không hề thiếu, dù vẻ ngoài họ luôn luôn cạnh tranh để tàn sát nhau trên thị trường nhưng có khoảnh khắc họ vẫn luôn âm thầm hỗ trợ nhau, nhưng chính vì âm thầm mà họ đã không gỡ rối được những mâu thuẫn mà mãi cho đến sau này những điều đó mới được giải đáp, liệu có quá muộn màng không nhỉ thì phải xem sách thôi. Câu chuyện tuy dài gần 800 trang, nhưng không có chi tiết thừa, mạch truyện nhanh, ở mỗi chương kết thúc luôn để lại 1 twist cần ta phải tiếp tục theo dõi để xem diễn biến chính vì vậy khi đã đọc rồi khó bỏ xuống cụ thể bản thân tôi 6 ngày đã hoàn thành xong, ngoài kể 1 câu chuyện hư cấu về cuộc đời 2 nhân vật chính, thì tác giả khéo léo lồng ghép bối cảnh thời kỳ ấy như Đại suy thoái 1929, Chiến tranh thế giới thứ 2,... nhiều chi tiết lịch sử, nhiều bài học về kinh tế được lồng ghép rất nhiều, nên có thể nói đọc sách này không chỉ là xem một câu chuyện đấu đá đơn thuần mà còn giúp ta có được nhiều kiến thức vô cùng. Nhưng tôi – người đọc không chuyên về kinh tế tài chính nên có 1 số phân đoạn giải thích quá chi tiết đã khiến tui hơi chững lại nhưng tổng chung lại tác phẩm vẫn xứng đáng 9.3 điểm.


 

 Hai nhân vật- hai cuộc sống đối lập hoàn toàn khác nhau nhưng khi lớn lên, khi đau khổ, khi về già, khi hạnh phúc nhà văn đều dành cho họ những giai thoại tương xứng, ẩn chứa khi thì nụ cười hóm hỉnh lúc thì một tiếng thở dài hay giọt nước mắt đắng cay. Archer khiến độc giả kinh ngạc về sự am hiểu diễn biến tâm lý của ông. 


 Trong cuốn sách Hai số phận có nhiều tình yêu, nhưng không tình yêu nào giống tình yêu nào, dù các “quy trình” có vẻ là tương tự. Nhà văn rất cân nhắc chọn lựa chi tiết và từ ngữ để dựng lên những tình yêu muôn màu: từ tình yêu trong giới quý tộc đến tình yêu của những người nhập cư. Từ tình yêu trong sáng của đôi trẻ đến tình yêu vụ lợi và những cuộc truy hoan - một thứ gần với “tình” hơn là “yêu”.

  Đối với độc giả đến từ những nền văn hóa khác, nơi tình yêu được quan niệm một cách nghiêm khắc, Cuốn sách Hai số phận mở ra một chân trời phong phú và đầy mới mẻ. Giống như “Rừng Na-uy” của Haruki Murakami, cuốn sách gợi cho người đọc cảm nhận và suy nghĩ đến tính nhân bản của tình dục, tình yêu nguyên thủy.  


Cách Archer kể những câu chuyện kinh doanh, câu chuyện làm giàu trong cuộc đời hai nhân vật chính cũng mang đến nhiều hứng thú cho độc giả. Từ những vụ trao đổi nhãn diêm và đầu tư “cổ phiếu ma” của chú bé William đến việc lèo lái ngân hàng qua cuộc khủng hoảng kinh tế, hay quá trình Abel khôi phục từ 12 khách sạn làm ăn thua lỗ thành một thương hiệu lớn với 70 khách sạn trên toàn cầu, các độc giả hồi hộp theo dõi từng bước đi của hai con người có ý chí và nghị lực phi thường này. Sự căng thẳng có lúc đến nghẹt thở do những thủ pháp mô tả của tác giả.  


