“Những con người tập hợp ở đây, cùng với ký ức và ham muốn, buồn tủi và ghen tuông, đam mê và mất mát, họ viết ra, dù muốn hay không, những câu chuyện trong thành phố.”
Tập truyện ngắn của Vũ Tùng Lâm, như cái tên của nó, kể về những câu chuyện xảy ra trong lòng thành phố. 13 câu chuyện, 13 mảnh ghép tạo nên một bức tranh về cuộc sống nơi đây: có cậu học sinh với niềm đam mê mãnh liệt với bóng đá, có người phụ nữ ám ảnh chồng mình ngoại tình, có người đàn bà trung niên xấu xí cộc cằn trong quán ăn, có hai con người muốn kết thúc cuộc sống gặp nhau,... Không biết đó là thành phố nào, nhưng chắc là nơi có ánh đèn nhấp nhoáng chiếu rọi vào những đôi mắt mù mịt, có những tòa nhà cao vút khiến bầu trời không còn rộng lớn, có những con người xa cách chen chúc trên con đường nhỏ hẹp, có những con phố chật chội và những trái tim trống trải.
Những con người trong thành phố
Câu chuyện đầu tiên của cuốn sách có lẽ là mảnh ghép khác biệt nhất trong tổng thể bức tranh này. Một cậu bé mười sáu tuổi bắt đầu thực hiện giấc mơ đá bóng ở thời điểm muộn màng so với những người khác. Cậu cũng không hiểu tại sao mình thích bóng đá đến vậy mà mười sáu tuổi mới nghiêm túc với nó. Dù chỉ theo được một nửa các buổi tập thể lực, đỡ bóng thì bóng văng xa vài mét, nhưng cậu vẫn quyết tâm theo đuổi đam mê dù việc luyện tập khiến cậu phải trải qua cảm giác các bó cơ khắp người đau nhức hay nỗi thất vọng tràn trề khi thất bại.
Đó cũng là câu chuyện duy nhất về một cậu học sinh, câu chuyện duy nhất có phần đẹp đẽ và dễ chịu. Không khí của những trang giấy phía sau trở nên ngột ngạt hơn vì khao khát thành đạt và quyền lực, ham muốn và dục vọng, những nỗi lo âu ám ảnh vô hình của những người trưởng thành. Con người bị bao vây bởi những tòa nhà chọc trời, bởi bốn bức tường văn phòng công sở, bị cuốn vào vòng xoay không hồi kết của tình, tiền, tài.
Ông muốn tĩnh lặng, nhưng ông cũng muốn hét lên. Nhưng ông đã hét lên đủ rồi và ông cũng đã im lặng đủ rồi.
Thành phố đúng là chật hẹp, đủ để cho một nhà thơ không được đón nhận, thất bại và cô đơn gặp lại người yêu cũ của mình khi đi tìm gái điếm trong một đêm cuối tuần buồn bã, rồi lại yêu cô, muốn bảo vệ cô, rạo rực vui mừng với ý nghĩ về tương lai hạnh phúc. Thành phố cũng thật tàn nhẫn với người đàn bà xấu xí, khiến cô ta phải trở nên gai góc hằn học để bảo vệ mình. Người ta chà đạp cô, cô lại phải chà đạp người khác. Thế là hằn học lại nối tiếp hằn học. Thành phố lại còn mệt mỏi, với bao nhiêu người hằng ngày phải chịu sự áp lực vì miếng cơm manh áo, vì trách nhiệm và nghĩa vụ trong các mối quan hệ như người vợ trong lòng không yên vì sáu cái áo sơ mi chưa giặt của chồng.
Và chỉ một chút nữa thôi, người đàn ông ấy sẽ nhảy xuống từ sân thượng và kết thúc cuộc đời mình. Phía dưới ông là đám đông vô cảm bàn tán, trong đầu ông là những ký ức hỗn độn đan xen ập đến. Không biết điều gì khiến ông bức bối mà có ý định tự sát, nhưng đám đông kia thì đã sẵn sàng kể một vài câu chuyện rồi.
Những đam mê và tham vọng
Khi kể câu chuyện về thành phố, những khao khát và tham vọng sẽ luôn được nhắc đến. Nơi đây luôn có những người điên cuồng ao ước thành công, tiền bạc, danh vọng và thể hiện bản thân. Không ai bảo ai, người ta cứ tự tham gia vào một cuộc chạy đua để giành giật được thứ mình mong muốn.
Tại chốn công sở, anh chàng kiểm toán sớm hiểu rằng “sự thăng tiến của người khác là mối đe dọa với vị trí của mình”, vì vậy mà mụ chủ nhiệm cộc cằn của anh mới cố đè đầu người khác xuống. Hay như anh chàng với mái tóc chải chuốt kĩ càng, bộ quần áo nghiêm chỉnh cứng ngắc, hàng ngày lái xe chen chúc trên con đường tắc nghẽn luôn nghĩ về những ngày xưa, khi anh còn có một mái tóc dài, và mỗi khi anh lái xe trong vô định, gió sẽ lùa vào mơn trớn những sợi tóc của anh và anh sẽ sảng khoái hít một hơi căng đầy lồng ngực.
Thứ này hôm nay quý giá, ngày mai lại trở thành đồ bỏ đi. Và thứ mất giá nhanh nhất chính là những người đi làm công ăn lương chúng ta. Từng ấy thời gian học tập, từng ấy kinh nghiệm tích lũy có thể trở thành lạc hậu chỉ trong chốc lát. Chỉ cần một bước đi sai lầm và ta sẽ thấy mình không quay đầu lại được.
