Nghệ nhân và Margarita
Xem thêm

Đối với Bulgkov, sự pha trộn giữa cái kỳ ảo và cái thường ngày trong Nghệ Nhân Và Margarita chính là tuyên ngôn của ông. Trong suốt cuộc đời của mình, ông đã chiến đấu để bảo tồn trải nghiệm đầy đủ của con người, chứ không phải chủ nghĩa toàn trị hai chiều ở Liên Xô theo chủ nghĩa Stalin, nơi cuộc sống con người bị san phẳng khỏi mọi cảm giác kỳ diệu, sáng tạo, hồ hởi. Thay vào đó, ông ủng hộ cuộc sống con người với tất cả những bóng tối và màu sắc của nó, với nền tảng là trí tưởng tượng và sự kỳ diệu. Sự tự do mà anh tìm kiếm không chỉ đơn giản là sự tự do khỏi nhà ở tập thể hay những chính sách đàn áp của chính phủ. Thay vào đó, anh tìm kiếm sự tự do để tưởng tượng, mơ ước, truyền vào cuộc sống của mình những điều kỳ diệu và chia sẻ tầm nhìn của mình. Vì lý do này, bất kỳ nỗ lực nào coi Nghệ Nhân Và Margarita như một tác phẩm châm biếm đơn giản về chủ nghĩa toàn trị của chủ nghĩa Stalin đều là sai lầm. Thay vào đó, Bulgkov tìm cách bay tự do cùng với các nhân vật của mình và làm như vậy để khai thác nhu cầu chung của con người về trí tưởng tượng, sự kỳ diệu và sự tự do của trí tuệ và tinh thần.