Tôi ngẫu nhiên biết đến “Người đua diều” vào một buổi chiều mùa hè oi ả tại thư viện trường đại học. Trong vòng 2 tiếng đồng hồ liên tục, tôi ngấu nghiến hết cuốn sách. Quả đúng như nhận xét của những tờ báo tiếng tăm, những nhà phê bình nổi tiếng, “Người đua diều” xứng đáng là International Bestseller: “Một tiểu thuyết đẹp đẽ… Nằm trong số những tác phẩm được viết ra tinh tế và khơi gợi nhất cho tới giờ phút này… Một câu chuyện làm cảm động trái tim về một tình bạn khác thường… Đó cũng là một tác phẩm thuyết phục kì lạ, về mối quan hệ mong manh giữa cha và con, giữa con người và thần thánh, giữa cá nhân và đất nước…” (The Denver post). Cuốn tiểu thuyết đầy lôi cuốn đã đưa tôi đi hết mọi cung bậc cảm xúc, vui có, xót xa có, căm phẫn có, ngạc nhiên có,… - điều mà tôi chưa từng trải nghiệm được từ bất cứ cuốn tiểu thuyết nào. Tôi thực sự bị choáng ngợp với những gì được viết nên trong đó.

Cuốn tiểu thuyết là lời tự thuật của nhà văn Mỹ người Afghanishstan – Amir. Phần đầu của tác phẩm miêu tả một Afghanishstan hoàn toàn khác so với tưởng tượng của tôi. Đó là một Afghanishstan tươi đẹp, bình yên, một Afghanishstan tự do với những người dân tự do. Chính tại nơi đây, Amir đã cùng với người bạn của mình – Hassan trải qua những năm tháng tuổi thơ. Một Amir và một Hassan, một chủ một tớ, một người anh và một người em, cùng nắm tay nhau trưởng thành.

“Khi còn là hai đứa trẻ, Hassan và tôi thường trèo lên những cây bạch dương trên con đường xe chạy vào nhà cha tôi, và dùng một mảnh gương chiếu ánh nắng vào nhà những người hàng xóm của chúng tôi làm họ tức giận. Chúng tôi thường ngồi chéo nhau, trên một cặp cành cây cao, chân trần đung đưa, túi quần đầy quả dâu tằm phơi khô và quả óc chó, thay nhau chiếu gương, vừa ăn dâu tằm vừa ném vào nhau, khúc khích, cười vang. Tôi vẫn như còn thấy Hassan trên cái cây đó, nắng lung linh xuyên qua kẽ lá chiếu lên khuôn mặt gần như tròn xoe của cậu, một khuôn mặt giống như búp bê Tàu được gọt từ gỗ cứng: mũi nở và tẹt, mắt vừa hẹp vừa xếch như lá tre, đôi mắt nếu nhìn vào, tùy theo ánh sáng, lúc vàng, lúc xanh, lúc cả màu ngọc bích nữa…”

Tuổi thơ của hai người bạn đã trôi qua như vậy, bình thản, an yên, nhưng “life is not always what you expect” (tạm dịch: cuộc đời không phải luôn là những gì chúng ta mong muốn – Helen Downing), hiển nhiên luôn có những biến cố tất yếu xảy ra. Amir và Hassan, dù là bạn từ thuở tấm bé, nhưng khác biệt về thân phận, về chủng tộc luôn khiến họ có những khoảng cách. Amir, với khao khát cháy bỏng về tình thương của người cha, luôn cảm thấy ghen tị với sự quan tâm mà cha cậu dành cho Hassan. Bên cạnh đó, với xuất thân là “con nhà giàu”, quen được phục vụ, hầu hạ, Amir có phần nào đó hơi ích kỉ, nhỏ nhen. Chính những điều ấy đã dẫn đến sự kiện mùa đông năm 1975 – lần cuối cùng Amir nhìn thấy Hassan nở nụ cười.

Mùa đông năm 1975 là lần đầu tiên tác giả gài hình ảnh cánh diều và cuộc đua diều vào trong tác phẩm, hiển nhiên, nó là đánh dấu cho bước ngoặt mới của cả thiên truyện. Cánh diều năm ấy là niềm hi vọng của Amir về sự gắn bó với cha mình. Cậu đã đặt tất cả sự cố gắng của mình vào cánh diều ấy, khát khao có được chiến thắng. Nhưng tình thương mà giành giật thì thường luôn phải trả giá, và cái giá Amir phải trả cho sự hèn nhát của mình không hề rẻ mạt – đó là nụ cười của người bạn thân thiết nhất đời cậu. Nấp sau bức tường chứng kiến người anh em của mình bị nhục mạ nhưng vì hèn nhát và vì suy nghĩ “cậu ấy không phải bạn mình” nên Amir đã không dám đứng ra bảo vệ Hassan.

Phần sau của tác phẩm là cuộc đời của Amir sau khi sang Mỹ sinh sống vì quê hương bị xâm lược. Dù cho rằng Mỹ là nơi mình có thể chạy trốn khỏi quá khứ nhưng chưa khi nào Amir thôi tự dày vò bản thân vì những lỗi lầm đã xảy ra, anh tự cho mình là kẻ phản bội, kẻ lừa dối. Thậm chí ngay cả khi đã có cuộc sống sung túc hơn, Amir cũng không thể nào cảm thấy thanh thản. Hình phạt ấy có lẽ còn đau khổ hơn bất cứ nhục hình nào khác trên thế giới, nó như bóng ma vây lấy Amir, bóp nghẹt trái tim anh mỗi khi anh nghĩ về những gì mình đã làm. Nhưng suy cho cùng, khi cuốn tiểu thuyết khép lại, Amir cũng đã phần nào đó chuộc được sai lầm, dù cho cái giá quá đắt…

