Bố Chưa Khóc Bao Giờ Reviews

Một tập truyện ngắn lạ lùng nhất của nữ tác giả thuộc thế hệ 9x mà tôi từng đọc qua. Như lời nhận xét của nhà biên soạn Nguyễn Đức Long, Ánh Mai là một nhà văn đặc biệt vì cô viết nhiều và viết nhanh. Điều đó thể hiện khả năng tư duy và trí thông minh của cô rất tốt, cũng như giàu năng lượng và luôn tập trung vào công việc mình yêu thích. Có lẽ chính vì vậy mà văn phong của Ánh Mai giống hệt như đang viết nhật kí tâm sự với độc giả: rất mộc mạc, không cầu kì nhưng vẫn đủ để truyền tải những chi tiết quan trọng dù chỉ là thoáng qua. Ngoài ra đây là một tập truyện ngắn hiếm hoi mang yếu tố “dị” và khó hiểu, gần giống như các tiểu thuyết trinh thám Nhật Bản kinh điển, khiến cho độc giả phải đọc đi đọc lại một câu chuyện nhiều lần để hiểu rõ cốt truyện và thông điệp ẩn giấu sau từng trang giấy đó.

Có người cho rằng chỉ những tác phẩm có nhịp truyện chậm lại, “trau chuốt, tung ra nhiều thủ pháp nghệ thuật, ngẫm nghĩ sự đời” thì mới được xem là áng văn chương đúng nghĩa, nhưng thật ra không phải như vậy. Ánh Mai, với tư cách là một cây viết trẻ, không cần những lý thuyết rập khuôn đó kìm hãm độ “ngông” và “chân chất” trong sáng tác của chính mình. Cô xem mỗi truyện ngắn mình phóng bút là một sân chơi để diễn tả và lưu lại những sự kiện, con người khác nhau mà cô đã gặp và trải nghiệm ngày hôm đó. Toàn bộ 25 truyện ngắn được sắp xếp theo thời gian giống như một cuốn nhật kí để người đọc có thể hình dung về cuộc sống “bình thường của cô gái không bình thường” như Ánh Mai.

Một điều lạ là dù quyển sách mang tên “Bố chưa khóc bao giờ”, gần 80% số lượng truyện ngắn lại mang chủ đề về tình yêu đôi lứa tuổi đôi mươi. Chỉ có duy nhất một truyện ngắn kể về cha của Mai, nhưng câu chuyện cũng không hẳn xoay quanh tình phụ tử mà lại là tình cảm vợ chồng giữa bố mẹ của Mai. Lí giải cho sự đặt tên kì lạ này, cô gái trẻ thẳng thắn đáp:

Xuyên suốt cuốn sách này là những câu chuyện về tình yêu. Tuy nhiên, khi yêu đã đời, đớn đau đủ kiểu, ta nhận ra nơi vững chãi để nương tựa, cuối cùng, vẫn là mái ấm gia đình. Dẫu cho mai này trưởng thành, nhận ra rằng em bé không sinh ra từ nách, nhận ra khó có thể tìm được người hi sinh cho mình nhiều như bố, như mẹ thì hãy khoan thất vọng. Vì bạn đã học được rất lớn từ gia đình đấy thôi: Yêu thương một người vô điều kiện, đó là tình yêu đẹp nhất.

Dưới đây mình sẽ chọn ra ba truyện ngắn mà mình tâm đắc nhất trong quyển sách này và giải thích cách chúng thêm màu sắc cho tập truyện ngắn tuyệt vời như thế nào. Một bật mí cho các bạn là đoạn tâm sự trước mỗi truyện ngắn là một gợi ý thú vị cho cốt truyện của câu chuyện đó đấy!

Gió đổi chiều (Ngày viết 07/05/2013)

Đây là truyện ngắn xuất hiện đầu tiên trong quyển sách. Điều đặc biệt đầu tiên của “Gió đổi chiều” chính là lối viết độc đáo mà lời tự sự của hai nhân vật chính được đan xen vào nhau. Điều này sẽ giúp độc giả có cái nhìn tổng quát và đa chiều hơn về sự việc cũng như thêm thấu hiểu với tâm tư của từng nhân vật. Cả hai nhân vật đều có màn tự giới thiệu na ná nhau: họ đều kể về cuộc sống thường nhật có phần hơi quá bình thường của họ, chủ yếu xoay quanh công việc và các mối quan hệ xã hội:

Tôi tập thể dục đều đặn mỗi chiều. Cuộc sống trôi ngày càng chậm, kể từ khi tôi biết rằng thời gian của mình đang cạn dần. Đôi khi những giới hạn khiến ta cảm thấy cần sống có ý nghĩa, đôi khi nó khiến con người hoảng sợ và trốn tránh thực tại. Tôi thuộc dạng thứ hai. Xin nghỉ việc ở công ty, tôi dành thời gian còn lại cho gia đình. Dạy em học, trồng cây, nấu ăn…Tóm lại là làm những công việc dưỡng già thật sớm, bởi tôi biết mình sẽ chẳng bao giờ kịp để sống trọn quãng đời ấy.

