Thực
trạng hiện nay, các tổ chức thường khích lệ cũng như xử phạt nhân viên mình bằng
những khung thưởng – phạt, chúng được xem là động lực cũng chính là áp lực đối ới
tất cả các nhân viên. Hình thức này được gọi là “cà rốt và cây gậy” đã và đang
áp dụng ở rất nhiều công ty trên thế giới. Trải qua qua trình nghiên cứu, các
nhà tâm lý học nhận thấy một điều, hình phạt – phần thưởng không phải là yếu tố
duy nhất để thúc đẩy con người. Giờ đây, “cà rốt và cây gậy” không còn hiệu quả
để thúc đẩy và gắn bó nhân viên nữa. Thông qua “Tạm biệt cà rốt và cây gậy” TS.
Paul L. Marciano sẽ giúp chúng ta thấy được những mặt hạn chế của “cà rốt – cây
gậy”, đồng thời định hướng giúp chúng ta xây dựng văn hóa cư xử tôn trọng ở
nhân viên thông qua mô hình RESPECT.
Quyển sách gồm 12
chương:
Chương 1: Nơi làm việc
của “củ-cà-rốt-trên-cây-gậy”
Chương 2: Các chương
trình khen thưởng và công nhận không có tác dụng
Chương 3: Gắn kết nhân
viên
Chương 4: Mô hình
RESPECT: Xây dựng văn hóa gắn kết nhân viên
Chương 5: Sự công nhận
Chương 6: Sự trao quyền
Chương 7: Phản hồi hỗ
trợ
Chương 8: Quan hệ hợp
tác
Chương 9: Sự mong đợi
Chương 10: Sự chu đáo
Chương 11: Sự tin tưởng
Chương 12: Áp dụng mô
hình RESPECT
Giới
thiệu đôi nét về tác giả:
TS.
Paul L. Marciano là một chuyên gia hàng đầu về chiến lược giữ chân và gắn kết
nhân viên. Ông nhận học vị Tiến sĩ chuyên ngành Tâm lí học Lâm sàng của Đại học
Yale, cũng là nơi ông nghiên cứu chuyên sâu về sự động viên và hiệu chỉnh hành
vi con người. Ngoài ra, ông còn tham gia giảng dạy các khóa học về Lãnh đạo,
Tâm lý học công nghiệp – Tổ chức, Nghiên cứu phát triển, Nghiên cứu phương pháp
và thống kê tại trường Cao đẳng Davidson và Đại học Princeton.
Bên
cạnh các công việc diễn thuyết, viết sách, giảng dạy, tư vấn, TS. Paul L.
Marciano còn là người sáng lập và điều hành Công ty ColoeMe, một công ty chuyên
sản xuất các sản phẩm thủ công mỹ nghệ dành cho trẻ em.
Chương 1: Nơi làm việc của “củ-cà-rốt-trên-cây-gậy”
“Cà rốt và cây gậy” là
khái niệm thường dùng để chỉ sự trừng phạt và khen thưởng khi bạn muốn động
viên ai đó. Trong một tập thể, một tổ chức, “củ cà rốt” ám chỉ phần thưởng
khích lệ để động viên nhân viên tiếp tục phấn đấu trong công việc.
Việc thưởng – phạt được
các nhà quản lý nhân sự áp dụng khá phổ biến nhưng cũng không ít người hiểu nhầm,
đã và đang sử dụng sai mục đích của quá trình huấn luyện này.
1.
Sự
củng cố dùng để chỉ những kết quả làm gia tăng khả năng tái
diễn một hành vi trong tương lai.
2.
Trừng
phạt
là kết quả mang tính bất lợi và làm giảm khả năng tái diễn hành vi đó trong
tương lai.
Và bạn biết đó, việc
phân biệt nó rất quan trọng vì nó giả định một kết quả là củng cố hay trừng phạt
cũng như nguồn gốc để tạo ra kết quả. Tôi biết rằng nhiều người trong chúng ta
vẫn còn khá lạ lẫm với “cà rốt và cây gậy”. Nhưng các bạn biết không, cúng ta vẫn
đang áp dụng nó từng giờ, từng ngày mà vô tình bạn không biết đấy thôi. Nhưng
liệu áp dụng hình thức thưởng phạt trong môi trường doanh nghiệp mà buột phải sử
dụng đầu óc thì liệu có thực sự hiệu quả và hợp lý chưa?
