Phố cổ Hội An là khu phố cổ duy nhất ở Đông Nam Á còn duy trì được nhịp sống từ thế kỷ 18 cùng với những công trình có kết cấu bằng gỗ. Nơi đây đã từng có một vị trí đặc biệt quan trọng trong lịch sử, là nơi giao thương quốc tế, và ngày nay đã trở thành một trong những nơi thu hút khách du lịch hàng đầu Việt Nam. Sách viết về Hội An không nhiều, mong rằng những tựa sách dưới đây sẽ giúp bạn phần nào biết thêm về vùng đất đặc biệt này. Đô Thị Cổ Hội An – Nguyễn Trung Hiếu: Hội An là trường hợp đặc biệt và cho đến nay chưa diễn ra lần thứ 2 trong lịch sử Việt Nam. Hơn 500 năm trước đây, Hội An được ghi nhận là thương cảng của người Champa với những địa danh Đại Chiêm Hải Khẩu, Chiêm Bất Lao, cửa Đại Chiêm… Và trước đó, từ những đồng tiền Ngũ Thù, Vương Mãng thời tiền Hán được tìm thấy tại các di chỉ tại Cù Lao Chàm, Cẩm Hà trong các mộ chum Sa Huỳnh… nơi đây được đoán định còn là điểm giao thương quốc tế của cư dân thuộc nền Văn hóa Sa Huỳnh cách đây hơn 2.000 năm
Xem thêm

Có người gắn bó sâu sắc, có người chỉ đến rồi đi, nhạt nhòa như chưa từng xuất hiện, là cô Bốn hay dì Sáu. Cứu tôi với Họ đã sống ở Hội An, mảnh đất đẹp cũng như lòng người hiền lành và tử tế; cảm thông, yêu thương, tôn kính, quý trọng là những câu chuyện về bài học nhân cách đáng để bạn được lắng lòng. Hôm nay tôi sẽ làm hết tất cả. Hội An không chỉ là phố cổ yên bình, mà còn là quê hương, nơi gói ghém tuổi thơ và những gì đẹp đẽ nhất. Cho gọi món. Không gì là tất cả! Là một người yêu Hội An, Đừng Hôn ở Hội An như là một lời tự tình của tác giả dành cho quê hương, dành cho nơi nhà văn có nhiều kỷ niệm. Đinh Lễ Vũ cho tôi cái cảm giác như đang ngồi ở một quán cà phê quen thuộc của Phố Hội, những lần dạo quanh sông Hoài vào buổi sáng để cảm nhận cái không khí vô cùng trong lành và bình yên nơi đây. Giọng văn nhẹ nhàng và đầy tình cảm dành cho những kỷ niệm thời thơ ấu của Đinh Lê Vũ làm tôi cứ mường tượng mãi, hình dung mãi không biết có phải Hội An ngày ấy như thế phải không nhỉ? Và đọc đừng Hôn ở Hội An tôi càng thấy yêu thêm Phố Hội và yêu những người dân mộc mạc hồn hậu nơi đây. Cảm ơn Nhà văn đã viết về nơi mà tôi vô cùng yêu mến: phố Hội, sông Hoài!

Nhà thơ Chế Lan Viên có viết:. Chuyện gì cũng có cách giải quyết của nó cả. Đừng hôn ở Hội An là một tác phẩm tôi nghĩ những người trẻ nên có. Đặc biệt là những người xa quê hương hay sống tại nơi mình sinh ra nhưng lúc nào cũng tất bật bộn bề. Tôi mua tác phẩm này đã lâu nhưng chưa đọc hết. Vì tôi mua quá nhiều ở tiki nên lâu lâu lại rút đại một quyển rồi mở ngẫu nhiên một trang và đọc. Tôi mới chia tay người yêu khi chúng tôi đang bàn tính chuyện kết hôn. Và tôi chợt nhớ đến Đừng hôn ở Hội An vì tôi bỗng nhận ra đã có lần tôi tìm thấy an bình nơi tác phẩm ấy. Tính tôi lại hay tưởng tượng và cho nên khi đọc từng chi tiết trong từng câu chuyện kia tôi lại hình dung mình là nhân vật sống trong câu chuyện đó. Tôi nhớ mùa nước lũ, tôi nhớ Thuận Tình, nhớ câu chuyện bà ngoại vô ý làm đổ nồi nước sôi lên người cháu gái, nhớ câu chuyện mẹ tôi chữa ung thư… Nhiều lắm… Các bạn hãy sở hữu tác phẩm an yên này đi. Nó chính là liều thuốc tuyệt vời để tâm hồn bạn được thảnh thơi được bình lặng và dễ dàng chìm sâu vào giấc ngủ ngon. Và hơn hết bạn sẽ cảm thấy rằng gia đình, quê hương là nơi ta đang muốn tìm về nhất, là nơi bình yên nhất. Bạn sẽ càng thêm quý trọng những điều giản dị, chân thành hiển hiện quanh đây nhưng do bạn lơ đãng và gạt đi thật nhiều.

