Kép Tư Bền Reviews

Tư Bền — nhân vật chính — là một kép hát bội kiêm diễn viên hài, nổi tiếng về cái “tài bông lơn”, khiến khán giả cười hết nước mắt chỉ bằng một điệu bộ. Nhưng cái vinh quang, tiếng cười ngoài sân khấu ấy lại che giấu một bi kịch sâu thẳm: cha anh đang “khò khè, chỉ chờ từng phút để thở một hơi nữa là hết nợ”, tức là sắp chết. Ngay trong cảnh cha hấp hối — lúc mà bất kỳ người con nào cũng muốn quỳ bên, nhìn mặt — nhưng Tư Bền lại phải “giấu bộ mặt rầu rĩ”, đánh phấn, tô son, đứng trên sân khấu, pha trò, cười hề để phục vụ khán giả. Những tiếng cười và tiếng vỗ tay vang dội trên khán đài chính là tiếng vọng cay đắng của bi kịch đời anh: “trong lúc muốn khóc, lại phải cười; trong lúc tư tưởng tan nát, lại phải tươi cười”. Từng lời diễn, từng động tác, từng tràng vỗ tay — tưởng là để vinh danh — hóa ra lại là xiềng xích bó buộc. Cái hài kịch trên sân khấu trở thành cái hộp đen giam giữ nỗi đau, nỗi xót xa, lòng hiếu thảo bị dìm xuống dưới ánh đèn rực sáng. Nhà văn dùng thủ pháp tương phản và “tăng cấp”: càng lúc vở diễn càng sôi nổi, khán giả càng cuồng nhiệt, trong khi cha anh càng yếu, cơn hấp hối càng gần. Đọc “Kép Tư Bền”, tôi chạnh lòng nghĩ về những nghệ sĩ — những con người sống bằng tiếng cười của người khác — mà bên trong có thể đang giữ một nỗi buồn khôn nguôi. Họ cười để người khác vui, nhưng chưa chắc họ đã được phép khóc. “Hài kịch” đôi khi không mang lại hạnh phúc cho người diễn, mà chỉ là sự vắt kiệt cảm xúc để phục vụ khán giả, phục vụ đồng tiền. Cuối truyện, số phận Tư Bền — bị bóc lột bởi chủ rạp, bị xã hội vùi dập — là lời cáo giác mạnh mẽ của tác giả về cái giá của nghệ thuật, về sự bất công ghê gớm với những người nghèo khổ. “Kép Tư Bền” không chỉ là một vở hài kịch, mà là một bi kịch của đời sống. Với tôi, đây là một trong những truyện ngắn khiến trái tim quặn thắt nhất — bởi nó phản chiếu thực tế tàn nhẫn, phũ phàng: cái cười có khi được mua bằng nước mắt.