Tình bạn của Amir và Hassan, nếu phải miêu tả trong hai chữ, tôi chắc chắn sẽ dùng hai chữ “kì lạ”. Nó kì lạ bởi những sợi chỉ vô hình của các mối quan hệ khác ràng buộc xung quanh nó. Đó là sợi chỉ của tình thân, huyết thống, của định kiến xã hội, của tín ngưỡng. Amir và Hassan của những năm tháng ấu thơ vừa là bạn lại vừa như không phải là bạn. Cả hai đều mất mẹ từ sớm, phải bú chung cùng một bà vú. Theo như quan niệm của người dân Afghanishstan:

 “Có một tình anh em giữa những con người được bú cùng một bầu vú mẹ, tình máu mủ mà ngay cả thời gian cũng không thể phá vỡ. Hassan và tôi bú cùng một bầu vú. Chúng tôi chập chững đi những bước đầu tiên trên cùng một bãi cỏ trong cùng một chiếc sân. Và dưới cùng một mái nhà, chúng tôi bập bẹ những tiếng nói đầu tiên.

       Của tôi là Baba.

Của cậu ấy là Amir. Tên tôi.”

Trớ trêu thay, Amir lại không nhận ra được tình cảm đó từ sớm, đôi lúc anh còn băn khoăn tự hỏi không hiểu mình có coi Hassan là bạn không. Chỉ cho đến khi mất đi Hassan, anh mới hối hận thấy được sự quan trọng của người mà anh luôn xem thường. “For you, a thousand times over” – “vì cậu, cả ngàn lần rồi”, câu nói của Hassan với Amir có sức ám ảnh lạ kì, đến độ, mỗi lần kí ức về Hassan tràn về trong tâm trí Amir, tôi lại có cảm giác mình đang đứng cạnh Amir giữa đồng cỏ lộng gió, lắng nghe tiếng gọi ấy vang lên quanh quẩn đâu đây và lặng nhìn hình bóng người bạn chạy vụt đi cùng nụ cười đôi môi hẻ…

Hassan, những tưởng sau những điều mà cậu phải trải qua: bị làm nhục, bị xem thường, bị phản bội, cậu sẽ sinh lòng hận thù với những kẻ đã ngược đãi cậu. Nhưng không, Hassan vẫn luôn là Hassan lúc mới sinh ra – cậu không thể làm tổn thương bất kì ai, và cũng không thể ghét bất kì ai. Bất chấp việc bị Amir phản bội, chưa một lần nào Hassan lên tiếng hỏi một câu tại sao. Cậu chấp nhận việc đó như thể nó hiển nhiên phải vậy. Và sau hàng chục năm xa xứ, khi nhận được lời mời trở về căn nhà xưa để tiếp tục trông nom cơ ngơi cho cha của Amir, Hassan đã không đắn đo mà gật đầu. Một Hassan vị tha, bao dung và nhân hậu nhường ấy, có lẽ xứng đáng với một cuộc sống tốt đẹp hơn…

Bên cạnh câu chuyện về tình bạn kì lạ giữa Hassan và Amir, Khaled Hosseini còn xây dựng bên lề những mối quan hệ kì lạ nhưng gắn bó khăng khít với nhau, những mối quan hệ đó giống như chất xúc tác, lúc thì đẩy hai người bạn ra xa nhau, lúc lại bất chợt đưa họ trở về cuộc đời nhau như quỹ đạo vốn có. Đó là mối quan hệ huyết thống, là niềm tin vào tín ngưỡng, là niềm tự hào và yêu thương quê hương, là những văn hóa, những luật lệ bất thành văn,..

“…Tôi cúi lạy về phía Tây. Rồi tôi nhớ mười lăm năm nay tôi chưa từng cầu nguyện. Từ lâu tôi đã quên hết câu cú. Nhưng không quan trọng, tôi sẽ thốt ra mấy từ tôi vẫn còn nhớ: La illaha il Allah, Muhammad u rasul ullah. Không có Thượng đế nào ngoài Đức Allah và Muhammad là Sứ giả của Người. Bây giờ, tôi mới thấy là Baba nhầm, có một Thượng đế, luôn luôn có một Thượng đế. Tôi thấy người ở đây, trong những con mắt của mọi người nơi dãy hành lang tuyệt vọng này…”

Dù cho những quan niệm này có phần nào lạc hậu nhưng chúng là đức tin, là máu chảy trong huyết quản của mỗi người con Afghanishstan, họ không thể chối bỏ cũng như không bao giờ chối bỏ chúng. Những mối quan hệ luôn song hành với nhau, bao trùm lên toàn bộ tác phẩm, phủ cho “Người đua diều” một màu sắc văn hóa riêng, văn hóa của Afghanishstan.

Bên cạnh câu chuyện về tình bạn, tình anh em, tình yêu quê hương xứ sở, Khaled Hosseini còn đem lại cho chúng ta bài học về danh dự, tội lỗi và cách làm người. Bị ảnh hưởng bởi tập quán Afganishstan nên hiển nhiên các quan niệm về danh dự cũng rất khác, nó hà khắc và được xem trọng bậc nhất trong xã hội. Tội lỗi, một khi phạm phải, dù là nhỏ nhất, người phạm lỗi cũng cần phải trả giá cho tội lỗi mình đã gây ra. Bằng chứng là Amir và cha của cậu đã phải day dứt gần như cả cuộc đời, tìm mọi cách để giúp lương tâm của mình được thanh thản. Nhưng cha của Amir lại không chiến thắng được thời gian, ông ôm xuống mồ món nợ còn chưa kịp trả. Amir may mắn hơn, anh đã tìm được con đường để quay trở lại, trả món nợ năm của cha và của chính mình. Phải chăng, cho đến cuối cùng, luôn luôn có con đường để tốt trở lại – “There is a way to be good a gain.”