Về Tết, về những ngày giáp Tết trong Mơ Tết quê nhà, Chào năm cũ, Trừ tịch, Những ngày mồng một của thời thơ ấu, Trời sắp Tết hay lòng mình đang Tết, Món Tết của ngoại tôi là những món ăn chuẩn bị cho ngày Tết, là những công việc cần phải làm không mang một nghĩa vụ nào cả mà là niềm hạnh phúc khi được làm. Ai mà biết được ? Bây giờ có mong lắm cũng không làm được, chỉ đành nhớ. Ôi chao!Nó rất hay!. Lên xe đi “Đừng hôn ở Hội An” gợi thiện cảm ngay từ tựa đề. Nhờ Đinh Lê Vũ mà tôi mới biết những câu thơ thật lãng mạn, sâu sắc của nhà thơ Chế Lan Viên. Đinh Lê vũ viêt tản văn bằng giọng văn điềm tĩnh, tự nhiên, nhẩn nha kể chuyện và thêm vào đó những dòng cảm xúc chân thành. Tôi đã tới Hội An và có hiểu biết chút ít về mảnh đất này. Qua tản văn của Vũ, những ấn tượng về cảnh, về người càng khắc thêm ấn tượng đậm nét trong tôi. Một Hội An hiền hòa, Hội An thơ mộng trong những đêm trăng và một chút lam lũ, vất vả của mùa lụt. Đọc mà thấy nhớ nhung, muốn trở lại Hội An lần nữa và nhiều lần nữa…Đó là những điểm cộng của tác phẩm. Còn điểm trừ, theo tôi, nó nằm ở một vài truyện ngắn còn khá “vụng”, viết dễ về những chuyến gặp mặt, đi chơi với bạn bè. Vài truyện ngắn đó, theo tôi, chưa thật đặc sắc, vì đọc hết truyện, không rút ra được một ý tưởng nào. Cốt truyện đơn giản, chưa tạo được tình huống làm điểm nhấn. Đặc biệt tôi chưa cảm thấy được giọng văn riêng biệt của tác giả. Một vài cảm nhận như vậy… Cuối cùng, tôi chúc tác giả “Đừng hôn ở Hội An” sẽ có thêm những tác phẩm mới, về Hội An hay bất cứ đề tài gì, nhưng là những tác phẩm có chiều sâu.

Nếu bạn là người con của Hội An, bạn sẽ phải ồ lên vì sung sướng bởi bạn sẽ có cảm nhận được niềm hạnh phúc, cảm xúc tự hào về mảnh đất đã nuôi dưỡng bạn, nâng niu tắm đẫm tâm hồn bạn qua từng con chữ của Đừng hôn ở Hội An. Không tốt hơn sao? Nếu bạn là người đã từng biết đến Hội An, hẳn bạn sẽ không khỏi nao lòng, khi được thêm một lần nữa trở về với nơi quen thuộc ấy, qua những câu chuyện, thủ thỉ, nhẹ nhàng mà như rót vào tai, dù bây giờ có thể bạn đang ở một nơi xa xăm nào đó. Chắc chắn có bắt đầu thì sẽ có kết thúc. Hội An muôn đời vẫn là cái thị xã nhỏ bé, yên bình và dịu dàng, nhưng luôn nuôi cho bạn cảm xúc yêu cuộc sống nồng nàn và tràn trề năng lượng. Trời đất ơi Vì vậy, nếu đọc Đừng hôn ở Hội An, chắc rằng bạn sẽ thu về một “món hời” khá lớn cho hành trình yêu thương của mình. Cuối cùng mọi thứ sẽ ổn thôi.. Nghe có vẻ ổn đấy chứ! Nhiều điều về thành phố nổi tiếng nhiều khách du lịch nhất thế giới là nói về cuộc sống và cảnh người nơi đây ra vào và phát triển thanh bình và an toàn cho du khách đến tham quan , cũng có người việt đi đến các khu nghỉ dưỡng này và tận hưởng nét đẹp và nền văn hóa lâu đời trước đây , có điều qua câu truyện tả cảnh và nhân vật thấy được ý nghĩa nhân văn đầy tâm hồn đồng điệu , cảm giác thật khác trước xây dựng kỳ thú mọi nơi .