Đọc cuốn sách Hai số phận, người đọc hiểu hơn đôi phần về những nhà doanh nghiệp, qua đó kính trọng và cảm phục họ. Có lúc thành công, có khi thất bại, điều duy nhất không thay đổi trong họ là việc không bao giờ đánh mất niềm tin vào bản thân mình cũng như không bao giờ cho phép mình tự thỏa mãn.


  Có thể nói, yếu tố lớn nhất chi phối bút pháp cuốn sách Hai số phận là kết cấu song đôi. Tên gọi của bản gốc tiếng Anh đã thể hiện điều đó: Abel và Kane , ngân hàng và nhà hàng, Ba Lan và nước Mỹ.

Còn rất nhiều yếu tố khác nữa của cuốn tiểu thuyết 700 trang này ,có thể theo thời gian bạn sẽ quên dần đi những con chữ, những mẩu chi tiết nhỏ trong chuyện nhưng mình chắc rằng với bất kì ai sau khi cày hết 700 trang cũng đều nhận ra gia trị sâu sắc, bài học để ngày một trưởng thành hơn mà cuốn tiểu thuyết đem lại

Một cuốn tiểu thuyết,về hai con ngừơi,hai số phận,Abel Rosnovski từ khi lọt lòng đã mồ côi được gia đình thợ săn nhận nuôi, cậu lớn lên từng ngày với  biết bao biến cố lớn của cả một đời người, bằng sự thông minh, nhẫn nại và may mắn. Cậu vựợt qua tất cả.Sinh ra tại Ba Lan, bị đầy dọa ở Nga, một mình lang thang đến Thổ Nhĩ Kỳ , cuối cùng cậu chọn cho mình đất nước của sự tự do Hoa kỳ. Abel là đại diện cho tầng lớp nghèo khó,luôn nổ lực trao dồi kiến thức cho bản thân,một tấm gương sáng về sự tự lực rèn sách, cậu tạo lên sự nghiệp bằng chính đôi tay mình.

William Kane,từ khi chào đời, cậu đã định sẵn là người thừa kế, lớn lên trong một gia đình danh tiếng mà cậu là con trai một với khối tài sản khổng lồ. Tuyệt vời thay khi câu không vì thế mà lơ là trách nghiệm, cậu luôn nổ lực hằng ngày, thông minh và quyết đoán. Chỉ ít tuổi cậu đã bước những bước dài trên con đừơng đến mục tiêu của đời mình. Chủ tịch ngân hàng vĩ đại của nước Mỹ. William là đại diện cho tầng lớp giàu có,cha mẹ có tiền lực kinh tế,có đầy đủ hành trang về vật chất cũng như kiến thức.Hai con người, hai số phận, họ gặp nhau tại Mỹ, trên cương vị đối lập, họ xung đột, đối đầu nhau,nhưng cùng một mục tiêu là xậy dựng đế chế hùng mạnh tại Tân thế giới.Ai sẽ là người dành được chiến thắng trong cuộc chiến thương trường đầy biến động cũng không kém phần khóc liệt này?


Một cuốn sách không chỉ xoay quanh cuộc đời hai nhân vật,về những chiến lược kinh doanh, mà trong đó còn tóm gọn những sự kiện lịch sử lớn làm thay đổi cả thế giới. Phải nói đó là thời điểm vàng cho những cuốn sách được ra đời, quá nhiều sự chuyển biến trong một khoản thời gian ngắn. Câu chuyện đưa bạn từ bất ngờ này đến những bất ngờ khác, đầy hồi hợp, phiêu lưu và tin thần tự cừơng với Abel. Những bài học kinh doanh thông minh của William. Ở họ ta thấy những phẩm chất sắc xảo tuyệt vời của nhà lãnh đạo nhưng không kém phần tham vọng và cố chấp. Điều tôi thán phục hơn hết ở họ là sự mãnh liệt chiến đấu trong chiến tranh. Hai doanh nhân thành đạt, đứng trên đỉnh cao danh vọng lại có thể đánh đổi sự nghịêp,gia đình và mạng sống để chiến đấu vì dân tộc, vì đất nước của mình. Chiến tranh tuy chỉ là một phần trong câu truyện, nhưng đủ để tôi cảm thấy rùng mình,ám ảnh bởi sự tàng ác và đen tối mà chiến tranh mang lại. Kết thúc chiến tranh thế giới thứ II. Abel và William họ vẫn tiếp tục chiến đấu trên thương trường.Tác giả đã rất khéo léo khi đưa hai kẻ thù của nhau,lại vô tình giúp đỡ lẫn nhau trong những hoàng cảnh ngặc nghèo nhất , suốt gần 40 năm họ căm thù nhau, hạ bệ nhau, để rồi cái kết là một khoảng lặng...