Tôi cảm thấy một ngày chẳng đủ cho mình, dù đã bỏ hết tất cả các thói quen lẽ ra phải có. Cà phê lê thê, rủ rê mua sắm, nghe nhạc lắm và ăn ngủ thật nhiều. Không, tất cả đều không có trong từ điển công việc gần đây của tôi. Ngày bắt đầu bằng ổ bánh mì nướng vội, tiếp theo là tất bật đến lớp, vừa học vừa làm bài tập ngày hôm qua, rồi thì dạy thêm và mệt nhừ sau một tối bưng bê phụ việc. Thế giới quanh tôi không bạn bè, không tình yêu, chỉ công việc và công việc.

Anh – nhân vật nam chính – gặp Ly – nhân vật nữ chính trong tình huống không thể nào khó đỡ hơn. Vì làm việc kiệt sức, Ly ngất xỉu ngay giữa đường và được anh cõng về nhà mình vì không tìm được số điện thoại bất kì người thân nào của cô gái trong danh bạ. Có lẽ anh cứu cô vì nhìn thấy ở cô một viễn cảnh mà anh không hề muốn đối mặt trong tương lai, anh cố gắng giúp cô với hi vọng sẽ cứu được bản thân vào một ngày nào đó trong tương lai. Hai con người tưởng chừng như đã héo mòn vì guồng quay của cuộc sống lại có thể bộc lộ tính cách đặc trưng và có phần “kì quái” khi ở bên gần nhau một cách thoải mái như vậy. Có lẽ đó chính là điều kì diệu mà chỉ tình yêu làm được:

Nửa tiếng sau thì cô ta mở mắt, khuôn miệng nhợt nhạt cử động phát ra âm thanh khàn khàn. Nghe không rõ, tôi cúi xuống, ghé sát tai vào cô, dường như cử chỉ đó làm người còn lại ngại ngùng.

-          Không sao, cô cứ nói.

-          Đói… - cô ấy thì thầm.

Câu đầu tiên cô nói với ân nhân của mình đây sao? Không thấy ngượng à? Rồi tôi chợt nhớ. À, có đấy chứ.

-          Đừng yêu anh nhiều quá!

-          Sao vậy anh?

-          Việc đó để anh làm giúp em là được rồi – Tôi đùa, kéo hai tay Ly đặt lên vai mình.

-          Anh làm gì thế?

-          Ôm anh đi.

Cô choàng tay qua cổ tôi, bàn tay vuốt nhẹ từ cổ xuống lưng và khe khẽ vỗ về. Thằng con trai trong tôi bất chợt mềm nhũn.

-          Em thích thế này ghê. Thấy bình yên quá!

Câu nói ấy khiến tôi im lặng trong nhịp đập hỗn loạn và gấp gáp của con tim.

Câu chuyện tình yêu lẽ ra có thể đã luôn đẹp như thế nếu như cả hai luôn thành thật với nhau. Ly cảm nhận rõ rằng đây chính là mối tình mà cô luôn tìm kiếm: ở bên anh thời gian trôi thật chậm, khiến cô muốn giữ anh bên mình mãi mãi để cuộc đời cô như đang trôi trên một đám mây mềm xốp một cách yên bình. Thế nhưng anh chưa bao giờ nói yêu cô, lại càng tuyệt nhiên không đưa ra một lời nói nào về sự cam đoan trách nhiệm mặc dù điều đó thể hiện rõ qua từng hành động, cử chỉ của anh đối với cô. Điều đó làm tâm trí cô như trượt dài trong sợ hãi, chưa bao giờ Ly sợ mất anh đến như thế này. Rồi cuối cùng điều gì đến cũng phải đến thôi, cô tự nhủ như vậy trong khi giọt nước mắt lăn dài trên má:

Chúng tôi quá khác nhau, về cả cách nguồn sống chảy trong hai đứa. Anh, cũng như cơn gió kia, có thể mềm hiên ngang qua tôi mà bay mất.

