Khi nhắc đến khái niệm “khởi nghiệp”, có
thể bạn sẽ nghĩ ngay tới những ví dụ điển hình như Mark Zuckerberg, Steve Jobs,
Steve Wozniak, hay Larry Page, Sergey Brin... Bạn tự hỏi liệu mình có đủ phẩm
chất để trở thành một nhà khởi nghiệp, một kẻ mạo hiểm “chuyên nghiệp” hay
không? Bất kể bạn đang ở đâu trên cuộc hành trình khởi nghiệp (dù chỉ là mới bắt
đầu hay đã thành công) thì hãy vững tin vì đã có cuốn cẩm nang Think Bigger - Dám nghĩ lớn để thành công của Michael W. Sonnenfeldt đồng hành cùng
bạn.
Michael W. Sonnenfeldt là một doanh nhân,
nhà từ thiện và nhà hoạt động chính trị người Mỹ. Được biết đến với vị trí là
sáng lập viên và chủ tịch Tiger 21 - mạng lưới hàng đầu với những nhà khởi nghiệp
tài năng, với tổng tài sản cá nhân lên tới hơn 50 tỷ đô la. Sự thành công của
cá nhân Michael với tư cách nhà khởi nghiệp, nhà đầu tư cho doanh nghiệp xã hội,
nhà sáng lập các tổ chức phi lợi nhuận đã góp phần tăng cường an ninh quốc tế,
gìn giữ hòa bình và chống biến đổi khí hậu, cũng như cả sự thành công về chính
trị đã đưa ông đến với vị trí trung tâm trong hơn 500 thành viên của Tiger 21.
Dám nghĩ lớn để thành công là bộ sưu tập đồ sộ được tạo thành từ những
câu chuyện hấp dẫn hoàn toàn có thực về hàng trăm con người bình thường, cả nam
lẫn nữ, những con người “vượt lên chính mình”, họ tự học cách để trở nên mạnh mẽ
và linh hoạt để kiến tạo nên những doanh nghiệp thành công ngoài sức tưởng tượng
trên mọi lĩnh vực và ngành nghề.
39 câu chuyện khởi nghiệp từ những nhà đầu
tư triệu đô, với 40 bài học được chia làm 6 giai đoạn, đọc chúng thật kỹ, rồi bạn
sẽ hiểu thấu những việc cần làm để khởi nghiệp, để cạnh tranh và để giành thắng
lợi.
Giai đoạn 1: Đánh giá bản thân
Bạn có thực sự hiểu bản thân mình? Có khi nào bạn hỏi mình là ai, mình muốn trở thành một con người như thế nào? Mình nên làm gì? Mình phải làm gì để có thể thành công? Mỗi người mỗi cảnh, có thể bạn đã tốt nghiệp đại học, hoặc dừng lại công việc học tập để tìm kiếm một công việc nhằm chi trả cho những khoản chi phí mà chúng ta vẫn hay gọi là “cơm áo gạo tiền”… Trong cuộc sống hiện đại, hối hả và bộn bề đó, chúng ta luôn khao khát có được thành công, muốn bước ra khỏi hồ nhỏ để vùng vẫy trên biển lớn, để khẳng định cái tôi của bản thân. Muốn làm được điều này trước hết bạn cần phải “Hiểu rõ chính mình”. Đây là châm ngôn phổ biến vào thế kỷ thứ 4 trước Công Nguyên, được khắc họa rõ nét trên cánh cổng đền thờ Apollo, ngôi nhà của các lời tiên tri ở Delphi. Lời khuyên cổ xưa và nổi tiếng này đã bị chúng ta ngó lơ không ít lần, dù là vô tình hay hữu ý. Vì sao lại như vậy, vì việc hiểu rõ bản thân rất vất vả. Nhưng đổi lại: “Một khi nhận thức được những yếu điểm cá nhân, bạn cũng sẽ hiểu rõ những điểm mạnh hơn”.
Để có thể định nghĩa thành công, để tiến đến gần
và chạm được nó, trước tiên, “bạn buộc phải
lùi lại - tại mọi giai đoạn trong sự nghiệp - và nỗ lực để tự điều chỉnh mình”.
