Từ trước đến nay chỉ cần
nghe đến Triết học là bao nhiêu thế hệ sinh viên đã thấy khiếp vía. Những cuốn
giáo trình dài miên man không hồi kết, những nguyên lý khó hiểu, những mùa thi
thức trắng đêm mà kết quả thu được chỉ lẹt đẹt D, D+,.. Có lẽ đây chính là
nguyên nhân hình thành nỗi sợ hãi muôn đời cho sinh viên với Triết Học. Tuy
nhiên qua ấn phẩm mới nhất của mình Mariru Harana đã cho bạn đọc cái nhìn mới mẻ,
nhân văn với lĩnh vực khoa học đặc thù này. Thông qua mạch truyện đơn giản về
cuộc gặp gỡ của Kojima Arisa- một thiếu nữ người Nhật với nhà triết học
Nietzche, những triết lý sinh động về cuộc sống đã được diễn tả một cách đầy ý
nghĩa.
Hẳn nhiều bạn đọc đang
tự hỏi Nietzche là ai? Sao nghe tên người này có vẻ quen quá nhưng sao cũng lại
thấy lạ quá nhỉ. Vâng, đúng là có quen thật, Nietzche là nhà triết học mà ít nhất
một lần trong đời hẳn ai cũng đã từng nghe qua. Chỉ là một nhẽ là từ trước đến
nay, chúng ta thường chỉ biết đến Mác, Ăng-ghen, Lê-nin, Hồ Chí Minh mà không để
ý đến nhà triết học người Đức thế kỉ mười chín này. Vậy trước tiên chúng ta hãy
cùng nhau đi tìm hiểu đôi nét về Nietzche nhé.
Niezche sinh ra trong một gia đình giàu có, bố là
linh mục. Tuy nhiên bố ông qua đời từ khi ông còn rất nhỏ. Kể từ đó ông lớn lên
và sống giữa những người phụ nữ là mẹ, em gái và bác gái. Niezche được mọt người
ngưỡng mộ vì tài năng của mình, chẳng hạn ông trở thành giáo sư đại học ngày từ
khi còn rất trẻ. Tuy nhiên khi về già ông thường xuyên có những thành động lập
dị đến mức người ta nói rằng ông bị điên. Ông kết thúc cuộc đời mình trong tình
trạng như vậy.
Đó là những gì sơ lược nhất về nhân vật đóng vai trò trung tâm của tác phẩm này. Tuy nhiên để hiểu kĩ hơn về con người bị đáng giá là “ lập dị” chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu về tác phẩm.
1. Nhiệt huyết trong mỗi trái tim
Có một sự thật rằng, mỗi
người đã đi đúng con người tương lai được vẽ ra cứ như vậy tốt nghiệp cấp ba, học
lên đại học, đi làm rồi kết hôn. Nhưng trên con đường ấy đã ai một lần từng suy
nghĩ nghiêm túc về ý nghĩa cuộc đời mình, rằng bản thân sống vì cái gì. Bởi vì
thay vì suy nghĩ chủ đề lớn lao mình sinh ra để làm gì, con người ta có thiên
hướng quan tâm đến những sự việc mang tính chất hiện thực.
Bởi thời đại ngày nay,
người ta không còn quan tâm nhiều theo đuổi ý kiến cá nhân, mà thay vào đó bị
hòa vào những thứ bị coi là tốt. Đây là thời đại mà ai đó kiên quyết muốn khẳng
định cá tính, dành toàn bộ nhiệt huyết vào thứ gì đó sẽ bị coi là đi chệch quỹ
đạo công chúng và bị mọi người miệt thị, cho rằng đó là điều kì quặc. Chẳng hạn,
trong một buổi đi chụp kỉ yếu, một bạn gái có thể không quan tâm đến những đẹp theo “chuẩn” mà chỉ muốn tự tin thể hiện
cá tính của mình với “kiểu người châu Phi” sẽ bị coi là lập dị. Đứng từ cái
nhìn của đám đông, người mang cá tính và sống với phong cách chủ quan sẽ là đối
tượng của lòng ghen tức. Từ phương diện của đám đông, bạn nữ ấy có thể thật quê
mùa, xấu xí và ngu ngốc. Hình ảnh bạn nữ ấy có khi sẽ bị mọi người dèm pha vì
vô hình chung bạn làm mất hình ảnh đẹp đẽ của tập thể. Người coi kẻ khác là lũ
ngốc, họ không dành thời gian cho cuộc sống của mình mà đi ghen tức với cuộc đời
của người khác.
