Trăm Năm Cô Đơn Reviews

Thật khó để tóm tắt cuốn sách này vì các câu chuyện dàn trải và liên tục nối tiếp nhau xoay vòng. Mình vẫn tiếp tục coi cuốn sách này là kỳ cục cho tới khi đọc được đoạn tả về cái chết của người tình Meme. Lúc này mình mới nhận ra, cả dòng họ Buendia, thậm chí cả những người không cùng huyết thống nhưng có quan hệ yêu thương hay thân cận với gia đình họ, đều chịu chung một “lời nguyền” về sự cô đơn.

Càng về nửa sau của cuốn sách thì hầu như chương nào cũng kết thúc bằng cái chết của một ai đó, và đều chết trong sự cô đơn. Đặc biệt là cái chết của Đại tá Aureliano, người từng chết đi sống lại, khiến mình liên tưởng tới Heathcliff trong Đồi gió hú, người cả đời tìm mọi cách hòng đạt được mục tiêu của bản thân cho tới khi gần chạm tới nó thì lại chết chìm trong cảm giác cô độc và trống trải. Đại tá cũng tương tự như thế, cũng đã có thời huy hoàng chinh chiến để rồi những ngày cuối đời về lại Macondo dưỡng lão với tinh thần "buông bỏ tất cả".

Làng Macondo, nơi chứng kiến trăm năm cô đơn của dòng họ Buendia cho tới những ngày cuối cùng của gia tộc ấy cũng gần như trở về hư không, cô đơn hiu quạnh.

Bi kịch bắt đầu từ khi cả José Arcadio và Aureliano Buendía phát sinh mối quan hệ với một người phụ nữ tên Amaranta và có con. Sau này cô lại còn có tình cảm với đứa cháu trai của mình, vì vậy các mối quan hệ cùng huyết hàng loạt nối tiếp nhau ra đời và tạo ra các thế hệ của dòng họ Buendia.  

Dòng họ Buendia ngoài ‘loạn luân’ thì còn có một nét đặc biệt nữa chính là sự cô đơn. Những con người của dòng họ Buendia này không chỉ cô đơn trong chính ngôi nhà đầy ắp thành viên ấy mà còn cô đơn dù bên cạnh người vợ, người chồng, tình nhân hay thậm chí là trong giấc mơ họ vẫn chỉ là sự cô đơn. Vì vậy ngoài cái tội “loạn luân” thì Buendía còn là dòng họ của những con người cô đơn.

Sự cô đơn kéo dài cho tới cả trăm năm và 7 thế hệ, cuối cùng kết thúc để chấm dứt cả dòng họ điên rồ. Hai người có cái chết khác nhau, người đầu tiên thì bị trói dưới một gốc cây và người cuối cùng thì bị kiến cắn chết.

“Sách Trăm năm cô đơn” kể câu chuyện về gia đình Buendía trên thế hệ, tập trung vào thị trấn Macondo hư cấu. Tác phẩm miêu tả sự phát triển lịch sử, gia đình và cá nhân của các nhân vật trong gia đình Buendía qua nhiều thế kỷ.

Với phong cách văn hóa Ma-rốc đặc trưng, Gabriel García Márquez kết hợp giữa hiện thực và yếu tố kỳ diệu, tạo nên một thế giới đầy màu sắc và sắc nét, nơi mà những sự kiện phi thường xảy ra và những điều tiên tri được kể.

Tác phẩm mang đậm những yếu tố thần thoại, phép thuật và thực tế kỳ diệu, và nói về tình yêu, chiến tranh, sự tham lam, sự bất công và sự tàn nhẫn của con người. Sách “Trăm năm cô đơn” đã trở thành một tác phẩm văn học kinh điển và có ảnh hưởng sâu sắc đến văn học thế giới. Nó đã giúp Gabriel García Márquez giành Giải Nobel Văn học năm 1982 và cũng là một trong những tác phẩm văn học quan trọng nhất của thế kỷ 20.

Câu chuyện kể về một dòng họ và ngôi làng nơi họ sinh sống là Macondo qua một trăm năm, tựa như một phần lịch sử của Colombia: từ khởi sinh, phát triển đến suy tàn, và tận diệt. Người đầu tiên trong dòng họ là Jose Acardio Buendia và người cuối cùng là Aureliano – người mang chiếc đuôi lợn và bị kiến ăn khi vừa mới sinh ra. Dòng họ này đã tự lưu đày vào chốn cô đơn để chạy trốn tội loạn luân.  