Trong cuộc hành trình gai góc để tìm đến thành công, chướng ngại hiển nhiên lúc
nào cũng có. Sự hưởng thụ chính là cửa
ải khó nhất mà chúng ta cần phải vượt qua. “Trì
hoãn sự hưởng thụ chính là phẩm chất duy nhất bạn cần để thành công với tư cách
doanh nhân”. Tôi nghĩ rằng lời khuyên này hữu ích cho tất cả chúng ta,
không riêng gì doanh nhân. Nếu bạn có khả năng tự chủ mạnh mẽ trước những mê muội
nhất thời (như chi tiêu quá nhiều để bồi đắp đời sống xã hội cho bản thân) thì
xin chúc mừng bạn, thành công sắp đến gõ cửa tìm bạn rồi đó.
Có thể bạn sẽ đồng tình với nhận định này
của tôi: Kinh doanh đâu phải là cuộc chơi mà ai cũng có thể tham gia. Rất nhiều
người bạn của tôi thử sức với cuộc chơi này, có thể bạn hay người thân, những
người mà bạn quen biết cũng đang thử sức với “trò chơi mạo hiểm này”. Khi tiếp
xúc với họ, tôi thường hay nghe những câu có nội dung là “giá như mình may mắn
hơn” với nhiều cách biến tấu khác nhau (từ than thân trách phận đến bình phẩm vấn
đề của người khác…). Khi đọc đến trang 58 của Dám nghĩ lớn để thành công,
thực sự tôi muốn nhắn gửi điều mà tác giả Michael W. Sonnenfeldt đang truyền tải
tới họ:
…để có những khoản đầu tư thành công, thì
may mắn thôi chưa đủ, và điều tương tự cũng đúng với việc khởi nghiệp. Hầu hết
những nhà khởi nghiệp thành công mà tôi biết đều tới từ một vùng đất giúp nuôi
dưỡng khả năng tự chủ, sự bền bỉ và lạc quan. Họ cũng khá may mắn, nhưng tôi nhận
ra may mắn thường khá ưu ái những người có chuẩn bị kỹ càng và sẵn sàng chấp nhận
rủi ro khi có cơ hội tới.
Như đã đề cập ở phần trên, điều đầu tiên
chúng ta cần làm để tìm kiếm thành công cho bản thân chính là “Hiểu được chính mình”. Nhưng đâu phải ai
cũng có thể hiểu được rõ bản thân mình vì con người là một cá thể phức tạp và
tinh vi. Bạn còn chưa hiểu hết con người mình thì người khác lại càng khó để hiểu
bạn, để đánh giá đúng con người bạn. Có thể họ sẽ đánh giá thấp bạn vì gia cảnh, vì học vấn, vì cách bạn mặc đồ gì
trên người hay vì giới tính của bạn... Đối với những người phụ nữ như Joan
Price - người sở hữu hàng chục tòa nhà ở New York và trở thành nhà điều hành nổi
tiếng, Eva Losacco - người nhún vai bỏ qua những kẻ căm ghét phụ nữ luôn muốn
ngáng đường cô, họ không chỉ tài năng mà còn hết sức phi thường. “Những chướng ngại vật mà họ phải đương đầu
không chỉ là thị trường, mà còn cả giới tính của họ. Tuy nhiên, hai người phụ nữ
này có sự gan góc - một phẩm chất có lẽ là yếu tố dự báo quan trọng nhất về sự
thành công của một doanh nhân”. Cứ để người khác đánh giá thấp bạn đi, điều
quan trọng là bạn không ngừng nỗ lực vươn lên như thế nào. Đôi khi, xuất phát
điểm của bạn bị kéo lùi bởi những thiệt thòi về gia cảnh, bởi những rào cản khó
chấp nhận, bởi những nghịch cảnh khắc nghiệt nhất, nó có thể coi là “khuyết điểm của bạn”, nhưng nó có thể
giúp bạn tạo ra “lợi thế” sau này. Sự gan góc có thể đánh bại chỉ số IQ, giúp
bạn biến “khuyết điểm” thành lợi thế. Khi thất bại vì những sai lầm, vì những
quyết định thiếu khôn ngoan, nào nào… đừng nản lòng, hãy nhanh chóng “sốc” lại
tinh thần để tiếp tục cuộc hành trình thôi. Mỗi trải nghiệm bạn thu được sẽ khiến
bạn trở nên khôn ngoan, sắc sảo hơn. Nếu có cơ hội được trải nghiệm tại những
doanh nghiệp lớn, hãy trân trọng sự vô giá của chúng và sử dụng chúng một cách
thật khôn ngoan vì sẽ đến thời điểm chúng phát huy hết tác dụng.