Nếu sống mà không mang nhiệt huyết,
thế giới của bản thân sẽ bị lòng đố kị chi phối.
Vậy nên đừng vội bộc lộ
phản ứng phủ nhận đối với những thứ mang cá tính, trong khi bản thân chưa biết
điều gì cả. Hãy sống một cuộcđời có thể đốt cháy lòng nhiệt thành của bản thân,
chứ không phải là một cuộc đời để cho ai đó ngắm nhìn.
2. Nuôi dưỡng thế giới tâm hồn
Lựa chọn cái gì tức là chấp nhận khả
năng xảy đến với bản thân sau khi đã không lựa chọn phương án còn lại.
Nếu chỉ nói duy nhất từ
khả năng chúng ta sẽ nghĩ đến điều gì đó tích cực về tương lai. Tuy nhiên tương
lai là thứ không thể đoán trước được. Tương lai là kết quả của nhiều sự lựa chọn
trong hiện tại và quá khứ. Nói vậy có nghĩa là tương lai không phải thứ tự
nhiên có thể đến mà là thứ được tạo ra từ những lựa chọn của bản thân. Đi cùng
với sự lựa chọn luôn là nỗi bất an của bản thân. Càng vào lúc có thể nhìn thấy
những thứ có vẻ chạm tay tới được, chúng ta càng cảm thấy nỗi bất an dâng tràn.
Con người không bất an với những thứ mà biết chắc chắc chắn rằng mình không thể
làm được hoặc chẳng thể với tới. Thế nhưng, chúng ta lại luôn bao vây trong nỗi
bất an với tới những thứ có khả năng thực hiện được.
Một ví dụ rằng, ngay ở
đội tuyển bóng đá của chúng ta hiện nay, chúng ta rất khó để xưng hùng xưng bá
trong khu vực Đông Nam Á. Mặt khác, trong những năm vừa qua, đội tuyển của
chúng ta luôn đạt được những kì tích trong danh sách anh tài Châu Á. Vậy có phải
đội tuyển nước ta không có thực lực. Không phải, bởi ở ngay vùng Đông Nam Á,
trước mỗi vòng đấu loại trực tiếp chúng ta luôn bất an bởi kì vọng của cả những
cầu thủ và người hâm mộ nước nhà. Còn ở phạm vi rộng lớn hơn, thi đấu qua mỗi
vòng đã là một lần trưởng thành. Chúng ta không mang trong mình nỗi bất an nên
càng thi đấu càng hay và hấp dẫn.
Vậy nên, với mỗi cá
nhân không được phép lựa chọn con đường đi cho bản thân thoát khỏi nỗi bất an.
Đối mặt với bất an bằng sự thành thật. Không được để nỗi bất an gây ảnh hưởng,
không được lừa gạt chính mình. Có một vài người thực chất là đang đánh mất bản
thân nhưng lại không nhận ra điều đó, là ở trong trạng thái lừa gạt chính mình.
Việc cưỡng ép bản thân luôn trong trạng thái tích cực, thì không còn là tích cực
nữa bởi chúng ta đang lờ đi hay cố gắng phủ lấp tâm trạng thật sự của mình. Nếu
trong thâm tâm không tồn tại thứ mình muốn có, vậy khó có thể gọi là hạnh phúc.
Không cần phải trở
thành một người tỏ ra hạnh phúc chỉ cần sống thành thực với chính mình. Không cần
phải lừa gạt bản thân, hãy nhận thức bản thân đang hạnh phúc hay chìm trong tuyệt
vọng. Đó mới là điều quan trọng. Không có cái gì tuyệt đối trong cuộc sống nên
chẳng cần quá bận tâm, lo lắng điều gì. Càng cố nhìn vào nỗi bất an không đáy,
càng cố suy nghĩ nhiều,chúng ta lại càng phóng đại và nghiêm trọng hóa vấn đề
hơn thực tế. Vì thế, dù có suy nghĩ nhiều cũng vô ích.
Đối mặt với nỗi bất an bằng sự
thành thực. Không được để nỗi bất an gây ảnh hưởng, không được lừa gạt chính
mình.