“Trăm năm cô đơn” có khoảng sáu mươi nhân vật, bao gồm cả chính lẫn phụ và có tất cả là sáu thế hệ. Thế hệ đầu tiên là ông José Arcadio Buendía và bà Úrsula Iguarán. Hai người họ yêu nhau nhưng bị cha mẹ hai bên ngăn cản vì hai dòng họ có mối quan hệ thân thiết lâu đời  , đã từng có người vì kết hôn cận huyết nên sinh ra đứa trẻ với cái đuôi lợn. Nhưng vì tình yêu, hai người vẫn quyết định tiến tới với nhau, tuy vậy, Úrsula vẫn luôn lo lắng mỗi khi những đứa con của bà sinh ra, bà thường kiểm tra thật tỉ mỉ xem có thứ gì thuộc về con vật trên người chúng không.

Trải qua năm đời khác nhau, Úrsula nhận ra rằng, ở những đứa con, đứa cháu dòng họ Buendia đều có một điểm chung: đó là nỗi cô đơn. Nỗi cô đơn của những con người ấy mang hình thái khác nhau. Nhân vật trong “Trăm năm cô đơn” được phân ra làm hai tuyến: José Arcadio và Aureliano. Trong đó những Aureliano luôn có trí thông minh tuyệt vời nhưng lại trầm tư, ủ dột và lánh đời thì những José Arcadio bao giờ cũng khỏe mạnh, táo bạo và sống chan hòa nhưng cuối cùng đều thất bại và cô đơn. Chính sự giống nhau này đã gây cho Úrsula Iguarán luôn có cảm giác thời gian quay tròn, vì bà lão cứ nhận thấy các thế hệ sau giống hệt thế hệ trước. Khi về già, bà luôn nhầm lẫn José Arcadio Segundo và Aureliano Babilonia với ngài đại tá Aureliano Buendía con trai mình. Pila Ternera cũng nhận ra những nét tương đồng giữa các thế hệ trong dòng họ. Cái vòng tròn lớn nhất là dòng họ Buendía chạy trốn tội loạn luân, để rồi trải qua bảy thế hệ lại phạm vào tội loạn luân và bị tuyệt diệt.

Trong cái vòng tròn lớn là các vòng tròn nhỏ, là cuộc đời của mỗi nhân vật. Tiêu biểu là ngài đại tá Aureliano Buendía, khi còn trẻ sản xuất những con cá vàng, tham gia chiến trận, về già lại sản xuất những con cá vàng; đó là cặp anh em sinh đôi Aureliano Segundo và José Arcadio Segundo, khi còn bé giống nhau từ ngoại hình cho đến hành động, lớn lên một trở thành kẻ ăn chơi trác táng, một trầm tư lánh đời khi đến chết lại giống nhau như đúc. Những vòng tròn nhỏ này, những mảnh vụn thời gian, đánh dấu những cố gắng của các thế hệ trong dòng họ Buendía muốn thoát khỏi nỗi cô đơn. Nhưng hết thảy đều vô ích và thất bại, tựa như bản án mà tạo hóa đã sắp đặt lên con người: chúng ta vĩnh viễn sẽ bất lực trước cô đơn .

Những sự kiện lịch sử từng xảy ra ở Colombia và Mỹ Latinh được tác giả tái hiện chính xác tới từng chi tiết  . Đó là cuộc nội chiến triền miên và khốc liệt giữa phái Bảo hoàng và phái Tự do. Sĩ quan hai phái ban ngày đánh nhau kịch liệt, ban đêm làm bạn với cờ bạc. Trong  “Trăm năm cô đơn”, điều đó được phản ánh trong quan hệ bạn bè giữa đại tá Aureliano và tướng Raquel Moncada. 

Sự kiện xuất hiện căn bệnh mất trí nhớ trong ngôi làng Macondo thời kì này, cũng không khỏi làm cho chúng ta liên tưởng đến lịch sử khai phá châu Mỹ của người châu Âu. Các đế quốc thực dân đã chinh phục những dân tộc da đỏ không chỉ bằng sự mua chuộc, gươm, súng, mà đặc biệt là bằng vi trùng, biểu hiện thông qua những căn bệnh dịch mà người da đỏ chưa bao giờ nếm trải. Người châu Âu nhờ có kháng thể từ trước nên sẽ có sức đề kháng mạnh hơn, còn người da đỏ hầu như bị tuyệt diệt trong những trận dịch lây lan một cách nhanh chóng. “Khắp nơi ở châu Mỹ, các bệnh dịch do người châu Âu mang tới… giết chết 95% dân số người châu Mỹ bản địa tiền Columbus”.

Căn bệnh dịch mất trí nhớ trong làng Macondo thời kì này cũng được đem đến bởi một nhân vật “ngoại lai” , đó là sự xuất hiện của Rebecca, cô con gái nuôi kì lạ với nỗi đam mê ăn đất. Một ví dụ khác là vụ thảm sát hơn ba ngàn người tại ga tàu, là một vụ án có thực từng xảy ra ở Colombia vào cuối những năm 20 thế kỷ XX nhưng đã được tác giả huyền thoại hóa theo hướng quái dị để bộc lộ bản chất xấu xa, đê tiện, tàn nhẫn của tư bản Mỹ.

