U tối, nghẹt thở và ám ảnh - Đó là những từ ngữ rất chính xác mà bạn đọc có thể cảm nhận được khi lật giở từng trang sách của cuốn Bạch dạ hành. Đây không đơn thuần chỉ là một câu chuyện trinh thám thông thường, mà là hành trình đơm hoa kết trái của hạt mầm tội lỗi bên trong hai tâm hồn chằng chịt những vết thương lòng từ quá khứ.

Nhắc đến Higashino Keigo, các fan của thể loại truyện trinh thám chắc chắn sẽ nhớ ngay đến những tác phẩm nổi tiếng như Phía sau nghi can X, Bí mật của Naoko hay Điều kỳ diệu ở tiệm tạp hóa Namiya. Ngay từ khi được phát hành rộng rãi ở thị trường Việt Nam, các tác phẩm của ông ngay lập tức tạo được tiếng vang lớn bởi cốt truyện hấp dẫn và ly kỳ với những tình tiết đan xen, chồng chéo nhau nhưng vẫn logic và hợp lý một cách đáng kinh ngạc. Điểm đặc biệt là chất trinh thám trong truyện của ông đến từ chính vấn đề xã hội nhức nhối mà tác giả gài cắm vào câu chuyện, những câu hỏi xoáy sâu vào đạo đức và lương tri mỗi con người, khiến người đọc như lạc vào nỗi đau đớn, ám ảnh của chính nhân vật trong truyện.

Nội dung chính

Câu chuyện mở đầu với Yosuke, chủ một tiệm cầm đồ bị sát hại tại một ngôi nhà chưa hoàn công, một triệu yên mang theo người cũng bị cướp mất.

Sau đó một tháng, nghi can Fumiyo được cho là có quan hệ tình ái với nạn nhân và đã sát hại ông để cướp một triệu yên, cũng chết tại nhà riêng vì ngộ độc khí ga. Vụ án mạng ông chủ tiệm cầm đồ rơi vào bế tắc và bị bỏ xó.

Nhưng với hai đứa trẻ mười một tuổi, con trai nạn nhân và con gái nghi can, vụ án mạng năm ấy chưa bao giờ kết thúc. Sinh tồn và trưởng thành dưới bóng cái chết đen của bố mẹ, cho đến cuối đời, Ryoji vẫn luôn khao khát được một lần đi dưới ánh mặt trời, còn Yukiho cứ ra sức vẫy vùng rồi chìm mãi vào đêm trắng.


Ryoji và Yukiho - Một tình yêu méo mó không lối thoát.

Nhân vật chính trong Bạch dạ hành chính là con trai ông chủ tiệm cầm đồ bị sát hại - Ryoji và con gái nghi phạm giết chết ông ta - cô bé Yukiho. Tuy là nhân vật chính, nhưng toàn bộ câu chuyện luôn được kể dưới con mắt của những nhân vật khác, khiến cho người đọc khó có thể nắm bắt nội tâm của hai nhân vật này, tạo ra nhiều điểm mù làm người đọc phải liên tục đặt câu hỏi. Điều này làm câu chuyện vốn đã rắc rối nay càng thêm phần bí ẩn. Thế nhưng nhiêu đó cũng đủ để độc giả tự mình tưởng tượng ra hình ảnh hai con người với những cá tính rất riêng biệt.

Ryoji vốn là một cậu bé rất ngoan ngoãn với tài năng cắt giấy tuyệt vời. Sau cái chết của bố, cậu đã phải một mình vật lộn để trưởng thành. Cậu thông minh, nhanh nhạy, nhưng cũng bất cần và lạnh lùng, liều lĩnh và tàn nhẫn, sẵn sàng làm mọi thứ từ bán dâm, lừa đảo, ăn cắp và thậm chí giết người. Ryoji làm từng đó việc khủng khiếp, đơn thuần chỉ vì tiền sao, hay đằng sau đó cậu còn động cơ nào khác?

Yukiho là một cô bé vô cùng xinh đẹp với đôi mắt to, làn da trắng mịn màng như đồ sứ thế nhưng lại có vẻ quá chững chạc và tinh ý so với một bé gái mười một tuổi. Đối mặt với cái chết của mẹ, Yukiho bình tĩnh một cách lạ thường. Yukiho luôn được miêu tả với những ngôn từ đẹp đẽ nhất, từ ngoại hình cho đến tài ăn nói, ở cô toát lên một khí chất khiến tất cả mọi người đều phải quý mến. Thế nhưng, như người ta thường nói “Hoa hồng đẹp đều có gai”, đằng sau vẻ yêu kiều hoàn hảo là sự mưu mô, tàn nhẫn đến máu lạnh. Những người thân bên cạnh Yukiho dường như đều phải chịu những tai họa vô cùng tàn khốc. Liệu đây chỉ là sự trùng hợp?