Điều đặc biệt gây sức ám ảnh và tầm ảnh hưởng của tác phẩm này là ở hình ảnh cánh diều và cuộc đua diều xuất hiện trong hai bước ngoặt lớn của truyện. Cánh diều tượng trưng cho hi vọng. Ở lần đầu tiên, nó tượng trưng cho hi vọng của Amir về tình thương của người cha, nhưng chính nó cũng khiến cho cuộc đời của hai cậu bé rẽ sang những hướng khác. Lần thứ hai xuất hiện, cánh diều mở ra một chương mới tươi sáng hơn sau tất cả những gì qua. Kết truyện tuy không hoàn mĩ nhưng khiến con người ta lấy lại được niềm tin vào cuộc sống.

Không chỉ phản ánh về những mối quan hệ trong gia đình, thông qua tác phẩm, Khaled Hosseini còn kín đáo tố cáo chiến tranh phi nghĩa, vạch trần sự thật về những đau đớn mà người dân Afghanishstan đang ngày ngày chịu đựng. Họ bị tước đi những giá trị nhân thân mà họ đáng ra phải có, họ mất đi niềm vui, hạnh phúc, nụ cười, họ mất đi mảnh đất quê hương, khiến cho chính họ còn cảm thấy như một khách du lịch trên đất nước của chính mình”.

Với giọng văn miêu tả đầy chất thơ, nhẹ nhàng, sâu lắng, không phức tạp, không ẩn dụ khó hiểu, Khaled Hosseini đã dẫn người đọc đi qua hết lịch sử Afghanishstan, phơi bày những góc sáng tối trong tâm hồn con người nơi đây, và trên tất thảy, ông khiến người đọc bày tỏ sự tiếc nuối đối với sự tàn lụi của một nền văn hóa đầy kiêu hãnh và độc nhất vô nhị.

“Tôi yêu mùa đông ở Kabul. Tôi yêu nó vì những bông tuyết mềm mại vỗ nhẹ vào cửa sổ phòng tôi ban đêm, vì tuyết mới rơi lạo xạo dưới đôi ủng cao su đen của tôi, vì hơi ấm của chiếc lò sưởi gang khi gió rít qua sân, qua đường phố…”

Những người đua diều – Amir và Hassan – chạy đua với thời gian, với chiến tranh, với những khát khao, những hi vọng, họ mong muốn tận hưởng chiến thắng dù cho đôi tay bị dây diều cước đến bật máu. Sống trong sự nghèo khổ, đau thương, bị ruồng bỏ, hắt hủi nhưng chưa khi nào niềm tin vào thần thánh, tín ngưỡng, vào tương lai, vào cuộc sống của họ bị vùi dập. Trái lại, nó luôn cháy âm ỉ, tiếp cho họ sức mạnh để sửa sai, để thôi dằn vặt chính mình và đem lại cho người khác cuộc đời hứa hẹn hơn.

 

Tác giả: Phương Lan – Bookademy

----------------------------------

Trở thành CTV viết reviews sách để có cơ hội đọc và nhận những cuốn sách thú vị cùng Bookademy, gửi CV (tiếng Anh hoặc Việt) về: [email protected]

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về các cuốn sách hay tại link:https://www.facebook.com/bookademy.vn

 

Xem thêm

Đó là một buổi sáng tháng giêng trong trẻo, càng hít sâu, không khí mùa đông se lạnh càng cay đắng. Đường phố và vùng nông thôn đầy ắp trẻ em, hầu hết đang chiến đấu với những con diều ở xa trên mặt đất, trong một vòm mây xám bạc đáng chú ý. Những đứa trẻ không kiểm soát được các chiến dịch trên không, đuổi theo và cố gắng bắt những đấu sĩ giấy chưa chiến thắng. Địa điểm là Kabul, Afghanistan. Thời điểm đó là năm 1975, và cặp đôi Người thả diều/Người chạy diều giỏi nhất được tìm thấy là Amir và Hassan. Chính mối quan hệ xung quanh hai người này đã thúc đẩy Người đua diều được ca ngợi như một kiệt tác của văn học đương đại. Xuất bản năm 1992, Người đua diềulà nỗ lực đầu tiên của Tiến sĩ Khaled Hosseini trong việc viết một cuốn tiểu thuyết. Các vấn đề như bạo lực, gia đình, lòng trung thành và sự thay đổi đều trở nên rõ ràng khi câu chuyện này sáng tỏ, tất cả được kể qua đôi mắt, đôi tai và trên hết là trái tim của Amir. Tất cả các chủ đề được khai quật trong các trang đã được tạo ra một cách cẩn thận, để tạo ra một tấm gương giống như song song với lịch sử chiến đấu mòn mỏi của chính Afghanistan. Lịch sử đó, đầy vết sẹo với sự chia rẽ sắc tộc, rạn nứt tôn giáo và làn sóng bất ổn chính trị như thủy triều, gần như đã dập tắt những gì đã trở thành niềm tự hào và hy vọng bị pha loãng nặng nề đối với người dân Afghanistan. Có phải lịch sử đầy biến động đó đã nâng giá hòa bình lên cao đến mức sự cứu chuộc đã trở thành một tác phẩm hư cấu giống như chính cuốn tiểu thuyết?