Trước hết, “Trăm năm cô đơn” là một sự song chiếu huyền thoại: song chiếu cuộc sống ở làng Macondo với cuộc sống đời thực, song chiếu với những sự kiện lịch sử từng xảy ra ở Colombia và Mỹ Latinh với những sự kiện diễn ra trong tiến trình 100 năm của gia tộc Buendya, song chiếu những nguyên mẫu con người có ngoài đời thực với sự hư cấu của con người tiểu thuyết và song chiếu giữa những con người trong gia tộc Buendya với nhau. 

Cái có thực trong thời gian ra đời “Trăm năm cô đơn” vào 1928, khu vực Mỹ La Tinh vốn là một khu vực cổ hủ, lạ hậu. Nhưng khi song chiếu lên làng Macondo, sự cổ hủ, lạc hậu ấy đã được phóng đại, huyền thoại hóa trở nên hư ảo. Những vật dụng hết sức thường nhật và được phổ biến trên thế giới như nam châm, kính lúp, la bàn, nước đá (thời kì đầu), máy hát, xe lửa (thời kì sau)…, được người digan hay đám tư bản mang tới làng Macondo lại trở thành những thứ phù phép, phép màu đối với dân làng ở đây. 

Những sự kiện lịch sử, chính trị từng xảy ra ở mảnh đất Gabriel Garcia Marquez sinh sống được tác giả tái hiện trong tác phẩm chân thực tới từng chi tiết. Công cuộc vượt núi băng rừng khai khẩn làng Macondo của cụ tổ gia tộc Buendya; cuộc nội chiến khốc liệt, triền miên giữa hai phe phái: một bên là phái Bảo hoàng, một bên là những người thuộc phái Tự do. Và cuộc chiến tranh này được phản ảnh gần như trong suốt cuộc đời đại tá Aureliano.

Nhưng ngay chính trong những sự kiện bám sát theo tiến trình phát triển của lịch sử đó cũng ẩn chứa những yếu tố huyền thoại được song chiếu vào tác phẩm. Hành trình vượt núi băng rừng, rồi lại vượt rừng băng núi từ làng Macondo về đời thực của cụ tổ Buendya là câu chuyện như lạc vào một mê cung với những yếu tó hoang đường, hư ảo. Cuộc đời hoạt động cách mạng sôi nổi của đại tá Aureliano khiến ông trở thành huyền thoại, là một trở ngại cho nhà cầm quyền nhưng trong suốt quá trình hoạt động, những trận chiến nổ ra do ông đứng đầu gần như lại chỉ có bại mà không có thắng. Để đến cuối cùng là thất bại hoàn toàn về mặt tinh thần của đại tá Aureliano khi ông chính thức thu mình lại trong cõi cô đơn nơi xưởng kim hoàn chế tác những con cá vàng của ông.

Và hơn cả, sự song chiếu huyền thoại trong tiểu thuyết “Trăm năm cô đơn” còn là sự song chiếu của chính các huyền thoại trong câu chuyện với nhau. Huyền thoại về gia tộc Buendya, mở đầu bằng sự loạn luân với kết cục đẻ ra đưa con có chiếc đuôi lợn; kết thúc cũng bằng sự loạn luân với đứa con của Aureliano Babilonia và Amaranta Ucsula mang chiếc đuôi lợn. 

Trong bóng hình của những người con, người cháu, những người sống ở hiện tại luôn mang hình dáng của người đi trước, người đã khuất qua cách đặt tên bằng những cái tên đã trở thành luật bất thành văn của gia tộc Buendya: Accadio, Aureliano cho con trai và Ucsula, Amaranta, Remediot cho con gái. Cách đặt tên như vậy làm nên tính tuần hoàn, một thứ thời gian lịch sử xoay vòng trong đời sống của gia tộc Buendya. Qua những cái tên ấy là những mảng ký ức đầy cô đơn suốt hơn 100 năm của cả một gia tộc. Mà ký ức ấy, những gì đã chìm vào dĩ vãng, các cái chết lại luôn chẳng ngủ yên, chúng sống trong những cái tên và hiện hữu ngay trong cuộc sống thực: Sự xuất hiện của bóng ma Prudenxio Aghila, Menkyadet, Hose Acadio Buendya… 

Ngoài ra, sự song chiếu còn được thể hiện từ những hình tượng có thực ngoài đời được nhà văn tưởng tượng, đắp nên nó màu sắc huyền thoại đến mức tưởng như vô lý. Như trường hợp của Remediot – Người đẹp. Trong nguyên mẫu đời thực, Remediot không đẹp và cũng chỉ mang thân phận của một người hầu, sự mất tích của cô ta không ai biết là do đâu rồi cuối cùng cô ta đi đâu. Nhưng đến “Trăm năm cô đơn”, tác giả đã khoác lên nhân vật Remediot – Người đẹp một thân phận mới, nhan sắc mới cùng một sự biến mất đầy huyền ảo. 

