Review cuốn sách [Bookademy] Review Sách “Súp Miso Của Bé Hana” – Giản Dị, Chân Thực Và Cảm Động

“Hana có nghĩa là hoa. Hoa được tặng cho người mình yêu quý. Hoa chữa lành vết thương trong trái tim người được tặng hoa. Tôi muốn nuôi dưỡng Hana thành một cô gái tốt bụng, biết sẻ chia với mọi người và được mọi người yêu mến. Tôi đã mong ước như vậy khi đặt tên cho Hana.”

Súp miso của bé Hana là một cuốn nhật ký đan xen của vợ chồng ký giả Yasutake Shingo 36 tuổi làm việc tại tòa soạn báo Tây Nhật Bản và giáo viên âm nhạc Yasukate Chie, 25 tuổi cùng với cô con gái Yasutake Hana.

Giản dị, chân thực và cảm động, cuốn nhật ký dẫn dắt người đọc từng bước khám phá cuộc sống của một gia đình người Nhật Bản. Từ lúc họ biết nhau, yêu nhau, kết hôn đến lúc Hana ra đời và cuộc chiến chống lại bệnh ung thư quái ác của gia đình ba người ấy.

Đọc Súp miso của bé Hana, độc giả có thể tìm thấy trong đó là niềm tin vào tình yêu và cuộc sống, cách ăn uống, sinh hoạt tốt cho sức khỏe và nhiều bài học nhân sinh khác. Tình yêu ở đây không phải chỉ được khắc họa chỉ bằng tình yêu đôi lứa mà đó còn là tình cảm thiêng liêng giữa bố mẹ và con cái hay tình cảm giữa con người với nhau.

1. Tình cảm vợ chồng thiêng liêng, khăng khít.

Chương 1 với tựa đề “ Bệnh ung thư và kết hôn” được chọn là chương mở đầu cho cuốn nhật ký. Xuyên suốt chương này, đọc giả có thể thấy được sự thủy chung, son sắc trong tình yêu của Shingo và Chie. Họ gặp nhau, yêu nhau và quyết định tiến tới hôn nhân như bao cặp yêu nhau khác. Thế nhưng hạnh phúc không phải là thứ dễ dàng có được. Năm 2001, Chie phát hiện mình có một khối u trong ngực và sau đó bác sĩ thông báo cô bị ung thư vú. Đó là “u ác tính” và cô được khuyên nên cắt bỏ hoàn toàn ngực trái. Trái với hành động của người, trái với phản đối của gia đình, Shingo muốn kết hôn cùng Chie sớm nhất có thể. Bởi vì “Ở bên cạnh Chie, cảm giác thật bình yên. Người con gái dịu dàng và mang một trái tim mạnh mẽ… Tôi nhận ra tôi đã yêu tất cả những gì thuộc về Chie, cả căn bệnh ung thư mà cô ấy đang mang trong mình”. Bằng tình cảm chân thành ấy mà anh đã thuyết phục được gia đình chấp nhận hôn nhân của anh và Chie. Có thể nói tình yêu của họ đã vượt qua mọi rào cản: bệnh tật, sự phản đối của gia đình, những khó khăn tại nơi làm việc. Chỉ vì mang bệnh ung thư mà có người bị hủy hôn, người không được gia đình chồng giúp đỡ còn bị li hôn, người bị người yêu bỏ rơi, người bị đối xử tệ tại nơi làm việc. Có thể nói trên thế giới này, người như Shingo không phải là nhiều.

Sau khi kết hôn, Shingo và Chie luôn sát cánh bên nhau, cùng nhau chiến đấu với bệnh tật. Những lúc Chie bị cơn đau hành hạ, Shingo luôn ở bên, trở thành nguồn động viên và chỗ dựa tinh thần cho vợ. Shingo phụ giúp, chia sẻ với vợ trong công việc nhà, chăm con và dạy dỗ con.