-          Anh thấy thời gian của mình đang cạn dần, em à – Anh xòe bàn tay đón những ngọn gió – Gió thời gian đấy, đang chảy qua kẽ tay anh này.

-          Để em giữ lại giúp anh.

Tôi nắm lấy bàn tay ấy. Những ngón tay xiết vào nhau, tôi muốn nó chặt thêm, nhưng không thể.

Ánh Mai luôn báo trước kết cục của câu chuyện cho độc giả, nhưng theo cách vô cùng tinh tế mà chỉ những ai đọc thật chậm, suy nghĩ và ghi nhớ từng chi tiết nhỏ thật sâu mới cảm nhận được. Chỉ một câu chữ thôi cũng đủ để liên kết và giải thích trọn vẹn cho tất cả những chi tiết có phần khó hiểu và mập mờ xuyên suốt từ đầu truyện. Chỉ một câu chữ ngắn thoáng qua cũng đủ để độc giả vỡ òa trong cảm xúc:

Mỗi khi cố gắng lau chùi môt vệt cũ kĩ, lại thấy nhói lòng vì vết thương ở lại quá lâu. Bất chợt nhớ đến cốc nước anh đánh rơi khi nghe tôi đùa mình bị bệnh nan y, lòng tôi chua chát. Đã có lúc ngốc nghếch nghĩ rằng nếu lúc ấy mình đừng nói ra, liệu mọi chuyện sẽ thay đổi chứ, hoặc giả như tôi bị bệnh thay anh.

Tuổi trẻ của tôi vẫn còn và vẫn sẽ mất, ừ thì chưa bao giờ thuộc về nhau, nhưng tôi và anh đã có lúc đập chung một nhịp tim, một ước muốn. Điều ấy chẳng rất đẹp hay sao.

 Cửa sổ nhà hàng xóm (26/02/2014)

Ừ thì nói đi thì phải nói lại, không hẳn lúc nào đoạn chấp bút ở đầu câu chuyện cũng sẽ báo hiệu cho nội dung của câu chuyện xảy ra ở trang sách sau đó. Bạn biết đấy, tác giả của chúng ta là một cô gái “bình thường sống trong cuộc sống không bình thường” mà!

Nguyên cớ của truyện này chỉ từ một lẽ rất bé nhỏ thôi: Mình đang thèm ốc móng tay xào sả ớt. Bỗng dưng, khi kể ra, lại nhớ thêm ít bao tử chiên giòn và lẩu cá chấm mắm me. Nghe hơi nặng bụng. Thôi bụng đã nặng thì viết cái gì nhẹ nhàng đơn giản cho nhẹ đầu đi ha.

Kiên và Khiết Anh là hàng xóm chơi với nhau từ những năm đầu cấp Hai, vì quá thân với nhau nên đôi khi cậu chàng quên mất mình đang ở cùng một cô gái đang ở độ tuổi mới lớn. Khiết Anh, với làn da đen nhẻm cộng thêm cặp kính dày cộm, thường đóng vai cố vấn tâm lí cho cậu bạn hàng xóm mà không được “trả công” bao giờ. Chính sự vô tư có phần thái quá đó của hai cô cậu đã dẫn đến vô số tình huống dở khóc dở cười thời học sinh, điển hình như sau:

Hè lớp Sáu, tôi vô tình nghe được một cụm từ khá “người lớn”, thế là lại tò mò qua hỏi bạn. Có vẻ Khiết Anh không biết thật:

-          Đợi tớ một chút, chắc đâu trong từ điển thôi.

Tiếng dép lẹt quẹt vào nhà. Lát sau, Khiết Anh thò ra, nhìn tôi bằng khuôn mặt đỏ bừng và biểu cảm kì lạ hết sức.

-          Thôi cậu ạ, từ này không nói ra được đâu. Kiểu như tên Chúa tể Hắc Ám ấy.

-          Ghê vậy ư? – tới lượt tôi kinh hoàng.

Thế là hôm sau đi học, tôi ngấm ngầm bỏ trong cặp một chiếc đũa. Chúa tể Hắc Ám, biết đâu hắn sẽ nhảy xổ ra tấn công. Khi đó, tôi sẽ dùng quyền năng (vẫn còn tiềm ẩn) của mình chống lại hắn, bảo vệ Khiết Anh và cả lớp.

Sau này lớn rồi mới biết, Chúa tể Hắc Ám chắc chắn không thèm chiến đấu với một thằng nhóc đến kiến thức sinh lí cơ bản cũng chẳng biết. Bố vỗ vai tôi cười khà khà vì thằng con ngốc nghếch:

-          Hồi đó con chẳng xem con bé đấy là con gái nhỉ?

