Review cuốn sách [Bookademy] Review Sách “Gam7 Book 09: Content Trong Thời Đại Marketing 4.0

Khái niệm “Công nghiệp 4.0” đã quá quen thuộc và tràn lan khắp các diễn đàn và kênh thông tin đại chúng. Nhưng đã bao giờ bạn nghe tới thuật ngữ “Marketing 4.0” hay hiểu nó một cách chính xác chưa? Nếu bạn là một Marketer hay một Designer có nhiều tham vọng phát triển, chúc mừng bạn đã tiếp cận với bộ ấn phẩm “xịn” nhất, thu hút nhất và dày công nhất về Marketing/Design do chính những chuyên gia, Influencer, Creative Director,... người Việt biên tập và viết nên. Nếu bạn đơn thuần là người ưa thích sáng tạo và ham học hỏi, GAM7 BOOK 09 cũng là địa chỉ tuyệt vời để bạn học tập từ những brands đỉnh bậc nhất Việt Nam và quốc tế như Trung Nguyên Legend, Honda, Starbucks. Giống như 8 chủ đề trước, GAM7 BOOK 09 là một quyển sách nên đọc và cần đọc!

Dành cho những bạn đọc còn lạ lẫm với GAM7, GAM7 là tạp chí chuyên ngành Marketing - Design xuất bản định kỳ hàng quý. Nếu như Marketing là mảng chuyên môn về ngôn từ, chữ nghĩa, những catchphrase thật ấn tượng, Design lại thiên về khai thác hình họa, màu sắc. Nắm được vai trò thiết yếu và bổ sung của hai lĩnh vực không thể thiếu này trong việc quảng bá và phát triển thương hiệu, RIO Creative với tầm nhìn kết nối Marketers và Designers đã mang đến cho thế hệ độc giả trẻ tủ tạp chí chuyên ngành GAM7. Mỗi cuốn GAM7 đều khai thác và lấy trọng tâm một chủ đề khác nhau. Lần này, GAM7 BOOK 09 đưa bạn đọc đến với “Content trong thời đại Marketing 4.0”.

Như thường lệ, GAM7 BOOK 09 được chia thành 4 chương tương ứng với 4 góc độ phân tích từ các chuyên gia trong lĩnh vực: Marketing-Design, Branding, Communications, Digital Marketing. BOOK 09 quý này được viết bởi 14 chuyên gia Marketing/Design với nhiều năm kinh nghiệm, từ Content Lead của Grab Vietnam đến Chuột Thổ Cẩm (Micro-Influencer). Tất cả bài viết của các “tiền bối” đều là những nghiên cứu và đúc kết tuyệt vời mà mình nghĩ bất kì ai trong ngành đều nên tìm đọc.

GAM/MARKETING - DESIGN

Đã qua rồi những ngày ta phải đến trực tiếp công ty, cửa hàng để tìm hiểu, khảo giá một mặt hàng mong muốn. Dưới sự tác động của Cách mạng công nghiệp 4.0, thói quen và hành vi mua hàng của con người đã thay đổi hoàn toàn. Tác giả đã trích dẫn ra một ví dụ điển hình về việc mua sữa của một người mẹ có con vừa mới tròn 1 tuổi trong thời Tiếp thị “bốn chấm”.

Một ngày đầu tuần, giữa những buổi họp hành liên miên, người phụ nữ trẻ nhận ra phải mua thêm sữa cho em bé mới tròn 1 tuổi. Tài liệu tham khảo nói từ 1 tuổi em bé nên ngưng ăn sữa công thức mà chuyển sang sữa tươi, nhưng giữa vô vàn các nhãn sữa được quảng cáo, nhãn nào cũng nói tốt. Mông lung giữa biển thông tin, cô quyết định tìm kiếm trên mạng, hỏi thêm các mẹ có kinh nghiệm. Cô bị thuyết phục bởi những chia sẻ của các mẹ khác, đặc biệt từ một “hot mom” có uy tín trên Facebook. Để xác thực, cô tìm website và fanpage của nhãn sữa để kiểm tra thêm thông tin trước khi quyết định mua hàng. Trong khi tìm kiếm, quảng cáo của một trang thương mại điện tử hiện ra, đúng loại sữa cô cần, và cô thanh toán trong vòng một nốt nhạc.

