Chú Chim Bay Không Quay Đầu Ngoảnh Lại Reviews

Trong cuộc sống có rất nhiều câu hỏi khó trả lời như: “Mình là ai?”, “Thế giới này thực sự là gì?” và vô vàn câu hỏi khác mà chúng ta không thể một sớm một chiều là có thể tìm ra. Chú chim bay không quay đầu ngoảnh lại của Shiva Ryu như một cuốn nhật ký ghi lại hành trình tìm kiếm câu trả lời của những hỏi đó và cả những câu chuyện về nhân sinh cuộc đời.

Về bản chất con người chính là “người đi đường”. Không chỉ quãng đường dịch chuyển của không gian mà còn là con đường dịch chuyển từ hiện tại đến tương lai, quá trình từ khi sinh ra đến khi chết đi

Nếu như bạn từng đọc những cuốn sách "Hạt giống tâm hồn" thì cuốn sách này cũng có một motip giống như thế: những câu chuyện được kể ra và đằng sau nó là những bài học cuộc sống. Nhưng Chú chim bay không quay đầu ngoảnh lại không chỉ dừng lại như thế mà nó đặc biệt hơn nhiều. Mỗi câu chuyện trong cuốn sách là từ chính cuộc hành trình trải nghiệm cuộc đời của tác giả, từ những lần gặp gỡ và từ những cảm nhận của bản thân về những tác phẩm, về câu chuyện của người khác. Có rất nhiều tác phẩm được Shiva Ryu đề cập đến, đó có thể là một tác phẩm văn học, một đoạn kinh không nhiều người biết và cả những tác phẩm nổi tiếng nhưng lại được ông nhìn nhận ở góc độ khác. Lại có những câu chuyện không rõ từ đâu, có phải do tác giả tự viết hay là câu chuyện không có thật nào đó, nhưng ta đọc lên lại thấy rất thú vị, không hề vô lý và đằng sau nó là một bài học vô cùng sâu sắc. Có thể do vốn sống của tớ còn ít, suy nghĩ, nhận thức của mình còn chưa chín chắn nên khi đọc cuốn này thấy tầm mắt của mình được mở rộng rất nhiều và thấy mến mộ cách nhìn, chiêm nghiệm của tác giả mà không phải ai cũng dễ dàng có được.

Tôi nghĩ trong cuộc đời chúng ta đã để lỡ rất nhiều thứ, nhưng điều mà ta để lỡ nhiều nhất chính là ‘những thời khắc hiện tại’. Cuộc sống luôn chuẩn bị sẵn sàng cho ta những thứ cần thiết bất cứ lúc nào. Giờ đây tại giây phút này sự phân bố của các hành tinh đã vốn hoàn hảo rồi.

Những con người chúng ta bắt gặp trong những câu chuyện có thể là một bộ tộc nào đó: bộ tộc Kogi ở phía Bắc dãy núi Andes, tộc người da đỏ Lakota ở Bắc Mỹ,… từ xa xưa, một làng nhỏ ít người biết đến hay chỉ là trong tưởng tượng của một tác phẩm. Nhưng ở mỗi nơi họ đều có cách biết ơn cuộc sống, tạo dựng hạnh phúc riêng cho mình. Họ có câu chuyện riêng của họ và câu chuyện đó được truyền nối tiếp từ đời này sang đời khác, từ những người dân trong làng tộc truyền đạt lại cho cả người ngoại lai. Đó không chỉ là bản sắc, là nét đặc trưng của họ mà còn là một mảnh ghép của cuộc sống, góp phần tạo nên một thế giới còn nhiều điều tốt đẹp và diệu kỳ này.

Sự liên kết

Khi tớ đọc cuốn sách này, rồi liên hệ lại với những cuốn tớ đã từng đọc thì tớ nhận ra một điều mình rất tâm đắc mà bấy lâu nay mình ít để ý đến: Sự liên kết. Trước đây tớ cứ nghĩ rằng chỉ những người chúng ta quen biết, thân thuộc với mình thì mới có sự liên kết. Nhưng thực sự tất cả chúng ta đều có liên kết với vạn vật, dù là vật vô tri vô giác hay những con người xa lạ. Liên kết đó vô hình nhưng vẫn luôn hiện hữu. Vì có sự liên kết giữa ta với vạn vật mà ta có thể đồng cảm được cảm xúc, nỗi đau, buồn vui của người khác. Nếu ta tin vào sự liên kết này thì chúng ta sẽ không hề muốn làm người khác, thiên nhiên, vạn vật tổn thương cũng như chính mình không muốn buồn khổ vậy . 