Đừng hôn ở Hội An là tuyển tập bao gồm 9 truyện ngắn và 29 tạp văn là những câu chuyện, những lát cắt cuộc đời của những con người khác nhau trên cùng một mảnh đất - Hội An. Như trong truyện ngắn “Mùa lụt” với nụ cười hiền hòa của cô bạn gái nhỏ nhà đối diện, có dòng nước lũ dâng cao trước cửa nhà trở thành dòng sông cho cô cậu thả thuyền giấy vào đó để nó trôi đi. Bây giờ, sau bao năm người cũ ngơ ngác tìm lại “mùa lụt” năm cũ, nhưng bây giờ mọi thứ đã khác… có một chút gì đó buồn buồn mủi lòng khi đọc các câu truyện trong đây. "Đêm Phố Cổ", "Thuận Tình", "Trung thu" là những truyện tác giả nhờ vào nguyên cớ là nỗi nhớ về một người mà nương về lại Hội An. Dẫu là người yêu nhau, trở thành đôi uyên ương đẹp giữa lòng Hội An, hay giữa những đôi lứa mà tình yêu vẫn đang là một dấu chấm lửng, thì bên cạnh và sau tất cả, vẫn là phố, vẫn là Hội An cổ xưa, bình lặng và êm đềm. Với những câu chuyện tình yêu khác nhau, những trăn trở, hoài niệm về những hình ảnh, con người đã làm nên một Hội An gần gũi, yên bình, tác phẩm còn vẽ nên một bức tranh sinh động về cuộc sống, trong đó có tình gia đình, có tình hàng xóm láng giềng, tình bè bạn bè, tình yêu của người dân Hội An. Càng đọc, tôi càng muốn một lần được đến Hội An yêu thương đầy nỗi nhớ.

Thế kỷ XVII – XVIII được coi là thời kỳ hưng khởi của đô thị cổ Việt Nam. Thời kỳ này, nhiều đô thị Việt Nam xuất hiện và đạt được những thành tựu đáng kể. Hàng loạt các đô thị trở nên nổi tiếng, trong đó phải kể đến Thăng Long – Kẻ Chợ, Thanh Hà, Phố Hiến, Hội An… Nổi bật trong các đô thị kể trên là Hội An – đô thị thương cảng – một thời phát triển rực rỡ mà đến nay vẫn còn để lại nhiều dấu ấn qua văn hóa vật thể và phi vật thể, cho thấy sự cộng cư, hợp cư, giao lưu hỗn dung văn hóa giữa nhiều dân tộc, nhất ỉà văn hóa Việt – Hoa. Thế giới biết đến Hội An chủ yếu vì nơi đây là một thương cảng, một đầu mối giao thương nổi tiếng thời cổ trung đại. Hội An không chỉ là trung tâm hội tụ hàng hóa các vùng miền mà còn là nơi tàu thuyền các nước phương Đông và phương Tây liên tục cập bến. Hàng hóa ở thương cảng này rất phong phú và đa dạng. C. Borri, nhà truyền giáo người Ý đến Hội An thời gian này viết: “Chúa Đàng Trong không đóng cửa với bất cứ một quốc gia nào. Người để cho tự do và mở cửa cho tất người ngoại quốc, người Hà Lan cũng như những người khác cùng với tàu chở rất nhiều hàng hoá của họ…”. Lê Quý Đôn trong Phủ biên tạp lục cho biết: “Thuyền từ Sơn Nam về chỉ mua được một thứ củ nâu, thuyền từ Thuận Hóa về thì cũng chỉ có một thứ là hồ tiêu. Còn từ Quảng Nam (tức Hội An) thì hàng hóa không thứ gì không có”. Hoạt động thương mại này hiệu quả đến nỗi “Chúa thu được lợi nhuận lớn trong việc buôn bán bằng thuế hàng hoá và thuế hải khẩu, cả nước đều kiếm được rất nhiều mối lợi không thể tả hết”. Có thể nói, sự phát triển giao thương của Hội An thời ấy là một hiện tượng chưa từng thấy trong lịch sử Việt Nam. Vì thế, tìm hiểu về Hội An không chỉ giúp người đọc hiểu biết thêm về một đô thị cổ mà còn thấy được sự khởi sắc của một nền thương nghiệp Việt Nam trong lịch sử cổ trung đại.