Hai lão già đứng trên cùng một con đừơng,bất chợt mặt đối mặt nhau, không nói lời nào, họ chỉ chào nhau.

Cả hai đều ra đi trứơc khi thấy đựơc hạnh phúc...

Họ thực sự giống nhau về mọi mặt, tính cách lẫn tài năng, nếu không là kẻ thù thì có thể họ đã là try kỹ của nhau.Tôi hy vọng họ đang ngồi với nhau, cùng miễn cười ở một nơi nào đó.

Những sự kiện lịch sử trong HAI SỐ PHẬN

-14-4-1912 thảm họa tàu Titanic

-1918 Chiến tranh thế giới thứ I vào thời kỳ cuối.

-29/10/1929 Ngày thứ ba đen tối, Phố Wall sụp đổ

-1937 xuất bản tác phẩm nổi tiếng “ Cuốn theo chiều gió”

-1939 Bùng nổ chiến tranh thế giới II, Quôn Đức trở lại BaLan

-3/1967  Johnson chưa tung hết lực lượng tấn công ở Việt Nam

Tiểu thuyết Hai số phận còn có tên là Kane & Abel, nói về hai con người xuất phát từ hai thế giới khác nhau, hai xã hội khác nhau, một người ở nước Mỹ tự do và một người ở Ba Lan một quốc gia chịu ảnh hưởng của chiến tranh, nhưng mình tin rằng cả hai người họ đều giữ cho mình những niềm tin riêng mạnh mẽ vào cuộc sống. 


Sinh ra từ một gia đình giàu có, và có niềm tự hào từ nhỏ với bố, từ trong nguồn gốc cậu có một thần tượng là bố,  Kane học cách tiết kiệm, cách đầu tư, tìm hiểu tài chính từ nhỏ về ngành tài chính, thời thơ ấu của Kane đã được gieo bằng những hạt giống ước mơ tinh khôi nhất. Nhưng ở bên bờ đại dương bên kia, Abel vốn dĩ là một trẻ mồ côi được nhận về làm nuôi trong một gia đình không có đầy đủ tình cảm của cả bố lẫn mẹ, khi được bá tước đem về nuôi nấng, chính tình cảm và sự bao dung khiến bất kỳ đứa trẻ nào cũng phải rung động, Abel càng trân trọng hơn khi được bù đắp phần nào tình cảm bởi gia đình bá tước, với người bạn Leon.  Dù khác biệt giữa Abel và Kane về hoàn cảnh như nào thì cả hai đều có một khoảng thời gian hạnh phúc thời thơ ấu, gieo vào họ những niềm tin giữa Kane là ước mơ giống bố và Abel là khao khát tìm tòi về thế giới, niềm tin vào những điều tốt đẹp sẽ tới giống như bá tước tự hào về truyền thống vẻ vang trong lịch sử của gia đình mình, mà tận sau này Abel vẫn tự hào như mình là một phần của gia đình bá tước. 