Có một câu chuyện tên “Mặt trong mặt” trong cuốn sách được kể như thế này: Joanna Macy, một nhà vận động xã hội học đã đến một làng dân tị nạn Tây Tạng ở Dalhousie, chân dãy Himalaya Bắc Ấn Độ để giúp đỡ khôi phục nền kinh tế và phúc lợi cho họ. Bà cho rằng bản thân mình đã hiểu rõ về lòng từ bi nhưng tại nơi đây bà đã biết một khái niệm hoàn toàn mới. Một nhà sư Tây Tạng đã giải thích cách nuôi dưỡng lòng trắc ẩn với mọi người bằng sự nhận thức rằng tất cả mọi sinh linh đều nằm trong vòng luân hồi lặp đi lặp lại vô số lần nên bất kỳ sinh vật nào cũng có khả năng lớn đã từng là mẹ của ta ở kiếp trước nào đó. Joanna là người không tin vào cuộc sống kiếp trước lắm nhưng khi bà gặp một người đàn ông vác một đống đồ nặng trên lưng đi nhọc nhằn lên đường núi, bà đã chợt nảy ra ý nghĩ không biết liệu trong quá khứ người đàn ông này có từng là mẹ của mình không. Bà muốn nhìn kỹ khuôn mặt người đàn ông ấy, bà muốn biết người đó là ai. Khoảnh khắc nhìn thấy khuôn mặt ông, niềm vui và sự đau khổ cùng lúc lẫn lộn kéo đến. Bà nhìn thấy thấy trong khuôn mặt nhăn nheo của người đàn ông này hiện lên khuôn mặt của mẹ bà. Bà muốn vuốt ve khuôn mặt ấy, muốn nhìn vào đôi mắt đang hướng xuống đất ấy và muốn được chia sẻ gánh nặng đang đè nặng trên vai ông. Quan điểm về lòng từ bi hướng về sự  bất công trong xã hội của bà giờ đây đã biến thành lòng trắc ẩn và đồng cảm với một con người. Lòng trắc ẩn và sự đồng cảm càng lớn không có nghĩa là lòng từ bi của ta bao la, mà đó là sự quan tâm tự đáy lòng đối với một con người bình đẳng với mình.

Bài ca của chúng ta

Những câu chuyện trong Chú chim bay không quay đầu ngoảnh lại không chỉ giúp ta trả lời một số câu hỏi khó mà còn khiến chúng ta đặt ra câu hỏi mới mà bấy lâu mình không hề nghĩ đến. Một câu hỏi mà tớ nghĩ đến đó là: Cái tên của chúng ta thực sự có ý nghĩa gì? Mỗi chúng ta ai cũng có một cái tên, dù hay hay không hay thì nó cũng sẽ đi cùng ta đến cuối cuộc đời. Nhưng có bao giờ bạn nghĩ rằng cái tên của mình nó lại đang bó mình vào một giới hạn nào đó không? Chẳng hạn như bạn có một cái tên nghe thật nữ tính, thùy mị và mọi người tự nhiên mặc định bạn phải hiền dịu nhưng thực sự tính cách bạn lại rất mạnh mẽ. Hay khi chúng ta nhìn vào một tờ danh sách tên, có một cái tên lạ có thể là từ một người ngoại quốc, tự nhiên não ta nảy ra suy nghĩ rất tò mò và đặt ra vô vàn giả thuyết về người đó.

Nếu quên đi tên tuổi, giới tính và giống loài, nếu ta bỏ sự phân biệt con người và thực vật, thì chúng ta, tất cả mọi sinh mệnh giống nhau sẽ trở thành một dòng chảy.

Cái tên chỉ là một thứ gì đó thể hiện cái vỏ sự tồn tại của bạn và nó không thể nói lên con người bạn là ai, là như thế nào. Hình ảnh mà mọi người nhìn thấy ở bạn ngày hôm nay, câu chuyện mà họ được nghe về bạn không phải là toàn bộ con người bạn. Chúng ta thay đổi từng ngày từng giờ, dù cố phủ nhận ra sao thì đó vẫn là một chân lý. Trong cơ thể chúng ta các tế bào mới được sinh ra, các hoạt động trao đổi sản sinh chất. Trong tâm trí ta, mỗi ngày mỗi giờ bạn học được một điều gì đó, gặp một ai đó, suy nghĩ về cuộc sống hay bất cứ vấn đề nhỏ nhoi gì cũng sẽ thay đổi. Con người thường phán xét nhau một là dựa trên dáng vẻ, bề ngoài, hai là dựa trên quá khứ. Nietzsche đã viết trong cuốn “Khoa học vui” như thế này: “Chúng ta thường bị hiểu lầm. Bởi ta lớn lên và thay đổi liên tục từng ngày. Chúng ta cũng giống như những cái cây, mỗi mùa xuân đến lại rũ lớp vỏ cũ và thay áo mới. Tinh thần ta không ngừng trẻ lại, ngày càng lớn lên và mạnh mẽ hơn.” Không ai có thể hiểu hết được con người bạn nên họ không có quyền đánh giá, phán xét bạn. Và ngược lại bạn cũng không thể nhìn thấu hoàn toàn được ai dù bạn có gặp họ hằng ngày đi chăng nữa. Chúng ta ngừng phán xét về nhau, đối đãi với nhau mà không có giới hạn, phân biệt ngăn cách thì cuộc đời này chắc chắn sẽ nhẹ nhàng và tử tế hơn rất nhiều.