Sự tương đồng bắt đầu bằng cách thổi sức sống vào các nhân vật của Amir và Hassan. Amir, con trai của Baba, một thương gia khá giả, là người Pashtun, trong khi Hassan, người hầu của ông và sau này là anh trai cùng cha khác mẹ, là người Hazara. Về cốt lõi, mối quan hệ giữa hai người này là trùng lặp. Họ, trong khi chỉ ở trong công ty của nhau, là những người bạn tốt nhất. Họ sẽ chơi cùng nhau, mơ cùng nhau và gây ra những trò nghịch ngợm cùng nhau. Ngoài tính hay trêu chọc và tàn ác trẻ con của Amir, theo hầu hết các tài khoản, họ là bạn bè. Tuy nhiên, ở nơi công cộng, họ là chủ nhân Pashtun và người hầu Hazara. Cả hai đều biết vai trò của mình và không bao giờ cố gắng đi chệch khỏi chúng bởi vì, ngay cả khi còn trẻ như vậy, cả hai đều biết và tôn trọng các tập tục của người Afghanistan. Trớ trêu thay, Hassan là mẫu mực của mọi thứ mà nền văn hóa Afghanistan ngưỡng mộ; Danh dự, niềm kiêu hãnh, lòng trung thành, sự chính trực và lòng dũng cảm. Amir mặc dù, sẽ không đại diện cho những phẩm chất này cho đến rất lâu sau này trong cuộc đời. Baba cũng vậy, cho thấy một cảm giác trùng lặp. Trong khi thừa nhận thân phận người hầu của Hassan, anh ta được đối xử như một đứa con trai (và đúng như vậy). Ca phẫu thuật của anh ấy do Baba chi trả và việc chăm sóc anh ấy không bao giờ bị bỏ bê. Vì xã hội, anh buộc phải sống hai cuộc đời, bên trong và bên ngoài. Song song là một điều khó xử, cho thấy văn hóa tác động có thể ảnh hưởng đến cuộc sống của các cá nhân trong xã hội. Bởi vì khía cạnh của địa vị tôn giáo và văn hóa được đặt lên trên giá trị một cách thất thường, nên một sự tiêu hao tự nhiên được tạo ra, nằm im lìm một cách sốt sắng cho đến khi cuối cùng bị đốt cháy. Việc liên tục tước đoạt của một lớp người bởi một lớp người khác dẫn đến đổ máu vô nghĩa và chiến tranh có thể tránh được. Điều này được minh họa không chỉ bởi những người ở Afghanistan, nhưng bởi hầu hết tất cả các quốc gia bao gồm toàn bộ địa cầu. Không cần nhìn xa hơn Thế chiến thứ hai để xem thế giới có thể bị tàn phá như thế nào bởi sự thật kinh tởm.


Một điểm tương đồng khác, được đề cập khá phù hợp sau điểm đầu tiên, đó là thói đạo đức giả. Người ta khó có thể tìm thấy một nhân vật nào trong cuốn tiểu thuyết, ngoài Ali, Hassan và Sorhab, ở một mức độ nào đó, không mắc phải căn bệnh này. Phần lớn là kết quả của tính hai mặt đã được lưu ý trước đó, thói đạo đức giả đóng vai trò như một con quỷ đang chờ đợi, được giấu kín trong hầu hết các nhân vật. Tội lỗi của Baba liên quan đến “một tội lỗi” thường được trích dẫn của ông, đó là tội trộm cắp, có lẽ là ví dụ văn học sâu sắc nhất. Ngoài ra, Đại tướng, người là niềm tự hào dân tộc và là vẻ ngoài của sự hoàn hảo của người Afghanistan, được thể hiện qua việc thu tiền phúc lợi, từ chối nhận công việc có thu nhập cao và cách đối xử của ông với người khác. Triều đại của các chính phủ khác nhau trong suốt cuốn tiểu thuyết cũng là một điểm nóng sôi sục của tiêu chuẩn kép.


Giá trị được đặt vào gia đình trong cuốn tiểu thuyết là điều tối quan trọng. Mặc dù có những yếu tố tự cho mình là đúng và đạo đức giả, nhưng cũng có sự chân thành dịu dàng và mối quan hệ huyết thống có lẽ tương xứng, nhưng không bao giờ vượt qua được trong bất kỳ nền văn hóa nào khác được biết đến. Nó đã được đề cập nhiều lần trong cuốn sách về tầm quan trọng của gia đình đối với cộng đồng Afghanistan. Người ta thậm chí còn nói rằng nếu bạn đặt hai người Afghanistan lạ mặt vào một phòng, trong vòng mười lăm phút họ có thể tìm ra mối quan hệ của họ. Chính lý do này, trên tất cả những lý do khác, mà Baba đã giữ bí mật danh tính của Hassan. Nếu những người trong cộng đồng Afghanistan phát hiện ra rằng huyết thống của một gia đình đã bị “nhiễm bẩn” bởi dòng máu Hazara, thì điều đó có nghĩa là sự xấu hổ và sự mất mát thực sự đối với tất cả những gì anh ta đã nỗ lực để đạt được. Trong cuộc trò chuyện của Amir với Bố mẹ vợ về việc nhận con nuôi, Vị tướng đã công kích tầm quan trọng của máu và quan điểm của ông không bao giờ bị bác bỏ. Amir và Soraya, mặc dù được Mỹ hóa hơn hầu hết người Afghanistan, nhưng thực sự đồng ý với anh ta. Mối quan hệ gia đình được thể hiện khá thẳng thắn và là một trong những phẩm chất đáng yêu nhất của người Afghanistan nhưng trớ trêu thay, đồng thời lại cho thấy tất cả những vấn đề rắc rối trong nền văn hóa.