Bởi thế, với sự song chiếu huyền thoại, Gabriel Garcia Marquez trên nền những sự kiện lịch sử có thật, những con người có thật; ông đã đan cài chúng với những sự kiện, chi tiết hư cấu và tạo nên sử tính cho tiểu thuyết.

“Một viên đạn găm vào cuộc sống buộc anh suốt đời nằm liệt trên giường. Anh chết già trong nỗi cô đơn, không một tiếng rên rỉ, không một lời chửi bới, không một âm mưu bội phản. Anh mòn mỏi sống trong hoàn cảnh bị những kỷ niệm dằn vặt và đàn bướm vàng không để cho anh có lấy một phút yên tĩnh. Anh bị xã hội bỏ rơi vì là một tên ăn trộm gà.”

“Trăm năm cô đơn” có 492 trang nhưng phải tới trang 346, tức khoảng ¾ cuốn sách và đọc được những dòng kia, mình mới vô tình phát hiện ra có một nỗi cô đơn đang âm thầm ám lên cuốn sách này.

Một cuốn sách kỳ quặc...

Ấn tượng của mình khi đọc từ những trang đầu tiên là cuốn sách này thật kỳ quặc, thậm chí có phần gàn dở, từ câu chuyện cho tới cách kể chuyện. Khung cảnh mở ra nó hoang sơ như một thế giới người ta sống bằng bản năng mà chưa hình thành trí khôn hay sự sắc sảo, tinh thông vậy. Đến cả câu chuyện cũng được kể theo một cách khá lộn xộn nếu chẳng may bạn không theo kịp câu chuyện.

Tình dục buông thả, những đứa trẻ ra đời như con rơi con vãi, những công cuộc đầu tư và phung phí của cải để theo đuổi mục tiêu ngớ ngẩn,... Nhưng kỳ thực, khi ngài Buendía đời đầu tiên thất bại sau cuộc khai hoang và chấp nhận thất bại thì kể cũng thật tội, như giấc mơ và hoài bão tự dưng bị vùi dập và tắt ngấm vậy.

Nửa sau của sách thậm chí còn loạn lạc hơn. Người trần thì bay lên trời, người sống thì không ai nhìn thấy, hồn ma thì quay về quẩn quanh, các cụ già sống như sẽ chẳng thể nào chết,... Có những đoạn có thể do lối kể chuyện phóng đại nên câu chuyện vốn dĩ đã kỳ cục còn trở nên kỳ cục gấp bội.

7 thế hệ của một dòng họ chung sống và chồng chéo lên nhau, người này vừa về với lòng đất thì đứa trẻ kia lại được ra đời với những cái tên giống nhau được đặt từ đời này qua đời khác. Cả câu chuyện của cuộc đời họ cũng như một vòng lặp bị dính lời nguyền của gia tộc khi những đứa con, đứa cháu lại trải qua hoàn cảnh và cảm giác của thế hệ cha ông, cụ cố.

Nếu bạn nghĩ “Trăm năm cô đơn” vì là một cuốn tiểu thuyết kinh điển của một tác giả người Columbia nên sẽ khó đọc và nhàm chán thì bạn đã sai. Truyện không được kể hoàn toàn theo thứ tự thời gian mà đôi lúc có sự hoán đổi, có những thứ được bật mí trước kích thích sự tò mò của người đọc. Cảm tưởng như có một nhà tiên tri đang dự đoán cho chúng ta nghe những chuyện sẽ xảy đến đối với dòng họ này (và nhà tiên tri này….à không, mình nghĩ các bạn nên đọc để biết ). G.G.Márquez sở hữu lối kể chuyện lôi cuốn và đầy hấp dẫn, đan xen giữa những chi tiết hoang đường và hiện thực, phủ lên cuốn sách bầu không khí hư hư thực thực mà sau này đã trở thành một trường phái nổi bật trong nền văn chương Mỹ Latin - “Chủ nghĩa hiện thực huyền ảo”. Đó là một trào lưu nghệ thuật, một lối viết mà những người theo chủ nghĩa này quan niệm rằng bên cạnh thực tại còn có sự tồn tại của các yếu tố tâm linh, tôn giáo, các huyền thoại hay truyền thuyết. Có ý kiến cho rằng bởi vì “Trăm năm cô đơn” chứa nhiều yếu tố hoang đường nên khiến họ cảm thấy phi lý và khó hiểu khi đọc. Tuy nhiên nếu tìm hiểu và chiêm nghiệm những yếu tố này thì ta sẽ thấy tác giả hoàn toàn không tự nhiên mà sáng tạo ra những chi tiết đó. “Chủ nghĩa hiện thực huyền ảo” đã giúp G.G.Márquez phản ánh thực tại vào trong trang sách một cách tài tình, tái hiện những tư liệu có thật vào trong câu chuyện của mình thật khéo léo. Ngoài ra nó còn giúp câu chuyện bớt nhàm chán, cũng bằng giọng kể vô cùng thu hút của tác giả đã biến những yếu tố này trở nên lôi cuốn hơn. Vì thế, mặc dù phản ánh khá nhiều sự kiện trong thực tế (như công ty chuối, các cuộc nội chiến, cuộc đàn áp và thảm sát công nhân tham gia đình công,…) nhưng “Trăm năm cô đơn” không hề là một cuốn sách lịch sử khô khan, hơn nữa lại khéo léo tránh đụng chạm những vấn đề nhạy cảm ngoài thực tại.