Hành trình khởi nghiệp gian nan, khó khăn
là vậy, có thể bạn đủ phẩm chất để trở thành một nhà khởi nghiệp, bạn có chính
kiến, hiểu được mình muốn gì, cần gì, gan góc đối đầu với thử thách và khôn
khéo sử dụng kinh nghiệm được tích lũy để phát triển sự nghiệp của mình… nhưng bạn
sẽ ra sao nếu có một mối quan hệ với người cùng sở thích “ưa mạo hiểm” giống bạn.
Đối với Michael W. Sonnenfeldt, qua trải nghiệm thực tế của mình và những người
có trải nghiệm giống ông, lời khuyên tác giả dành cho chúng ta là “hãy chọn ai đó sẵn sàng trở thành đối tác của
bạn trong mọi mặt”.
Giai đoạn 2: Xây dựng đội ngũ
Sức mạnh của tập thể luôn đem đến kết quả
bất ngờ. Điều quan trọng là làm sao để có thể khai thác triệt để yếu tố nhân lực
này. Để xây dựng một đội ngũ hùng hậu cho mình, những nhà khởi nghiệp cần phải
ghi nhớ rằng “Không ai quá giỏi hay quá
già đến nỗi chẳng cần người cố vấn”. Họ có thể đóng nhiều vai trò, chẳng hạn
như “cựu binh khôn ngoan”, “giáo viên nhiệt huyết”, “người bạn hào phóng”, “huấn luyện viên cách sống” hay “người lắng nghe tuyệt vời”. Và thực tế
đã chứng minh rằng, người thành công thường có trải nghiệm sâu sắc với người cố
vấn hơn (đặc biệt đúng trong trường hợp của các nhà khởi nghiệp). Có thể bạn sẽ
lo ngại rằng tìm ra người cố vấn phù hợp với mình đâu phải chuyện đơn giản. Hãy
bình tĩnh, kiên trì tìm kiếm và nghĩ đến chiều hướng tích cực rằng có rất nhiều
người tốt ở ngoài kia muốn hướng dẫn cho người khác vì nhiều người trong số họ
cũng từng được hưởng lợi từ người cố vấn. Bạn sẽ bất ngờ trước câu chuyện khởi
nghiệp của John Bridge và cách ông tìm ra 2 người cố vấn đắc lực cho mình.
“Thích hợp” - tính từ này rất quan trọng đối
với nhà khởi nghiệp khi xây dựng đội ngũ cho mình. Vì sao? “Vì cộng sự thích hợp sẽ nhân tiềm năng của bạn
lên gấp bội”. Hiển nhiên là như vậy, không có gì để bàn cãi. Tuy nhiên, thích
hợp không có nghĩa là giỏi nhất, có thể họ sẽ mắc phải sai lầm nào đó, khiến
cho công việc kinh doanh bị thua lỗ, như tác giả chia sẻ, ông đã từng mất hàng
triệu đô la, sự thất vọng và oán giận khi ông đối mặt với nhân viên, với những
người cộng sự của ông đã khiến ông thiếu tỉnh táo, thẳng thắn mà nói thì là
không được nhã nhặn cho lắm. Và khi nhìn lại, điều đó đã phản ánh sự hạn chế
trong cách quản lý của ông. Vậy nên, một bài học quan trọng dành cho các nhà khởi
nghiệp từ các vị tiền bối đó là bạn cần “biết
khi nào nên nhã nhặn”. Vì con người thường có hai mặt ưu và nhược. “Ta tuyển dụng nhân viên vì ưu điểm nhưng
khuyết điểm thì luôn được tặng kèm”. Điều cần thiết mà nhà khởi nghiệp phải
làm, đó là xây dựng đội ngũ cho phép các kỹ năng đặc biệt của mỗi người được tỏa
sáng. Bên cạnh đó, tìm kiếm được sự đa dạng trong đội ngũ của mình cũng sẽ khiến
cho chúng ta gặt hái được nhiều thành công ngoài mong đợi.
