Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng từng cảm thấy tự ti với ngoại hình của mình, hay về kết quả học tập hay về gia đình. Nhưng thật sự khi ngẫm lại, có lẽ so với cậu bé August trong cuốn sách “ Điều kỳ diệu” (Tác giả R.J.Palacio, Sao Mai dịch), chúng ta hãy còn rất may mắn. August “Auggie” Pullman- một điều kỳ diệu của tạo hóa bị thượng đế bỏ rơi- nhân vật chính trong câu chuyện- là một cậu bé 10 tuổi với “ khung sọ và khuôn mặt bất thường” và “bạn đừng cố tưởng tượng khuôn mặt của tôi. Vì dù bạn có tưởng tượng thế nào, thực sự nó tệ hơn bạn nghĩ nhiều” vì căn bệnh về gen hiếm gặp. Trải qua bao lần phẫu thuật đau đớn từ khi còn bé nhưng trong mắt những người khi gặp cậu lần đầu vẫn coi cậu là quái vật. Tuy vậy, cậu bé lại rất thông minh và có khiếu hài hước vô cùng.
Câu chuyện trôi theo cuộc sống hằng ngày của August. Ngày August ra đời, cả phòng chết lặng, bố mẹ em xót xa, nhưng họ kể lại với em theo cách buồn cười nhất có thể. Đó là một anh chàng bác sĩ "non choẹt dở hơi" và một cô y tá hay đánh rắm. Anh chàng ấy đã ngất xỉu ngay khi trong thấy August và cô y tá huých huých người anh ta để đánh thức "Anh là bác sĩ kiểu gì vậy hả? Dậy mau! Dậy mau!. Và rồi bất ngờ, cô ta đánh rắm, một cái rắm to nhất và nặng mùi nhất trong lịch sử. Mẹ nghĩ chính cái rắm ấy đã đánh thức được anh chàng bác sĩ kia".
Ngày thuyết phục August đến trường, bố không hề ép mà chuyện phiếm với em về cái tên đặc biệt của thầy hiệu trưởng. Để rồi, trong chốc lát, cậu bé đổi ý, quyết định đi học nhằm xem thầy giáo có tên là "cái mông".
Tuy nhiên, trong Điều kỳ diệu, đôi khi, bạn cũng cảm nhận được sự bất lực trong chính mình với hiện thực phũ phàng của cuộc sống. "Mẹ nói những lời dịu dàng để giúp tôi nguôi ngoai, nhưng nó chẳng thể thay đổi được bộ mặt tôi".
Cuốn sách nhân văn ở chỗ nó không chỉ kể lể về khó khăn và sự vươn lên của một người duy nhất (August). Mà lại dành một nửa số chương cho các “hành tinh quay xung quanh August” (theo lời chị gái của cậu), để họ được bộc lộ suy nghĩ và cảm xúc của mình. Điều này khiến cuốn sách chân thật hơn, cuộc sống và con người của August được nhìn dưới nhiều góc độ khác hơn. Và cách viết song song này cũng giúp chúng ta hiểu hơn cảm nhận của những người xung quanh cậu bé, cho ta thấy rõ cách mỗi người suy nghĩ và cư xử. Từ đó tự tìm ra cho mình một cách ứng xử phù hợp nhất nếu gặp một người tương tự như em trong đời.
#1 Góc nhìn của August
Tuy August bị bệnh, phải trải qua nhiều
cuộc phẫu thuật từ nhỏ đến lớn, nhưng cậu bé vẫn có thể nhận thức được giống
như bạn bè cùng trang lứa, thậm chí có phần “già dặn” hơn rất nhiều. Cậu bé là
một fan cuồng của bộ phim Chiến tranh giữa
các vì sao. Cậu hâm mộ tới mức tự nuôi dài một bím tóc nhỏ phía sau đầu giống
nhân vật Padawan. Nhưng chỉ vì một lời trêu chọc của cậu bạn cùng lớp Julian mà
cậu đã cắt bỏ phần tóc nuôi mấy năm trời ấy đi. August hài hước, thông minh
nhưng cậu bé vẫn tự ti về ngoại hình của mình. Không có gì khó hiểu nếu như thử
tưởng tượng bạn có khuôn mặt mà ai nhìn cũng hốt hoảng trong lần đầu gặp mặt.