Một từ khác thường được sử dụng một cách miệt thị và khi chủ nghĩa cực đoan được thể hiện liên quan đến việc tập trung vào gia đình, đó là chủ nghĩa bộ lạc. Khi thuộc tính trung thành với một phe phái, nhóm hoặc gia đình vượt qua tất cả các tác nhân khác, bao gồm cả đạo đức và suy nghĩ của cá nhân, thuật ngữ chủ nghĩa bộ lạc được hình thành. Chính sự sắp xếp theo lối suy nghĩ và đạo đức cá nhân, cũng như việc thúc đẩy một chủ nghĩa duy tâm tập trung, nếu không muốn nói là sai lệch, đã mở rộng sự chia rẽ của sự hỗn loạn trong một xã hội. Ý thức về chủ nghĩa bộ lạc này, mặc dù không được thể hiện đầy đủ trong các gia đình của Baba hay Tướng quân, nhưng được thể hiện đầy đủ khi mô tả triều đại của Taliban. Tiến sĩ Hosseini minh họa khá hiệu quả cái chết và sự cắt xén cuồng nhiệt được cổ vũ bởi các khán giả Afghanistan trong sân vận động bóng đá (bóng đá). Mặc dù sau đó chúng ta biết về cảm giác tội lỗi và lòng căm thù bản thân của Baba đối với cách đối xử bề ngoài của ông với con trai Hassan, nhưng ông cũng thể hiện ý thức về chủ nghĩa bộ tộc khi chấp nhận và tuân thủ các tiêu chuẩn văn hóa trong cộng đồng của mình. Sự song song với thực tế ở đây là hiển nhiên. Tiến sĩ Hosseini, trong khi được phỏng vấn, cho biết ông đã nhận được các mô tả về quân Taliban đi vòng quanh đấu trường trên những chiếc xe tải Pick Up từ cảnh quay thực tế của các sự kiện khi chúng được phát sóng trên khắp thế giới. Sự tàn phá mà các cuộc chiến tranh đã tạo ra một cách tàn bạo, từ Liên Xô đến Taliban, được ghi nhận trực tiếp từ chuyến thăm của anh ấy đến những tảng đá đổ nát, thép xoắn và những mảnh đời tan nát đã đánh cắp ký ức về quê hương xinh đẹp một thời của anh ấy. Sự song song với thực tế ở đây là hiển nhiên. Tiến sĩ Hosseini, trong khi được phỏng vấn, cho biết ông đã nhận được các mô tả về quân Taliban đi vòng quanh đấu trường trên những chiếc xe tải Pick Up từ cảnh quay thực tế của các sự kiện khi chúng được phát sóng trên khắp thế giới. Sự tàn phá mà các cuộc chiến tranh đã tạo ra một cách tàn bạo, từ Liên Xô đến Taliban, được ghi nhận trực tiếp từ chuyến thăm của anh ấy đến những tảng đá đổ nát, thép xoắn và những mảnh đời tan nát đã đánh cắp ký ức về quê hương xinh đẹp một thời của anh ấy. Sự song song với thực tế ở đây là hiển nhiên. Tiến sĩ Hosseini, trong khi được phỏng vấn, cho biết ông đã nhận được các mô tả về quân Taliban đi vòng quanh đấu trường trên những chiếc xe tải Pick Up từ cảnh quay thực tế của các sự kiện khi chúng được phát sóng trên khắp thế giới. Sự tàn phá mà các cuộc chiến tranh đã tạo ra một cách tàn bạo, từ Liên Xô đến Taliban, được ghi nhận trực tiếp từ chuyến thăm của anh ấy đến những tảng đá đổ nát, thép xoắn và những mảnh đời tan nát đã đánh cắp ký ức về quê hương xinh đẹp một thời của anh ấy.


Lý do khiến phản ứng của Amir khi trở về nhà thực sự bi thảm như vậy, là bởi vì những dòng chữ trên trang giấy chứa đầy niềm đam mê của chính Tiến sĩ Hosseini, người đã thực hiện chuyến đi về nhà và tận mắt chứng kiến ​​sự tàn phá hoàn toàn. Trước khi Afghanistan hoàn toàn bị cưỡng hiếp bởi sự khủng khiếp của sự thù hận, cả tác giả và nhân vật chính đều đã được chuyển đến Mỹ, điều mà nhân vật này, Amir, đánh giá cao. Anh ấy đã mang trong mình gánh nặng tội lỗi quá lâu nên toàn tâm toàn ý đón nhận hành trình đến Mỹ, một nơi “không có ma, không có ký ức và không có tội lỗi”. Chẳng bao lâu sau, anh nhận ra rằng bất kể khoảng cách địa lý, sự xấu hổ của anh sẽ tiếp tục gây ra cuộc chiến của chính nó trong anh. Đó là thực tế của nhiều người Afghanistan tản cư trong câu chuyện. Đại tướng, Baba, và có lẽ nhiều người nổi tiếng khác mà họ trò chuyện bên trong Chợ trời đã mang theo và hướng đến cuộc đấu tranh của chính họ với những sinh mạng bị bỏ lại phía sau. Điều này không có nghĩa là việc dịch chuyển hoàn toàn là một điều tồi tệ. Giống như các Chợ ở quê nhà, Chợ Trời đóng vai trò như một khu chợ tạm thời của người Afghanistan. Họ có nhà thờ Hồi giáo và nhà của họ và hầu hết Fremont, như tác giả đã đề cập, là nơi sinh sống của người Afghanistan. Theo một cách nào đó, Mỹ từng là nơi mà những khía cạnh tuyệt vời của văn hóa Afghanistan có thể được ghi nhớ và thực hành, nhưng những khía cạnh tiêu cực, trừ khi được nuôi dưỡng riêng lẻ, có thể bị bỏ lại phía sau và mất đi mãi mãi. Mỹ cũng đặt trách nhiệm lớn lên tính cách của người Afghanistan. Bởi vì người Mỹ, tác giả lưu ý, coi trọng gia đình ít hơn nhiều, hoặc ít nhất là khác biệt, không còn khuynh hướng xã hội bề ngoài đối với chủ nghĩa bộ lạc. Điều này có nghĩa là trải nghiệm Afghanistan, ít nhất là ở Mỹ, lý tưởng nhất, có thể phát triển.