Việt Nam là một nền văn hóa thống nhất trong đa dạng. Kho tàng văn hóa Việt Nam là hệ thống các thành tựu văn hóa do các dân tộc, các vùng miền văn hóa cùng sáng tạo nên và gìn giữ. các thành tựu văn hóa ấy trên thực tiễn đã tương tác với nhau và với những thử thách của thời gian và các biến cố lịch sử, những thứ còn lại có cái làm nền tảng hình thành dòng văn hóa đương đại, song cũng có cái còn lưu giữ dưới dạng ký ức lịch sử – một phần của di sản văn hóa. Văn hóa Hội An đương đại bao trùm cả hai thứ ấy. Cảng thị Hội An hình thành và phát triển trên nền tảng giao lưu kinh tế – văn hóa quốc tế, trong đó có vai trò của người Hoa, người Nhật và người phương Tây. Ngày nay, khi nhắc tới Hội An người ta thường nhắc đến cầu Nhật Bản, những dãy phố cổ và tình hữu nghị Việt – Nhật, trong khi đó những dấu ấn văn hóa quan trọng của người Hoa và người phương Tây ít khi được đề cập tới. Trên thực tế, tại Hội An dấu ấn văn hóa người Hoa và hậu duệ của họ là đậm đặc hơn cả, từ kiến trúc đền miếu, nhà phố, tín ngưỡng – tôn giáo, phong tục – lễ hội, ẩm thực, cho đến nghề truyền thống và hoạt động kinh tế. Chiếc cầu Nhật Bản sau khi được trùng tu, xây dựng lại đã không còn dấu ấn phong cách Nhật Bản nữa, mà thay vào đó là lối kiến trúc pha trộn Việt – Hoa, gắn với nó là ngôi miếu cổ thờ vị thần mang nguồn gốc Trung Hoa là Bắc Đế. Sự hiện diện của những hội quán người Hoa cùng hệ thống lễ hội tại đó tự thân chúng đã trở thành những nguồn lực quan trọng biến Hội An thành một “trung tâm” văn hóa độc đáo, nơi diễn ra các quá trình giao lưu, dung hợp văn hóa và kiến tạo bản sắc tộc người.

" Khi ta ở chỉ là nơi đất ở Khi ta đi đất bỗng hoá tâm hồn" ( Chế Lan Viên) Có những vùng đất dù chẳng phải là nơi ta sinh ra hay gắn bó vẫn để lại trong ta những dấu ấn khó phai mờ. Hội An trong tôi là một nơi như thế. Vậy nên ngay khi nhìn thấy cuốn sách lần đầu tiên, tôi đã cầm nó lên đọc và... không đặt xuống giá sách được nữa. ( mà tới quầy tính tiền luôn ^^ ) Cái tựa sách cũng được Đinh Lê Vũ lấy cảm hứng từ những câu thơ của Chế Lan Viên: " Yêu ở đâu thì yêu Về Hội An xin chớ Hôn một lần ở đó Một đời vang thuỷ triều" Mới đọc qua đã thấy như tiên tri, lại còn được Đinh Lê Vũ bonus thêm lời nhắn :" Nếu bạn hôn một ai đó ở Hội An,đời bạn rồi cũng sẽ vang thuỷ triều theo một cách nào đó, khó đoán lắm! Vậy cho nên, đừng hôn ở Hội An. Không tin, bạn hãy cứ thử xem!" Mình đọc xong hơi... tức tức. Tiếc là mấy lần mình đi Hội An chẳng lần nào cùng người yêu, nên chưa kiểm nghiệm được. Kkk Cuốn sách gồm 9 truyện ngắn và 30 tản văn nhỏ xinh của Đinh Lê Vũ - một người con của Hội An, yêu và hiểu mảnh đất này như hơi thở. Từng ngõ phố, con đường, từng căn nhà, mái phố, từng góc quán, gốc cây của Hội An trong từng mùa nắng- mưa- lụt lội... qua lời kể nhẹ nhàng của anh, cứ hiện lên thân thương, nồng đượm. Trách gì một kẻ lỡ quyến luyến mảnh đất này như tôi lại có thể ngoảnh mặt làm ngơ? Cái mình thích ở Đinh Lê Vũ là anh không dài dòng, không uỷ mị, sến súa. Dù là truyện hay tản văn thì cũng ngắn gọn, súc tích và đủ gợi ra cho người đọc nỗi nhớ nhung phố Hội. Cứ nhớ mãi cái câu chúc của một người bạn trong truyện ngắn " Thuận Tình" : " Chúc những ai tình chưa thuận, đi Thuận Tình về thì tình sẽ thuận". Để lần tới về Hội An ghé Thuận Tình kiểm chứng coi sao? ^^