Giai đoạn 3: Quản trị rủi ro
Hành động bỏ việc, hoặc thậm chí là sự
nghiệp thành công ở công ty lớn để xây dựng một doanh nghiệp riêng (thường là bằng
tiền tiết kiệm, một khoản vay, hoặc thẻ tín dụng) không dành cho tất cả mọi người.
Dù lớn mạnh nhờ rủi ro, những nhà khởi nghiệp thành công lại không phải kẻ liều
lĩnh hay điên rồ. Họ phát triển chiến lược, cả về tâm lý và tài chính, để quản
trị những loại rủi ro mà người khác không hề nhắc tới.
Làm thế nào để định lượng được rủi ro? Làm
sao để ta đánh giá và thu lại được lợi ích từ chúng. Michael W. Sonnenfeldt
khuyên chúng ta cần nhớ kỹ 3 bài học quan trọng. “Rủi ro phụ thuộc vào mắt người nhìn”. E ngại rủi ro là điều cần thiết
nhưng khi biết việc kinh doanh và giá cả đang đứng về phía mình, thì điều mà
người khác coi là rủi ro lại có thể trở thành cơ hội tuyệt vời. Tất cả đều phụ
thuộc vào cách nhìn của bạn. Chúng ta đối mặt với rủi ro mỗi ngày, chẳng có
cách nào để tránh được việc đối mặt với rủi ro cả. Ta phải tiếp cận nó, đón nhận
nó theo “phong cách nhà nông”.
Ai cũng có điểm mù. Tìm được những cố vấn
chính trực, khôn ngoan và cam kết với bạn chính là một trong những công cụ tuyệt
vời nhất mà mọi nhà khởi nghiệp có thể có.
Giai đoạn 4: Phát triển doanh nghiệp một cách thông minh
Khi bạn đã có một chỗ đứng trong “cuộc chơi” dài vô tận này, để không ngừng thăng hạng và không phải nhận cái kết đắng “game over”, bạn cần có một lối đi thông minh cho mình.
Một lý do khiến nhiều nhà khởi nghiệp thất
bại là không có cuốn sách hướng dẫn nào chỉ cho họ cách xây dựng công ty. “Bạn
thực hiện những gì cần thiết” chính là điệp khúc phổ biến của các nhà khởi nghiệp.
Nhiều người có cảm giác như họ đang làm tới đâu biết tới đó khi phải xử lý hết
khủng hoảng này tới khủng hoảng khác. Có câu mô tả những thách thức của nhà khởi
nghiệp rất phổ biến là: “Cứ như vừa lắp ráp xe đạp vừa đạp vậy”.
Nếu bạn đang gặp phải tình trạng giống như
câu nói trên hay đang có ý định dấn thân vào con đường khởi nghiệp và không muốn
bị “đứt gánh giữa đường”, tôi khuyên bạn nên dành thời gian đọc kỹ phần 4 của
cuốn sách này. Vì có rất nhiều bài học bạn cần lưu tâm nếu bạn muốn có những nước
đi “hay” cho sự phát triển của doanh nghiệp mà bạn đang nhọc công xây dựng. Một
reviewer có tâm sẽ không “xì poi” quá nhiều nội dung và để các reader có cơ hội
tự trải nghiệm, đánh giá theo cảm quan cá nhân, mình đang cố gắng hướng đến “xì
tai” này nên trong phần 4 - giai đoạn 4 của cuốn sách, mình chỉ xin bật mí “chút
đỉnh” nội dung như vậy thôi. Mười một bài học đang chờ bạn tự khám phá.