Hệ thống nhân vật đồ sộ cùng bảng gia phả đầy những cái tên na ná nhau cũng là thứ ngăn cách độc giả đến với cuốn sách. Thế nhưng chỉ cần đọc cùng một sự tập trung nhất định thôi bạn sẽ không còn cảm thấy quá khó khăn trong việc nhớ và phân biệt các nhân vật. Bởi với mỗi nhân vật thì G.G.Márquez không chỉ sáng tạo ra cho có mà ông đầu tư rất nhiều vào các nhân vật của mình. Nói riêng trong dòng họ Buendía, tuy mình cũng hơi thắc mắc là tại sao họ lại tự làm khó mình khi đặt tên cho con cháu giống nhau đến vậy, loanh quanh chỉ có “José Arcadio”, “Aureliano”, “Amaranta”, “Remedios”, Úrsula”,… Nhưng mình nhận ra đó là cách mà tác giả muốn nhấn mạnh và cho ta biết rằng “thời gian là một vòng tròn” và số phận của những người thuộc dòng họ này là giống nhau. Tuy vậy, với mỗi nhân vật tuy nhập nhằng về cái tên giống nhau nhưng lại có những đặc điểm và câu chuyện riêng, đủ cho ta phân biệt họ. Còn nếu xét chung trong toàn bộ tác phẩm, thì những nhân vật còn lại cũng không phải được thêm vào chỉ để cho có mà có một vai trò nhất định. Giả dụ, Melquíades - một người digian vốn không liên quan đến dòng họ lại rất được coi trọng và sau ta sẽ nhận ra vai trò của ông khá quan trọng, ẩn hiện trong suốt 7 thế hệ của nhà Buendía. Hay như Rebeca - một đứa con nuôi không biết từ đâu đến tại sao lại được đưa đến nhà Buendía trong khi nhà này không hề thiếu con? Rebeca là một nhân vật được G.G.Márquez đưa vào để làm đối trọng với toàn bộ những đứa con cháu nhà Buendía. Bởi cũng như Úrsula đã nhận ra, Rebeca tuy không chảy dòng máu của nhà Buendía trong người, nhưng lại là đứa có được thứ mà họ không có - một trái tim yêu thương mãnh liệt. Hoặc như 17 đứa con rơi của Đại tá Aureliano Buendía, tuy được hoài thai với 17 người phụ nữ khác nhau ở từng nơi mà đội quân của Đại tá đi qua, nhưng lại có chung một đặc điểm dễ dàng nhận thấy ở dòng họ - sự cô đơn. Hay như Petra Cotes - người tình suốt đời của Aureliano Segundo (đời thứ 4) cho thấy tuy chỉ là một người phụ nữ không danh phận nhưng lại có trái tim yêu đương sục sôi và lòng vị tha còn to lớn hơn người vợ chính danh của ông. Tóm lại, không có gì để chê đối với hệ thống nhân vật của “Trăm năm cô đơn”, dù nhiều nhưng không trùng lấp, không nhạt nhòa, không thừa thải.

Cuối cùng, điều làm mình nhận ra “Trăm năm cô đơn” vô cùng đáng đọc đó là khi cuốn sách gấp lại, nó kích thích mình muốn tìm hiểu nhiều hơn. Mình tìm đọc những bài phân tích chuyên sâu về tác phẩm, về “chủ nghĩa hiện thực huyền ảo”, cả về văn hóa và con người Mỹ Latin. Một tác phẩm hay và có giá trị là tác phẩm thôi thúc ta nghĩ về nó nhiều hơn sau khi đọc, để sáng tỏ trong ta những điều ta chưa biết.