Vậy Tiếp thị 4.0 là gì? Tiếp thị 4.0 chịu ảnh hưởng gì từ CMCN 4.0? Phương thức tiếp thị thời nay đã chứng kiến sự dịch chuyển từ những công cụ truyền thống sang Công nghệ số và Thương mại điện tử. Quá trình số hóa đã làm thay đổi bản chất của thị trường, mở ra nhiều cách thức mới giúp các doanh nghiệp tiếp cận và gây ảnh hưởng lên khách hàng. Marketing 4.0, khác với Marketing truyền thống, là sự kết hợp tương tác giữa trực tuyến (Online) và ngoại tuyến (Offline), sử dụng công nghệ và trí thông minh nhân tạo để tối ưu hóa lượt tiếp cận khách hàng tiềm năng. Trong thời đại mới, chiến thuật của các Marketer cần phải thay đổi. Có 3 chiến thuật mới mà bạn có thể cập nhật và ứng dụng:

1. Tiếp thị đa kênh (Omni Channel)

Độ phủ sóng của Internet đã trao quyền lực thực sự cho những người mua hàng để họ có thể dễ dàng kiếm tìm những thông số, thông tin của sản phẩm và dịch vụ từ nhiều kênh khác nhau, từ online đến offline. Vì vậy, điều bạn cần làm là xây dựng một bản đồ hành trình khách hàng và tiếp cận khách hàng tại nhiều kênh khác nhau để đạt hiệu quả cao.

2. Tiếp thị lấy con người làm trung tâm

Tiếp thị 4.0 không dừng lại ở nhiệm vụ quảng bá thương hiệu, mà còn hướng đến đề cao giá trị con người. Vì thế ta thấy thương hiệu mang dáng dấp của con người hoàn chỉnh, tạo ra sản phẩm phục vụ cho cuộc sống con người. Con người hiện đại đang đứng trên đỉnh tháp nhu cầu Maslow (Maslow's hierarchy of needs) - mong muốn phát triển tiềm lực và khả năng của bản thân, được công nhận bởi xã hội. Nắm bắt được nhu cầu và tâm lý của thời đại, người làm marketing cần cá nhân hóa nội dung tiếp thị cho từng (nhóm) khách hàng cụ thể, phục vụ mong muốn và sở thích của riêng họ.

3. Content Marketing

Content 4.0 phải là nội dung có giá trị tiêu dùng, là nội dung được cá nhân hóa, và cuối cùng, là nội dung có tính tương tác tốt. Content Marketing đã trong thời đại Marketing 4.0 đã có rất nhiều sự đổi khác. Đổi khác lớn nhất nằm ở chỗ Content ngày nay được tạo ra ngày càng nhiều bởi chính người tiêu dùng.

Ý nghĩa của nội dung chỉ được tạo ra khi độc giả đọc/xem/chơi nó. Dù muốn hay không, khi nội dung hình thành, nó luôn mang vô số lớp nghĩa. Mỗi độc giả khi tiếp nhận sẽ diễn giải nội dung theo lớp nghĩa của riêng mình. [...] Sự tham gia của lượng người dùng đông đảo, sự đa dạng của các kênh và loại hình truyền thông, sự thay đổi nhanh chóng của các xu hướng khiến cho môi trường truyền thông trở nên hỗn loạn. Comment của một người dùng có thể tạo nên một thành công lớn hoặc làm sập đổ một đế chế, như một cánh bướm dập ở Ấn Độ có thể tạo ra cơn bão lớn phía bên kia địa cầu.”

Các nhóm “tiểu văn hóa” chi phối thị trường Marketing

1. Những kẻ bắt trend

Nhóm đối tượng này thường là những người trẻ. Đã có rất nhiều sản phẩm thành công lớn bằng việc nắm bắt xu hướng giới trẻ hoặc thúc đẩy sự hình thành của những trào lưu mới. Đoạn quảng cáo của Điện máy xanh và Shopee mang tính chất độc, dị, mới mẻ với jingle bắt tai, và có phần kì cục đã tạo ra trào lưu mới trong bộ phận người trẻ. Thông qua việc hưởng ứng và chia sẻ trào lưu trên các kênh mạng xã hội, họ đã trở thành người viết content cho chính các công ty này. Hơn nữa, giới trẻ chính là thành phần tiêu dùng chủ lực trong tương lai.

2. Người nắm thị phần

Có một câu nói được trích dẫn trong sách mà mình rất thích, đó là :” Thị trường lớn nhất trên thế giới không phải là Trung Quốc, đó là phụ nữ”. Hiệp hội tiêu dùng Mỹ khẳng định 75% số phụ nữ chịu trách nhiệm cho việc chi tiêu của gia đình. Điều này là hoàn toàn dễ hiểu bởi họ chính là người có vai trò chi tiêu cho đời sống gia đình. Mỗi phụ nữ là một kênh truyền thông word-of-mouth theo đúng nghĩa đen. Bởi nếu bạn bán một sản phẩm kém chất lượng cho một người phụ nữ, bạn đã đánh mất cơ hội được tiếp cận những khách hàng tiềm năng khác trong vòng kết nối của cô ấy như cha mẹ, họ hàng và bạn bè của người đó.