Giai đoạn 5: Bảo toàn sự giàu sang
Bạn biết đấy, khi sử dụng những nước đi thông
minh, khôn khéo trong kinh doanh, bạn hay doanh nghiệp của bạn chắc chắn sẽ thu
về được những con số đáng kinh ngạc. Doanh thu, lợi nhuận mà trước đây bạn
không dám nghĩ tới lại có thể xuất hiện “nhan nhản” ở thời điểm hiện tại. Với
những nhà khởi nghiệp cực kỳ thành công thì thách thức của họ trong thời điểm
này không phải kiếm tiền nữa mà là bảo toàn sự giàu có họ đã tạo nên. Câu nói “trước
mình cần một chỗ đứng, giờ mình cần đứng đúng chỗ đó” cũng có thể được lấy ra
ví von trong trường hợp này. Vậy làm thế nào để bảo toàn được sự giàu có đó, chắc
chắn không thể tiếp tục suy nghĩ với tư cách nhà khởi nghiệp mà phải áp dụng tư
duy mới, lối đi mới. Phần 5 này của cuốn sách sẽ chỉ ra những bài học về quản
lý tài sản đầu tư mà một nhà khởi nghiệp nên biết, đặc biệt là sau khi đã bán
doanh nghiệp. Đừng bỏ lỡ bất kỳ câu chuyện nào của David Russell, Barbara
Roberts, Chalie Garcia hay Ron Weiner. Trải nghiệm của họ sẽ giúp ích rất nhiều
cho bạn.
Giai đoạn 6: Tạo nên ý nghĩa
Như đã giới thiệu ở đầu bài viết, sự thành
công của Michael W. Sonnenfeldt không chỉ dừng lại với tư cách là một nhà khởi
nghiệp “ưa mạo hiểm” (ông từ bỏ sự nghiệp an toàn của mình để lao vào một dự án
mà ngay cả các nhà phát triển dày dặn kinh nghiệm cũng coi là rủi ro); mà ông
còn được biết đến nhờ những đóng góp cho xã hội, cho cộng đồng (đầu tư cho
doanh nghiệp xã hội, sáng lập các tổ chức phi lợi nhuận góp phần tăng cường an
ninh quốc tế, gìn giữ hòa bình và chống biến đổi khí hậu). Với vị trí là một
nhà khởi nghiệp, để tạo ra giá trị tài sản lên đến hàng chục tỉ đô la, không chỉ
dựa vào cách đầu tư, phát triển doanh nghiệp thông minh, cách quản lý nhân lực khôn
khéo của ông mà chúng còn được tạo nên nhờ tinh thần vì xã hội, vì cộng đồng của
Michael W. Sonnenfeldt.
Tôi thường thấy rằng, khi một nhà khởi
nghiệp đóng góp tiền bạc và thời gian cho một vấn đề, hoạt động từ thiện hoặc tổ
chức nào đó mà họ quan tâm, họ đều ước gì bản thân đã thực hiện điều đó sớm
hơn.
Trong phần này, các bạn hãy thử xem tinh
thần khởi nghiệp có thể giúp cho hành tinh này trở nên công bằng và thịnh vượng
hơn như thế nào nhé!
Kết
Bằng văn phong nhẹ nhàng và sáng tạo, cuốn sách sẽ thu hút sự chú ý của bạn bởi những câu chuyện, những chiêm nghiệm với những tri thức phong phú hiếm khi tìm được trong sách vở. Đây không phải cuốn sách dạy làm giàu, mà là một kho tàng kiến thức và dữ liệu chuyên sâu từ người thật, việc thật thuộc mọi tầng lớp xã hội, họ đã làm việc và kiên trì để trở thành một trong những người giàu có nhất nước Mỹ. Bạn có thể học hỏi được rất nhiều kinh nghiệm từ họ và biết đâu trong tương lai gần bạn có thể trở thành một trong số họ. Còn chần chừ gì mà không giữ cho mình cuốn cẩm nang khởi nghiệp quý giá như vậy!
Tác giả: CoCo - Bookademy
----------------------------
Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về
sách tại link: https://www.facebook.com/bookademy.vn
Rất dễ hiểu nhưng tôi cảm thấy chỉ có bấy nhiêu thôi, một phụ nữ da màu, có thể học hỏi từ một người đàn ông da trắng.
Các bài học từ sâu sắc và hữu ích đến thậm chí không biết mục đích của chúng là gì. Sự nhầm lẫn này cũng là do những giai thoại trong sách không có ý nghĩa trong bối cảnh của bài học đó. Nói chung là tốt, nhưng không làm rõ bất kỳ khả năng nào.
Tôi rất thích câu nói này “vấn đề gì khiến bạn mất ngủ vào ban đêm?”.
Đã giới thiệu một giáo sư ở trường tôi, điều này hơi đáng sợ nhưng rất ngầu ahaha.