Tuổi thơ đem đến những niềm hạnh phúc, những ước mơ tinh khôi, niềm tin vào thế giới màu hồng, nhưng cũng có người lại nói rằng đời là bể khổ, ở cả Kane & Abel có cả hai điều đó, và chỉ có điều là họ chịu những niềm đau từ quá sớm mà thôi. Nỗi đau của Abel là chiến tranh đã tước đi sự tự do, đẩy Abel vào tù tội từ khi còn bé, chịu đựng cảm giác nhìn từng người thân của mình chết trước mặt, tự tay chôn cất họ thì thật sự quá sức tưởng tượng với một đứa trẻ, tuy nhiên ngay cả trong ngục tối Abel vẫn sẵn sàng học hỏi từ người bá tước với niềm tin chờ có ngày chiến tranh kết thúc. Nhưng ngày kết thúc đó dường như dài vô tận, ở một thế giới chắc chỉ có duy nhất Abel có niềm tin vào cái ngày tự do, người ta đã phải nhắc cậu đừng bao giờ nhắc từ "hy vọng" nào nếu không muốn bị đối xử tàn tệ hơn, ở thế giới mà phải giành giật nhau từng chỗ ngủ, trộm cắp để sống qua ngày, bị đánh đập,… với Abel có lẽ duy nhất chỉ có niềm tin không bị đánh gục mà thôi, sống bằng niềm tin có lẽ là có thật, mặc dù cũng có lúc Abel lung lay khi trong ngục tù "dù cho có học nhiều hơn, mà không thoát khỏi ngục tù thì học để làm gì". 


Ở thế giới khác, Kane từ nhỏ đã chịu nỗi đau mất bố - ông Richard ở vụ đắm tàu Titanic huyền thoại, nhưng hình tượng của ông Richard như sống trong con người của Kane, một người luôn cố gắng học tập, thông minh, quyết đoán, mà thi thoảng người ta lại nói "giống hệt ông Richard" và một sự tôn trọng rất lớn từ những đồng nghiệp cũ của bố Kane, ông Cohen hay là Alan, người bố ra đi dường như đã để lại cho con mình niềm tin và nghị lực vượt qua mọi khó khăn, trong đó là nỗi đau mất mẹ, rồi là mất người bạn thân thiết nhất của mình, lớn hơn thì mất tiếp bà nội và bà ngoại, mất luôn cả những người đồng nghiệp thân cận cùng vượt qua bao khó khăn của đại suy thoái 1929-1933. Mất mát của Kane lớn hơn theo từng ngày, Kane nói với vợ rằng cô ấy là tất cả tài sản còn lại của Kane, bởi vì ngoài vợ ra Kane cũng chẳng còn một ai ở bên nữa đâu. 


Mất mát và đớn đau khiến con người ta nghị lực vươn lên lại mạnh mẽ hơn, như những con lò xo vậy, cả Kane và Abel đều phải vượt qua chúng theo những cách khác nhau, nếu những nỗi đau của Kane là phải nhìn từng người thân bên mình rời đi thì Abel là nỗi đau bị chà đạp lên phẩm giá với quá khứ đầy rẫy những áp bức đau đớn tới cùng cực mà những người tự do sẽ không bao giờ có thể tưởng tượng nổi.  Nhưng cũng vì khó khăn quá như vậy, mà con người ta sẽ hàm ơn lắm những người giúp đỡ mình, Abel may mắn được Davis Leroy trao cơ hội và sau này trở thành chủ doanh nghiệp, mất mát của quá khứ khiến Abel trân trọng Davis tới nỗi ông muốn bằng mọi giá trả thù cho cái chết của Davis vì tin rằng Kane chính là người đẩy những doanh nghiệp tới đường cùng. Người ta thường bảo rằng khi một cánh cửa đóng lại sẽ có những cánh cửa khác mở ra, nhưng không phải ai cũng cho bạn một cánh cửa nào tốt hơn cả, nước Mỹ được chờ đợi là nơi của ước mơ, nhưng rồi những người nhập cư cùng Abel như Zaphia – thành bồi bàn, George Novak không còn dám chém gió sẽ trở thành thị trưởng nữa, và chỉ có Abel may mắn được Davis cho cơ hội – một cánh cửa để phát triển, trong cuộc sống của chúng ta cũng có những người quan trọng ở bên cạnh, nhưng để quan trọng như Davis đối với Abel quả là không nhiều. Và rồi Abel như mang trong mình món nợ đời – là phải trả thù, dường như cũng là dễ hiểu mà thôi, thật khó để mà Abel khoan dung trong chuyện này được, còn về phía Kane, có lẽ Kane chẳng còn muốn mất mát thêm gì nữa mới dẫn đến một cuộc hận thù kéo dài như vậy, và cay nghiệt của cuộc sống lại đổ lên mối quan hệ giữa họ sau đó. Cả hai người họ thật có nhiều điểm giống nhau, một niềm tin mạnh mẽ vượt lên trên những nghịch cảnh thông thường, nhưng những vết thương của quá khứ hằn sâu lại, không thể nào phai nhòa đi, ngẫu nhiên đẩy họ không thể cởi mở với nhau được nữa. 