Không phải vì nó quá đẹp mà vì nó quá dị, “nhìn
cứ như bị bỏng”. Đặc biệt đối với một đứa trẻ chỉ mới mười tuổi ấy. Dẫu mọi
người đều muốn đối xử bình thường với cậu nhưng chính điều ấy khiến cậu cảm thấy
mình là một đứa trẻ “không bình thường”. August biết rõ bạn bè trong trường
không thích chơi với cậu, ngoại trừ cô bé Summer và cậu bạn Jack Will.
Phải nói rằng August thật sự có một trí tưởng tượng vô cùng phong phú khi chính cậu lại dùng những hình ảnh ấy để tự khuyến khích bản thân như việc mọi người không dám chạm vào cậu vì sợ bị “Bệnh Truyền Nhiễm”, nhưng với cậu đó chỉ là “một con rận phô mai”. August không bao giờ bi quan, cậu chàng luôn có những lời thanh minh cho chính hành động của những người ghét cậu. Cậu luôn biết gia đình luôn yêu thương cậu và chị Miranda, Summer, Jack, anh Justin và cô chó Daisy. Cậu bé luôn tỏ ra là người dũng cảm và lạc quan, cậu không muốn bố mẹ lo lắng thêm cho mình nhưng làm sao cậu có thể che giấu những nỗi buồn khi bị bạn bè trêu chọc, khi bị chính cậu bạn thân “nói xấu” mình, khi biết những cái biệt danh dị hơn dành cho cậu. Cậu thậm chí còn nghĩ rằng chính vì cậu nên chị Via mới không muốn mời cả nhà đi buổi diễn kịch. Nhưng cậu vẫn là chính cậu. Cậu vẫn dùng chính lòng tử tế của mình để đối xử tốt với mọi người. Cậu dùng chính sự hài hước để kết nối với bạn bè, cậu dùng chính sự thông minh để đổi lấy sự tôn trọng của người khác. Cậu dùng sự vị tha của mình để tha thứ cho những người bạn trước đây trêu cậu. Tất cả những việc ấy chứng minh rằng cậu chính là Điều kỳ diệu của mọi người.
#2 Góc nhìn của Via
Tôi ấn tượng với Via thông qua cái cách mà cô ấy đối xử với bản thân, với gia đình và bạn bè. Đó chính là cô bé không ngần ngại bày tỏ những tức giận, buồn tủi hay ganh tị khi bố mẹ quan tâm em nhiều hơn. Cô bé đã từng thấy “bóng ma trước cửa phòng”- đó là mẹ- vì mẹ quá lo lắng cho August nên mẹ đứng trước phòng của em mà nhìn vào. Và cô bé đã tự hỏi rằng “đã bao nhiêu đêm mẹ đứng trước cửa phòng Auggie và có khi nào mẹ đứng trước cửa phòng mình như thế không”. Via là cô bé mới lớn nên không thể nào tránh được những cảm xúc bốc đồng của tuổi dậy thì. Từ chuyện bắt tàu điện ngầm, mối quan hệ không tốt với cô bạn thân Miranda rồi tới nỗi buồn khi bà ngoại mất khiến cho Via luôn cảm thấy khó chịu. Thật ra cô bé có quyền làm như vậy. Vì ai cũng đã từng trải qua cảm giác “sắp trở thành người lớn”. Và thật khó khăn khi không có ai, thậm chí là bố mẹ, để chia sẻ những cảm xúc của mình. Trong hoàn cảnh ấy, ta thấy hiện rõ lên một Via thật kiên cường, thật dũng cảm. Cô biết thông cảm cho bố mẹ, biết chạy đến để an ủi cậu em bé bỏng của mình. Cô không cảm thấy cô đơn, cô không cảm thấy đau lòng. Với cô, gia đình chính là món quà quý giá nhất mà Thượng đế đã dành cho mình.