2. Tình yêu thương cha mẹ dành cho con cái

Việc một người mắc bệnh ung thư như Chie mang thai được xem là kỳ tích. Thế nhưng khác với những bà mẹ khác, cô không hề hạnh phúc khi nhận được “tin vui” này. Chie cảm thấy mất phương hướng. Cô lo sợ về thời gian sống sẽ bị giới hạn, ung thư có thể tái phát hay di căn, rồi khả năng cao đứa bé khi sinh ra sẽ bị dị tật do ảnh hưởng của thuốc hay bị di truyền bệnh tật từ người mẹ. Sau khi nghe nhịp tim mạnh mẽ của thai nhi, nghe những lời động viên của những người xung quanh, Chie quyết định sinh đứa bé. 9 giờ 25 phút sáng ngày 20 tháng 2 năm 2003, Hana ra đời.

Tình yêu thương của cha mẹ dành cho con cái là bất tận và vô cùng thiêng liêng. Như câu chuyện một phụ nữ trẻ đã hy sinh thân mình để che chở và bảo vệ đứa con nhỏ của mình trong trận động đất kinh hoàng ở Nhật Bản . Có một tin nhắn trên màn hình, viết: "Nếu con có thể sống sót, con phải nhớ rằng mẹ rất yêu con". Chắc chắn rằng không phải chỉ những bậc cha mẹ ở Nhật mà tất cả bậc cha mẹ trên thế giới này đều hết mực yêu thương con mình.

Yêu thương là vậy nhưng mỗi người lại có cách yêu thương con khác nhau. Chie yêu thương Hana bằng cách dạy cho Hana làm quen với một cuộc sống không còn mẹ ở bên. Ba tuổi, Hana bắt đầu từng bước được dạy làm việc nhà, bao gồm phơi quần áo, xếp đồ, dọn dẹp vệ sinh, chuẩn bị đồ trước khi đi học. Bốn tuổi, Chie tặng Hana chiếc tạp dề và bắt đầu dạy con nấu ăn. Cô viết trong blog của mình: "Khi con biết chăm sóc mình, con có thể sống bất kỳ nơi đâu, với bất kỳ ai. Thế nên, công việc đầu tiên với Hana nhỏ bé chính là chăm sóc bản thân và nấu cơm. Chỉ cần thân thể khỏe mạnh, tương lai thế nào, con đều có thể sống được. Chỉ cần Hana tự mình làm được, một ngày nào mẹ đi mất, Hana cũng sẽ không sao".

Có lẽ cách yêu thương tốt nhất là chuẩn bị cho con cái một cuộc sống tự lập. Bởi vì “Chúng ta được sinh ra trước con cái và cũng chết trước chúng. Chúng ta buộc phải bỏ lại bỏ lại chúng trên thế gian này… Dù bố mẹ có bị bệnh hay không thì trách nhiệm của bố mẹ vẫn là nuôi dạy con cái sao cho chúng có thể tồn tại một mình”

Mặc dù thương yêu Hana là thế nhưng mẹ Chie không nuông chiều Hana, nghiêm khắc dạy cho Hana cách sống tự lập. Có lẽ sứ mệnh của người mẹ không phải là làm chỗ dựa cho con cái mà là làm chỗ dựa ấy trở nên không cần thiết.

3. Tình yêu thương của Hana dành cho cha mẹ

Hana là bông hoa, niềm tự hào của bố mẹ. Khi quyết định sinh Hana, Chie hoạt bát, vui vẻ hẳn lên. Yếu tố tinh thần này có lẽ cũng là một yếu tố giúp Chie mạnh mẽ chiến đấu với căn bệnh của mình và sức khỏe dần trở nên ổn định hơn.

Tính tự lập, sự vâng lời, ngoan ngoãn học hỏi những điều mẹ dạy chính là sự yêu thương mà Hana dành cho bố mẹ của mình.

Trong quá trình chịu đựng với những đau đớn của căn bệnh ung thư, người mẹ luôn có suy nghĩ “Cho đến khi đứa con 4 tuổi có thể tự lập được, dù cho có hình dạng ra sao đi nữa, tôi cũng phải sống”. Mỗi ngày, Chie luôn mong muốn Hana có chế độ dinh dưỡng và sức khỏe thật tốt bằng việc không được ăn nhiều bánh mì ngọt và bánh kẹo. Và món ăn cai sữa của cô bé là cơm gạo lức xay nhuyễn, món ăn yêu thích là natto, một món ăn truyền thống của Nhật Bản được làm từ đậu tương lên men và súp miso. Điều đó đã phần nào giúp Hana nhận thấy được tầm quan trọng của những món ăn này.