Câu chuyện tận cuối cùng vẫn khó mà thấy rằng có ai có một sự hạnh phúc trọn vẹn, người đi chỉ cảm nhận được sự ấm áp gia đình trong tâm trí trước khi trút hơi thở cuối cùng, người lại thì khắc khoải trong dằn vặt nước mắt, nhưng một điều có lẽ rằng cả hai đã đều sống trọn vẹn nhất trong những khoảnh khắc của họ, Abel hạnh phúc với những ngày tháng được lên làm quản lý, lấy vợ, bên cạnh người con mình,… còn Kane thì hạnh phúc với những ngày tháng có bạn, tìm được một người bên mình phù hợp. Trong cuộc sống có lẽ chúng ta cũng không thể nào chờ đợi một cuộc sống luôn đầy đủ và vẹn toàn, mỗi người đều có một lần để sống, sống trọn vẹn trong từng khoảnh khắc của chúng ta mình nghĩ là một điều rất ý nghĩa.



----------------------------


Tiểu thuyết Hai số phận còn có tên là Kane & Abel, nói về hai con người xuất phát từ hai thế giới khác nhau, hai xã hội khác nhau, một người ở nước Mỹ tự do và một người ở Ba Lan một quốc gia chịu ảnh hưởng của chiến tranh, nhưng mình tin rằng cả hai người họ đều giữ cho mình những niềm tin riêng mạnh mẽ vào cuộc sống. 


Sinh ra từ một gia đình giàu có, và có niềm tự hào từ nhỏ với bố, từ trong nguồn gốc cậu có một thần tượng là bố,  Kane học cách tiết kiệm, cách đầu tư, tìm hiểu tài chính từ nhỏ về ngành tài chính, thời thơ ấu của Kane đã được gieo bằng những hạt giống ước mơ tinh khôi nhất. Nhưng ở bên bờ đại dương bên kia, Abel vốn dĩ là một trẻ mồ côi được nhận về làm nuôi trong một gia đình không có đầy đủ tình cảm của cả bố lẫn mẹ, khi được bá tước đem về nuôi nấng, chính tình cảm và sự bao dung khiến bất kỳ đứa trẻ nào cũng phải rung động, Abel càng trân trọng hơn khi được bù đắp phần nào tình cảm bởi gia đình bá tước, với người bạn Leon.  Dù khác biệt giữa Abel và Kane về hoàn cảnh như nào thì cả hai đều có một khoảng thời gian hạnh phúc thời thơ ấu, gieo vào họ những niềm tin giữa Kane là ước mơ giống bố và Abel là khao khát tìm tòi về thế giới, niềm tin vào những điều tốt đẹp sẽ tới giống như bá tước tự hào về truyền thống vẻ vang trong lịch sử của gia đình mình, mà tận sau này Abel vẫn tự hào như mình là một phần của gia đình bá tước. 