3. Cộng đồng mạng

Họ là những người tiếp cận, chia sẻ những thông tin của bạn và phản hồi, tạo ra content trên nền tảng số. Mạng xã hội, những trang diễn đàn, blog đã cho phép họ trở thành một kênh truyền thông độc lập. Không quá khi nói giờ đây ai cũng có thể trở thành một nhà báo hoặc phóng viên chỉ với thiết bị có kết nối Internet. Nếu nhận được phản hồi tích cực từ nhóm “tiểu văn hóa” này, công việc kinh doanh của bạn sẽ phất lên như diều, nhưng ngược lại, bạn cũng sẽ có thể đối mặt với khủng hoảng truyền thông khi làm phật ý họ.

Nhiều thương hiệu lớn nhỏ đã khai thác thành công nhóm đối tượng này và sáng tạo ra những viral video, thu hút được hiệu ứng đón nhận cực lớn từ phía cư dân mạng như “Nếu một ngày anh chán em” - Bánh mì Minh Nhật.

Tóm lại, đối tượng mục tiêu mà mỗi Marketer cần ghi nhớ chính là Giới trẻ - Phụ nữ - Cộng đồng mạng.

GAM/BRANDING

Xuyên suốt chương Branding, các tác giả đã nhấn mạnh tầm quan trọng của quá trình “người hóa” của các thương hiệu. Việc xây dựng thương hiệu với các yếu tố con người là mấu chốt làm nên thành công cho thương hiệu trong thời đại mới.

Định nghĩa thương hiệu không phải là sản phẩm hay dịch vụ mà là “tập hợp những cảm nhận của khách hàng hay về công ty, sản phẩm hay dịch vụ”.Bài viết của tác giả Lê Quốc Vinh - chủ tịch và CEO Le Group Of Companies, đã vẽ ra những chiến lược xây dựng thương hiệu mang tính nhân bản.

Trước hết, cần có sự thay đổi trong triết lý truyền thông thương hiệu. Nếu như trước kia, nhãn hiệu chỉ cần tập trung vào những giá trị lý tính như chất lượng sản phẩm, dịch vụ, thì đến nay, để cạnh tranh tốt với các đối thủ, một thương hiệu cần tạo ra những giá trị cảm tính (những mục đích tốt đẹp, trách nhiệm với môi trường sống).

Thương hiệu cần minh chứng cho công chúng thấy sự đóng góp của họ đối với cộng đồng xã hội. Họ tồn tại để cung cấp những sản phẩm làm cho xã hội tốt đẹp hơn. Ngoài ra thương hiệu cần có chiến lược Content Marketing bằng giá trị nhân văn. Đi kèm với bài viết là dự án “Hanoi Typography Project” của designer Dương DD. Sự nhân văn của bộ sản phẩm nằm ở chỗ thông qua tác phẩm của mình, Dương DD đã khơi gợi lại miền kí ức của con người thủ đô về những món ăn, đồ uống đã quá quen thuộc nơi phố phường Hà Nội. Dưới góc nhìn của nghệ thuật, những món ăn như bún chả, phở bò tái gầu, hay đồ uống như trà chanh nhà thờ, cà phê phố cổ. bia hơi vỉa hè, lại trở nên thân thương và gợi nhiều cảm hứng đến vậy.

GAM/COMMUNICATIONS

Báo chí mất dần khả năng định hướng, các agency hoạt động với vai trò trung gian và “bóc nội dung trả tiền”, mạng xã hội có thể độc quyền tự đặt ra luật chơi riêng - bối cảnh mới chính là cơ hội để các doanh nghiệp chủ động làm truyền thông trên chính sân nhà của mình.

Báo chí đang dần mất đi vị trí độc tôn trong việc kiểm soát thông tin và định hướng dư luận trong thời đại số. Những trang báo giấy đã trở thành món “đồ cổ”. Còn những trang mạng điện tử thì ngày càng thất thế. Đã đến thời của Owned Media.

Owned Media không chỉ là một website của doanh nghiệp mà nó tập hợp nhiều kênh khác nhau mà doanh nghiệp toàn quyền sở hữu và khai thác bao gồm cả email, thông cáo báo chí, tài liệu nghiên cứu… Hãy là người làm chủ kênh Owned Media. Đó là nền tảng duy nhất mà doanh nghiệp được toàn quyền xử trí về nội dung, cách thức vận hành và chi phí, đồng thời lại có thêm cơ hội để phát triển nhân lực và năng lực truyền thông.