Hãy để những con sóng cuộc đời dâng lên rồi lắng xuống. Bạn không mất đi cái gì mà cũng không nhận về cái gì. Bởi vì bạn chính là biển cả.

Câu chuyện “Bài ca của tôi” trong cuốn sách có kể về một bộ tộc Đông Phi có cách riêng để ấn định ngày sinh của một đứa bé và họ cho rằng mỗi người trong tộc đều có một bài hát riêng của mình. Bài hát này sẽ xuất hiện trong tâm trí của người mẹ và bà ấy sẽ hát rồi dạy lại cho mọi người trong tộc bài hát của đứa trẻ ấy. Tất cả mọi người sẽ cùng nhau hát vang bài hát ấy như để chào đón đứa bé đến với cuộc đời. Khi đứa trẻ ấy lớn lên, dù ốm đau, bệnh tật hay có những dấu mốc quan trọng trong đời, những người trong tộc sẽ hát lên bài hát ấy, thậm chí người đó có phạm tội thì bài hát đó cũng được cất lên như một cách để họ nhớ về sự tồn tại của mình, nhớ đến lý do mình đến với thế giới này. Bài hát đó là bản sắc riêng của mỗi người trong bộ tộc ấy, không bài hát nào giống bài hát nào. Người sở hữu bài hát của riêng mình được kết nối với thế giới qua chính ca khúc này. Cho đến khi người đó nằm xuống, toàn thể bộ tộc tập hợp lại hát lần cuối cùng bài hát của người đó, làm như vậy người đó sẽ được chào đón về thế giới của những linh hồn đã ra đi. Có thể đó là tục lệ riêng của bộ tộc đó nhưng tớ nghĩ rằng tất cả chúng ta ai cũng đều có một bài hát riêng của mình. Bài hát đó chỉ là một cách tượng trưng cho sự tồn tại của chúng ta và chúng ta có vô vàn cách để nhớ đến sự tồn tại của mình. Thực sự việc luôn ghi nhớ đến sự tồn tại của mình rất quan trọng. Nghĩ về sự tồn tại của bản thân là bước tiên quyết để yêu chính mình và khi ta đã trân trọng ta thì ta cũng sẽ nhận ra bản thân người khác cũng đáng quý nhường nào. Chúng ta có mặt trên đời này thôi đã là một điều kì diệu rồi. Không ai được sinh ra là một lỗi lầm cả, chúng ta sống đôi khi khiến bài hát có lệch nhịp, lạc nốt thì chỉ cần nhớ bản thân ta là một điều quý giá và ta phải sống sao cho đáng sống. Đã bao lâu rồi bạn chưa thử cất tiếng hát của bản thân? 

Kết luận:

Đây thực sự là một cuốn sách có nhiều điều khác biệt so với những cuốn tớ đã từng đọc. Nó không chỉ dừng lại ở việc cung cấp cho ta những suy nghĩ, góc nhìn của tác giả về cuộc sống mà còn khiến mình đặt ra nhiều câu hỏi hơn. Những câu trả lời ấy không nằm ở trong một cuốn sách nào đó, từ một chuyên gia nào đó mà nằm ở chính trong cuộc hành trình của các bạn. Không những thế mỗi người lại có một câu trả lời khác nhau tùy thuộc vào chúng ta trải nghiệm hành trình cuộc sống như thế nào. Tôi và bạn, ai cũng đều là tác giả, là nhân vật chính trong cuộc đời của mình. Lời cuối, xin được trích dẫn một câu hỏi của tác giả đến với những người sẽ đọc cuốn sách này: “Rồi một ngày cuộc sống đến bắt chuyện với ta , bạn sẽ kể câu chuyện gì?”

Review chi tiết bởi Tuyết Ngân - Bookademy

Deal mua sách này giá tốt hiện tại: https://goo.gl/vZDiSy hoặc https://goo.gl/T7yLa3

-----------