Ngay từ tựa đề, “Trăm năm cô đơn” hiện lên với một sự mệt mỏi, chán chường và sẵn sàng thách thức bất cứ ai có ý định chinh phục gần 500 trang sách của nó. Đó là một nỗi sợ hãi vô hình, sự ngần ngại được tổng hòa từ những yếu tố như: văn học kinh điển; tác phẩm được đánh giá cao nhất của tác giả đạt giải Nobel Văn học năm 1982; những cái tên xa lạ và khó đọc đến từ vùng đất Mỹ La tin; một bảng gia phả chằng chịt khiến ta hoa mắt,… Trên hết, có mấy ai thích nỗi cô đơn, mà lại còn là một trăm năm cô đơn. Thế nhưng thiên tiểu thuyết của Gabriel García Márquez bằng cách khai thác sự cô đơn trong tận xương tủy của một dòng họ 7 thế hệ, đã lôi cuốn người ta đắm mình vào câu chuyện dài dằng dặc kéo dài hơn 100 năm đó. Mình thì không dám nhận xét là cuốn sách này hay hay dở, bởi vì thời gian, những giải thưởng, những lời tán dương mà người ta dành cho nó đã quá đủ để minh chứng cho giá trị của tác phẩm. Bằng cảm nhận và vốn hiểu biết ít ỏi của bản thân mình, bài viết này muốn mang đến cho những ai chưa đọc “Trăm năm cô đơn” một “động lực” để trải nghiệm nó, bằng cách nêu lên một vài điểm mà mình thấy hay trong tác phẩm đồ sộ này của G.G.Márquez.

Cốt truyện của “Trăm năm cô đơn” được gói gọn trong sự hình thành và suy vong của dòng họ Buendía, từ điểm khởi đầu là José Arcadio Buendía và Úrsula Iguarán vì chạy trốn tội loạn luân mà đi đến vùng đất mới và lập nên làng Macondo, cho đến điểm kết thúc là cậu bé Aureliano có đuôi lợn đã thiệt mạng ngay sau khi được sinh ra vì bị kiến ăn thịt do là kết quả của một mối tình loạn luân. Bao phủ lên 7 thế hệ của cả dòng họ này là một nỗi lo lắng về sự loạn luân (sợ sinh ra những đứa con có đuôi lợn) và đã được hình tượng hóa bằng một đặc tính cố hữu trong tâm lý những người thuộc dòng họ này - thích sự cô đơn. Mình thích cách mà tác giả đã lấy “nỗi cô đơn” của con người ra để làm “xương sống” cho toàn bộ tác phẩm. Mình đã từng thắc mắc về tựa đề, tại sao một dòng họ trải qua đến 7 thế hệ, vợ - chồng - con - cháu - anh - chị - em - cô - dì - chú - bác đủ cả mà sao lại “cô đơn”? Phải chăng đây là cuốn sách viết về một người trải qua một trăm năm trong sự cô đơn hiu quạnh? Thế nhưng sau khi đã đọc, mình nhận ra sự “cô đơn” trong tác phẩm mang nhiều ý nghĩa hơn thế. Như đã nói, bởi vì hôn nhân của chính mình (cũng là điểm khởi đầu cho dòng họ Buendía) là một mối quan hệ loạn luân nên bà Úrsula Iguarán luôn luôn lo lắng rằng con cháu của mình sinh ra sẽ có đuôi lợn. Rất may là trong cả 6 thế hệ, không có đứa bé nào được sinh ra là kết quả của một mối tình loạn luân, cũng không có cái đuôi lợn nào (cho đến đứa trẻ của thế hệ thứ 7 là Aureliano thì có). Thế nhưng nỗi lo lắng vẫn hiện diện một cách thường trực và đè lên dòng họ này. Tuy không có đuôi lợn, nhưng cái bản chất “thích cô đơn” của những người trong dòng họ lại chính là điểm yếu, là “cái đuôi lợn” mà họ luôn lo sợ. Như một nhát dao chí mạng của số phận, không biết bằng cách nào mà những con người này dù được sinh ra với những đặc tính tốt nhưng cuộc đời luôn phải chịu sự giày vò của nỗi cô đơn sâu trong tâm trí. Sự cô đơn trong tác phẩm được lột tả bằng muôn hình vạn trạng, được nêu lên như là nguyên nhân, là chất xúc tác cho từng hành động, từng suy nghĩ, từng quyết định của nhân vật. Nó xuất hiện nhiều đến mức buộc ta phải đặt câu hỏi rằng liệu nó chỉ đơn giản là thứ biểu trưng cho hình phạt mà cái dòng họ Buendía phải chịu khi chạy trốn tội loạn luân, hay liệu nó còn mang ý nghĩa nào khác khi nhìn toàn cảnh vào toàn bộ tác phẩm.

