Phạm Thuý Quỳnh là một trong số ít những tác giả trẻ Việt Nam theo đuổi dòng văn học dã sử. Trong cô dường như đau đáu một sứ mệnh của loài người - gìn giữ những giá trị cổ xưa, nâng niu di sản lịch sử truyền đời qua các thế hệ. Trăng Trong Cõi là chuyến hành trình ngược dòng quá khứ để minh oan cho vị vua Lê Long Đĩnh - Lê Ngoạ Triều, là cuốn “sách Ước” dẫu có lưu lạc ngàn đời vẫn làm nặng lòng bao người con đất Việt có nhiều duyên nợ với lịch sử quê hương.
1. Ánh trăng thấu tỏ ngàn đời:
Một trong những sứ mệnh cao cả nhất của loài người là gìn giữ văn minh, văn hoá nhân loại và chuyển giao cho các thế hệ mai sau. Trong xã hội hiện đại ngày nay, nhịp sống hối hả, vội vã dường như chẳng còn chỗ nữa cho những trầm tích văn hoá dân gian. Nhưng, lịch sử hơn cả một sứ mệnh mà ai đó phải gánh vác trên vai, đó là định mệnh không thể chối từ.
Những trầm tích lắng đọng của ngàn năm lịch sử vẫn còn đó, vẫn đau đáu trong lòng những người con đất Việt, như một bản ngã, con người tìm về nguồn cội là một việc có lẽ chẳng thể cấm cản, chối từ.
Thập kỉ đã vuột xuống dưới chân và biến mất. Quá khứ của mảnh đất này… Rốt cuộc tôi đào bới quá khứ của mảnh đất này để làm gì?
Kết cấu truyện lồng truyện sẽ mở cánh cửa du hành cho các bạn ngược dòng lịch sử tìm đến chốn không gian huyền hồ trong màn sương bí ẩn. Câu chuyện bắt đầu hấp dẫn mang màu sắc tâm linh. Nhà báo Lâm tìm đường tới Viên Mai, một vùng quê nghèo, nghèo người nghèo cả của. Thanh niên trong làng đã bỏ đi hết, chỉ còn những ông già bà cả - người tứ xứ chọn Viên Mai như chốn làm ăn và giờ cũng chẳng còn hơi sức tìm về quê cũ. Mỗi người một vẻ, một câu chuyện khác nhau và đều đang chuẩn bị cho cái chết của mình theo một cách nào đó. Đó là cụ ông ngày ngày đóng quan tài để chuẩn bị cho ngày chết, là bà bán hàng nước cả đời khao khát tìm quyển Sách Ước, đến cuối đời chẳng có một cỗ quan tài hẳn hoi. Trong số đó, Phương là chàng trai nổi lên như chút sức sống của Viên Mai. Tuy mong manh nhưng sức sống không bao giờ lụi tắt, mảnh đất lịch sử phủ màn sương huyền hồ, bí ẩn ấy chỉ mở ra cho những người có lòng. Chính Phương kết nối Lâm với cuốn nhật kí của Bá Đa Lộc - tác giả cuốn Dictionarium Anamitico Latinum. Từ cuốn nhật kí này cô đã gặp được biết bao con người Mạc Thiên Tứ, Nguyễn Phúc Ánh, Lý Công Uẩn, Bá Đa Lộc, bà Phượng, bà lão trong căn nhà cổ… tất cả cuộc đời ấy hiện lên, nối dài với nhau, như một dòng chảy lịch sử vô thuỷ vô chung, tất cả nối liền với nhau bởi một cuốn Sách Ước.
Hành trình đi tìm kiếm sách Thánh non Tản của Bá Đa Lộc là một sự ám ảnh, không phải chỉ là yêu thích đơn thuần, hành trình này vượt lên cả tín ngưỡng, cả tình yêu của ông ta đối với Tiếng Việt.
Sách Ước ở đây là một hình ảnh ẩn dụ. Đó là những giá trị tốt đẹp cổ xưa, là những trầm tích văn hoá cha ông nặng lòng truyền lại, là tâm tư của biết bao con người Việt Nam dẫu có nằm xuống cũng không thôi trăn trở vì nước vì dân.
Dù muốn hay không, muôn đời vẫn thế, vẫn có những số phận nguyện gắn cả đời mình để gìn giữ nguồn gốc tổ tiên, nguyện làm người truyền lửa, giữ lửa cho văn minh loài người. Đó là sứ mệnh thiêng liêng cao cả, là định mệnh vinh quang cũng là số phận xót xa của những người con cống hiến và hi sinh mà mấy khi được sẻ chia, thấu hiểu.
Mỗi một thế hệ phải có một người lĩnh nhiệm vụ tìm sách Ước và đưa về Tản Viên, nếu bội ước, tội truyền sang báo nghiệt cho con cháu.
Lâm là nữ nhà báo tiếp tục sứ mệnh gìn giữ lịch sử như Phương, như những bà cụ dành cả đời đau đáu khát vọng tìm Sách Ước, đã từng có lúc chỉ mong thoát bỏ gánh nặng trên vai nhưng cuối cùng đã tận hưởng sứ mệnh vinh quang ấy. Lâm cũng như người trẻ tuổi của chúng ta, đừng chối từ sức nặng của lịch sử, hãy đưa đôi vai, chọn lấy nhiệm vụ cao cả, thiêng liêng tổ tiên trao lại cho mình.