Ở tuổi lên 5, Hana đã tự làm được tất cả việc nhà như phơi áo quần, xếp đồ chùi rửa bồn tắm, chuẩn bị đồ trước khi đi học, dọn dẹp quần áo, tủ giày và nấu ăn. Hình ảnh một cô bé 5 tuổi đứng trong bếp, trên bục để chân được mẹ hướng dẫn cách cầm dao, vo gạo, sử dụng lửa, tự nêm nếm khiến không ít người cảm thấy sợ hãi vì nguy hiểm. Thế nhưng bằng tình yêu dành cho mẹ, Hana luôn nỗ lực và thành công. Miso là món đầu tiên Hana tự mình nấu. Tuy lúc đầu chưa ngon nhưng về sau những món ăn của cô bé được bố nhận xét không khác gì của mẹ. Những điều đó dường như quá sức với một đứa trẻ 5 tuổi, đối với những đứa trẻ khác có lẽ phải học rất lâu. Nhưng vì mẹ Chie không biết mình sẽ phải ra đi lúc nào nên cô đã chuẩn bị hết cho Hana những hành trang cần thiết để sống tốt khi không còn mẹ.

Hana còn hỗ trợ bố rất nhiều trong việc chăm sóc và đồng viên mẹ như bưng bê mấy túi chờm gừng để làm ấm thắt lưng và rửa chén bát, chuyển những bức thư điện tử tử của chú Miyage đến bố. Hana rất hay cười và an ủi mẹ “mẹ có đau không”, “mẹ cố lên nhé”. Hơn hết, “tiếng cười của Hana làm cả căn phòng bừng sáng và cứu rỗi chúng tôi”.

Sau khi Chie mất, Hana tự chăm lo cho bản thân mình và cả người bố đang rất đau buồn vì sự ra đi của vợ. Nhờ chính bát súp miso của Hana mà bố cô bé, Shingo đã dần vui vẻ trở lại. Hana trưởng thành và nghị lực hơn sau cái chết của mẹ. Cô bé luôn an ủi và động viên người bố trước nỗi mất mát lớn lao ấy. Hana thành thạo việc nấu ăn, nội trợ và ghi nhớ hết những lời dặn dò của mẹ trước lúc mất. Chính những điều đó trở thành động lực giúp người bố có thể vượt qua cú sốc. Trước khi đi ngủ, thắp nến hương trên bàn thở của mẹ, Hana đã khóc rất nhiều nhưng cho dù vậy cô bé nhất quyết không bao giờ nói “cô đơn”. “Có lẽ đó là sự quan tâm hết mình theo một cách riêng mà con bé dành cho tôi”. Có thể nói cách thể hiện tình yêu thương tốt nhất đối với bố mẹ chính là học cách tự sống tốt trên chính đôi chân của mình.

4. Tinh thần khi đối mặt với khó khăn

Chúng ta không lạ gì những câu chuyện về tinh thần của người Nhật Bản khi đối mặt với những thảm hoạ thiên nhiên tàn khốc. Và để làm nên tinh thần dân tộc ấy chính là tinh thần, thái độ của mỗi người dân Nhật.

Trong Súp miso của bé Hana, đó là câu chuyện của một gia đình mà họ đã phải gánh chịu rất nhiều khó khăn, thử thách. Mẹ Chie phát hiện bị ung thư vú năm 25 tuổi và phải chấp nhận cắt bỏ một bên ngực. Khi biết mình bị ung thư, cô nhận được xự phân biệt đối xử tại nơi làm việc và cuối cùng phải nghỉ việc. Niềm vui khỏi bệnh chưa kéo dài được bao lâu thì hai năm sau, ung thư tái phát rồi từ từ di căn toàn thân. Bố Shingo thì bị bệnh thận. Nỗi đau lớn nhất mà anh phải chịu đựng chính là nỗi đau mất vợ. Đối với Hana, ở cái tuổi lên 5, em phải chấp nhận sự thật rằng mẹ không còn ở bên nữa và chấp nhận thử thách trưởng thành sớm hơn những bạn cùng trang lứa.