Các nhân viên tìm đến bạn không chỉ tìm kiếm sự thỏa mãn trong công việc mà còn mong đợi và tìm kiếm sự cân bằng trong cuộc sống. Bạn chi trả cho nhân viên bạn thạt nhiều tiền. Được, đồng ý là sẽ giữ họ ở lại nhưng thời gian sẽ không lâu dài như mong muốn. Nắm bắt được lòng trung thành cảu nhân viên là cả một quá trình, một kế hoạch chứ không chỉ có thể giải quyết bằng tiền. Xây dựng khung khen thưởng và xử phạt thích hợp nhằm răng đe cũng như khích lệ tinh thần nhân viên. Một là để cho nhân viên bạn biết rằng bạn luôn giám sát nhất cử, nhất động của họ, bạn vẫn luôn quan tâm đến họ. Hai là như đã nói ở trên, lấy được lòng tin và sự tín nhiệm, họ sẽ ở lâu hơn với bạn đấy.
Chương 2: Các chương
trình khen thưởng và công nhận không có tác dụng
Đã có nhiều tổ chức bỏ
ra một khoảng tiền khá lớn để xây dựng khung chương trình khen thưởng với niềm
tin khích lệ tinh thần làm việc của nhân viên. Và vấn đề nào cũng xảy ra hai mặt
của nó. Người được thưởng thì ý chí và tinh thần luôn hừng hực, song song với
đó là sức ép gây xuống tinh thần ở các nhân viên còn lại.
Lý do khiến cho các
chương trình khen thưởng và công nhận không đạt hiệu quả
1.
Các chương trình thất bại vì chúng là
các chương trình
Người ta xem chúng như
điều gì đó được thực hiện trong một khoảng thời gian chứ không cần phải duy trì
trong hoạt động sống của họ. Bạn sẽ hét lên “về đích rồi” và chương trình kết
thúc. Việc cần làm là cai tiến nó một cách liên tục dựa trên quan điểm rằng việc
bạn tiến bộ là vì bản thân chứ không chỉ là phần thưởng bên ngoài nào đó.
2.
Phần thưởng không nhất thiết phải mang
tính củng cố
Một môi trường làm việc
với vô số con người, không phải tất cả đều có cùng một mục tiêu. Thăng chức,
danh vọng, tiền thưởng... Chúng không hẳn
thu hút mọi người. Vì vậy, phần thưởng không phải lúc nào cũng là phần thưởng.
3.
Các chương trình tập trung vào những vấn
đề quá hẹp
Các bạn biết không,
trên thực tế các chương trình tập trung vào một mục tiêu duy nhất thường có thể
gây hại. Lấy ví dụ về sức khỏe của chúng ta
Nếu hằng ngày bạn đến
phòng tập chỉ để tập bắp tay thì khi xét trên phương diện tổng quát, liệu lựa
chọn này có thực sự thông minh chăng?
4.
Các chương trình tập trung vào biến số
sai lầm
Các chương trình khen
thưởng và công nhận thường tập trung ghi điểm và bỏ qua những yếu tố cơ bản và
những công cụ quan trọng để dành chiến thắng trong thời gian dài.
5.
Mục tiêu có thể hạn chế năng suất
Hãy xem mục tiêu là bàn
đạp, là cơ hội để ăn mừng cho những tiến bộ và thành công chứ đừng bao giờ xem
nó là đích cuối cùng.
6.
Ban quản lý thiếu nhất quán và không
công bằng
Đó có thể là do yếu tố
khách quan hay chủ quan của mỗi người.
Nhất là từ nhận thức, sẽ có nhiều nhân viên cảm thấy luôn có sự không
công bằng, bất bình đẳng và những nhân viên này thường là những người có năng
suất làm việc thấp.
Ngoài ra, nhân viên quản
lý thường không có nhiều điều kiện tiếp xúc với nhân viên của mình nên việc thấu
hiểu nhau quả thật rất khó khăn. Chính điều này đã dẫn đến việc xây dựng một
chương trình không hẳn phù hợp với tất cả mọi người. Và trên thực tế thì chương
trình hoàn hảo ấy không hoặc chỉ một số ít là tồn tại.
7.
Gây căng thẳng cho cán bộ quản lý
Áp lực công việc của những
nhà quản lý không hề nhỏ, và trách nhiệm ấy sẽ càng gia tăng khi các chương
trình ấy được đưa vào hoạt động. Điều này có thể khiến các nhà quản lý xao
nhãng khiến năng suất nhân viên không tăng mà ngược lại còn giảm.
8.