#3 Góc nhìn của
Summer
Có lẽ Summer là cô bé dễ thương nhất trong truyện. Cô bé không xinh đẹp bằng Charlotte, không học giỏi bằng Ximena Chin, nhưng cô bé đẹp ở tấm lòng. Cô bé là bạn cùng bàn ăn trưa với August, là người duy nhất dám ngồi chung với cậu bé tội nghiệp ấy dù cho những đứa bạn khác sợ hãi với August. Cái bàn ăn “chỉ dành cho mùa hè” của hai đứa trở nên khác biệt hơn hẳn những bàn còn lại vì chỉ dành cho những ai có tên liên quan đến “mùa hè” hay “Tháng Tám”, mặc dù August cố chèn thêm cậu bạn Jack của mình” Jack sẽ đi ra biển” (nguyên văn: Jack will go to the beach) để cho Jack có thể ngồi cùng bàn ăn với mình. Tuy không học cùng lớp, nhưng hai đứa lại là bạn thân của nhau. Đối với August, cậu chàng ban đầu cố tỏ ra thân thiện và từng bước cảm mến cô bé dễ thương này, nhưng sau sự kiện “Jack Will” cậu tỏ ra nghi ngờ về việc tiếp cận của Summer đối với mình. August nghi ngờ chính thầy Tushman đã yêu cầu một vài bạn, trong đó có Jack và Summer đến làm bạn với cậu bé và chúng sẽ được “miễn kiểm tra”. Nhưng không phải. Thầy Tushman không yêu cầu Summer làm như vậy. Cô bé làm bạn với August chỉ đơn giản là thấy tội nghiệp cậu, sau đó là dần ngưỡng mộ óc khôi hài của cậu. Cô bé không hề ghét bỏ August. Ngước lại, khi chơi với August, cô bé còn nhận ra nhiều bài học cũng như phát hiện ra mình không thích chơi với “nhóm nổi tiếng” trong trường.
#4 Góc nhìn của Jack
Jack Will- bạn thân nhất của August- có lẽ là người học được nhiều nhất khi ở bên August. Jack biết August trước khi thầy hiệu trưởng nhờ cậu dẫn August đi tham quan trường. Ấn tượng đầu tiên của Jack với August hoàn toàn không đẹp chút nào. Đối với Jack, August lúc ấy như đang “đeo mặt nạ của một thây ma hay chụp lên mặt một thứ gì đó”. Em cậu, Jamie, thậm chí còn gặp ác mộng sau lần gặp August. Nhưng thật tâm cậu bé cũng không muốn có ác ý như vậy. Cậu chấp nhận dẫn August tham quan trường không phải chỉ vì hai đứa còn lại là Julian và Charlotte đều là “đạo đức giả” mà còn là lòng trắc ẩn bên trong cậu, vì “thực lòng khi nghe Jamie kể về việc nó đã bỏ chạy và ‘Á á á’ khi thấy August tôi tự nhiên cảm thấy khó chịu hết sức. Vấn đề là những đứa xấu tính như Julian thì đầy ra. Nhưng nếu một đứa nhỏ tử tế như Jamie lại tỏ ra nhẫn tâm như thế thì August làm sao có thể trụ được ở trường chứ”.