Cái giá của hòa bình dường như khá cao đối với những người còn ở lại đất nước bị chiến tranh tàn phá Afghanistan. Xuyên suốt cuốn tiểu thuyết, Tiến sĩ Hosseini đề cập đến sự leo thang bạo lực và sự chia rẽ tư tưởng thậm chí còn lớn hơn trong đất nước đang gặp khó khăn. Những yếu tố này đóng vai trò là nhiên liệu, liên tục đổ vào môi trường vốn đã rực cháy. Anh ấy viết tại một thời điểm trong câu chuyện rằng “Có thể… Đó là một nơi vô vọng”, tuy nhiên tiêu đề của cuốn sách mang một biểu tượng có thể gợi ý ngược lại. Chạy diều đã và đang là một hoạt động quốc gia tuyệt vời trong thời gian qua ở Afghanistan. Nó là một biểu tượng của di sản, lịch sử và niềm tự hào của họ. Sự chiếm đóng của Liên Xô đã ngăn cản hoạt động thả diều do những lo ngại về an toàn rõ ràng, và dưới thời Mujahedeen và Taliban, hoạt động này bị đặt ngoài vòng pháp luật. Chỉ gần đây thực hành đã được thiết lập lại. Có lẽ đó là những gì hy vọng được thể hiện trong cuốn tiểu thuyết. Con diều tượng trưng cho hy vọng. Cuốn tiểu thuyết bắt đầu với những cánh diều bay vút lên trời cao. Xuyên suốt cuốn tiểu thuyết, những con diều ngày càng ít được nhắc đến, ngoại trừ trong ký ức. Con diều cuối cùng được nhìn thấy cho đến trang cuối cùng của cuốn sách là con diều do Amir cắt để giành chiến thắng trong lễ hội và do Hassan điều hành. Dường như, như một dự đoán đau đớn, việc con diều đó chạy báo hiệu sự kết thúc của một kỷ nguyên và sự tàn lụi dần dần của hy vọng cho những gì sẽ diễn ra trong một thời gian rất dài. Như thể để so sánh trải nghiệm của Amir ở cuối cuốn tiểu thuyết với tương lai đáng ngờ không kém của Afghanistan, Hosseini kết thúc cuốn tiểu thuyết bằng một cái nhìn sâu sắc đặc biệt lạc quan. “Bởi vì khi mùa xuân đến, mỗi lần một bông tuyết tan chảy, và có lẽ tôi vừa chứng kiến ​​bông tuyết đầu tiên tan chảy.” Bằng văn bản này, Dr. Hosseini minh họa rằng anh ấy vẫn chưa chắc chắn về tương lai của quê hương mình. Anh thừa nhận rằng cái giá của hòa bình đã tăng lên rất nhiều, nhưng cánh diều có thể thả ở đâu, có thể hy vọng vẫn có thể tăng lên. Có lẽ, ở Afghanistan, hy vọng vẫn có thể bay cao giữa những vòm mây xám bạc đã dõi theo họ từ rất lâu trước đây.

0 điểm

Người Đua Diều hoặc tên Tiếng Anh là “Kite Runner” là cuốn sách giúp người đọc nhìn nhận một cách đầy đủ và chân thực nhất về vẻ đẹp cũng như nỗi đau của Afghanistan, một đất nước, một dân tộc, một nền văn hóa lâu đời bị tàn phá bởi những kẻ cuồng tín. Tuy là tiểu thuyết đầu tay, nhưng “Người đua diều” của Khaled Hosseini đã để lại nhiều ấn tượng mạnh mẽ trong lòng người đọc trên khắp thế giới.Câu chuyện theo dòng hồi ức của cậu bé Amir, khi còn là một cậu bé mười hai tuổi sống trong vòng tay che chở của Baba giàu sang và uy quyền. Cùng gắn bó với Amir trong những năm tháng tuổi thơ là Hassan, con trai của quản gia Ali, một cậu bé lanh lợi, mạnh mẽ nhiều lần xả thân để bảo vệ Amir Phi thường và xúc động hơn nữa là lòng trung thành và tâm hồn cao đẹp của Hassan dành cho Amir. Vì Amir, Hassan sẵn sàng nhận mọi lỗi mà cậu không hề gây ra. Vì Amir, Hassan đã ra sức bảo vệ chiếc diều xanh chiến lợi phẩm của Amir để bị bọn trẻ xấu hành hung và nhục mạ. “Vì cậu, cả ngàn lần rồi !” – câu nói của Hassan ám ảnh mãi tâm trí người đọc và sâu trong tâm khảm của Amir – người chưa từng một lần đáp trả tình cảm cao đẹp của HassanVà Amir đã phải trả giá cho lỗi lầm của mình trong suốt phần đời còn lại. Khi đã có mọi thứ sự nghiệp, gia đình, danh tiếng ở Mỹ nhưng Amir vẫn không bao giờ quên được những ngày tháng ở Afghanistan, không bao giờ xóa nhòa những ký ức và tội lỗi chính mình gây ra.Đỉnh điểm của tác phẩm là hành trình tìm lại cội nguồn, nhiều sự thật trong quá khứ được hé lộ và quá trình chuộc mọi lỗi lầm của Amir. Amir đã quyết định trở lại Afghanistan để cứu con trai của Hassan khỏi tay bọn Taliban – đó là con đường duy nhất Amir có thể chuộc lỗi với Hassan, người đã chết dưới họng sung của TalibanĐọc “Người đua diều”, mọi người sẽ cảm nhận được tình cảm gia đình vô cùng thiêng liêng và quý giá đồng thời tác phẩm khắc họa một đất nước Afghanistan rất chân thực với những cuộc chiến tranh, cách đối xử tàn bạo của bọn Taliban đối với người dân vô tội. Một cuốn sách với giá trị nhân văn hết sức sâu sắc!