Bằng câu chuyện tưởng như chỉ đơn thuần là kể về sự thịnh suy tồn vong của một dòng họ, hóa ra cái dòng họ ấy dưới ngòi bút của G.G.Márquez còn là hình ảnh tượng trưng cho mảnh đất và con người Mỹ Latin thời bấy giờ. Đó chính là thứ tạo nên giá trị và tác động to lớn của “Trăm năm cô đơn” ngay từ khi nó mới được xuất bản lần đầu tiên. Từng nhân vật trong dòng họ Buendía (mà nếu đọc qua các bạn sẽ thấy) có những đặc điểm mà ta có thể so sánh với con người Mỹ Latin ngoài đời thực như: ít bảo thủ, nhạy bén, lối sống mãnh liệt cuồng nhiệt, sôi nổi, bị hấp dẫn bởi những cái mới về khoa học kỹ thuật đồng thời cũng có niềm tin vào thế giới tâm linh và tôn giáo. Ngoài ra, cái đặc tính “luôn cảm thấy cô đơn” chảy trong huyết mạch dòng họ Buendía còn là phương tiện để G.G.Márquez lên tiếng về thực trạng của Mỹ Latin thời bấy giờ đó là lối sống cá nhân, vị kỷ. Cùng với việc phản ánh lối sống cô đơn ích kỷ đó, tác giả cũng đồng thời lồng vào câu chuyện các sự kiện về “công ty chuối”, “đoàn tàu hỏa” đã đưa người nước ngoài, khách du lịch, gái điếm,…đến với Macondo, từ đó cho ta thấy một bức tranh toàn cảnh về hiện thực của Mỹ Latin lúc bấy giờ. Vốn là một khu vực được tìm ra khá trễ, cộng với ngăn cách về mặt địa lý thì Mỹ Latin có phần tụt hậu hơn so với phần còn lại của thế giới. Họ thích thú khám phá những cái mới đồng thời cũng phải tiếp nhận làn sóng giao lưu hội nhập quốc tế. Do đó, tác giả G.G.Márquez muốn cho ta thấy lối sống vị kỷ, cô đơn của con người có thể ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống, tương lai và vận mệnh của Mỹ Latin. Đây là một tác phẩm có ý nghĩa bởi nó phản ánh được con người và thời cuộc, nên dễ nhận được sự đón nhận đông đảo từ quần chúng. Giống như tờ nhật báo The Sydney Morning Herald đã nhận xét: “Ở Mỹ Latin, ai ai cũng đọc tác phẩm này, từ các giáo sư cho đến dân lao động và cả gái điếm”. Sẽ là không hề phí hoài nếu bạn bỏ thời gian ra để đọc một tác phẩm có tầm vóc như thế.

Cuốn sách "Trăm năm cô đơn" của Gabriel García Márquez, một tác phẩm đã đoạt giải Nobel văn chương năm 1982, là một hành trình tuyệt vời đưa độc giả vào thế giới ma thuật của văn học. Với một câu chuyện đầy cảm xúc và sự đan xen giữa thực và hư cấu, Marquez mang đến một tác phẩm kỳ diệu về tình yêu, cô đơn và sự sống.

Cuốn tiểu thuyết bắt đầu với Gabriel García Márquez mắc kẹt trong một khủng hoảng sáng tác, nhưng một ngày nọ, ông tìm được nguồn cảm hứng. Ông đã hứa với vợ mình rằng sẽ kể cho bà nghe một câu chuyện đặc biệt, với giọng điệu của bà ngoại khi ông còn nhỏ. Và từ đó, câu chuyện của dòng họ Buendía và ngôi làng Macondo bắt đầu được dệt lên.

"Trăm năm cô đơn" là một hành trình qua trăm năm lịch sử của một dòng họ, một góc nhìn sâu sắc vào Colombia. Từ sự ra đời, phát triển, suy tàn và tận diệt, câu chuyện này tái hiện một phần lịch sử đầy đau thương của đất nước. Dòng họ Buendía bắt đầu với Jose Arcadio Buendía và kết thúc với Aureliano, chàng trai mang trên mình dấu hiệu bi kịch và bị chấp niệm ngay từ lúc mới sinh. Họ buộc phải sống trong sự cô đơn, trốn chạy khỏi tội ác gia tộc.