Hội An là trường hợp đặc biệt và cho đến nay chưa diễn ra lần thứ 2 trong lịch sử Việt Nam. Hơn 500 năm trước đây, Hội An được ghi nhận là thương cảng của người Champa với những địa danh Đại Chiêm Hải Khẩu, Chiêm Bất Lao, cửa Đại Chiêm… Và trước đó, từ những đồng tiền Ngũ Thù, Vương Mãng thời tiền Hán được tìm thấy tại các di chỉ tại Cù Lao Chàm, Cẩm Hà trong các mộ chum Sa Huỳnh… nơi đây được đoán định còn là điểm giao thương quốc tế của cư dân thuộc nền Văn hóa Sa Huỳnh cách đây hơn 2.000 năm, cùng thời với Văn hóa Hòa Bình, Đông Sơn ở phía Bắc và Óc Eo ở phía Nam… Xuất phát từ sự bức ép trong cuộc phân tranh Trịnh- Nguyễn vào những năm thế kỷ 17, Nguyễn Hoàng mang binh gia, quyến thuộc vượt qua dãy Hoành Sơn vào Nam, chọn Hội An làm cửa ngõ thông thương ra phía ngoài. So với thương cảng Phố Hiến (Đàng Ngoài) cùng thời, cùng giữ vai trò, thì Hội An (Đàng Trong) tuy thành hình muộn hơn, nhưng lại nổi bật và thành công hơn rất nhiều. Sự lấn át của Hội An bộc lộ đến độ, ghi lại trong cuốn Phủ biên tạp lục (1776) , nhà bác học Lê Quý Đôn miêu tả: Thuyền từ Sơn Nam (Đàng Ngoài) về chỉ mua được một thứ củ nâu; thuyền từ Thuận Hóa (Phú Xuân) về thì cũng chỉ có một thứ là hồ tiêu. Còn từ Quảng Nam (tức Hội An) thì hàng hóa không thứ gì không có. Trong thời thịnh vượng, Hội An không chỉ là nơi làm ra kho vàng, lẫm bạc dồi dào cho 9 đời Chúa, cùng 13 đời vua Nguyễn giành lợi thế trước đối phương, mà từ đây những cuộc thử nghiệm kinh tế đã được áp dụng thành công đến nỗi vài trăm năm sau, hậu thế cũng chưa nơi nào sánh được. Ví dụ lần đầu trong lịch sử (và có lẽ đến hôm nay), Chúa Nguyễn đã dám cắt đặt một thương gia Nhật làm thị trưởng thương cảng Hội An để điều hành công việc phát triển kinh tế; mạnh dạn cho phép hoa di ngoại tộc định cư, mua đất lập làng, xây phố, dựng vợ gả chồng sinh sống lâu dài, ổn định… và đối xử với họ công bằng, chí tình như con dân nội thuộc. Nhờ vậy suốt một chặng đường dài lịch sử, Hội An đóng vai trò như một cửa ngõ thông suốt, tiếp nhận, cải biên, biến hóa những tinh hoa văn hóa, ý tưởng mới mẽ từ bên ngoài, tạo ra kế sách, động lực… phát triển nhân tài, vật lực góp phần quan trọng cho công cuộc mở đất về phương Nam của dân tộc. Và hôm nay, còn đáng lưu tâm hơn, dù trải qua bao nhiêu khốc hại của thiên tai, tranh chấp quyền lực, chiến tranh, thời gian tác động, Đô thị cổ Hội An là điểm duy nhất trong cả nước và khu vực Châu Á vẫn bảo tồn được hầu hết nét nguyên sơ của kiến trúc cổ cách đây hàng trăm năm, từ những ngày còn hưng thịnh. Kiến trúc sư người Ba Lan Kazimien Kwaikowski (Kazic) từng cảm khái trong nhật ký của ông (1985): Vẻ đẹp không trùng lắp, chứa đựng trong các phố phường lịch sử; sự phong phú của các thể dáng kiến trúc; sự hoàn hảo của nghệ thuật chạm khắc trong nội thất các quần thể kiến trúc, tạo nên cho Phố cổ Hội An những đặc điểm nổi bật trong một thiên nhiên riêng biệt… Những đặc điểm này đưa quần thể di tích phố cổ lên vị trí hàng đầu trong danh mục các di tích văn hóa của Việt Nam và cả trong kho tàng di sản văn hóa nhân loại. Hội An là một di sản văn hóa thế giới theo cách của mình. Đô thị cổ với những dãy phố rêu phong trầm mặc, không khiến người ta giật mình thảng thốt, trầm trồ, choáng ngợp vì sự kỳ vĩ, hay kiều diễm… như nhiều nơi khác. Hội An chỉ gây sự chú ý bằng cái cách là một góc nhỏ giản dị, thân mật và an toàn cho những người con xa, trở về nương tựa sau chuyến bươn bả hải hành…