Chọn cái gì tức là sinh
ra khả năng không chọn cái gì. Dù thế nào cũng phải luôn tìm kiếm và hướng về
phía trước. Hành động là thứ tạo ra những niềm vui mà ta không thể nào biết trước
được. Chọn hay không chọn luôn mở ra những hướng đi khác đầy những khó khăn.
Khó khăn sẽ cho ta trải nghiệm. Trải nghiệm sẽ góp vào vốn kinh nghiệm cuộc đời.
Cứ ngẩng cao đầu tiến về phía trước, biết đâu chúng ta lại gặt hái được nhiều niềm vui. Hạnh phúc
đôi khi không phải là chạm đến đích của thành công mà đơn giản chỉ là ta không
ngừng cảm nhận niềm vui trên cả quãng đường dài.
3. 3. Khát vọng là chính mình
Cuộc đời giống như con
quay cứ mãi luẩn quẩn đi qua đi lại giữa đau khổ và chán chường. Ước muốn gắn liền
với đau khổ hay nói cách khác ước muốn với đau khổ hợp với nhau thành một cặp.
Khi ước muốn sinh ra con người, con người sẽ bị đau khổ dày vò, tra tấn. Và khi
ước muốn được thỏa mãn, ta lại bị tra tấn bởi sự đau khổ mang tên chán chường.
Sinh ra ước muốn cũng chính là sinh ra đau khổ: “ Bây giờ mình không có được thứ
này”. Dù ước muốn có được thỏa mãn thì cái thỏa mãn đó cũng không là vĩnh cửu.
Rồi chỉ sau một thời gian lại thích thứ khác.. Chắc chắn lại chán chường bởi thấy
hiện tại bản thân sở hữu không đủ. Và khi ước muốn mới sôi sục, rồi đau khổ sẽ
lại lần nữa tìm đến.
Càng bộc lộ khát vọng trái tim lại
càng trở nên khô cằn. Giống như vừa uống nước biển, cơn khát đang xé họng vẫn
không thể thỏa mãn. Ngược lại càng cảm thấy cơn khát mãnh liệt hơn.
Hạnh phúc và vui vẻ sẽ
do cảm giác bản thân quyết định, những nhân tố chủ yếu bên ngoài như quyền lực,
chức vụ,.. mang tính khách quan không có mối quan hệ trực tiếp với những việc
liên quan đến hạnh phúc hay vui vẻ. Tuy nhiên con người đang cố gắng theo đuổi
những nhân tố bên ngoài và nhầm tưởng đó là hạnh phúc. Thay vì luôn lo lắng về
quyền lợi, vị trí, chức vụ, hãy luôn mang tâm hồn khỏe mạnh, vui tươi là chính
mình hay nói cách khác là gột rửa cảm giác bên trong mình. Như thế mới có thể
trực tiếp gắn kết với hạnh phúc.
Con người thường theo
đuổi dễ khiến người ngoài nhìn vào khâm phục như tiền bạc, danh vọng, đồ dùng
giá trị. Tuy nhiên nếu không giữ vững tin thần trước những cám dỗ, kết cục sẽ hủy
hoại bản thân vì những cám dỗ ấy.
Sự nghèo nàn về tinh thần sẽ kéo
theo sự nghèo nàn về vật chất. Dù có cố gắng phủ lấp những khoảng trống trong
tâm hồn bằng vật chất đến thế nào, đó cũng là chuyện không thể nào thực hiện được.
Luôn giữ một tâm hồn
trong sạch và thái độ vững vàng trước mọi cám dỗ chính là cách duy nhất để có
được hạnh phúc.
4. Tóm lại
Khép lại cuốn sách Tôi là Nietzche, Tôi đến đây để gặp em không gian Triết học đầy hấp dẫn như mở ra trong trí óc của độc giả cách sống mới. Những mục đích sống vì cuốn sách mà có đôi phần xáo trộn. Trước kia mục đích của cuộc sống đơn giản chỉ là sinh tồn, nhung nay thế giới quan của bạn đọc đã được mở rộng : SỐNG LÀ HẠNH PHÚC, SỐNG LÀ CHÍNH MÌNH.
----------
Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về các cuốn sách hay tại link: https://www.facebook.com/bookademy.vn/