Trong những câu chuyện đó, ta bắt gặp những áp lực cạnh tranh hằng ngày, khi ai cũng muốn mình vươn lên, mình phải vượt qua người này người kia, mình phải bảo vệ chiếc ghế êm ái (đôi khi cũng không êm ái lắm) này. Ta cũng thấy hình ảnh của những con người với quá khứ sống trọn vẹn với sở thích và ước muốn của mình, nhưng rồi khi đối mặt với những nỗi lo cơm áo gạo tiền thì buộc phải thay đổi, chỉ còn biết hoài niệm lại thời xưa cũ.
Ngoài những tham vọng về địa vị, tiền bạc, Vũ Tùng Lâm còn khắc họa ham muốn về thể xác, khiến những cảm xúc và suy nghĩ sâu kín nhất của nhân vật bị bóc trần, trở nên chân thực hơn cả. Đó là cô gái bị ám ảnh với quả cầu lóng lánh đủ màu sắc, chàng trai đến với cô gái không vì tình yêu để rồi cảm thấy trống rỗng, hay gã nhà thơ thất bại đến lúc gặp cô gái điếm đã bộc lộ ra rằng gã thật sự rất cô đơn.
Hàng đểu. Tôi nhìn cái túi, rồi nhìn Mai. Cô đã đồng ý ngủ với tôi vì một cái túi xách giả. Tôi để cái túi xách vào chỗ cũ rồi lại nằm xuống, cảm thấy trống rỗng đến kinh khủng.
Những nỗi lo và ám ảnh
Với nhiều đam mê và tham vọng, với nhiều áp lực, đè nén và một cuộc sống đầy rẫy sự cạnh tranh, con người sẽ xuất hiện những nỗi lo. Đó không chỉ là nỗi lo về miếng cơm manh áo mà còn là những ám ảnh dần dần đẩy con người vào bức bối. Như người phụ nữ nghĩ rằng chồng mình ngoại tình và bị suy nghĩ đó hút cạn sinh khí, đầu óc trở nên trống rỗng. Cô bị ám ảnh bởi nó như vậy, chính là vì nỗi đau khi bị người chồng trước phản bội, anh ta đã ngoại tình và rời bỏ cô. Hay như anh chàng bị vấn đề về da và phải phụ thuộc vào những viên thuốc con nhộng, rồi anh bị nó ám ảnh, hãi hùng đến mức không thể kiểm soát được bản thân khi nguồn cung cấp thuốc đột nhiên biến mất. Nhưng sâu xa hơn, thực ra anh đã phải chịu đựng điều đó vì chính mong muốn làm cho người vợ hạnh phúc, không khiến cô phải lo lắng, buồn rầu, muốn nhìn thấy nụ cười ngọt ngào làm anh tan chảy.
Để nàng được vui, tôi sẽ làm mọi thứ. So với tình yêu mà nàng đã dành cho tôi, tất cả những thứ này chẳng có gì đáng kể...Cùng lúc, cảm giác đơn độc và tiếc nuối choán lấy tôi khi tôi nghĩ đến việc mình sẽ sống thế nào nếu như không có nàng; cảm giác ấy như một cơn chấn động, khiến cả người tôi run lên theo đúng nghĩa đen.
Những khoảnh khắc hạnh phúc
Nếu thành phố cứ ngột ngạt như thế, niềm hạnh phúc phải tìm ở đâu? Thực ra, trong những câu chuyện của thành phố vẫn có chỗ cho những khoảnh khắc mãn nguyện và hạnh phúc.
Anh chàng kiểm toán trở về nhà vào mười hai giờ đêm, mùa cao điểm của kế toán kiểm toán. Anh có một mụ chủ nhiệm hay đay nghiến, có những sự việc khiến anh phát cáu ở công ty. Nhưng anh lại thấy vui vẻ trở lại khi về nhà với người vợ đáng yêu và ngọt ngào, bữa ăn thơm nức đúng khẩu vị chuẩn bị sẵn vào nửa đêm và cùng cô nói về tương lai sắp tới.
Sau bao nhiêu ngày xa nhà, được nghe giọng nói của nàng, được nghe về những điều quen thuộc thân thiết của nàng khiến gã trở nên thực sự thư giãn; đó là một cảm giác ấm áp dễ chịu giống như khi ta mặc vào một cái áo len chui đầu đã cũ.
Hạnh phúc như thế nào thì mỗi người đều khác nhau. Nhưng nếu chạy theo những thứ to lớn mà không thấy hạnh phúc, hãy thử tìm lại ở những điều nhỏ nhặt và giản dị. Giữa những hỗn độn mỏi mệt của thành phố, giữa dòng người chạy theo tiền tài và danh vọng, có lẽ người nào có thể thoát khỏi vòng xoáy đó mới là người tìm thấy bình yên và thỏa mãn.
Lời kết
Ở Những câu chuyện trong thành phố, mỗi chuyện mỗi màu sắc riêng biệt và khi được đặt cạnh nhau bổ sung cho nhau trở thành bức tranh đa chiều về thành phố. Những câu chuyện của Vũ Tùng Lâm mang nhiều tầng nghĩa, tùy từng người đọc sẽ đem lại những cảm nhận riêng. Nhịp điệu của các câu chuyện lúc nhanh mạnh, gấp gáp, lúc lại như một người đang mệt mỏi uể oải. Bút pháp truyện lồng truyện khá đặc trưng trong văn học hiện đại, ở đó có một chuyện chính và một chuyện ẩn mà tùy theo độ nhạy cảm và vốn sống của từng người sẽ nhận ra ở những hình thái khác nhau.
Review sách bởi Khánh Huyền - Bookademy
---------
Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: https://www.facebook.com/bookademy.vn
Tham gia cộng đồng Bookademy để có cơ hội đọc và nhận những cuốn sách thú vị, đăng ký CTV tại link: https://goo.gl/forms/7pGl3eYeudJ3jXIE3