Cậu chàng còn liệt kê ra bốn điều về August. Đó là: “Đầu tiên, bạn nhất định sẽ quen với khuôn mặt của August. Thứ hai, August thật sự rất thú vị, cậu ấy khá là hài hước. Thứ ba, August rất thông minh. Và thứ tư, giờ đây khi đã biết August, tôi thực sự muốn được làm bạn với cậu ấy”. August nghỉ chơi với Jack khi nghe Jack nói xấu với bọn Julian rằng cậu sẽ tự tử nếu cậu là August. Thật ra, Jack không có ý như vậy. Cậu chàng hoàn toàn không biết tại sao mình lại có thể thốt ra những lời nói đó. Cậu hoàn toàn không biết August có mặt trong lớp ngay lúc ấy. Đó là lỗi của cậu. Khi chợt nhớ ra mình đã xúc phạm August, Jack đã cố gắng làm lành với cậu bé và đã thẳng tay đấm vào mặt Julian khi Julian nói xấu August. Jack bị đình chỉ học nhưng cậu không khai nhận lý do tại sao mình đẫm Julian vì cậu sợ khi nói ra thì việc cậu nói xấu August cũng sẽ bị lộ. Thế nhưng khi cậu bé đi học lại, thì cả trường dường như quay ra chỉ trích cậu. Mọi chuyện rõ ràng do sự dàn dựng của Julian và trong khối bắt đầu có sự phân chia phe phái rõ rệt. Nhưng mọi chuyện với cậu không còn quan trọng nữa vì August đã đồng ý làm hòa và cả hai đang bắt đầu làm chủ đề triển lãm khoa học.
Cuốn sách còn đưa ra góc nhìn của hai nhân vật nữa, đó là bạn trai chị Via- anh Justin, và chị Miranda. Nhưng đâu đó tôi vẫn còn cảm thấy thật thiếu khi không thể có đủ các nhân vật trong truyện. Biết đâu thật ra Julian nghĩ khác thì sao? Hay Charlotte? Hay thầy Tushman? Suy cho cùng, với sự sắp xếp khéo léo và việc lồng ghép cảm xúc của những nhân vật khác nhau xoay quanh cậu bé August càng làm cho chúng ta cảm nhận được vẻ đẹp bên trong tâm hồn bé nhỏ ấy, cậu bé không bao giờ bỏ cuộc trước số phận.
Sau khi đọc cuốn sách này, tôi nghĩ mình đã trưởng thành hơn rất nhiều bằng cách đứng về phía của những người khác, biết nhìn sự việc bằng góc độ của người trong cuộc. Tôi biết rằng cuộc đời rất công bằng với mọi người. Tôi nhận ra được xung quanh mình còn nhiều Điều kỳ diệu mà tôi chưa khám phá ra. Và cuối cùng, điều quan trọng nhất mà tôi học được từ cậu bé August này đó chính là sự lạc quan, dũng cảm và lòng tốt bụng. Tất cả đã tạo nên một con người, một cá thể “đặc biệt” hơn những người khác không phải vì ngoại hình “đặc biệt” mà vì con người bên trong của mình. Đó thực sự là Điều kỳ diệu của tạo hóa như chính nhân vật người mẹ nói với August: “Cảm ơn con vì tất cả những gì con đã trao tặng cho bố mẹ, vì con đã hiện diện trong cuộc đời của bố mẹ, vì con là con”.
Tác giá: Phương Trúc - Bookademy
Tham gia Bookademy Team để có cơ hội đọc và nhận những cuốn sách thú vị, đăng ký CTV tại link: https://goo.gl/forms/7pGl3eYeudJ3jXIE3
Tác giả R.J.Palacio có lẽ đã muốn gửi gắm thông điệp này đến cho mọi người sau khi đọc sách xong. Dù chúng ta có ở trong hình dáng như thế nào đi chăng nữa thì mỗi người đều có sứ mệnh và giá trị riêng của bản thân, mỗi người sẽ tỏa sáng theo cách riêng của bản thân. Hãy cứ tự tin và làm chính mình, hãy yêu thương bản thân thay vì mỗi ngày sống trong lo lắng, sợ sệt bị soi mói, bàn tán. Bên cạnh đó, “Điều kỳ diệu” cũng mang theo một thông điệp nữa là chúng ta nên sống tử tế và đối xử tốt với mọi người xung quanh. “Cho đi và nhận lại”. Hãy luôn biết thông cảm và trân trọng những mối quan hệ xung quanh. Con người sẽ mang nhiều hình hài khác nhau nhưng tâm hồn phải luôn đẹp đẽ, trong sách.