Mặc dù trong suốt cả mạch truyện, không hề có một phân đoạn nào Ryoji và Yukiho trực tiếp đối thoại với nhau, như thể họ chỉ là những người xa lạ chẳng hề liên quan, thế nhưng sau từng sự việc xảy ra, ta càng cảm nhận rõ hơn sự hiện diện của sợi dây vô hình kết nối hai con người này. Có lẽ ai sau khi đọc truyện cũng tự hỏi, liệu giữa Ryoji và Yukiho có tồn tại thứ gọi là tình yêu? Bản thân mình cho là có, bởi chính Yukiho đã từng nói:

Bầu trời của tôi không có ánh mặt trời, chỉ toàn là bóng đêm, nhưng không hề tối tăm, vì có thứ khác thay thế cho mặt trời. Tuy rằng không được sáng như mặt trời, nhưng đối với tôi thì thế là đủ rồi. Nhờ chút ánh sáng này, tôi có thể biến đêm đen thành ngày rạng. Cô hiểu không? Tôi chưa bao giờ có mặt trời, thế nên tôi không sợ mất đi nó.

Thứ thay thế mặt trời đó, phải chăng chính là Ryoji? 


Ý nghĩa của những hình ảnh biểu tượng

Nhan đề tác phẩm Bạch dạ hành có nghĩa là bước đi trong đêm trắng. Cuộc sống của Ryoji và Yukiho vốn dĩ không có ánh mặt trời. Linh hồn hai đứa trẻ ấy đã bị kẹt lại trong bóng tối vào năm mười một tuổi trong khi thể xác vẫn phải lớn lên. Chúng mang theo ám ảnh và giằng xé chôn chặt trong tim để rồi từ đó nảy lên một hạt mầm của sự tàn nhẫn và độc ác. Giá như có ai đó đã đến và cứu hai đứa trẻ ấy, để chúng  không phải tự mình chật vật tìm cách trưởng thành, tự sưởi ấm cho nhau bằng thứ ánh sáng của sự đồng cảm. 

Đối với Yukiho, mặc dù luôn xuất hiện trong sắc trắng tinh khôi và nụ cười rạng rỡ như nắng ban mai, thế nhưng ánh mặt trời kia đã sớm không thể sưởi ấm được trái tim nguội lạnh của cô. Chỉ có Ryoji, mới là mặt trời ấm áp và sáng rõ nhất, soi đường cho cô trong đêm dài bất tận. Đối với Ryoji, người trong câu chuyện thường xuyên xuất hiện giữa không gian bí bách, ngột ngạt, thiếu ánh sáng, luôn thoắt ẩn thoát hiện trong bộ đồ đen, Yukiho cũng là mặt trời xoa dịu tội lỗi của anh trong quá khứ, là ánh sáng duy nhất cho anh giữa cuộc đời tối tăm dơ bẩn.

Họ như hai mảnh ghép hoàn hảo giành cho nhau, một trắng một đen, một người ở ngoài ánh sáng còn người kia ẩn mình trong bóng tối. Thế nhưng thật không may, đó không phải là tình yêu đơn thuần. Giữa Ryoji và Yukiho còn tồn tại mối quan hệ lệ thuộc, cộng sinh lẫn nhau, giống như hai lưỡi kéo sắc lẹm, sẵn sàng hủy hoại tất cả để đạt được mục đích của mình. 

Hình ảnh chiếc kéo cách điệu trên bìa sách thực sự ẩn chứa rất nhiều ý nghĩa. Chiếc kéo thể hiện cho tài năng cắt giấy của Ryoji, nhưng cũng vô tình trở thành hung khí giết chết người. Nó không chỉ đã cướp đi mạng sống của cha cậu, mà đồng thời lấy đi của cậu cơ hội được sống như một đứa trẻ bình thường khiến linh hồn cậu mãi quẩn quanh trong cái bóng quá khứ. Cuối cùng, chiếc kéo ấy lại tước đi mạng sống của chính cậu theo đó chôn vùi chân tướng tất cả những tội ác đã từng xảy ra, để rồi ánh sáng sự thật sẽ không bao giờ có thể chiếu rọi đến hai đứa trẻ năm ấy được nữa.


Cái kết đầy ám ảnh

Bạch dạ hành khép lại câu chuyện bằng cái chết đầy ám ảnh của Ryoji:

Cây thông Noel khổng lồ đã đổ xuống, bên cạnh chính là Kirihara Ryoji. Anh ta nằm sõng soài, hai tay hai chân choãi ra, không nhúc nhích.