Mười bảy tuổi, cái tuổi mà con người lớn cũng không lớn hẳn nhưng cũng chẳng phải là trẻ con hỉ mũi chưa sạch nữa. Kiên đã ra dáng một người đàn ông trưởng thành và là hình mẫu của tụi con gái với dáng người cao, rắn chắc và những màn trình diễn bóng rổ điệu nghệ. Trái tim của cậu chàng cũng đã biết rung động trước ánh mắt và dáng đi lả lướt của một người con gái khác. Và cũng như mọi thanh niên mới lớn khác, trái tim của Kiên tuy rất dễ rung động trước một cô gái đẹp như An Hòa nhưng lại không đủ tinh tế để nhận ra sự thay đổi về cảm xúc của cô bạn thanh mai trúc mã bên cạnh mình.

-          Tuổi dậy thì của cậu bị ai lấy cắp mà giờ chẳng xinh thêm tí nào vậy hả?

-          Ở bên cậu chứ đâu – Khiết Anh đáp, mắt vẫn chăm chú nhìn xuống quyển tập đại số. Có điều, tôi thấy vành tai của cô bạn hơi đỏ lên.

-          Này cậu, An Hòa lớp bên xinh quá phải không? Trông dịu dàng sao ấy – tôi đáp, đồ thị hình sin đạt tới cực đại mơ màng.

-          Không biết – Khiết Anh đáp gọn.

Ố ồ, nữ cường nhân, siêu bác học của tôi phán “không biết”. Một điều vô cùng hiếm hoi trong lịch sử tình bạn của hai đứa. Nhưng khi ấy, đầu óc tôi đơn giản đến mức đã “phiên mã” và “dịch mã” hai chữ không biết thành ý nghĩa thế này:

-          Cậu không biết bạn ấy là phải rồi. Để mai đi học tớ chỉ cho – tôi hào hứng.

Người ta thường hay nói tuổi trẻ bồng bột là vì họ thường không nhận ra sự quý giá của những gì mình đang có cho đến khi họ đánh mất chúng đi. Mải mê chìm đắm trong tình yêu mới chớm với cô bạn xinh đẹp An Hòa, Kiên không mảy may tự hỏi vì sao Khiết Anh lại tỏ thái độ dửng dưng trước câu chuyện tình ái của cậu, hay những lần cậu phát hiện cô khóc thầm trong phòng ngủ nhà mình. Chỉ đến khi biết được rằng Khiết Anh sắp phải đi du học xa, Kiên mới dần định hình được “hậu quả” mà cậu sẽ gánh chịu khi cô bạn rời xa mình gần như là mãi mãi. Các bài tập trở nên khó dần và thức ăn trong căn tin thì dở quá mức. Đến nỗi việc chia sẻ cùng bạn gái đối với Kiên cũng là điều khó khăn, vì cậu không thể cứ thoải mái kể lể với An Hòa rằng cậu chán những bữa đi học ra sao, thèm xì xụp vét những miếng sốt cuối cùng trong dĩa ốc sa tế như thế nào khi cậu còn phải giữ hình tượng “hot boy bóng rổ” trước mặt cô ấy.

Thi thoảng cao hứng, tôi lại ghé qua căn phòng có cửa sổ gỗ nhỏ, gõ vài tiếng nhè nhẹ. Phút chốc, tôi nhận ra Khiết Anh ở đây, Khiết Anh ở kia, và Khiết Anh ở kia nữa. Ở tất cả mọi ngõ ngách tồn tại kỉ niệm giữa chúng tôi. Đã có lần Khiết Anh nói rằng khi một cô gái xuất hiện, và tôi thấy mình an yên trong tình cảm với cô gái ấy, điều đó có nghĩa là…

Ơ mà, là gì ấy nhỉ?

Bố chưa khóc bao giờ (16/03/2015)

Truyện ngắn cuối cùng mà tôi muốn giới thiệu cho các bạn có cùng tên với tập truyện ngắn của Ánh Mai: “Bố chưa khóc bao giờ”. Câu chuyện này kể về cuộc sống của nhân vật chính tự xưng là “tôi” với các suy nghĩ khác nhau về mối tình đầu. Người đồng hành cùng cô trong suốt quá trình này là người bố của mình cùng với cậu bạn thân đóng vai trò người đưa tin đáng tin cậy. Đối với cô gái, bố là người đàn ông dịu dàng nhất mà cô từng biết, luôn quan tâm và yêu thương cô bằng từng cử chỉ nhỏ nhất.