Người đua diều - Khaled Hosseini“Tình yêu là thứ mỏng manh cần được nâng niu và bảo vệ. Tình yêu không hề cứng rắn và nó không kiên định. Tình yêu có thể tan vỡ bởi chỉ vài lời xấu xa, hay bị vứt bỏ bởi những hành động vô tâm. Tình yêu cũng không hoàn toàn là một con chó trung thành, nó giống như một con vượn cáo hơn.”Một câu chuyện buồn với những giây phút chết lặng mà bạn sẽ trải qua khi đọc tác phẩm này.Câu chuyện về tuổi thơ và về tình bạn sâu đậm giữa Amir và Hassan tại Afghanistan những năm 1970. Sau hơn một phần tư thế kỷ, Amir mới đủ can đảm đối mặt với bóng ma của đời mình để chuộc lại những lỗi lầm và kể lại câu chuyện ấy. Bằng cách để nhân vật chính nhìn lại quá khứ, tác giả đã viết nên một câu chuyện cảm động về tình bạn, tình người, danh dự, tội lỗi và hành trình chuộc lại lỗi lầm, ngay từ những dòng đầu tiên của cuốn sách Hosseini đã nhuộm tác phẩm của mình bằng một gam màu buồn đôi khi là đau thương.Sau khi Taliban chiếm đóng thì chiến tranh và tình hình bất ổn ở các nước trung đông luôn nhan nhản trên báo đài, nhưng phải đến với "người đua diều" bạn mới thấy được hết sự khủng khiếp của nó. Tác giả đã cho chúng ta thấy một Afghanistan hỗn loạn và tang thương đến lạnh người ông viết " Ở Afghanistan có rất nhiều trẻ con, nhưng lại chẳng có tuổi thơ nào cả", để nhắc chúng ta hãy thầm biết ơn vì những giây phút hòa bình mà ta may mắn có được.Amir và Hassan lớn lên cùng nhau, cùng chơi đùa cùng có một tuổi thơ, họ chia sẻ nhau mọi thứ nhưng sự phân biệt giai cấp và kỳ thị chủng tộc quá sâu sắc của xã hội đã làm cái tuổi thơ yên bình ấy nhuốm màu tội lỗi.Sinh ra trong gia đình giàu có và có một người cha mà ai ai cũng kính nể, Amir một cậu bé nhạy cảm đã luôn sống dưới áp lực mong muốn được cha mình công nhận. Hassan sinh ra trong một gia đình người giúp việc của nhà Amir, với trái tim nhân hậu cậu luôn nhìn cuộc đời như thể nó quá tốt đẹp với cậu và trong mắt cậu chỉ có Amir. Số phận đã gắn kết 2 con người ấy lại với nhau bằng những cuộc dạo chơi, những trò nghịch phá và những cuộc đua diều. Và rồi vì nhận thức sai lầm, sự hèn nhát và chút lòng đố kỵ của một đứa con nít mà Amir đã phạm một lỗi lầm và trượt dài theo nó để rồi sau này khi hạnh phúc đến với cậu, cậu không thể cảm nhận nó một cách trọn vẹn vì những bóng ma của quá khứ cứ luôn lảng vảng quanh mình.Amir đã chứng kiến Hassan bị Assef cưỡng bức vì cố bảo vệ con diều cho ông, và ông chỉ thì chỉ biết khóc và trốn chạy khỏi cảnh tượng đó và rồi ông nhận ra đó là tội lỗi và hèn hạ, không có cách nào đối mặt với Hassan cũng như chính bản thân mình ông lại mắc một sai lầm khác đó là tìm cách đuổi gia đình họ đi. Những tưởng không còn nhìn thấy Hassan, bỏ lại sau lưng mảnh đất nơi mà 2 người có rất nhiều kỷ niệm thì ông có thể để mọi tội lỗi khi xưa trôi theo dòng nước. Ông đã không nhận ra rằng chỉ có sự ăn năn và hành động chuộc lỗi mới khiến những nỗi ám ảnh đó buông tha ông. Và rồi 26 năm sau, cái bóng ma quá khứ ấy đã trở lại tìm ông , nó đã không như xưa - nó kinh khủng và đau đớn hơn nhiều.Những gì ông phải đối mặt giờ đây đó là cái chết của người đã sẵn sàng hy sinh mọi thứ vì ông, người đã luôn chờ ông ,người đã thốt lên "vì cậu, cả ngàn lần rồi"- Hassan em trai yêu dấu của ông. Và một người đã từng nói với ông "Trộm cắp là tội lỗi lớn nhất của con người...khi giết một con người là ăn cắp một cuộc đời... chiếm đoạt những gì ko phải là của mình dù đó là một cuộc đời hay một ổ bánh..ta nhổ toẹt vào chúng" - ba của ông, người đã lừa dối ông và Hassan suốt cuộc đời mình, sự giận giữ, hụt hẫng và nỗi thất vọng bủa vây lấy ông. Và còn nữa đó chính là con trai của Hassan, thằng bé đang gánh chịu sự nghiệt ngã của cuộc đời dưới bàn tay của Assef năm xưa. Và ông đã quay về Kabul - quê hương tan rã của mình, hành trình ông quay về cứu lấy đứa cháu cũng là hành trình cứu rỗi linh hồn mình khi còn có thể. Cũng như câu nói của chú Rahim "Cố lên, luôn có một con đường tốt lành để quay trở lại đấy", và ông đã trở về, đó là một "con đường tốt lành" nhưng không lại hề dễ dàng chút nào.Những tưởng tác giả để Amir cứu được con trai của Hassan là mọi chuyện kết thúc nhưng ông một lần nữa bóp ghẹt đọc giả khi thằng bé ấy tự sát trong nhà tắm và được đưa vào cấp cứu. Nhưng ông đã cứu thằng bé, cứu Amir và cứu luôn đọc giả (Tôi nhớ mình cũng đã cầu nguyện theo từ câu chữ của Amir). Nỗi đau thể xác đã qua đi nhưng những chấn thương tâm lý thì vẫn còn đó và một hành trình dài cùng với sự ăn năn, tình yêu thương, tình máu mủ Amir đã và đang chữa lành những vết thương cho cậu bé.Con người, nhất là người trẻ đều mắc phải những lỗi lầm, có những lỗi lầm ảnh hưởng rất lớn đến cuộc đời chúng ta sau này, nó làm chúng ta không thể cảm nhận hạnh phúc hiếm hoi một cách trọn vẹn nhất có thể khi nó đến với ta, nhưng "một con người không có lương tâm, không có lòng tốt sẽ không biết đau khổ" - Ăn năn và ray rứt vì tội lỗi của mình điều đó không thôi đã là một hành động chuộc lỗi nhưng sự chuộc lỗi một cách thành thực nhất là chuộc lỗi dẫn đến những việc làm tốt, làm những điều đúng đắn dù cần phải tranh đấu cho điều đó đi chăng nữa