Có thứ gì đó cắm trên ngực Kirihara, vì máu tươi phun ra như suối nên khó nhận ra được, nhưng Sasagaki chỉ thoáng nhìn đã biết ngay. Đó chính là chiếc kéo mà Kirihara coi như báu vật, chiếc kéo đã thay đổi cả cuộc đời anh ta.

Lần đầu tiên, cả Ryoji và Yukiho cùng xuất hiện trong một khung hình, thế nhưng đó cũng là lần cuối cùng. 

Cảm giác xung quanh có người, Sasagaki ngẩng đầu lên. Yukiho đứng ngay bên cạnh ông, gương mặt trắng muốt như tuyết đang cúi nhìn Kirihara.
“Người này là ai?” Sasagaki nhìn vào mắt cô ta.
Gương mặt Yukiho vô cảm, tựa như ma nơ canh. Cô ta lạnh lùng trả lời: ”Tôi không biết. Việc thuê lao công thời vụ toàn bộ đều do cửa hàng trưởng phụ trách.”

Cái kết xảy ra rất nhanh và nhẹ nhàng nhưng lại xoáy vào tâm trí chúng ta một ngàn xúc cảm hỗn loạn. Thương cảm, day dứt trước cái chết bất ngờ của Ryoji, ghê sợ trước sự lạnh lùng vô tình của Yukiho, nhưng đồng thời ta cũng tự hỏi, chuyện gì sẽ xảy ra với Yukiho khi đã mất đi mặt trời duy nhất của mình, sự độc ác của cô sẽ còn làm hại đến bao nhiêu người vô tội nữa.

Sasagaki loạng choạng ra khỏi vòng vây của cảnh sát. Chỉ thấy Yukiho đang vịn cầu thang đi lên tầng, bóng lưng cô ta tựa như một bóng ma màu trắng.
Yukiho không ngoảnh  đầu lại, dù chỉ một lần.

Lối kể chuyện trinh thám xuất sắc

Điều làm nên thành công của Bạch dạ hành có lẽ phải kể đến nghệ thuật dẫn dắt tài tình của tác giả Keigo. Trong những chương đầu, chúng ta chắc hẳn sẽ cực kỳ hoang mang và rối não trước mạch chuyện được thay đổi góc nhìn thường xuyên và các nhân vật mới cứ xuất hiện liên tục với những cái tên Nhật Bản khá dài và khó nhớ. Thế nhưng càng đọc, những tình tiết tưởng chừng như chẳng liên quan lại trở thành mắt xích cực kì quan trọng từng bước giải thích cho những bí ẩn trong truyện. Bạn đọc sẽ có cảm giác như mình chính là một vị thám tử đang thu nhặt từng manh mối nhỏ nhặt để dệt lên bức tranh sự thật cuối cùng.

Đọc Bạch dạ hành, mặc dù tác giả Keigo bật mí hung thủ từ ngay những chương đầu tiên nhưng câu chuyện không vì thế mà giảm đi phần hấp dẫn. Người đọc sẽ vẫn bị cuốn theo từng tình tiết để cố giải thích xem tại sao hung thủ lại làm như vậy, làm sao hắn làm được như vậy, và quan trọng hơn hắn làm vậy là đúng hay sai? Tính trinh thám của Bạch dạ hành không nằm ở những tình tiết phá án lắt léo, mà nằm ở ranh giới mong manh giữa cái thiện và cái ác và thế giới nội tâm bí ẩn đầy giằng xé của nhân vật. Đọc xong truyện, thay vì cảm giác thỏa mãn vì tìm ra sự thật, ta sẽ chìm trong những trăn trở khôn nguôi về công lý, đạo đức và lương tri giữa dòng đời đa đoan nhiều biến cố.


Tổng hợp và review chi tiết bởi: Muse - Bookademy

Hình ảnh: Muse - Bookademy

--------------------------------------------------

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy

(*) Bản quyền bài viết thuộc về Bookademy - Ybox. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ "Muse  - Bookademy." 


Xem thêm

Hành trình dưới ánh nắng nửa đêm là sự đan xen của nỗi ám ảnh, sự mãn nhãn, tình yêu, sự tin tưởng, sự phản bội và được thuật lại rất sống động. Chỉ cần tưởng tượng tất cả các thông số kết hợp với bí ẩn sẽ có tác động gì.