Khó khăn, thử thách là thế nhưng cái cách mà gia đình ba người họ đối mặt với nó khiến chúng ta phải suy nghĩ. Đó cũng chính là tinh thần, thái độ chung của người Nhật Bản trước khó khăn: bình tĩnh, mạnh mẽ, lạc quan và vui vẻ. Chie và Shingo bình tĩnh chấp nhận bệnh tật. Như Chie đã viết trong nhật kí: “Ung thư chỉ là một phần trong cuộc đời vốn còn rất nhiều những khó khăn khác đang chờ ta phía trước.” Hana bình tĩnh chấp nhận cái chết của mẹ. Bình tĩnh nhưng mạnh mẽ. Chie mạnh mẽ chịu đựng những cơn trị liệu đau đớn để chống lại căn bệnh ung thư quái ác. Khi mẹ mất, Hana mạnh mẽ là chỗ dựa tinh thần cho bố.

Lạc quan và vui vẻ là hai yếu tố không thể thiếu khi nói về tinh của gia đình Hana khi đối mặt với khó khăn. Chie tin rằng: “... ung thư, giống như cảm cúm và các bệnh khác, có thể chữa được... Điều đó là do con người quyết định”. Chie và Shingo đã đi rất nhiều bệnh viện, gặp nhiều bác sĩ và cũng đã thử trị liệu bằng nhiều phương pháp khác nhau. Vì với họ: “Chỉ cần sống thôi, chắc chắn những điều tốt lành sẽ đến”. Và trong căn nhà nhỏ ấy không bao giờ thiếu đi tiếng cười. Vì nụ cười “mang lại may mắn”.

Khó khăn là thế nhưng gia đình ba người ấy không bao giờ từ bỏ. Ngược lại họ còn nghĩ cách để giúp đỡ những người khác, người cũng đang chịu đựng hoàn cảnh giống mình. Chie đã lập ra một Blog và có những chia sẻ về bệnh ung thư, về cách ăn uống tốt cho sức khỏe. Những điều chia sẻ của cô đã trở thành động lực và giúp đỡ người khác vượt qua mặc cảm, tự tin và mạnh mẽ hơn.

Ngoài những điều trên, Súp miso của bé Hana còn thể hiện sự gắn kết cộng đồng, sự yêu thương đùm bọc lẫn nhau, cùng nhau vượt qua khó khăn của người dân Nhật Bản. Trong hơn bảy năm cùng vợ chiến đấu với bệnh ung thư và kể cả sau khi Chie mất, gia đình Hana nhận được rất nhiều sự động viên, ủng hộ, giúp đỡ của cộng đồng xung quanh từ gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đến các bác sĩ, những người làm trong lĩnh vực dinh dưỡng và rất nhiều các bệnh nhân ung thư khác.

Đọc Súp miso của bé Hana để thấy mình may mắn. Không biết ngày mai sẽ xảy ra chuyện gì nhưng ít ra ngày hôm nay chúng ta vẫn còn khỏe mạnh, vẫn còn thời gian bên những người mà ta yêu thương. Không chỉ là cuốn nhật ký về tình yêu, về cuộc chiến chống ung thư của một gia đình, Súp miso của bé Hana khiến chúng ta thêm quý trọng cuộc sống, khiến chúng ta nhận ra sinh mạng là đáng quý. Rằng trước khi quá muộn, chúng ta hãy quan tâm đến sức khỏe của mình, thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt để có một cơ thể khỏe mạnh.

Xin mượn lời của Chie để kết thúc bài viết này “Khi đã được sinh ra trên đời này, chúng ta không được phép tự thổi tắt ngọn lửa sống ấy, mà phải sống hết mình, cho cả phần của những người không được sinh ra. Đã đặt bàn chân lên mặt đất, chúng ta phải bước đi.”