Tuổi thơ đem đến những niềm hạnh phúc, những ước mơ tinh khôi, niềm tin vào thế giới màu hồng, nhưng cũng có người lại nói rằng đời là bể khổ, ở cả Kane & Abel có cả hai điều đó, và chỉ có điều là họ chịu những niềm đau từ quá sớm mà thôi. Nỗi đau của Abel là chiến tranh đã tước đi sự tự do, đẩy Abel vào tù tội từ khi còn bé, chịu đựng cảm giác nhìn từng người thân của mình chết trước mặt, tự tay chôn cất họ thì thật sự quá sức tưởng tượng với một đứa trẻ, tuy nhiên ngay cả trong ngục tối Abel vẫn sẵn sàng học hỏi từ người bá tước với niềm tin chờ có ngày chiến tranh kết thúc. Nhưng ngày kết thúc đó dường như dài vô tận, ở một thế giới chắc chỉ có duy nhất Abel có niềm tin vào cái ngày tự do, người ta đã phải nhắc cậu đừng bao giờ nhắc từ "hy vọng" nào nếu không muốn bị đối xử tàn tệ hơn, ở thế giới mà phải giành giật nhau từng chỗ ngủ, trộm cắp để sống qua ngày, bị đánh đập,… với Abel có lẽ duy nhất chỉ có niềm tin không bị đánh gục mà thôi, sống bằng niềm tin có lẽ là có thật, mặc dù cũng có lúc Abel lung lay khi trong ngục tù "dù cho có học nhiều hơn, mà không thoát khỏi ngục tù thì học để làm gì". 


Ở thế giới khác, Kane từ nhỏ đã chịu nỗi đau mất bố - ông Richard ở vụ đắm tàu Titanic huyền thoại, nhưng hình tượng của ông Richard như sống trong con người của Kane, một người luôn cố gắng học tập, thông minh, quyết đoán, mà thi thoảng người ta lại nói "giống hệt ông Richard" và một sự tôn trọng rất lớn từ những đồng nghiệp cũ của bố Kane, ông Cohen hay là Alan, người bố ra đi dường như đã để lại cho con mình niềm tin và nghị lực vượt qua mọi khó khăn, trong đó là nỗi đau mất mẹ, rồi là mất người bạn thân thiết nhất của mình, lớn hơn thì mất tiếp bà nội và bà ngoại, mất luôn cả những người đồng nghiệp thân cận cùng vượt qua bao khó khăn của đại suy thoái 1929-1933. Mất mát của Kane lớn hơn theo từng ngày, Kane nói với vợ rằng cô ấy là tất cả tài sản còn lại của Kane, bởi vì ngoài vợ ra Kane cũng chẳng còn một ai ở bên nữa đâu. 