Một mục viết mà mình nghĩ rằng nổi bật nhất chính là “Khủng hoảng truyền thông trên mạng xã hội: Chuyện không của riêng ai.” Khủng hoảng truyền thông có thể xảy ra bất cứ lúc nào, thậm chí không có dấu hiệu báo trước. Ngoài những công việc nội bộ, doanh nghiệp còn phải đối mặt với những tin giả, những câu chuyện bịa đặt (fake news) mà phía người dùng mạng xã hội hay từ chính sự cạnh tranh không lành mạnh từ phía đối thủ. Khủng hoảng truyền thông dù lớn dù nhỏ đều gây những thiệt hại về kinh tế và uy tín của thương hiệu. Tác giả đã đưa ra một loạt những phương pháp để phòng ngừa khủng hoảng, bao gồm công cụ Social Listening hay thiết lập quan hệ với báo chí. Tuy nhiên, điều quan trọng mà mỗi người có nhiệm vụ giải quyết khủng hoảng cần nhớ là hãy luôn vững vàng, đứng giữa tâm bão khủng hoảng bằng sự minh bạch, không che giấu.

GAM/DIGITAL MARKETING

Để sống sót trong thời đại Marketing 4.0, bạn cần có trọng tâm và chiến lược cụ thể. Bởi sự chú ý và mức độ tập trung của con người ngày càng giảm, từ 12 giây (2000) xuống còn 8 giây (2013), thậm chí còn ngắn hơn cả cá vàng (9 giây), marketer và các agency đang phải đối mặt với vô vàn thách thức trong việc thu hút người xem. Đó cũng là lúc những đoạn phim quảng cáo truyền thống 30s phải thay đổi để nhường chỗ kỷ nguyên của snackable content với độ dài của mỗi đoạn quảng cáo chỉ gói gọn trong 6 giây.

Và sau cùng, quảng cáo 6 giây được người tiêu dùng mở lòng đón nhận vì thực ra họ đã hình thành thói quen tiếp nhận dạng nội dung ngắn gọn dễ tiêu như này từ lúc điện thoại thông minh và mạng xã hội lên ngôi. “Khi bạn đến Youtube để xem video thì một mẩu quảng cáo dù là 60 giây hay thậm chí 15 giây cũng có cảm giác dài như một thế kỉ vậy”, một đại diện Google cho hay.

Trong thời đại số năng nổ và hối hả, sự súc tích càng nắm giữ nhiều sức mạnh. Vì thế, không phải 2 phút, 1 phút, 30 giây, hay thậm chí là 2 giây, 6 giây mới là thời lượng vàng của một quảng cáo.Bên cạnh sự súc tích, real-time content cũng là một nhân tố quyết định thành bại của một chiến dịch truyền thông. Nhanh thôi chưa đủ, content còn cần phải phù hợp về cả nội dung lẫn nhóm đối tượng khách hàng. Thương hiệu thời 4.0 cần định hình cho mình một nhân cách trong cuộc trò chuyện để đến được gần hơn tới công chúng.

Lời kết

Hơn là một cuốn tạp chí về Marketing - Design đơn thuần, GAM7 Book 09 còn là một cẩm nang, một kênh cập nhật xu thế, một nguồn cảm hứng tuyệt vời cho những Marketer hiện tại tương lai. Ban biên tập của GAM7 và RIO Creative một lần nữa đã đem đến cho người đọc những trải nghiệm thú vị qua từng trang sách, từ nội dung, ý tưởng đến cách thiết kế, dàn trang,... Một lần nữa, đây là cuốn must-read cho người trẻ năng động, những marketer bản lĩnh và dám thay đổi, dám đón đầu xu thế và thắng lợi trên lĩnh vực Marketing.

Chúc bạn thành công!

Review chi tiết bởi Tuấn Nguyên - Bookademy

Code Giảm giá: #TEAMBOOKADEMY

Stock: El Diablo on Behance ------------

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: https://www.facebook.com/bookademy.vn

Tham gia cộng đồng Bookademy để có cơ hội đọc và nhận những cuốn sách thú vị, đăng ký CTV tại link: https://goo.gl/forms/7pGl3eYeudJ3jXIE3

Xem thêm

Cuốn sách chứa đựng nhiều ý tưởng và lời khuyên hữu ích.

Chứa các bài viết cập nhật theo cuốn sách marketing mới nhất của Philip Kotler: Marketing 4.0, giúp người đọc hiểu sâu hơn về nội dung cuốn sách. Bên cạnh đó, tạp chí còn chứa đựng nhiều ý tưởng và lời khuyên hữu ích để đối mặt với những thách thức mới trong cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0.