Dạo này mưa nhiều, bố thường mang dép đến đón chúng tôi thay vì giày da. Cảnh tượng khi ra về, có một người chờ mình với áo mưa sậm màu và mũ bảo hiểm khiến tôi yên lòng.

-          Bố chờ lâu không? Ướt nhiều không? – tôi hỏi.

Bố không đáp, chỉ lẳng lặng thảy qua tôi chiếc mũ. Cứ im lặng đến thế đến hết quãng đường, cho tới lúc dừng xe đón bé em. Tôi về nhà, gỡ lớp áo len đã bám nước và ôm khăn lông vào phòng tắm. Độ ẩm từ nước nóng bốc lên khiến tấm gương mờ đi một khoảng. Tôi ngâm mình trong không gian ấm áp đó, quên mất bố đứng ngoài và đang liên miên hắt xì.

Cũng như bao nữ sinh khác, cô gái cũng biết rung động trước một anh chàng nổi tiếng là “kì dị” trong lớp. Chỉ cần bắt gặp một ánh mắt, nụ cười từ người ấy cũng đủ khiến trái tim cô gái rung lên mạnh mẽ. Mặc kệ lời cảnh báo của thằng bạn chí cốt, cô gái vẫn nhất mực tin rằng “hoàng tử” của cô rất đáng yêu mà chỉ mình cô nhận thấy. Quả đúng là mối tình thời học trò, nhanh nở và chóng tàn đến không kịp trở tay!

Những ngày sau lên lớp, rất khó để tôi có thể tự kiềm chế mình không quay xuống dãy bàn phía cuối. Tôi đáp lại, thấy bong bóng hạnh phúc trong mình đang căng tròn và phình to hết cỡ. Vào cuối buổi, khi đứng chờ quý phụ huynh đến đón, tôi gặp bạn ấy sau giờ tập bóng. Từng giọt mồ hôi bết trên trán, nhưng chất giọng vẫn hăng hái niềm nở:

-          Cậu đang chờ bố à?

-          Ừ, mà sao cậu biết.

-          Vì tớ thấy hoài mà.

-          Thấy tớ ư? – mắt tôi nhìn xuống chân.

-          Ngày nào cũng đứng đây, bộ dạng lóng nga lóng ngóng – cậu ấy cốc nhẹ vào trán rồi đi mất.

Trong khi vẫn mang trong mình cảm xúc hỗn độn vì bị “thất tình”, tâm trạng cô gái càng thêm tồi tệ vì nhận ra sự bất thường giữa bố và mẹ mình. Bố thường đưa cho hai chị em những thỏi socola tự làm, nhưng lại chỉ trong những lúc không có mẹ. Những bữa cơm gia đình dần trở nên nặng nề hơn khi mẹ luôn nhìn bố bằng ánh mắt trách móc, còn bố thì ngập trong men rượu. Cô gái cũng được gặp người phụ nữ bạn của bố, vốn là người cũ trước khi gặp và cưới mẹ của cô như bây giờ. Nhưng nhẹ nhõm thay, người bố đã quyết định chôn chặt tình cảm thuở thiếu thời để bảo vệ hạnh phúc hiện tại. Và tôi nghĩ rằng, không phải ai cũng có đủ bản lĩnh và can đảm như thế.

Cô ấy đã là quá khứ. Cho dù bây giờ cô ấy có ở trong hiện tại, bố cũng không thể chỉ vì bản thân mà không nghĩ cho gia đình. Bố không nghĩ đó là hi sinh. Khi được ở bên mẹ và các con, bố thấy mình được nhiều hơn mất.

Lối viết của Ánh Mai rất đặc biệt. Những câu chuyện, dù to tát đến như thế nào, khi qua ngòi bút của cô thì đều trở nên nhẹ tênh và bồng bềnh trong cơn gió. Câu chuyện nhẹ tênh nhưng lại không trôi đi mất mà cứ mãi lơ lửng trong tâm trí người đọc đến không thể quên. Ánh Mai còn viết một truyện ngắn về ma rất đặc biệt đấy nhé, các bạn hãy đón đọc để xem thử mình có hiểu toàn bộ cốt truyện ngay lần đọc đầu tiên hay không!

Tác giả: Ngọc Thanh - Bookademy

-----------------

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: https://www.facebook.com/bookademy.vn

Tham gia Bookademy Team để có cơ hội đọc và nhận những cuốn sách thú vị, đăng ký CTV tại link: https://goo.gl/forms/7pGl3eYeudJ3jXIE3