2. Ánh trăng soi rọi những kiếp người đã khuất:
Cuốn nhật kí của Bá Đa Lộc sẽ đưa người đọc về với vùng đất mũi Hà Tiên, về với những vùng lịch sử còn bị phủ mờ. Cảnh Thuỵ hay vua Lê Long Đĩnh, nhà vua cuối cùng của thời Tiền Lê, người nghìn đời nay vẫn bị người đời phỉ nhổ: giết anh soán ngôi, hoang dâm vô độ, giết người làm thú vui, róc mía trên đầu nhà sư, dìm nước giết người… về sau chết vì bệnh trĩ. Vì hoang dâm nên tương truyền nhà vua bị bệnh trĩ rất nặng, khi lâm triều phải nằm nên cái tên Lê Ngoạ Triều cũng từ đó mà ra. Ngày nay, có nhiều ý kiến cho rằng những tội trạng của Lê Ngoạ Triều chẳng qua chỉ là bịa đặt.
Cô gái trẻ Phạm Thuý Quỳnh đã chọn dã sử để đưa mình về 700 năm trước, để nghe và thấu hiểu tấm lòng của vị vua trẻ này.
Những cuộc hội ngộ với những nhân vật lịch sử như Lí Công Uẩn, Mạc Thiên Tứ… làm nên sức hút của câu chuyện. Tấm lòng của những con người vì nước vì dân, nghìn năm nay vẫn thao thức, sáng tỏ và may mắn nhất đó là vẫn tìm được những tấm lòng thấu hiểu, sẻ chia. Ánh trăng soi rọi những tấm lòng đế vương…
Nhiều năm về sau còn ai sẽ nhớ tới tôi
Nếu bạn là một người hứng thú với lịch sử, nhưng đã chán những con số, sự kiện hãy thử cùng Quỳnh nương theo ánh trăng về miền quá khứ, thử lắng nghe tâm tình của những con người cách ta hàng thế kỉ kia, để chẳng thể quên biết bao tính cách, gương mặt, số phận tưởng chừng đã chấm dứt từ lâu mà vẫn còn hiển hiện ngay đây, ở thì hiện tại.
Không ai chống lại được cái chết
Trong câu chuyện này mỗi nhân vật đều trăn trở với sự hữu hạn của đời người. Nghiệt ngã và đau đớn, cái chết luôn chờ sẵn tất cả chúng ta. Với những người cả đời vì một lý tưởng truy tìm sách Ước, dường như cuộc đời họ đã hóa thành một cuộc đời chung như dòng chảy trôi không ngừng của lịch sử, tâm tư, cống hiến của họ còn mãi trong hồn cốt Việt Nam, như một thứ sức mạnh ngầm thúc đẩy những nhà báo như Lâm độc hành trên con đường tìm về quá khứ.
3. Tình yêu Tiếng Việt và văn hoá quê hương:
Ngôn ngữ là vỏ bọc của tư duy, là con thuyền chuyên chở và gìn giữ văn hoá qua các thế hệ. Trong câu chuyện này bạn sẽ thấy nổi lên một tình yêu thương đến si mê của nhà nghiên cứu ngoại quốc Bá Đa Lộc với tiếng nói của dân tộc ta.
Ngôn ngữ của họ thật đẹp… ngay cả những ngôi sao ngoài kia cũng không sánh bằng
Sự nhập thân của tác giả với các nhân vật lịch sử đôi lúc ám ảnh tới nỗi bạn sẽ phải rùng mình. Sợi dây liên kết mạnh mẽ của cô với các nhân vật lịch sử giúp họ sống dậy đầy trăn trở và chân thật.
Tôi thường nhìn thấy ông đi lại quanh căn phòng, đôi lúc ngồi ngoài sân và đăm chiêu suy nghĩ điều gì đó, ngực áo nhét cuộn da dê. Những dòng chữ đen đó trườn trên cổ và cánh tay ông, luồn dần vào mạch máu qua làn da nhễu nhão vì tuổi già
Chọn Bá Đa Lộc một người ngoại quốc phải lòng đất nước Việt Nam, những trang nhật kí của ông là tình cảm ông dành cho xứ sở này.
Tâm tư của ông dành cho vị hoàng tử nhỏ bị đưa về “mẫu quốc”, sự yêu thương thẳm sâu, chân thành ông dành cho những tiếng cười thơ trẻ, ngôn ngữ sáng trong… là minh chứng rõ ràng nhất của sức hút văn hóa, bản sắc dân tộc. Tiếng Việt trong miêu tả của ông mang âm vang của nghìn năm lịch sử, lắng đọng tinh hoa, hồn cốt của Việt Nam.
Trăng Trong Cõi là một tác phẩm ngắn đáng đọc, đáng để thưởng thức. Giữa những bận rộn sau một ngày dài, hãy thử chọn tác phẩm này như một chén trà chiều, để thấy mình lạc về những vùng đất cổ xưa, lắng nghe tâm tư và sẻ chia với họ. Lịch sử là thứ đã qua, hãy gạn lọc những trầm tích tinh hoa cho hiện tại chứ đừng đắm chìm và lạc lối trong quá khứ mù sương:
Thật ngu ngốc khi muốn xâm nhập cõi lòng người đã khuất. Cõi lòng họ cũng giống như vầng trăng đêm rằm, đẹp đẽ nhưng không thể chạm vào
Hãy để lịch sử như người dẫn đường tinh thông, hãy khám phá nó bằng một niềm say mê, hứng khởi chứ đừng biến quá khứ thành mê cung nhốt bạn khỏi hiện tại của mình.
Deal mua sách giá tốt hiện có: https://goo.gl/Tpr3nP
Review chi tiết bởi: Dương Phương Anh - Bookademy
------------
Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: https://www.facebook.com/bookademy.vn
Tham gia cộng đồng Bookademy để có cơ hội đọc và nhận những cuốn sách thú vị, đăng ký CTV tại link: https://goo.gl/forms/7pGl3eYeudJ3jXIE3