Các chương trình dung túng sự gian lận
Đừng bao giờ để chương
trình của bạn biến những nhân viên của bạn thành những kẻ gian lận. Nhân viên của
bạn vô đạo đức? Hay chương trình khen thưởng của bạn khiến nhân viên lừa dối hệ
thống? Không phải như vậy. Bạn biết đấy, một khi phần thưởng càng to thì
con người ta sẽ tìm mọi cách xoay sở, uốn cong luật lệ để có được nó. Thật đáng
buồn và tôi cũng như tác giả biết rằng không một nhà quản lý mong muốn điều này
xảy ra.
9.
Các chương trình phá hoại tinh thần đồng
đội.
10.
Các chương trình bao che cho cán bộ quản
lý không hiệu quả
11.
Các chương trình có một lịch trình củng cố
không đủ mạnh
12.
Tặng quà không phải là một chương trình
củng cố
Khi một phần thưởng được
trao không phụ thuộc vào hành vi thì đó chỉ là một món quà chứ không phải củng
cố và chẳng khác nào một chương trình phúc lợi. Tóm lại, bạn phải chắc chắn rằng
phần thưởng được trao đi phải chắc chắn rằng gắn liền với năng suất.
13.
Các chương trình làm giảm sự sáng tạo và
khả năng chấp nhận rủi ro
14.
Củng cố bên ngoài làm giảm động lực bên
trong
15.
Hành vi sai trái được khen thưởng
16.
Mọi người đều chiến thắng
Đôi khi các tổ chức tạo
ra chương trình khen thưởng với yêu cầu quá thấp, và kết quả là hầu hết tất cả
các nhân viên đều được khen thưởng. Điều này sẽ rất khó để phân loại năng suất
lao động của tất cả nhân viên và hệ quả là những nhân viên giỏi dần mất đi tinh
thần và động lực để tiếp tục làm việc. Vì vậy, hãy xem lại những tiêu chí của
chương trình hiện tại và chắc chắn rằng nó hợp lý.
17.
Các chương trình thao túng
18.
Những người kiến thiết chương trình thường
không phải là chuyên gia
19.
Các chương trình không tác động đến văn
hóa tại nơi làm việc
20.
Chương trình khen thưởng làm giảm động lực
chung
Tóm lại, chương trình khen thưởng và công nhận truyền thống dựa trên nguyên tắc thưởng phạt đã thất bại ngay từ lúc mở đầu. Đừng cố gắng duy trì nó vì nhiều khả năng nó sẽ dẫn đến sự phá vỡ tinh thần đồng đội, giảm sự sáng tạo, động lực của nhân viên và tăng sự căng thẳng cho cán bộ quản lý. Nếu cà rốt không hiệu quả, thì đâu mới thực sự là giải pháp.
Chương 4: Mô hình
RESPECT: Xây dựng văn hóa gắn kết nhân viên
Sự tôn trọng là nền tảng
của các mối quan hệ công việc lẫn cá nhân, là điều kiện không thể thiếu để gắn
kết nhân viên. Vậy làm thế nào để chúng ta được tôn trọng?
1.
“Bạn phải tôn trọng tôi, nếu không thì tôi hoặc ai đó sẽ làm tổn
thương bạn”
2.
“Tôi sẽ tôn trọng bạn vì con người tôi
là như thế”
Theo như những gì tác
giả đã học, nghiên cứu thì nhà lãnh đạo mạnh mẽ có thể tạo ra những nhân viên gắn
kết cao bằng cách nuôi dưỡng văn hóa tôn trọng tổ chức. Và hãy để tác giả trao
cho bạn chiếc chìa khóa : Mô hình RESPECT.
Mô hình này hoạt động dựa
trên nguyên tắc: khi con người được đối xử tôn trọng, họ sẽ có sự gắn kết cao
hon và làm việc tích cực hơn để đạt được mục tiêu của tổ chức. Vòng tròn
RESPECT được phân thành năm lĩnh vực: tôn trọng, lãnh đạo, thành viên, công việc,
cá nhân.
Tôn
trọng tổ chức
Việc nhận thức được sự
tôn trọng đối với tổ chức có ảnh hưởng rất lớn đến nguồn nhân lực và sự gắn kết
nhân viên. Vì vậy hãy tìm kiếm những cơ hội thức đẩy các thành viên, khiến họ cảm
thấy hài lòng và tự hào về tổ chức của mình.
Tôn
trọng cán bộ quản lý
Nhân viên càng tôn trọng
cán bộ quản lý thì mức độ gắn kết trong công việc càng cao. Họ sẽ tôn trọng và
làm việc tích cực khi con bộ quản lý có năng lực và làm việc một cách tích cực.