Mất mát và đớn đau khiến con người ta nghị lực vươn lên lại mạnh mẽ hơn, như những con lò xo vậy, cả Kane và Abel đều phải vượt qua chúng theo những cách khác nhau, nếu những nỗi đau của Kane là phải nhìn từng người thân bên mình rời đi thì Abel là nỗi đau bị chà đạp lên phẩm giá với quá khứ đầy rẫy những áp bức đau đớn tới cùng cực mà những người tự do sẽ không bao giờ có thể tưởng tượng nổi.  Nhưng cũng vì khó khăn quá như vậy, mà con người ta sẽ hàm ơn lắm những người giúp đỡ mình, Abel may mắn được Davis Leroy trao cơ hội và sau này trở thành chủ doanh nghiệp, mất mát của quá khứ khiến Abel trân trọng Davis tới nỗi ông muốn bằng mọi giá trả thù cho cái chết của Davis vì tin rằng Kane chính là người đẩy những doanh nghiệp tới đường cùng. Người ta thường bảo rằng khi một cánh cửa đóng lại sẽ có những cánh cửa khác mở ra, nhưng không phải ai cũng cho bạn một cánh cửa nào tốt hơn cả, nước Mỹ được chờ đợi là nơi của ước mơ, nhưng rồi những người nhập cư cùng Abel như Zaphia – thành bồi bàn, George Novak không còn dám chém gió sẽ trở thành thị trưởng nữa, và chỉ có Abel may mắn được Davis cho cơ hội – một cánh cửa để phát triển, trong cuộc sống của chúng ta cũng có những người quan trọng ở bên cạnh, nhưng để quan trọng như Davis đối với Abel quả là không nhiều. Và rồi Abel như mang trong mình món nợ đời – là phải trả thù, dường như cũng là dễ hiểu mà thôi, thật khó để mà Abel khoan dung trong chuyện này được, còn về phía Kane, có lẽ Kane chẳng còn muốn mất mát thêm gì nữa mới dẫn đến một cuộc hận thù kéo dài như vậy, và cay nghiệt của cuộc sống lại đổ lên mối quan hệ giữa họ sau đó. Cả hai người họ thật có nhiều điểm giống nhau, một niềm tin mạnh mẽ vượt lên trên những nghịch cảnh thông thường, nhưng những vết thương của quá khứ hằn sâu lại, không thể nào phai nhòa đi, ngẫu nhiên đẩy họ không thể cởi mở với nhau được nữa. 


Câu chuyện tận cuối cùng vẫn khó mà thấy rằng có ai có một sự hạnh phúc trọn vẹn, người đi chỉ cảm nhận được sự ấm áp gia đình trong tâm trí trước khi trút hơi thở cuối cùng, người lại thì khắc khoải trong dằn vặt nước mắt, nhưng một điều có lẽ rằng cả hai đã đều sống trọn vẹn nhất trong những khoảnh khắc của họ, Abel hạnh phúc với những ngày tháng được lên làm quản lý, lấy vợ, bên cạnh người con mình,… còn Kane thì hạnh phúc với những ngày tháng có bạn, tìm được một người bên mình phù hợp. Trong cuộc sống có lẽ chúng ta cũng không thể nào chờ đợi một cuộc sống luôn đầy đủ và vẹn toàn, mỗi người đều có một lần để sống, sống trọn vẹn trong từng khoảnh khắc của chúng ta mình nghĩ là một điều rất ý nghĩa

Định mệnh đưa tôi đến cuốn tiểu thuyết này như một sự sắp xếp  ngẫu nhiên , qua những lời giới thiệu của mọi người . Nhưng khi đọc những khúc dạo đầu với những rắc rối về chứng khoáng , ngân hàng , kinh tế và cả những vấn đề về  tình  cảm . Tôi đã từng nghĩ có lẽ mình không hợp với cuốn sách này chăng? , đó có phải  là thứ bản thân tìm kiếm . 

      Nhưng không , cuốn sách như có một ma lực , nó thách thức trí tò mò  , nó lôi cuốn khiến tôi không thể rời khỏi trang giấy , chỉ vì muốn biết cách mà các nhân vật xoay sở để vượt qua khó khăn .  Có thể nói Jeffrey Archer thật tài tình khi sử dụng lối viết song song , đan xen để dàn dựng tình huống cho nhân vật của mình , tuy không quá mới lạ nhưng logic , hợp lí . 