Cuốn sách đầy cảm xúc này giới thiệu khoảng sáu mươi nhân vật, từ các nhân vật chính đến phụ, kéo dài qua sáu thế hệ. Jose Arcadio Buendía và Úrsula Iguarán là thế hệ đầu tiên, hai người yêu nhau mặc dù bị gia đình ngăn cản vì mối quan hệ thân thiết giữa hai dòng họ. Tuy nhiên, tình yêu đã thắng lên, và mặc dù Úrsula luôn lo lắng cho sự xuất hiện của những đứa con, bà kiểm tra từng chi tiết nhỏ trên cơ thể chúng để đảm bảo rằng không có dấu hiệu của quá khứ đen tối.

Đối với những người yêu thích văn học, "Trăm năm cô đơn" là một tác phẩm không thể bỏ qua, một cuốn sách kinh điển đầy sức sống và khám phá tinh tế về thế giới của chúng ta.

Là trăm năm con người vò võ cuộn mình lại với sự trống trải của thời cuộc? Hay là trăm năm tình yêu mãnh liệt nhưng chẳng dũng cảm mà nói ra thành lời?

Những con người, những số phận đã được định sẵn trên tấm da thuộc của dòng họ Buendía như chẳng thể thoát khỏi số mệnh “Trăm năm cô đơn“. Có người chấp thuận, lãnh cảm sống một đời với không chút cảm xúc vui buồn nào. Có người buông xuôi để mặc cho tình yêu cứ thế vuột mất với tất cả lí do “chính đáng” có thể nghĩ ra. Lại có kẻ gồng mình lên để đấu tranh, cho tình yêu, cho những phức cảm ham muốn bị ngăn trở bởi định kiến tồn tại ở mọi “xã hội văn minh” mà ta vẫn thường thấy. Kết cục nào cho những kẻ đó? Liệu trăm năm cô đơn có phải một lời nguyền chẳng thể hoá giải nổi không? Hay chính những con cháu Buendía đang đời đời kiếp kiếp giam hãm mình trong đó, với những nỗi sợ vô hình khiến họ chẳng dám mạnh mẽ mà nhìn sâu vào những cảm xúc rối bời trong lòng mình?

Bằng khả năng tưởng tượng độc đáo cùng tư duy rành mạch, Gabriel García Márquez đã kể cho người đọc câu chuyện sinh động và hấp dẫn trải qua 7 đời của dòng họ Buendía, với nỗi cô đơn cùng cực và những ham muốn phóng túng đến mức điên dại bộc phát ra bằng những cách thức khác nhau. Sự đan xen nhuần nhuyễn giữa huyền ảo và thực tế cùng những sự kiện, tên riêng chồng chéo của các nhân vật có lẽ là thách thức tuyệt vời cho sự đọc và tư duy của độc giả.

Với tình yêu, với sự phóng khoáng trong những ham muốn thể xác nhưng tâm hồn tràn ngập sự cô đơn, Gabriel García Márquez đã cho độc giả thấy tất cả những triết lý và những vô lý của cuộc đời. Những khát vọng tưởng chừng như chính nghĩa trong cuộc chiến tranh, của người lãnh đạo được tôn sùng, tất thảy cũng chỉ là những chết chóc, những máu me, những ảo tưởng về thời cuộc, về quyền lực sinh sát của một kẻ với trái tim trống rỗng. Hay chính kẻ đó vào trăm năm sau, lại bị sự tàn khốc của thời gian đánh gục, khi người đời chất vấn nhau về sự tồn tại của con người ấy, về giai thoại ấy như những lời ma mị của chính phủ đương thời.

Trăm năm, hay hơn cả trăm năm, là một sự hồi vọng, cho những huy hoàng, những tan vỡ, những hạnh phúc cùng đớn đau đi qua 43 kiếp người. Cảm ơn ba dịch giả Nguyễn Trung Đức, Phạm Đình Lợi và Nguyễn Quốc Dũng đã truyền tải lại ngòi bút phóng khoáng, trữ tình nhưng đầy sâu cay và châm biếm trong áng văn chương này của Gabriel García Márquez.

Đối với cá nhân tôi, “Trăm năm cô đơn” có vị trí danh dự trong danh sách các tác phẩm văn chương phải đọc trong đời. Bởi những quy luật, những triết lý sâu sắc, những bài học vô nghĩa tất thảy đều được gửi gắm nơi đây.

Trăm năm cô đơn thực ra không phải là một cuốn sách quá khó đọc nếu mọi người bám sát vào cốt truyện và gia phả như mình. Nó là một cuốn tiểu thuyết cô đơn - cô đơn như chính cái tên của nó vậy - và có khả năng lan tỏa cái năng lượng cô đơn ấy tới những người khác. Nhưng để đổi lấy một câu chuyện về “những dòng họ bị kết án trăm năm cô đơn không có dịp may lần thứ hai để trở lại làm người trên mặt đất này” thì chịu đựng cảm giác cô đơn ám ảnh ấy có lẽ cũng đáng…