Nếu tôi so sánh nó với Sự tận tâm của nghi phạm X, thì cốt lõi đen tối của nó chỉ là một mối quan hệ bí ẩn căng thẳng khác giữa một người đàn ông và một người phụ nữ. Có những hành động kinh hoàng, nhưng mối quan tâm của chúng ta không nằm ở những chi tiết rùng rợn mà ở những gợn sóng nhấp nhô trong nhiều năm sau đó. Như một nhân vật ghi lại ở phần cuối: "Hai thập kỷ. Kazunari không thể hiểu làm thế nào mà một chuyện đã xảy ra cách đây rất lâu ở Osaka lại có thể ảnh hưởng đến cuộc sống cá nhân của anh ấy ở đây và bây giờ." Tại một thời điểm quan trọng, sự đảo ngược này kết thúc hai thập kỷ trước. Là một kỹ thuật kể chuyện, nó vừa mất phương hướng vừa lôi cuốn. Người đọc không ngừng cảnh giác và bị trêu ngươi. Hiệu ứng hơi giống những trò chơi thô sơ mà cướp biển Ryo - mê cung trong mê cung trong mê cung.

Tất cả chúng ta đều biết mặt trời mọc và lặn vào một thời điểm nhất định mỗi ngày. Tương tự như vậy, cuộc đời chúng ta đều có ngày và đêm. Nhưng nó không lặn như mặt trời. Có người bước đi mãi mãi dưới ánh mặt trời, có người phải bước đi trong đêm tối tăm nhất cả cuộc đời. Khi mọi người nói về nỗi sợ hãi, điều họ sợ là mặt trời sẽ lặn. Rằng ánh sáng họ yêu quý sẽ lụi tàn, đó là lý do tại sao họ sợ hãi.

Tôi bị Keigo Higashino mê hoặc khi đọc Sự cống hiến của nghi phạm X, tôi khá chắc chắn rằng mình đã đọc một số tác phẩm khác của anh ấy. Và vài tháng trước, một đồng nghiệp của tôi đã giới thiệu cho tôi cuốn sách này. Khi tôi nhìn vào cuốn sách, kích thước tuyệt đối của cuốn sách khiến tôi nghi ngờ, chúng tôi chắc chắn sẽ bối rối bởi cuốn sách có trọng lượng nặng như vậy:P Tôi cảm thấy tôi sẽ viết ngắn gọn trong 50 trang và xem nó diễn ra như thế nào, nếu Tôi thấy nó nhàm chán tôi sẽ để nó sau 50 trang. Tôi đã ở trang thứ hai xảy ra vụ án mạng, 10 trang điều tra tội phạm, 30 trang bằng chứng ngoại phạm, nhưng chưa có vụ bắt giữ nào vào thời điểm đó, tôi chắc chắn mình sẽ hoàn thành cuốn sách này.

Cảm giác đáng lo ngại lan tỏa khắp cuốn sách này không chỉ dựa trên cặp nhân vật bị tổn thương được theo dõi trong suốt hai mươi năm. Nó lấy sức mạnh từ những rãnh nước của xã hội Nhật Bản nằm dưới cái nhìn dửng dưng của Higashino. Cảm giác bất thường đó được ghi lại trên trang bìa nghệ thuật, ảnh chụp những người trên vỉa hè đô thị đông đúc. Ảnh chụp những người này từ phía sau. Họ là những cái bóng biến mất không có khuôn mặt.

Bối cảnh ban đầu của Higashino là Osaka - nơi mà khách du lịch không thể nhìn thấy nhưng chắc chắn anh đã quen thuộc khi lớn lên ở thành phố này. Sự thất bại của chính phủ được ám chỉ một cách tinh tế thông qua một chuỗi hình ảnh. Thám tử Sasagaki lướt qua bộ ba tiêu đề tin tức về mối đe dọa sức khỏe cộng đồng do ô nhiễm. Địa điểm phạm tội mà anh ta tiếp cận là một tòa nhà được xây dựng một phần và sau đó bị bỏ hoang, được phép tồn tại mặc dù đây là một sân chơi chướng mắt và nguy hiểm cho trẻ em hàng xóm. Cuộc thẩm vấn đưa anh ta đến “...một căn nhà hai tầng ngồi xổm..trong một cụm những ngôi nhà nhỏ trông như thể chúng được ghép lại với nhau từ những tấm tôn tôn và bất cứ thứ gỗ nào tình cờ nằm xung quanh vào thời điểm đó. Những vết đen đánh dấu những bức tường xám đen của tòa nhà và những đường bê tông ngoằn ngoèo đã được trát trên nhiều vết nứt.”(tr.23) Nạn nhân vụ giết người là một chủ tiệm cầm đồ ở địa phương, và cảnh sát nghi ngờ động cơ là vụ cướp. Sự nghi ngờ đó càng được củng cố bởi thông tin rằng anh ta đã rút một lượng tiền mặt lớn từ ngân hàng vào buổi chiều cùng ngày anh ta bị giết.