Để được sự tôn trọng từ những nhân viên của mình bạn phải đủ mạnh mẽ giữ vững lập
trường và làm những điều đúng đắn dù cho sẽ vấp phải những ý kiến trái chiều. Bạn
phải là một người công bằng, đáng tin cậy, trung thực, gắn kết, rộng lượng ,
giao tiếp tốt và xây dựng những mối quan hệ tích cực. Quan trọng hơn hết là bạn
phải luôn là người ủng hộ nhân viên cũng như tổ chức của mình.
Tôn
trọng các thành viên trong nhóm
Để có được một đội ngũ
làm việc năng suất cao thì: các thành viên trong nhóm phải tôn trọng nhau. Khi
một nhân viên tôn trọng các thành viên khác, họ thường cố gắng tự nỗ lực nhiều
hơn vì họ mong muốn có được sự tôn trọng từ các đồng nghiệp khác.
Để gia tăng độ tôn trọng
giữa các thành viên không khó. Khi các thành viên có cơ hội tìm hiểu nhau thì họ
sẽ tìm thấy những điểm chung, tương đồng của nhau. Đồng thời, khi biết được
hoàn cảnh xuất thân của người khác, lòng bạn sẽ trở nên bao dung, hiểu biết và
dễ cảm thông hơn.
Tôn
trọng công việc
Bạn giao việc gì cho
nhân viên mình không quan trọng nhưng mỗi ngày khi rời khỏi văn phòng thì nhân
viên phải có cảm giác rằng họ đã đóng góp cho tổ chức một cách ý nghĩa.
Cảm
thấy được tôn trọng như một cá nhân
Từ “RESPECT” là từ viết
tắt của bảy yếu tố ảnh hưởng đến đánh giá nội tâm của một nhân viên về sự tôn
trọng và theosau là mức độ gắn kết của người đó:
-
Sự công nhân (Recognition)
-
Sự trao quyền (Empowerment)
-
Phản hồi hỗ trợ (Supportive feedback)
-
Quan hệ hợp tác (Partnering)
-
Sự mong đợi (Expectations)
-
Sự chu đáo (Consideration)
-
Sự tin tưởng (Trust)
Mỗi yếu tố đều góp phần đặc biệt trong trải nghiệm của nhân viên đối với cảm giác được tôn trọng. Những chương tiếp theo của quyển sách “Tạm biệt cà rốt và cây gậy” sẽ cho bạn những lời huyên và chiến lược nhằm biến đổi văn hóa của tổ chức, kết quả sẽ thực sự ngoài mong đợi của bạn đấy!
Tương
lai của sự tôn trọng sẽ ra sao?
Thực tại đã cho ta thấy
sự tôn trọng của thế hệ hiện tại có đôi chút khác so với thế hệ trước. Đó là do
cách thể hiện sự tôn trọng đang dần thay đổi theo thời gian. Khi có một thế hệ
nhân viên mới gia nhập, họ sẽ mang một luồng gió mới với những ý tưởng khác về
cách tôn trọng đồng nghiệp và người quản lý. Vì vậy các nhà lãnh đạo cần đưa
“văn hóa cư xử tôn trọng” vào một phần trong chương trình định hướng nhân viên
mới.
Kết
thúc trong sự tôn trọng
Bạn biết đấy, việc bắt
đầu một một mối quan hệ với sự tôn trong là rất quan trọng, và việc kết thức mối
quan hệ với sự tôn trọng là điều quan trọng không kém. Sếp bạn, các nhân viên
khác đang quan sát cách bạn đối xử với những người sắp ra đi mà dành cho bạn mức
độ của sự tôn trọng.
Nếu bạn muốn điều tốt nhất từ người khác, hãy đối xử với họ bằng sự tôn trọng; họ sẽ tôn trọng và nỗ lực nhiều hơn về bạn.
Tác giả: Anh Thi
- Bookademy
------
Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về các cuốn sách hay tại link: https://www.facebook.com/bookademy.vn
Trở thành CTV viết reviews sách để có cơ hội đọc và nhận những cuốn sách thú vị cùng Bookademy, gửi CV (tiếng Anh hoặc Việt) về: [email protected]
Cuốn sách "Tạm Biệt Cà Rốt Và Cây Gậy" là một cuốn sách có sức hấp dẫn với những người quan tâm đến việc quản lý và xây dựng văn hóa cư xử tôn trọng trong tổ chức. Cuốn sách này được viết bởi tác giả Paul L. Marciano, một chuyên gia hàng đầu về chiến lược gắn kết nhân viên. Cuốn sách giới thiệu mô hình RESPECT, một khung gắn kết nhân viên dựa trên nguyên tắc tôn trọng. Cuốn sách phân tích và đề xuất các giải pháp để xây dựng môi trường làm việc tích cực, tôn trọng và động viên nhân viên phát triển.