       Đúng như tiêu đề của cuốn sách , hai con người - 2 số phận tưởng chừng không có mối liên kết nào  .Bên kia đại dương ở đât nước Ba Lan ,  Waldk - cậu bé ngay từ khi sinh ra đã gặp khó khăn , được người thợ săn mang về nuôi . Và sau được Nam Tước,  cũng chính là người  cha thất lạc nhận nuôi . Nhưng niềm vui ấy chưa kịp nhen lên đã nhanh chóng lụi tàn . Đất nước Ba Lan phải chịu những năm tháng đen tối vì bị Nga , Đức chiếm đóng . Cậu và và mọi người ở đó bị bắt , nhưng dù phải sống cuộc sỗng giam hãm nơi hầm cống , trải qua bao sóng gió để vượt ngục và suýt bị chặt tay ở Thổ Nhĩ Kì  nhưng cậu luôn dũng cảm  thông minh vượt qua ,  Để rồi gầy dựng 12 khách sạn bị phá sản thành hệ thống 70 khách sạn lớn nhất nước Mĩ 

       Trái lại với Waldk , nơi miền đất tự do  hi vọng ở Boston , cậu bé William sinh ra đã mang thân phận cao quý , sống đời nhung lụa , có nhiều người yêu thương . Sớm đã bộc lộ tài năng thiên bẩm giống cha mình . Có lẽ tôi thích nhân vật này hơn , trong cái cách khôn ngoan mà anh ta dùng số tiền của mình , cũng những suy nghĩ vô cùng nhạy bén qua việc chơi chứng khoáng  cũng như lối sống rất tự lập . Dù mới 14 , 15 tuổi , trong khi đám bạn cùng trang lứa chơi bời , thì cậu tỏ ra chỉ quan tâm đến báo cáo của ngân hàng , các tờ nhật báo phố Wall . 

        Cuộc đời của cặp nhân vật chính trong “Hai số phận” song hành cùng nhau mà họ không hề biết, từ cái ngày hai người cùng chào đời , đến khi con đường đời của họ giao vào nhau, số phận của họ phụ thuộc vào nhau thì hai người lại trở thành hai kẻ thâm thù, và chính cuộc chiến khốc liệt ấy đã mang đến cho họ sự giàu có tột đỉnh . Và cũng qua đó ta thấy rằng, giữa Waldk sau này là Abel và William Lowell Kane có  sự giống nhau đến kì lạ về tính cách  , chính  họ đã dạy cho ta rằng , cuộc sống vốn dĩ phải phấn đấu , cố gắng dù thành công hay thất bại thì  cũng được cho phép mình thỏa mãn , không được phép buông xuôi số phận . Đã có người từng nói "Bạn không có lỗi nếu bạn sinh ra trong nghèo khó , nhưng nếu bạn chết đi trong  nghèo khó thì đó là lỗi của bạn ."

       Nhưng hận thù cứ nối tiếp đi kèm với đau khổ . Một yếu tố không thể ngờ là hai đứa con của họ lại yêu thương nhau . Nhưng vì lòng kiêu hãnh, cái tôi quá lớn , cả hai đã không thể chấp nhập điều đó , khiến Florentyna và Richad là con cái của họ và cả bản thân họ đều đau khổ . 

      Và rồi , trong bối cảnh đêm đông lạnh giá , Jeffrey đã sắp xếp cho  hai con người đối đầu cả đời ấy  gặp nhau  , ánh mắt họ lướt qua nhau , cùng nhau ngả mũ chào và nở một nụ cười , dường như lúc đó chỉ cần vậy là đủ . Và sau khi William chết đi , Abel mới biết được sự thật là chính William -người mà ông truy cùng giết tận cho bằng được lại là ân nhân của mình . Có thể thấy tuy tác giả xây dựng một cái kết không phải là hoàn toàn có hậu nhưng cũng đủ sâu sắc và khiến cho mọi lòng hận thù được hóa giải . Ông đã dạy ta hiểu rằng :" hận thù chỉ làm ta đau khổ , từ bỏ mới là cách tốt nhất ". Gấp sách lại mà từng lời văn cứ như dòng kí ức nhảy nhót trong đầu , khiến ta suy nghĩ mãi  . Cuốn sách rất bình thường không mơ mộng , viễn cảnh hay thần thoại hóa  mà đơn giản chỉ là những vấn đề rất thực trong cuộc sống   nhưng mang đến cho ta bao bài học quý giá .