"Người đua diều” là một cuốn tiểu thuyết của tác giả Khaled Hosseini sinh năm 1965 tại Kabul, Afghanistan hiện tại sống tại Mỹ. “Người đua diều”, một câu chuyện hồi ức nói về tình bạn, sự phản bội và chuộc tội. Cuốn sách lấy bối cảnh đất nước Afghanistan, một đất nước mà theo những thông tin ít ỏi của mình tôi hình dung nơi đó chỉ toàn chiến tranh giết chóc, mà khi đọc cuốn sách thì sự thực cũng vô cùng tàn khốc, chiến tranh, sự tàn sát đẫm máu đến những người dân vô tội của những phần tử Taliban, sự kì thị chủng tộc người Hazaras. Đọc những chương đầu cuốn sách, chúng ta sẽ cảm thấy vô cùng ghét nhân vật Amir vì sự yếu hèn và phản bội của cậu ấy, thấy thương cho Hassan bởi lòng dũng cảm, luôn bảo vệ Amir, trung thành tuyệt đối vô điều kiện. Trách Amir tại sao cậu ấy lại có thể đối xử với Hassan như vậy, Hassan bằng mọi giá bảo vệ chiếc diều xanh (một chiến lợi phẩm của Amir trong cuộc đua diều) bị bắt nạt và làm nhục, Amir chứng kiến tất cả nhưng lại không dám đứng ra bảo vệ Hassan, thậm chí lại vu cho Hassan tội ăn cắp để đuổi cha con Hassan đi. Nhưng suy nghĩ cho cùng thì Amir không phải là người xấu xa mà theo như bức thư chú Rahim Khan gửi cho Amir nhiều năm về sau thì “Một con người không có lương tâm, không có lòng tốt sẽ không biết đau khổ” đúng vậy, Amir vẫn luôn day dứt dằn vặt chính mình, khi nghe tin vợ chồng Hassan bị quân Taliban xử bắn vì đã cố bảo vệ ngôi nhà trước kia của Amir ở Afghanistan và Hassan còn một đứa con trong trại mồ côi ở Afghanistan, Amir đã từ Mỹ quay lại Afghanistan để đưa Sohrab (con trai Hassan) đi khỏi nơi nguy hiểm, Sohrab đã đem lại cho Amir hy vọng chuộc lỗi, và cuối chuyện Amir đã có được nụ cười nhẹ nhàng thanh thản sau bao cố gắng và đánh tranh chính bản thân mình.

“Và cùng dưới một mái nhà, chúng tôi bập bẹ những tiếng nói đầu tiên:
Của tôi là Baba
Của cậu ấy là Amir. Tên tôi.
Nửa sau của câu chuyện là khi đất nước Afghanistan rơi vào chiến tranh, loạn lạc, Amir đã cùng ba của mình vượt mọi khó khăn để đến với nước Mỹ xa xôi và bắt đầu một cuộc sống mới ở đó. Nhưng có cuộc sống mới không có nghĩa là Amir và ba đã quên Afghanistan đặc biệt là Amir khi những cảm giác tội lỗi vẫn đeo bám cậu từ ngày này qua ngày khác.
“Luôn có một con đường để tốt lành trở lại” đó chính là lời nói thôi thúc Amir tìm về Afghanistan, để chuộc lại những lỗi lầm xưa. Amir khi trở lại Kabul đã là một người đàn ông trưởng thành, chín chắn, suy nghĩ thấu đáo. Cậu quyết định trở về khi lần đầu được biết về thân phận thực sự của Hassan, người bạn, người đầy tớ trung thành với câu nói gây ám ảnh “Vì cậu cả ngàn lần rồi”, người đã bị cậu phản bội. Nhưng Amir đã trễ hẹn với Hassan rồi! Điều đó khiến Amir như chết đi, nhưng vẫn còn một cơ hội nữa đó là Sohrab – con trai của Hassan, nhất định phải cứu được nó, phải đưa nó đi. Vậy là Amir với lòng quyết tâm của mình đã bất chấp tất cả để đến Kabul giải cứu cho Sohrab. Với tất cả những lỗi lầm đã gây ra, Amir xin chuộc lại bằng sự sống và cuộc sống của Sohrab. Lần này, Amir đã làm được. Đến cuối cùng câu chuyện ta sẽ thấy câu “Vì cậu cả ngàn lần rồi” lại xuất hiện nhưng lần này không phải là “cậu” nữa mà là “cháu”, “Vì cháu cả ngàn lần rồi” đó là câu nói của Amir như một lời hứa với Sohrab đúng như những gì Hassan đã làm cho Amir.